REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Stopień znaczny [I grupa inwalidzka]: jakie przywileje w 2025 r.?

Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
stopień znaczny, I grupa, 2025
Stopień znaczny [I grupa inwalidzka]: jakie przywileje w 2025 r.?
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Stopień znaczny [I grupa inwalidzka]: jakie przywileje w 2025 r.? Świadczeń i dodatków jest dużo. Dodatkowo Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) przyjął dokument pn. Kierunki działań oraz warunki brzegowe obowiązujące realizatorów programu „Aktywny samorząd” w 2025 roku. Na pomoc dla niepełnosprawnych przyjęto budżet 275,8 mln zł. Można już składać wnioski.
rozwiń >

Nie wiele osób ma świadomość tego, że zaliczenie do znacznego stopnia niepełnosprawności możliwe jest tylko wówczas, gdy u osoby zainteresowanej występują jednocześnie ograniczenia w wykonywaniu zatrudnienia i konieczności stałej lub długotrwałej opieki i pomocy. Niezdolność do samodzielnej egzystencji oznacza naruszenie sprawności organizmu w stopniu uniemożliwiającym zaspokajanie bez pomocy innych osób podstawowych potrzeb życiowych, za które uważa się przede wszystkim samoobsługę, poruszanie się i komunikację. Orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu znacznym oznacza naruszenie sprawności organizmu, które uniemożliwia wypełnianie pewnych ról społecznych. Do znacznego stopnia niepełnosprawności zalicza się osoby:

REKLAMA

Autopromocja
  • niezdolne do pracy i wymagające, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych, w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.
  • zdolne do pracy w warunkach pracy chronionej i wymagające, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych, w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.

Pomoc z PFRON 2025

Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) przyjął dokument pn. Kierunki działań oraz warunki brzegowe obowiązujące realizatorów programu „Aktywny samorząd” w 2025 roku. Na pomoc dla niepełnosprawnych przyjęto budżet 275,8 mln zł. Można już składać wnioski. Jak wskazuje PFRON w 2025 r., jak w 2024 r. będą kontynuowane dotychczasowe warunki dofinansowania w ramach programu, z korzystną waloryzacją maksymalnych kwot dofinansowania o 5% w następujących zadaniach modułu I: Obszar A Zadania: 1-4, Obszar B Zadania 1-5, Obszar C Zadania: 1, 2 i 5, Obszar D, jak też w module II. PFRON zapewnił wyższy budżet na dofinansowania dla osób z niepełnosprawnością! Wynosi on 275,8 mln zł (w 2024 roku, po dodatkowym zwiększeniu wynosił 265,8 mln zł).

Znaczny stopień (dawniej I grupa) co oznacza?

Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 44). Ustawa wskazuje, że orzeczenie o zaliczeniu do:

  • I grupy inwalidów traktowane jest na równi z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
  • II grupy inwalidów traktowane jest na równi z orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności;
  • III grupy inwalidów traktowane jest na równi z orzeczeniem o lekkim stopniu niepełnosprawności.

Orzeczenie ustalające stopień niepełnosprawności stanowi także podstawę do przyznania ulg i uprawnień na podstawie odrębnych przepisów, oczywiście najwięcej uprawnień mają osoby ze stopniem znacznym.

Legitymowanie się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności oznacza legitymowanie się orzeczeniem wydanym przez zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności w przewidzianym przez prawo trybie lub orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS zrównanym z takim orzeczeniem właściwego zespołu. I tak, do znacznego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • z naruszoną sprawnością organizmu,
  • niezdolną do pracy albo
  • zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej
  • i wymagającą, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. 
Ważne

