Strona główna » Kadry » Wiadomości » Prawo autorskie - ochrona autorskich praw majątkowych do utworów pracownika

Prawo autorskie - ochrona autorskich praw majątkowych do utworów pracownika

10 listopada 2011, 06:00

REKLAMA

Wykonywanie obowiązków pracowniczych często jest związane z działalnością twórczą pracowników. Jej efektem końcowym jest powstanie utworu pracowniczego o indywidualnym charakterze.

Zasady dotyczące korzystania oraz ochrony utworów pracowniczych zawierają przepisy ustawy z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2006 r. nr 90, poz. 631 ze zm.). Przewidziane w tej ustawie zasady dotyczące ochrony autorskich praw majątkowych do utworów pracownika różnią się od ogólnych zasad dotyczących ochrony praw twórców niebędących pracownikami.

Autopromocja

Zgodnie z ogólną zasadą prawa autorskiego prawo to przysługuje twórcy, jeśli ustawa nie stanowi inaczej. Takim właśnie wyjątkiem jest przepis art. 12 ust. 1 wspomnianej ustawy. Wskazuje on, że jeżeli ustawa lub umowa o pracę nie stanowią inaczej, pracodawca, którego pracownik stworzył utwór w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy, nabywa autorskie prawa majątkowe z chwilą przyjęcia utworu, w granicach wynikających z celu umowy o pracę i zgodnego zamiaru stron. Wynika z tego, że jeżeli pracodawca i pracownik nie umówili się inaczej w umowie o pracę, prawo do utworu pracowniczego przechodzi na pracodawcę z chwilą jego przyjęcia. Do chwili dostarczenia utworu pracodawcy formalnie autorskie prawa majątkowe należą do pracownika.

Nie wszystkie przejawy twórczej działalności pracownika należą do pracodawcy. Dotyczy to jedynie tych utworów pracowniczych, które zostały stworzone w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy. Powyższy przepis dotyczy wszystkich rodzajów umów o pracę.

Prawa majątkowe do programu komputerowego stworzonego przez pracownika w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy przysługują pracodawcy, jeśli umowa nie stanowi inaczej. Wskazany przepis jest przepisem szczególnym w stosunku do pozostałych przepisów ustawy, w tym przepisu art. 12. Podstawowa różnica między prawami do programów komputerowych a innymi utworami sprowadza się do tego, że w przypadku autorskich praw majątkowych do programów komputerowych pracodawca znajduje się w lepszej sytuacji niż w przypadku innego rodzaju utworów pracowniczych. Pracodawca staje się właścicielem programów komputerowych stworzonych przez pracownika w ramach obowiązków pracowniczych bez względu na podstawę świadczenia pracy (kodeksową czy cywilnoprawną), chyba że w umowie o pracę lub umowie cywilnoprawnej strony postanowiły inaczej (wyrok SN z 9 stycznia 2001 r., I PKN 493/00, OSNP 2002/17/407).