Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Świadczenie pielęgnacyne zależne od wieku powstania niepełnosprawności - wyrok TK

Dnia 21 października 2014 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że uzależnienie przyznania świadczenia pielęgnacyjnego dla opiekuna osoby niepełnosprawnej od wieku powstania niepełnosprawności jest niezgodne z konstytucją.

Uzależnienie świadczenia pielęgnacyjnego dla opiekuna dorosłej osoby niepełnosprawnej od wieku, w którym powstała ta niepełnosprawność, jest niezgodne z konstytucją - orzekł Trybunał Konstytucyjny. Uznał jednak, że można odmiennie traktować opiekunów dzieci i dorosłych.

TK rozpatrywał we wtorek przepisy o kryteriach przyznawania świadczeń pielęgnacyjnych i specjalnych zasiłków opiekuńczych dla bliskich opiekujących się osobami niepełnosprawnymi. Przepisy ustawy o świadczeniach rodzinnych zaskarżyli posłowie PiS. Chodziło o dwa kryteria przyznawania tych świadczeń - wiek powstania niepełnosprawności oraz, w przypadku specjalnych zasiłków opiekuńczych, dochód.

Obecnie osoby opiekujące się dorosłą osobą niepełnosprawną w tym samym wieku mogą być różnie traktowane w zależności od tego, czy niepełnosprawność ich podopiecznego powstała przed, czy po osiągnięciu przez niego dorosłości. "Dochodzi tutaj do odmiennego ukształtowania sytuacji prawnej opiekunów dorosłych osób niepełnosprawnych" - ocenił w uzasadnieniu orzeczenia sędzia TK Marek Zubik.

Zasady przyznawania dodatku do świadczenia pielęgnacyjnego zgodne z konstytucją - wyrok TK

"Jeżeli rodzic zrezygnuje z zatrudnienia w celu sprawowania opieki nad niepełnosprawnym dzieckiem będącym w wieku 30 lat, ale niepełnosprawność dziecka powstała przed 18. rokiem życia, to nabędzie prawo do świadczenia. W podobnej sytuacji dotyczącej takiego samego opiekuna osoby, której niepełnosprawność powstała w wieku 19 lat, świadczenie nie będzie w ogóle przysługiwało" - mówił.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Według Trybunału ustawodawca powinien podjąć działania zmierzające do przywrócenia równego traktowania wszystkich opiekunów dorosłych osób niepełnosprawnych. TK zastrzegł jednak, że należy przy tym brać pod uwagę możliwości finansów państwa.

W komunikacie po rozprawie TK podkreślił, że wtorkowy wyrok nie oznacza usunięcia kryterium wieku z ustawy. "Nie stanowi również podstawy do uchylenia decyzji, które już przyznały prawo do świadczenia pielęgnacyjnego. Nie kreuje także nowego prawa do żądania świadczenia przez opiekunów dorosłych osób niepełnosprawnych, jeżeli niepełnosprawność ich podopiecznych powstała już po okresie dzieciństwa".

Wykonanie wyroku jednak - jak zaznaczył TK - wymaga podjęcia niezbędnych oraz niezwłocznych działań ustawodawczych prowadzących do przywrócenia równego traktowania opiekunów dorosłych osób niepełnosprawnych. "Trybunał nie przesądza, jaki model ustalenia świadczeń dla opiekunów należy przyjąć, ustawodawca ma w tej kwestii element swobody. Powinien z jednej strony wziąć pod uwagę możliwości finansowania świadczeń z budżetu państwa i również uszanować prawa osób, które korzystają ze świadczeń" – mówił Zubik.

Porozmawiaj o tym na FORUM

TK uznał natomiast, że nie jest sprzeczne z konstytucją różne traktowanie opiekunów dorosłych i opiekunów dzieci niepełnosprawnych, gdyż konstytucja dopuszcza szczególne traktowanie dzieci. Dlatego podkreślił, że można przyjąć odmienne zasady przyznawania świadczeń względem opiekunów niepełnosprawnych dzieci. "Trybunał takiego zróżnicowania nie tylko nie neguje, ale wręcz je afirmuje" - zaznaczył sędzia Zubik w uzasadnieniu orzeczenia.

