Złożenie wniosku o urlop rodzicielski w okresie wypowiedzenia

Problem

Pracownica niedawno korzystała z urlopu rodzicielskiego. Jego część w wymiarze 12 tygodni zostawiła do wykorzystania na później. Wręczyliśmy pracownicy 2 dni temu wypowiedzenie umowy o pracę. Przysługuje jej miesięczny okres wypowiedzenia. Dzisiaj otrzymaliśmy od niej wniosek o udzielenie jej po upływie 21 dni pozostałych 12 tygodni urlopu rodzicielskiego. Czy musimy udzielić jej tego urlopu i czy wpływa to na bieg wypowiedzenia?

Rada

Tak. Powinni Państwo uwzględnić wniosek pracownicy i udzielić jej części urlopu rodzicielskiego po upływie 21 dni od dnia złożenia wniosku w tej sprawie. Najbezpieczniej jest anulować złożone wypowiedzenie umowy o pracę. Inne podejście jest dosyć ryzykowne dla pracodawcy. Jeżeli wypowiedzenie zostanie zakwestionowane przez sąd pracy, pracodawca będzie musiał wypłacić pracownicy odszkodowanie za cały okres pozostawania bez pracy.

Uzasadnienie

Urlop rodzicielski jest udzielany jednorazowo albo w częściach. Może on zostać udzielony najpóźniej do upływu roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6. rok życia (art. 182^1c§ 1 Kodeksu pracy). Urlop ten jest udzielany bezpośrednio po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego albo zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego, nie więcej niż w 4 częściach. Powinny one przypadać bezpośrednio jedna po drugiej albo bezpośrednio po wykorzystaniu zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający części urlopu rodzicielskiego, w wymiarze wielokrotności tygodnia. Urlop rodzicielski w wymiarze do 16 tygodni może być jednak udzielony w terminie nieprzypadającym bezpośrednio po poprzedniej części tego urlopu albo nieprzypadającym bezpośrednio po wykorzystaniu zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający części tego urlopu (art. 182^1c§ 3 Kodeksu pracy). Liczba wykorzystanych w tym trybie części urlopu pomniejsza liczbę części przysługującego urlopu wychowawczego.

Z całą pewnością w opisanej sytuacji pracodawca powinien udzielić urlopu rodzicielskiego. Skoro wniosek został złożony 2 dni po dokonanym wypowiedzeniu, to termin 21 dni, jaki ma pracodawca na udzielenie tego urlopu, upłynie w trakcie trwającego jeszcze okresu wypowiedzenia. Pracodawca jest bowiem zobligowany do akceptacji wniosku o udzielenie urlopu rodzicielskiego. Odmowa udzielenia tego urlopu może nastąpić jedynie w razie:

• niezachowania przez pracownika terminu 21-dniowego uprzedzenia przy składaniu wniosku,
• wnioskowania o urlop nienależny (np. wniosek od pracownika nieposiadającego praw rodzicielskich).

To, że pracownica składająca wniosek jest w okresie wypowiedzenia, nie ma w tym przypadku znaczenia.

Pracownik powinien wystąpić z wnioskiem o udzielenie urlopu rodzicielskiego najpóźniej 21 dni przed jego rozpoczęciem.

Bardziej istotna w skutkach jest druga kwestia, czyli wpływ wniosku pracownicy o urlop rodzicielski na wypowiedzenie umowy o pracę. Do urlopu rodzicielskiego stosujemy odpowiednio m.in. przepisy art. 177 Kodeksu pracy. Zgodnie z nim pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży, a także w okresie urlopu macierzyńskiego pracownicy, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z jej winy i reprezentująca pracownicę zakładowa organizacja związkowa wyraziła zgodę na rozwiązanie umowy. Ochrona wynikająca z art. 177 Kodeksu pracy jest traktowana zarówno w orzecznictwie sądowym, jak i przez ekspertów prawa pracy bardzo szeroko. Wskazuje się konsekwentnie, że wręczone pracownicy przed rozpoczęciem okresu ochronnego wypowiedzenie staje się nieskuteczne w momencie, gdy przed upływem okresu wypowiedzenia pracownica ta będzie już w ciąży.