Taką niezdolność do samodzielnej egzystencji należ rozumieć jako naruszenie sprawności organizmu w takim stopniu, że niemożliwe jest zaspokajanie podstawowych potrzeb życiowych bez pomocy innych osób. Do podstawowych potrzeb życiowych zaliczono przede wszystkim samoobsługę, poruszanie się i komunikację. Jest to jednak przepis nieostry, niedookreślony. Co istotne, orzeczenie stwierdzające znaczny stopień niepełnosprawności nie może być uznane za równoznaczne z orzeczeniem o całkowitej niezdolności do pracy ani z orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji. Dlaczego? Ponieważ przesłanką do ustalenia niezdolności do samodzielnej egzystencji jest potrzeba stałej lub długotrwałej opieki i pomoc innych osób w celu pełnienia przez daną osobę niepełnosprawną ról społecznych, natomiast w przypadku całkowitej niezdolności do pracy pomoc innych osób konieczna jest w celu zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych (wyrok SA Poznań z 30.6.2022 r., III AUa 335/21, Legalis).

Co daje znaczny stopień?

Znaczny stopień daje znacznie więcej niż stopień lekki i umiarkowany. Świadczenia można otrzymać z wielu instytucji m.in. z MOPS, od pracodawcy, z urzędów czy z PFRON. Znaczny stopień daje prawo do takich uprawnień:

  • Dofinansowanie do wynajmu mieszkania lub domu
  • Dopłata do zakupu mieszkania bez barier architektonicznych
  • Dofinansowanie zakupu samochodu osobowego
  • Oprzyrządowanie samochodu - dysfunkcja narządu ruchu
  • Oprzyrządowanie samochodu - dysfunkcja narządu słuchu
  • Karta parkingowa
  • Zwolnienie z abonamentu za radio i telewizję
  • Rabat na usługi telekomunikacyjne
  • Prawo jazdy (dofinansowanie czy sfinansowanie)
  • Sprzęt elektroniczny dofinansowanie czy sfinansowanie)
  • Sprzęt elektroniczny - szkolenia
  • Sprzęt elektroniczny – serwis
  • Wózek inwalidzki o napędzie elektrycznym (dofinansowanie czy sfinansowanie)
  • Wózek inwalidzki lub skuter – serwis
  • Proteza kończyny (dofinansowanie czy sfinansowanie)
  • Proteza kończyny - serwis
  • Skuter inwalidzki o napędzie elektrycznym lub oprzyrządowanie elektryczne do wózka ręcznego
  • Opieka dla osoby zależnej
  • Edukacja (dofinansowanie czy sfinansowanie)
  • Turnusy rehabilitacyjne (dofinansowanie czy sfinansowanie)
  • Uprawnienia pracodawcy zatrudniającego pracownika ze znacznym stopniem niepełnosprawności (m.in. dofinansowanie do wynagrodzenia, zwrot kosztów wyposażenia stanowiska pracy, zwrot kosztów szkolenia pracownika z niepełnosprawnością)
  • Zniżki we wstępie do muzeów, teatrach, na basenach
  • Pierwszeństwo w kolejkach
  • Sprzęt rehabilitacyjny (dofinansowanie czy sfinansowanie)
  • Przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze (dofinansowanie czy sfinansowanie)
  • Usługi tłumacza języka migowego lub tłumacza przewodnika
  • Rozpoczęcie działalności gospodarczej, rolniczej albo działalności w formie spółdzielni socjalnej (dotacje, ulgi, zapomogi)
  • Oprocentowanie kredytu bankowego
  • Szkolenie organizowane przez PUP
  • Koszty energii elektrycznej (dofinansowanie czy sfinansowanie)
  • Wypożyczalnia technologii wspomagających
  • Świadczenie wspierające
  • Dodatek do zasiłku rodzinnego
  • Renta socjalna czy renta z tytułu niezdolności do pracy
  • Jednorazowe świadczenie 4000 zł.
  • Dodatek lub zasiłek pielęgnacyjny
  • Ulgi komunikacyjne (zniżki w komunikacji PKP/PKS czy zniżki w komunikacji miejskiej)
  • Ulgi w podatkach (Ulga rehabilitacyjna, podatek od czynności cywilnoprawnych)
  • Uprawnienia dla pracownika ze znacznym stopniem (skrócony czas pracy, dodatkowa przerwa w pracy, dodatkowy urlop wypoczynkowy, prawo do korzystania ze zwolnień od pracy, racjonalne usprawnienia w miejscu pracy)
  • Likwidacja barier architektonicznych
  • Likwidacja barier w komunikowaniu się
  • Likwidacja barier technicznych
  • Pomoc w podróży samolotem, pociągiem, komunikacją miejską
  • Możliwość wejścia do wielu miejsc z psem asystującym
  • Liczne świadczenia dla opiekunów osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności.