Z kolei w odniesieniu do innego rozpatrywanego świadczenia - specjalnych zasiłków opiekuńczych - TK uznał za konstytucyjne kryterium dochodowe. Trybunał zaznaczył, że zasiłek ten jest formą pomocy przyznawanej przez państwo osobom niepełnosprawnym. W związku z tym punktem odniesienia dla decydującego o przyznaniu tego świadczenia powinna być konkretna rodzina. "Konstytucja zaś przewiduje prawo do szczególnej pomocy rodzinom znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej i społecznej" - zaznaczył TK.

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, które było autorem zakwestionowanego we wtorek rozwiązania, zapowiedziało, że wykona wyrok TK, czeka jednak na jego pisemne uzasadnienie. Komentując orzeczenie rzecznik resortu Janusz Sejmej zaznaczył, że Trybunał nie przesądził, jaki model wsparcia dla niepełnosprawnych i ich opiekunów należy przyjąć. "Co więcej, wskazał, że rozwiązanie docelowe powinno uwzględniać możliwości budżetu państwa i szanować prawa nabyte osób pobierających już świadczenia. Za kluczowe uznał stworzenie całościowego systemu wsparcia" - podkreślił.

Dodał, że wypracowanie takich rozwiązań było celem zwołanego wiosną tzw. okrągłego stołu, przy którym zasiedli przedstawiciele rządu i środowisk niepełnosprawnych oraz ich opiekunów. "Od tamtego czasu pracujemy w pięciu grupach roboczych. Chcielibyśmy wypracować taki model wsparcia, który będzie satysfakcjonował środowiska osób niepełnosprawnych, a jednocześnie wytrzyma go budżet państwa. Trybunał dzisiaj wyznaczył nam ramy prawne, w jakich możemy się poruszać" - dodał.

Różnica między zasiłkiem pielęgnacyjnym a świadczeniem pielęgnacyjnym

Przypomniał, że świadczenie pielęgnacyjne wprowadzono w 2004 r. i od początku było ono zarezerwowane wyłącznie dla rodziców niepełnosprawnych dzieci, nie obejmowało opiekunów dorosłych osób niepełnosprawnych. "Dopiero w 2008 r. TK uznał, że świadczenie należy się także opiekunom dorosłych osób niepełnosprawnych, a rząd zgodnie z wolą Trybunału objął świadczeniami i tę grupę" - zwrócił uwagę Sejmej.

Wprowadzając zakwestionowaną przez TK ustawę, MPiPS argumentowało, że część osób pobierających to świadczenie "nadużywała pomocy finansowej".

To już kolejny wyrok Trybunału Konstytucyjnego w sprawie znowelizowanej ustawy o świadczeniach rodzinnych obowiązującej od początku zeszłego roku, która pozbawiła część opiekunów osób niepełnosprawnych prawa do świadczeń pielęgnacyjnych. Nowela była jedną z przyczyn protestów opiekunów osób niepełnosprawnych wiosną tego roku.

Zanim nowela weszła w życie, świadczenie pielęgnacyjne w wysokości 520 zł przysługiwało niepracującym rodzicom i najbliższym krewnym osób niepełnosprawnych, gdy niepełnosprawność powstała przed osiągnięciem dorosłości (do 18. lub 25. roku życia - w przypadku osób uczących się), a także krewnym osób niepełnosprawnych, gdy niepełnosprawność powstała po osiągnięciu dorosłości, a więc np. dzieciom niepełnosprawnych rodziców.

Wyższe świadczenie pielęgnacyjne od 2015 r.

Opiekunowie dorosłych osób niepełnosprawnych stracili prawo do tego świadczenia w lipcu zeszłego roku (obowiązywał półroczny okres przejściowy). Teraz dla tej grupy przeznaczony jest specjalny zasiłek opiekuńczy także w wysokości 520 zł, przy czym przysługuje on tylko wtedy, gdy łączny dochód dwóch rodzin - osoby sprawującej opiekę oraz osoby wymagającej opieki - nie przekroczy, w przeliczeniu na osobę, ustawowego limitu wynoszącego 623 zł.

