REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Urlop na żądanie - jak go zgłosić zgodnie z przepisami

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Wojewódka i Wspólnicy Sp. k. Kancelaria Prawa Pracy
Warszawska kancelaria specjalizująca się wyłącznie w pomocy pracodawcom w zakresie zbiorowego i indywidualnego prawa pracy oraz świadczeń pracowniczych
Sosnowski Krzysztof
Radca prawny. Z Kancelarią Prawa Pracy Wojewódka i Wspólnicy związany od 2011 roku. Pracuje głównie przy projektach: dotyczących wewnątrzzakładowych aktów prawa pracy (regulaminy, zakładowe układy zbiorowe pracy, porozumienia z organizacjami związkowymi), w obszarze relacji ze związkami zawodowymi i zbiorowego prawa pracy głównie w związku z restrukturyzacją przedsiębiorstw, w tym również organizacji i współpracy z radami pracowników, dotyczących indywidualnych stosunków pracy, przygotowania umów oraz w bieżącej obsłudze klientów. Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego oraz studiów podyplomowych z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy Szkoły Głównej Służby Pożarniczej. Autor licznych publikacji z zakresu prawa pracy oraz bezpieczeństwa i higieny pracy. Współautor publikacji: Musisz to wiedzieć! (Infor Biznes 2020), Elastyczne formy zatrudnienia (Infor 2019).
Urlop na żądanie - jak go zgłosić zgodnie z przepisami/ fot. Fotolia
Urlop na żądanie - jak go zgłosić zgodnie z przepisami/ fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Zgodnie z Kodeksem pracy pracownik może zgłosić żądanie urlopu nawet w dniu rozpoczęcia urlopu. Pracodawca jest obowiązany udzielić 4 dni urlopu w ciągu roku na żądanie pracownika i w terminie przez niego wskazanym. Czy brak odpowiedzi pracodawcy można potraktować, jako milczącą zgodę pracodawcy?

Instytucja urlopu na żądanie została wprowadzona do Kodeksu pracy (K.p.) w celu umożliwienia pracownikom niestawienia się w pracy w sytuacjach wyjątkowych. Konstrukcja przepisu art. 167Kodeksu pracy, który brzmi „Pracodawca jest obowiązany udzielić na żądanie pracownika i w terminie przez niego wskazanym nie więcej niż 4 dni urlopu w każdym roku kalendarzowym. Pracownik zgłasza żądanie udzielenia urlopu najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu”, co umożliwia pracownikowi zażądać urlopu w trybie niemal natychmiastowym.

REKLAMA

Autopromocja

Często w praktyce urlop na żądanie jest zgłaszany na krótko przed rozpoczęciem pracy we wczesnych godzinach porannych, co skutkuje popularnym określeniem urlopu na żądanie jako „kacowego”. W praktyce jest to jednak bardzo krzywdzące określenie dla pracowników korzystających z urlopu na żądanie. Najczęstszymi przypadkami, jakie powodują konieczność wykorzystania tego uprawnienia są sytuacje posiadające znamiona siły wyższej, jak np. niespodziewana awaria samochodu, w wyniku czego pracownik wie, że nie będzie w stanie dotrzeć do pracy lub też nieprzewidziane sytuacje życiowe.

Polecamy produkt: Umowy zlecenia i inne umowy cywilnoprawne od 1 stycznia 2017 r.

Termin złożenia wniosku o urlop

Jednym z najistotniejszych warunków umożliwiających skorzystanie z urlopu na żądanie jest termin złożenia wniosku o urlop. Zgodnie z art. 167K.p. pracownik może zgłosić żądanie urlopu nawet w dniu rozpoczęcia urlopu. Jedynym warunkiem jest złożenie żądania jeszcze przed czasem, w którym pracownik powinien rozpocząć pracę, istnienie takiego warunku potwierdza wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2006 roku (sygn. akt I PK 128/06). Bezsprzecznym pozostaje konieczność złożenia żądania przed rozpoczęciem pracy, nie jest natomiast jednoznacznie określone, z jakim wyprzedzeniem należy złożyć żądanie. Czy zwrot „do chwili przewidywanego rozpoczęcia pracy przez pracownika” oznacza, że wystarczy zadzwonić do pracodawcy na minutę przed rozpoczęciem pracy i zażądać urlopu, bądź też, nawet nie kontaktować się z nim osobiście i przesłać żądanie mailem. Takie rozwiązanie było by możliwe, w związku z możliwością składania żądania bez konieczności dochowania jakiejkolwiek formy.