Polecamy: RODO. Ochrona danych osobowych. Przewodnik po zmianach

Tak przykładowo uznał Sąd Najwyższy w postanowieniu z 22 sierpnia 2013 r. (II PK 83/13), w którym wskazał, że:

(…) ochroną przewidzianą w art. 177 § 1 k.p. objęte są również kobiety, które w momencie otrzymania oświadczenia woli o wypowiedzeniu bądź rozwiązaniu umowy o pracę nie były jeszcze w ciąży i zaszły w nią później, tj. w okresie wypowiedzenia.

Ochrona przed wypowiedzeniem nie obejmuje okresu od samego złożenia wniosku o urlop rodzicielski, ale zaczyna się dopiero po faktycznym rozpoczęciu tego urlopu. Jeżeli w trakcie 21-dniowego okresu od złożenia wniosku o urlop rodzicielski do jego rozpoczęcia upłynąłby okres wypowiedzenia, to umowa uległaby rozwiązaniu. Jeśli jednak wypowiedzenie, które otrzymała Państwa pracownica, nie zakończy się do tego czasu, to należy uznać, że nie doprowadzi ono do rozwiązania umowy o pracę. To bowiem nastąpiłoby już po rozpoczęciu urlopu rodzicielskiego.

Taka interpretacja może budzić wątpliwości w odniesieniu do możliwości skorzystania z części urlopu rodzicielskiego nawet w ciągu 6 lat od urodzenia się dziecka, co może być wykorzystywane przez część pracowników do nadużywania ochrony, jaką daje urlop rodzicielski. Jednak taka interpretacja jest uzasadniona, a ponadto wzmacnia ją brak w odniesieniu do urlopu rodzicielskiego takiej regulacji, jaka została zawarta w przepisach dotyczących urlopu wychowawczego. W przypadku złożenia bowiem przez pracownika wniosku o urlop wychowawczy po dokonaniu czynności zmierzającej do rozwiązania umowy o pracę umowa rozwiązuje się w terminie wynikającym z tej czynności (art. 186⁸ § 4 Kodeksu pracy). Skoro podobnego rozwiązania nie ma w przypadku urlopu rodzicielskiego, a jest zawarte odesłanie do niezmiernie szerokiej ochrony, takiej jak przy ciąży, to nie ma podstaw, by ograniczyć ochronę jedynie do kwestii samego wręczenia wypowiedzenia w czasie urlopu rodzicielskiego.

W omawianej sytuacji pracodawca mógłby się powołać jedynie na nadużycie prawa (art. 8 Kodeksu pracy), wskazując, że złożenie wniosku nie miało na celu zapewnienia opieki dziecku, lecz tylko uchylenie skutku otrzymanego już wypowiedzenia. Jest to jednak dla pracodawcy ryzykowne. W przypadku przegranej sprawy sądowej z powództwa pracownicy i przywrócenia jej do pracy będzie jej przysługiwać wynagrodzenie za cały okres pozostawania bez pracy. Biorąc pod uwagę, że wyroki zapadają niekiedy po upływie dłuższego czasu od rozwiązania umowy, kwota ta może być znacząca. Bezpieczniej będzie zatem dla pracodawcy anulować wypowiedzenie umowy o pracę.

Podstawa prawna:

art. 8, art. 47, art. 177, art. 182^1a, art. 182^1c, art. 182^1g, art. 186⁸ § 4 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy - j.t. Dz.U z 2018 r. poz. 108, ost. zm. Dz.U. z 2018 r. poz. 138

Chcesz dowiedzieć się więcej, sięgnij po naszą publikację

Czas pracy 2021. Planowanie, rozliczanie i ewidencja

Tylko teraz

69,00 zł

Przejdź do sklepu