W grudniu zeszłego roku na wniosek RPO Trybunał zakwestionował z kolei przepis, na mocy którego odebrano przyznane wcześniej prawo do świadczenia pielęgnacyjnego. Wyrok ten zrealizowała uchwalona w kwietniu ustawa o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów. Nie przywraca ona jednak prawa do świadczenia, ale przyznaje osobom, które miały to uprawnienie przez nowelizacją ustawy, zasiłek w wysokości 520 zł. Tyle wyniosło świadczenie pielęgnacyjne przed nowelizacją, jednak jest to kwota prawie dwukrotnie niższa niż obecna wysokość świadczenia pielęgnacyjnego, które po wiosennych protestach rodziców niepełnosprawnych dzieci podwyższono do 1000 zł.

Osoby, które nie miały wcześniej prawa do świadczenia i ubiegają się o pomoc, nadal obowiązuje kryterium dochodowe.

Świadczenie pielęgnacyjne 2015

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Źródło: PAP
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Nowe zasady przy przyjęciu do policji

    Od dnia 31 marca 2023 r. obowiązuje nowe rozporządzenie w sprawie postępowania kwalifikacyjnego w stosunku do kandydatów ubiegających się o przyjęcie do służby w Policji. Jakie zaszły zmiany? Poniżej wykaz najważniejszych zagadnień. 

    Jakie zyski z Pracowniczych Planów Kapitałowych? Symulacja

    25 tys. zł brutto zwrotu w ciągu dekadytyle po 10 latach wpłat do Pracowniczych Planów Kapitałowych będzie mogła wypłacić osoba uzyskująca aktualne, średnie wynagrodzenie. Tym samym, zarobi o blisko 9 tys. zł więcej, niż w przypadku rezygnacji z uczestnictwa w PPK.

    Docenianie i motywowanie pracowników: klucz do sukcesu firmy

    W czasach pandemii i pracy hybrydowej, zwiększenie zaangażowania i motywacji pracowników stało się jeszcze ważniejsze niż kiedykolwiek wcześniej. Docenienie i motywowanie pracowników to kluczowe czynniki, wpływające na ich zaangażowanie i lojalność wobec firmy. Przedsiębiorstwa, które inwestują w zadowolenie swoich pracowników, zyskują długotrwałe korzyści w postaci zwiększenia wydajności, redukcji kosztów rotacji pracowników oraz budowania pozytywnego wizerunku firmy.

    Nowe zasady zatrudniania w spółdzielni socjalnej

    Czy będą nowe zasady zatrudniania w spółdzielni socjalnej? Co może robić spółdzielna socjalna? Jak działa spółdzielna socjalna i kto może do niej należeć. Trwają prace nad  projektem rozporządzenia Ministra Rodziny i Polityki Społecznej w sprawie przyznawania środków na założenie lub przystąpienie do spółdzielni socjalnej, utworzenie stanowiska pracy oraz na finansowanie kosztów wynagrodzenia skierowanej osoby w spółdzielni socjalnej lub przedsiębiorstwie społecznym.

    ZUS walczy z nieuczciwymi firmami transportowymi

    ZUS walczy z nieuczciwymi firmami transportowymi. W związku z przypadkami nieuczciwych zachowań w firmach transportowych Zakład Ubezpieczeń Społecznych zdecydował się na podjęcie bardziej stanowczych kroków. Przewoźnicy muszą teraz udzielić odpowiedzi na szczegółowe pytania dotyczące swojej działalności oraz przesłać dokumenty związane z ustaleniem podstawy wymiaru składek.  W wielu odnotowanych przez Grupę Inelo sytuacjach przewoźnicy otrzymali zawiadomienia o wszczęciu postępowania administracyjnego w związku z artykułem 123 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

    Nowe zawody medyczne

    Jakie będą nowe zawody medyczne, które dotychczas nie były uregulowane? Rząd proponuje zmiany w uregulowaniu warunków i zasad wykonywania zawodów medycznych, które dotychczas nie były objęte przepisami. Zajdą zmiany w doskonaleniu zawodowym osób wykonujących zawód medyczny oraz w zakresie odpowiedzialności zawodowej. Będzie nowy rejestr osób wykonujących zawody medyczne.