REKLAMA

W praktyce przyjmuje się, iż pracownik powinien poinformować pracodawcę o żądaniu urlopu na tyle wcześnie, aby pracodawca miał możliwość zapewnienia zastępstwa pracownika, który korzysta z urlopu na żądanie. Składanie żądania w ostatniej chwili telefonicznie bądź nawet za pośrednictwem poczty elektronicznej w przypadku, której zgodnie z art. 61 § 1 K.c jako oświadczenie woli złożone jest skutecznie w momencie wpłynięcia wiadomości na serwer pracodawcy to w praktyce niemal oczywiste jest, iż pracodawca przeczyta wiadomość dopiero po terminie rozpoczęcia pracy przez pracownika, czego pracownicy są świadomi i mogą starać się wykorzystać w celu uzyskania milczącej zgody pracodawcy na urlop. Takie działanie jest powszechną praktyką w związku z faktem, iż wbrew obiegowej opinii pracodawca może nie udzielić urlopu na żądanie.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Mimo, iż zgodnie z art. 167K.p. pracodawca ma obowiązek udzielić pracownikowi urlopu na żądanie to jednak w dalszym ciągu, to pracodawca udziela urlopu. W takim wypadku postawienie pracodawcy w zasadzie przed faktem dokonanym bez możliwości podjęcia przez niego racjonalnej decyzji poprzez zażądanie urlopu formalnie w terminie (jednak w praktyce w czasie uniemożliwiającym jakiekolwiek działanie), należy uznać za naruszenie prawa podmiotowego, co w związku z brzmieniem art. 8 K.p. jest niedopuszczalne. W takim wypadku pracownik naraża się na nieusprawiedliwioną nieobecność w pracy, co może być uznane za przyczynę uzasadniającą zwolnienie.

Ponadto mimo, iż pracodawca ma obowiązek udzielenia urlopu na żądanie, w orzecznictwie Sądu Najwyższego utrwalił się pogląd, zgodnie z którym pracodawca w wyjątkowych przypadkach ma prawo nie udzielić pracownikowi urlopu na żądanie. Wynika to między innymi z wyroku Sądu Najwyższego z dnia 16 września 2008 roku (sygn. akt II PK 26/08), zgodnie z którym samo złożenie wniosku przez pracownika nie oznacza możliwości rozpoczęcia urlopu na żądanie. Konieczna jest decyzja pracodawcy, na którą pracownik powinien poczekać.

Zgoda pracodawcy

REKLAMA

Oznacza to, iż aby rozpocząć urlop na żądanie pracownik musi otrzymać zgodę od pracodawcy. Jest jednak pewien wyjątek od przedstawionej reguły. W szczególnych przypadkach, gdy pracownik zgłasza swoje żądanie znacznie wcześniej, np. 2 dni przed dniem rozpoczęcia urlopu, w takim wypadku pracownik, który nie otrzymał żadnej odpowiedzi od pracodawcy mimo, iż dochował wszelkich formalności związanych ze zgłaszaniem żądania i posiada pewność, że pracodawca faktycznie zapoznał się z żądaniem może rozpocząć urlop bez jego udzielenia przez pracodawcę. Spowodowane jest to faktem, iż pracodawca faktycznie posiada obowiązek udzielenia urlopu na żądanie pracownikowi, który zgłasza taki wniosek. W takim wypadku brak odpowiedzi można potraktować, jako milczącą zgodę pracodawcy, który mimo istnienia obowiązku udzielenia urlopu stanowczo nie zaoponował przed jego udzieleniem. Takie stanowisko potwierdza wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 stycznia 2005 roku sygn. akt II PK 197/04

O wyjątkowości możliwości nieudzielenia urlopu na żądanie pracownikowi przez pracodawcę świadczy także niebezpieczeństwo narażenia się przez pracodawcę na karę grzywny od 1 000 zł do 30 000 zł, w wyniku popełnienia wykroczenia z art. 282 §1 pkt. 2 K.p., polegającego na nieudzieleniu pracownikowi urlopu wypoczynkowego. W przypadku bezzasadnego nie udzielenia urlopu na żądanie pracodawca wypełnia znamiona wskazanego wykroczenia.

Podstawa prawna: Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy.

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Realia pracy tymczasowej. Co liczy się dziś dla firm i kandydatów? [Badanie]

Na rynku pracy, gdzie coraz trudniej o trwałość i przewidywalność, głos pracowników oraz pracodawców staje się jednym z najczulszych barometrów zmian. Job Impulse co roku bada poziom satysfakcji obu tych grup. Najnowsze wyniki wskazują, że oczekiwania wobec agencji dynamicznie rosną: firmy domagają się sprawnych, natychmiastowych rekrutacji, ale przy zachowaniu wysokiej jakości procesów i maksymalnym ograniczeniu rotacji. Z kolei pracownicy tymczasowi coraz wyraźniej sygnalizują potrzebę stabilności, poszerzania systemu benefitów, a także obsługi formalności online.