Poniżej bardziej szczegółowe omówienie wybranych zagadnień.

Stopień znaczny [I grupa inwalidzka]: jakie przywileje w 2025 r.? Renta z tytułu niezdolności do pracy

Będziesz mieć prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy (w tym jako osoba niepełnosprawna) jeśli spełnisz łącznie następujące warunki: jesteś niezdolny do pracy; 25 lat składkowych – kobieta,30 lat składkowych – mężczyzna. masz wymagany – odpowiedni do wieku – staż ubezpieczenia (okres składkowy i nieskładkowy): 1 rok – jeżeli stałeś się niezdolny do pracy zanim ukończyłeś 20 lat, 2 lata – jeżeli stałeś się niezdolny do pracy między 20 a 22 rokiem życia, 3 lata – jeżeli stałeś się niezdolny do pracy między 22 a 25 rokiem życia, 4 lata – jeżeli stałeś się niezdolny do pracy między 25 a 30 rokiem życia, 5 lat – jeżeli stałeś się niezdolny do pracy po ukończeniu 30 lat, przy czym okres ten musi przypadać w ciągu ostatnich 10 lat: przed dniem, w którym zgłosiłeś wniosek o rentę, lub przed dniem, w którym powstała Twoja niezdolność do pracy. Twoja niezdolność do pracy powstała w czasie okresów składkowych lub nieskładkowych wskazanych w ustawie emerytalnej, albo w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów. Ten wymóg nie obowiązuje, jeśli spełnisz łącznie następujące warunki: jesteś całkowicie niezdolny do pracy oraz masz co najmniej: 20-letni staż ubezpieczeniowy – jeśli jesteś kobietą, 25-letni staż ubezpieczeniowy– jeśli jesteś mężczyzną. Obecnie kwota renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy wynosi 1780,96 zł (po waloryzacji w marcu 2024 r.).

Stopień znaczny [I grupa inwalidzka]: jakie przywileje w 2025 r.? Zwolnienie z PCC dla niepełnosprawnych kupujących pojazd i sprzęt rehabilitacyjny

Wciąż nie wiele osób wie, że osoby z niepełnosprawnościami objęte są też w pewnych sytuacjach zwolnieniem z podatku od czynności cywilnoprawnych. Na podstawie art. 8 pkt 6 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 295) zwalnia się od podatku następujące strony czynności cywilnoprawnych: osoby nabywające na potrzeby własne sprzęt rehabilitacyjny, wózki inwalidzkie, motorowery, motocykle lub samochody osobowe, zaliczone, w rozumieniu przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, do grupy osób o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności bez względu na rodzaj schorzenia, oraz osoby o lekkim stopniu niepełnosprawności w związku ze schorzeniami narządów ruchu. Przepis należy rozumieć w ten sposób, że w przypadku kupna ww. pojazdów na własne potrzeby, osoby o stwierdzonym znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności są zwolnione z PCC bez względu na rodzaj schorzenia. Natomiast osoby o lekkim stopniu niepełnosprawności korzystają z tego zwolnienia podatkowego o ile ich niepełnosprawność wynika ze schorzeń narządów ruchu.

Stopień znaczny [I grupa inwalidzka]: jakie przywileje w 2025 r.? Bezpłatne i ulgowe przejazdy

Osobom z niepełnosprawnościami przysługują ulgi w przejazdach czy też niekiedy te przejazdy mogą być całkowicie bezpłatne. Zniżki przysługują przy przejazdach środkami publicznego transportu kolejowego i autobusowego komunikacji zwykłej (PKP i PKS) i w komunikacji innej niż zwykła. Opiekun osoby niepełnosprawnej również ma prawo do ulgi. W zależności od stopnia i rodzaju niepełnosprawności oraz innych czynników, osobom niepełnosprawnym przysługują zniżki o różnej wysokości. Istnieje kilka różnych stawek procentowych na bilet ulgowy dla osoby niepełnosprawnej lub jej opiekuna. Szczegółowe informacje można znaleźć na stronie danej gminy.