    Masz prawo do tych pieniędzy! Dziedziczenie środków z subkonta po członku OFE

    Wiele osób nie wie, że po śmierci swoich bliskich osób, ma prawo do wypłaty zgromadzonych na koncie OFE środków osoby zmarłej. Masz prawo do tych pieniędzy, a procedura nie jest skomplikowana! Jak wygląda dziedziczenie środków z subkonta po członku OFE? 

    Praca za granicą 2023 - jakie zmiany w KP

    Zaszły zmiany w KP co do delegowania pracowników do pracy na obszarze państwa niebędącego członkiem UE. Pracodawca ma nowe obowiązki informacyjne co do warunków zatrudnienia za granicą. Poniżej szczegóły.

    Praca za granicą 2023 - jakie zmiany w KP

    Zaszły zmiany w KP co do delegowania pracowników do pracy na obszarze państwa niebędącego członkiem UE. Pracodawca ma nowe obowiązki informacyjne co do warunków zatrudnienia za granicą. Poniżej szczegóły.

    Międzynarodowy Dzień Widzialności Osób Transpłciowych

    W dniu 31 marca na całym świecie obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Widzialności Osób Transpłciowych. Osoby transpłciowe nadal zmagają się z ogromnym problemem dyskryminacji i nierównego traktowania w życiu społecznym, rodzinnym, zawodowym czy gospodarczym. Panuje niezrozumienie i brak akceptacji.

    Nowy wzór świadectwa pracy w 2023 roku

    Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej przygotowało projekt rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie świadectwa pracy. W projekcie zawarto również nowy (pomocniczy) wzór świadectwa pracy. Nowe przepisy i nowy wzór wejdą w życie po upływie 7 dni od publikacji rozporządzenia w Dzienniku Ustaw. Nastąpi to prawdopodobnie w drugiej połowie kwietnia 2023 r. W świadectwie pracy trzeba będzie zamieszczać także informacje o wykorzystanych przez pracownika dniach: okazjonalnej pracy zdalnej, zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej, urlopu opiekuńczego.

    Monitorowanie pracy zdalnej. Czy dopuszczalna jest aplikacja monitorująca ekran pracownika?

    Czy aplikacja monitorująca ekran pracownika w trakcie wykonywania przez niego obowiązków służbowych będzie dopuszczalna w świetle nowych przepisów o pracy zdalnej?

    Work life balance w policji - co na to Komendant Główny Policji

    Policjanci skarżą się do RPO, że w dużych miastach są braki kadrowe, a mniejszych jednostkach brak wakatów, co powoduje, że raporty policjantów o przeniesienie do jednostki bliżej miejsca zamieszkania są zwykle negatywnie rozpatrywane. Policjanci są zmęczeni dojazdami, nie mają zapewnionego dobowego odpoczynku a ich praca jest przez to mało efektywna. Jak wygląda work life banace w policji - co odpowie na pismo Komendant Główny Policji? To się okaże.

    Czy będzie podwójna waloryzacja świadczenia pielęgnacyjnego w 2023 r.?

    Czy w 2023 r. będzie podwójna waloryzacja świadczenia pielęgnacyjnego, tak jak ma miejsce podwójna waloryzacja minimalnego wynagrodzenia za pracę i minimalnej stawki godzinowej, w styczniu i w lipcu 2023 r. Sprawa trafiła do rządu.

    Płatne szkolenia dla pracowników

    Kto finansuje szkolenia pracowników? Czy szkolenia dla pracowników mają się odbywać w czasie ich pracy? Jakie zmiany zostały wprowadzone do KP co do szkoleń?