Lipiec 2025 – dni wolne, godziny pracy

Lipiec 2025 – dni wolne od pracy i godziny pracy. To najbardziej zapracowany miesiąc w roku. Jaki jest wymiar czasu pracy w lipcu? Czy kalendarz dni wolnych od pracy przewiduje święta w tym miesiącu?

Wyzwania dla pracodawców w zakresie wynagrodzeń. Zmiany pomogą zmniejszyć rotację pracowników

Połowa polskich pracowników uważa, że zarabia za mało. To powód dużej rotacji pracowników. Jakie wyzwania stoją przed pracodawcami? Co muszą zmienić, aby zmniejszyć rotację w firmie?

Raz w roku 14 dni z rzędu urlopu wypoczynkowego? Czy to obowiązek pracownika?

Czy pracownik musi raz w roku kalendarzowym wykorzystać 14 dni urlopu wypoczynkowego z rzędu? Zgodnie z art. 162 Kodeksu pracy na wniosek pracownika urlop może być podzielony na części, ale co najmniej jedna część wypoczynku powinna trwać nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych.

REKLAMA

Nie do 5 000 zł a do 46 000 zł: nowe przepisy już w mocy. Poszła w górę wysokość grzywny za wykroczenia przeciwko przepisom ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych

Nie do 5 000 zł a do 46 000 zł. Aż 9. krotnie poszła w górę wysokość grzywny za wykroczenia przeciwko przepisom ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Kto zyska a kto straci i dlaczego tak się stało? Ustawodawca reaguje na bieżącą sytuację na rynku pracy. Tym samym znowelizowano najistotniejszą ustawą w obszarze ubezpieczeń społecznych jaką jest ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 350, dalej jako: ustawa). Zatem za co można nałożyć taką grzywnę?

Sprawdź, którym liderem jesteś: kontroler, terapeuta, mesjasz, eko-lider [Zarządzanie]

Dr Simon Western wyróżnia 4 typy liderów w firmach: terapeuta, mesjasz, kontroler i eko-lider. Który typ przywództwa został uszyty na miarę naszych czasów? Sprawdź, którym typem lidera jesteś.

Nadchodzi jawność wynagrodzeń. Co się zmieni?

94% kandydatów do pracy przez brak widełek płacowych w ogłoszeniu rezygnuje z aplikowania, nawet jeśli oferta jest atrakcyjna dla rozwoju ich ścieżki kariery. Nadchodzi jawność wynagrodzeń. Co to oznacza? Czy podanie widełek płacowych w ogłoszeniach o pracę będzie obowiązkowe?

Lipiec 2025: jakie zmiany i ważne daty w prawie pracy i ubezpieczeń społecznych?

Lipiec 2025 r. przyniósł ważne zmiany w prawie pracy i ubezpieczeń społecznych. Zmiany mają wpływ na sytuację pracowników, pracodawców, osób z niepełnosprawnościami, przedsiębiorców, osób bezrobotnych, stażystów i dla wielu innych grup. Wchodzi w życie sporo nowych przepisów - jedne są bardziej niszowe - bo dotyczące np. zatrudnienia w służbach, a drugie mniej, odnoszące się do wielu osób. Przypominamy też jakie są ważne terminy kadrowo-płacowe, które powinny być dochowane w lipcu 2025 r.

REKLAMA

Czy certyfikacja ISO nadal ma sens?

Zarządzanie jakością, zarządzanie środowiskowe, systemy zapewniania bezpieczeństwa i higieny pracy czy czystości mikrobiologicznej – nowoczesne organizacje, szczególnie te, działające globalnie, porządkują wewnętrzne procesy własnymi procedurami. Czy w tej sytuacji certyfikacja ISO nadal ma sens? – Bez wątpienia. I to nie tylko po to, żeby zwiększyć konkurencyjność i wiarygodność w oczach kontrahentów – przekonuje Katarzyna Petrusiewicz, ekspert CWS Workwear.

Najbardziej szanowane zawody 2025. B2B, outsourcing i praca tymczasowa wypierają umowę o pracę

Jakie zawody są obecnie najbardziej szanowane przez społeczeństwo? Na końcu listy znajdują się posłowie, europosłowie, samorządowcy, influencerzy i youtuberzy. Zmienia się idealna wizja pracy - B2B, outsourcing i praca tymczasowa wypierają umowę o pracę.

REKLAMA