REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Przejęcie urlopu macierzyńskiego przez ojca - zmiany w 2016 r.

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
 Kancelaria Wierzbowski Eversheds
Usługi prawne dla biznesu
Kinga Jezierska
Przejęcie urlopu macierzyńskiego przez ojca - zmiany w 2016 r.
Przejęcie urlopu macierzyńskiego przez ojca - zmiany w 2016 r.
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Od 2 stycznia 2016 r. rozszerzył się katalog sytuacji, w których ojciec dziecka może przejąć urlop macierzyński. Uprawnienia związane z rodzicielstwem mogą przejąć także inne osoby z najbliższej rodziny matki.

Ustawa nowelizująca Kodeks pracy w zakresie uprawnień rodzicielskich zwiększyła uprawnienia ojca związane z opieką nad dzieckiem w okresie pierwszych miesięcy po jego urodzeniu. Z przyczyn naturalnych, co do zasady, uprawnienia takie jak urlop macierzyński czy prawo do zasiłku macierzyńskiego przysługują matce, ubezpieczonej na wypadek choroby i macierzyństwa jako pracownik czy z innych tytułów. Jednak w pewnych sytuacjach ojciec dziecka może przejąć te uprawnienia. Od 2 stycznia 2016 katalog tych sytuacji poszerzył się. 

REKLAMA

Autopromocja

Rezygnacja z urlopu macierzyńskiego przez matkę

Urlop macierzyński jest urlopem obowiązkowym dla matki będącej pracownikiem. Nie może się go zrzec. Pewne okoliczności umożliwiają jej jednak rezygnację z jego części. Do tej pory matka mogła to uczynić po upływie 14 tygodni po porodzie, gdy na pozostałą część urlopu macierzyńskiego opiekę nad dzieckiem przejmował ojciec będący pracownikiem, wykorzystujący w tym celu w swoim zakładzie pracy pozostałą część tego urlopu.

Polecamy produkt: Zasiłki, urlopy, zwolnienia – nowe prawa rodziców (książka)

Od stycznia 2016 roku matka dziecka może zrezygnować z urlopu macierzyńskiego także gdy opiekę nad dzieckiem przejmie ojciec, który nie jest pracownikiem, ale jest ubezpieczony z innego tytułu, np. prowadzi własną działalność gospodarczą. Warunkiem skorzystania z tego uprawnienia jest przerwanie przez niego działalności zarobkowej i sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem. W wypadku przedsiębiorców, wiąże się to z reguły z koniecznością zawieszenia działalności gospodarczej. Choć zauważa się niekiedy, że nie będzie to konieczne, jeśli przedsiębiorca sam nie będzie wykonywał pracy w swoim przedsiębiorstwie.

Ojciec dziecka może przejąć opiekę nad dzieckiem, przechodząc na urlop macierzyński (pracownik) lub rezygnując z działalności zarobkowej (ubezpieczony z innego tytułu), w szczególnych sytuacjach już na wcześniejszym etapie niż 14 tygodni po porodzie. Sytuacją taką jest śmierć matki, gdy ojciec uzyskuje prawo do urlopu macierzyńskiego lub pobierania zasiłku macierzyńskiego po dniu zgonu matki. Analogiczne uprawnienia przysługują ojcu, gdy matka porzuci dziecko, a także gdy przebywa w szpitalu lub legitymuje się orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji. W tych okolicznościach matka może zrezygnować z urlopu macierzyńskiego po 8 tygodniach.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Od stycznia 2016 roku w tych szczególnych okolicznościach opiekę nad dzieckiem mogą przejąć także inne osoby z najbliższej rodziny matki, np. jej rodzic, czyli dziadek albo babcia dziecka, pod warunkiem że są objęci ubezpieczeniem społecznym w razie choroby lub macierzyństwa, jako pracownicy czy z innych tytułów.


Gdy matka nie korzystała z urlopu macierzyńskiego

Z punktu widzenia pracodawców zatrudniających ojców istotną zmianą jest umożliwienie ojcom skorzystania z części urlopu macierzyńskiego także wtedy, gdy matka nie miała do niego prawa, gdyż nie była pracownikiem.

Obecnie, pracownik może wnioskować o udzielenie mu części urlopu macierzyńskiego, także w sytuacji, gdy matka dziecka, przez odpowiedni okres – 14 lub 8 tygodni w zależności od okoliczności, ewentualnie bez względu na ten okres w wypadku śmierci matki – pobierała zasiłek macierzyński z innego tytułu niż umowa o pracę.