    O czym pracodawca musi poinformować zatrudnionych? Zmiany KP

    Nowelizacja Kodeksu pracy nakłada na pracodawców nowe obowiązki informacyjne. Na co zwrócić szczególną uwagę?

    Kontrola trzeźwości pracowników 2023 – przywilej czy paraliż dla pracodawcy?

    Ustawodawca w 2023 roku nie zwalnia tempa. Po raz kolejny pracodawców i pracowników działów kadrowo-płacowych stawia przed szeregiem wyzwań. Choć obowiązki dotyczące zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, a co za tym idzie -  możliwość kontroli trzeźwości pracowników przy uzasadnionym podejrzeniu, nie są nam obce, to nowelizacja przepisów Kodeksu Pracy w tym zakresie, powoduje powstanie wielu pytań i wątpliwości. Jak nowe regulacje umożliwiające pracodawcom przeprowadzanie prewencyjnej kontroli trzeźwości wyglądają w praktyce? Odpowiedź na to pytanie postaram się przybliżyć w dalszej części tego artykułu. 

    Praca zdalna. Co mają do powiedzenia związki zawodowe

    Praca zdalna może być wykonywana zgodnie z zasadami ustalonymi u danego pracodawcy. Pracodawca nie ma w tym zakresie pełnej swobody. W celu ustalenia zasad wykonywania pracy zdalnej powinien porozumieć się z działającymi u niego organizacjami związkowymi. Jaką rolę mają do odegrania związki zawodowe w procesie ustalania zasad wykonywania pracy zdalnej? Co stanie się, kiedy pracodawca nie dojdzie do porozumienia ze związkowcami? Jak zasady pracy zdalnej ma ustalić pracodawca, u którego nie ma związków zawodowych?

    Praca kobiet - etat w domu wyceniony na milion złotych!

    Ile kosztuje etat w domu? Ile warta jest praca kobiety w domu? Ile należy się za sprzątanie, gotowanie, pranie, zakupy, opiekę nad dzieckiem? Pomimo nowych regualcji w prawie pracy i tzw. work-life balance - coraz bardziej rozwija się niewidzialna praca kobiet w domu. W sądzie w Hiszpanii sąd wycenił taką pracę kobiety na prawie milion złotych!

    13-stki - wypłata już od kwietnia 2023

    Kiedy wypłata 13-stek? Ile wynosi 13-stka w 2023 r.? Komu przysługuje dodatkowe roczne świadczenie? Jakie są zasady wypłaty 13-stek? 

    Kawa z INFORLEX: Zmiany w prawie pracy 2023

    Zapraszamy na kolejne BEZPŁATNE spotkanie online z cyklu kawa z INFORLEX. Spotkanie odbędzie się 4 kwietnia 2023 r. o godz. 9.00. Porozmawiamy o rewolucyjnych zmianach w prawie pracy 2023. Spotkanie poprowadzi ekspert Paweł Ziółkowski. 

    Świadczenie wspierające dla osób z niepełnosprawnościami

    Czym jest świadczenie wspierające? Kto będzie uprawniony do świadczenia wspierającego? W jakiej wysokości będzie przyznawane świadczenie wspierające? To nowa propozycja ustawy rządowej - jaki będzie jej finał? Czy do niedawna protestujący rodzice w sejmie z osobami z niepełnosprawnościami będą usatysfakcjonowani takimi rozwiązaniami?

    Jak negocjować podwyżkę z szefem. Lista porad

    Negocjowanie podwyżki nie zawsze się udaje ale można zastosować się do kliku prostych porad, aby zwiększyć szansę na sukces.

    Wniosek do pracodawcy o pracę na stałe. Co znaczy w praktyce?

    Nowelizacja Kodeksu pracy ustanowiła nową konstrukcję – wniosek do pracodawcy o umowę o pracę na czas nieokreślony.

    Dłuższy urlop rodzicielski - zmiany w KP

    Nowe zasady i wymiar urlopu rodzicielskiego. W prawie pracy zaszły spore zmiany. Przykładowo rodzice, którzy posiadają zaświadczenie stwierdzające ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu - też mają prawo do urlopu rodzicielskiego.