Stopień znaczny [I grupa inwalidzka]: jakie przywileje w 2025 r.? Zwolnienie z kosztów sądowych, ale nie automatycznie, bo zawsze decyduje sąd

Osoby z niepełnosprawnościami, które mają sprawę w sądzie, np. w związku z odwołaniem się od decyzji organu w sprawie np. zakwalifikowania do danego stopnia niepełnosprawności mają szansę otrzymać zwolnienie z kosztów sądowych. Nie jest to jednak automatyczne, ponieważ należy złożyć wniosek. Jeżeli sąd rozpatrzy go pozytywnie osoba niepełnosprawna otrzyma zwolnienie z ponoszenia kosztów sądowych, które niekiedy mogą być bardzo wysokie, szczególnie jeżeli w sprawie powołano np. biegłych, którzy wydają opinię co do stanu zdrowia. Przepisy nie przewidują automatycznego zwolnienia osób niepełnosprawnych z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych. Zgodnie z art. 102 ustawy z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, zwolnienia z tych kosztów może się domagać osoba, która nie jest w stanie ich ponieść bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny lub ich poniesienie narazi ją na taki uszczerbek.

Stopień znaczny [I grupa inwalidzka]: jakie przywileje w 2025 r.? Świadczenia w miejscu pracy dla niepełnosprawnych

W miejscu pracy ważne jest wprowadzenie odpowiednich warunków pracy dla osób z niepełnosprawnościami. Racjonalne usprawnienia mogą polegać na przystosowaniu pomieszczenia (likwidacja barier architektonicznych), odpowiednim wyposażeniu (np. sprzęt biurowy sterowany głosem – ułatwienie dla osób niewidomych, umożliwienie skorzystania z alternatywnych form komunikacji – zatrudnienie tłumacza języka migowego), jak również ustaleniu czasu pracy, podziału zadań lub oferty kształceniowej lub integracyjnej w zależności od rodzaju niepełnosprawności i zgłoszonych potrzeb. Czasem wystarczające jest przeniesienie stanowiska pracy lub miejsca rekrutacji lub szkolenia z piętra na parter. Czas pracy osoby niepełnosprawnej nie może przekraczać 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo, a czas pracy osoby niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo. Osoba niepełnosprawna nie może być zatrudniona w porze nocnej i w godzinach nadliczbowych.

Ważne

Osoba o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ma prawo do zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia: w wymiarze do 21 dni roboczych w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym, nie częściej niż raz w roku, w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających, a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy, jeżeli czynności te nie mogą być wykonane poza godzinami pracy (nie jest to zatem prawo dla 3 grupy inwalidzkiej - stopień lekki w 2025 r.).

Stopień znaczny [I grupa inwalidzka]: jakie przywileje w 2025 r.? Bezpłatne sanatorium dla osoby niepełnosprawnej

Z bezpłatnego pobytu w sanatorium mogą skorzystać poszczególne grupy osób. W szczególności zwolnienie z opłat w sanatorium przysługuje dzieciom i młodzieży do ukończenia 18. roku życia, a jeśli kształcą się dalej – do ukończenia 26 lat, dzieciom z niepełnosprawnością w znacznym stopniu (bez ograniczenia wieku) oraz dzieciom uprawnionym do renty rodzinnej. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) może dofinansować skorzystanie z turnusu rehabilitacyjnego, skorzystać z tego może każda osoba z niepełnosprawnością, która ma orzeczenie o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności i mieszka na terenie Polski, a w ciągu ostatnich 12 miesięcy nie korzystała ze świadczeń.

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Każdy nauczyciel musi zadbać o to, żeby wypłacono mu pieniądze za godziny nadliczbowe. Czy to wpłynie na organizację wycieczek w szkołach?

Nauczyciele mają prawo do wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych, jednak sami muszą zadbać o wypłatę. W razie sporu ze szkołą mają duże szanse na wygraną w sądzie.

4666 brutto - ile to netto przy umowie o pracę do 26 roku życia?

4666 brutto - ile to netto przy umowie o pracę do 26 roku życia? Młody pracownik dzięki uldze podatkowej otrzymuje wyższą wypłatę niż pracownicy po 26 roku życia. Jakie składki odprowadza się z wynagrodzenia brutto? Kalkulator wynagrodzeń na 2025 r. wylicza wysokość poszczególnych obciążeń publicznoprawnych.

Od 500 zł do 15 000 zł [a niekiedy więcej] dopłaty dla rolników w 2025 r. Można już składać wnioski

W 2025 r. rolnicy mogą liczyć na spore dopłaty. Właśnie ogłoszono stawki, które można otrzymać w ramach dofinansowania na 2025 r. W niektórych przypadkach ta kwota sięga nawet 15 000 zł.

Urlop okolicznościowy w 2025 r.: komu przysługuje, wymiar, ile płatny

Czym jest urlop okolicznościowy? Komu przysługuje urlop okolicznościowy? Kiedy można wystąpić o urlop okolicznościowy? Czy pracodawca może nie udzielić urlopu okolicznościowego? Jaki jest wymiar urlopu okolicznościowego? Ile jest płatny urlop okolicznościowy?

REKLAMA

W 2024 r. zgłoszono ponad 1 mln umów o dzieło. Jest to najniższa od początku istnienia rejestru liczba zgłaszanych umów o dzieło

Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował, że w 2024 r. zgłoszono prawie 1,4 mln umów o dzieło. Jest to dużo mniej umów niż w 2023 r. Jest to najniższa od początku istnienia rejestru liczba zgłaszanych umów o dzieło. Od 1 stycznia 2021 r. obowiązują przepisy tarczy antykryzysowej, które nakazują informować organ rentowy o umowach o dzieło zawartych po tej dacie.

CBOS: rynek pracy w marcu 2025 r. Najtrudniej w prywatnym rolnictwie

Z badania CBOS wynika, że w marcu 2025 r. najtrudniejsza sytuacja na rynku pracy występuje w prywatnym rolnictwie. Osoby zatrudnione w prywatnych gospodarstwach rolnych najgorzej oceniają miejsce pracy pod kątem stabilizacji. Czy sytuacja zmieni się w ciągu roku?

Dwa świadczenia z urzędu pracy dla obywateli Ukrainy i innych cudzoziemców w 2025 r.

Urzędy pracy przyznają dwa świadczenia obywatelom Ukrainy i innym cudzoziemcom: zasiłek dla bezrobotnych i dodatek aktywizacyjny. Komu i kiedy zgodnie z polskimi przepisami aktualnymi na 2025 rok świadczenia te przysługują?

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw 2025 [LUTY]

GUS podał dane na luty 2025 r. Ile wynosi przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw? Jakie było zatrudnienie w lutym? O ile wzrosło od ubiegłego roku?

REKLAMA

Koszt pracodawcy 2025 – 5000 zł netto [Wyliczenia]

Jaki jest koszt pracodawcy przy zatrudnieniu na 5000 zł netto? Od umowy o pracę odprowadza się składki ZUS, składkę zdrowotną i podatek dochodowy. Część z nich odprowadzana jest z wynagrodzenia brutto pracownika, a część dodatkowo płaci pracodawca. Jak to obliczyć?

ZUS wypłaci wyższe jednorazowe odszkodowanie za wypadek przy pracy lub chorobę zawodową. Kiedy złożyć wniosek?

1 kwietnia 2025 r. wzrasta jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Jakie dokumenty należy złożyć w celu uzyskania odszkodowania? Jaka będzie wysokość odszkodowania wypłacanego przez ZUS?

REKLAMA