Ponadto, w szczególnych sytuacjach, pracownik może wnioskować o urlop macierzyński, gdy matka w ogóle nie była ubezpieczona w razie choroby i macierzyństwa. Tymi sytuacjami są śmierć matki, porzucenie przez nią dziecka lub legitymowanie się orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji. Pracownik – ojciec ma wtedy prawo do części urlopu macierzyńskiego następującej po dniu wystąpienia wymienionych okoliczności.

Również w tym przypadku podobne uprawnienia mogą przysługiwać innym członkom najbliższej rodziny.

Jeżeli matka dziecka nie była ubezpieczona, ale po urodzeniu dziecka podjęła zatrudnienie w wymiarze co najmniej połowy pełnego wymiaru czasu pracy, pracownik – ojciec może skorzystać z części urlopu macierzyńskiego na czas zatrudnienia matki.

Dołącz do nas na Facebooku!

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowe zawody w klasyfikacji od 2026 roku. MRPiPS opublikowało projekt rozporządzenia [Projekt z 9 lipca 2025 r.]

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej opublikowało projekt nowego rozporządzenia dotyczącego klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy. Dokument trafił 14 lipca 2025 r. do konsultacji publicznych i opiniowania. Nowe przepisy mają wejść w życie 1 stycznia 2026 roku.

Wyższe wynagrodzenia w budżetówce od 2026 r. Pracodawcy chcą większej podwyżki dla pracowników

Płaca minimalna w 2026 r. wzrośnie o 3%, ale w budżetówce podwyżka powinna być wyższa. Pracodawcy chcą wyższych wynagrodzeń w sferze budżetowej, aby jakość usług publicznych również rosła.

Nie będzie w tym roku niższego dodatku za pracę w nocy niż w lipcu

W lipcu 2025 r. mamy najniższy dodatek za pracę w nocy. Taka sama kwota będzie obowiązywała w październiku. To miesiące z największą liczbą godzin pracy. Ile wynosi dodatek nocny w tym miesiącu?

Opieka nad małym dzieckiem podczas pracy zdalnej. Co z kontrolą pracodawcy?

Jak pracodawca może skontrolować pracę zdalną pracownika, który w czasie godzin pracy sprawuje bezpośrednią opiekę nad małoletnim dzieckiem (do 4. roku życia), szczególnie gdy dziecko nie ma zapewnionej w tym czasie opieki przez inną osobę (np. nianię, innego członka rodziny, żłobek, przedszkole)?

REKLAMA

PPK: od jakiej kwoty nalicza się wpłaty? Czy wczasy pod gruszą, świadczenia urlopowe, nagroda jubileuszowa i zasiłki liczą się do podstawy wymiaru wpłat?

Od jakiej kwoty liczy się wpłaty na PPK? Nie od każdego świadczenia na rzecz uczestnika PPK należy naliczać wpłaty do PPK. To, czy dane świadczenie stanowi podstawę wpłat do PPK, zależy od tego, czy jest ono podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Co z wczasami pod gruszą, świadczeniem urlopowym, nagrodą jubileuszową, zasiłkami i urlopem wychowawczym?

Odmowa renty wdowiej: 7 powodów odmowy renty wdowiej przez ZUS

Otrzymałaś odmowę przyznania renty wdowiej przez ZUS? Sprawdź, jakie są najczęstsze powody niepozwalające na wypłatę nowego świadczenia. Jeśli nie zgadzasz się z rozstrzygnięciem Zakładu, możesz odwołać się do sądu.

Czy jesteśmy gotowi na skrócony tydzień pracy? Jak go sobie wyobrażamy?

Jak sobie wyobrażamy skrócony tydzień pracy? Mniej godzin, ale pięć dni w tygodniu? Więcej godzin i dodatkowy dzień wolny? Ale kiedy, w poniedziałek czy piątek, a może środę? Badacze z Uniwersytetu SWPS przyjrzeli się wyobrażeniom.

Renta wdowia - kiedy pierwsze wypłaty? Terminy wypłat ZUS w lipcu i sierpniu

Renta wdowia pozwala na łączenie dwóch świadczeń renty rodzinnej po zmarłym małżonku i świadczenia emerytalno-rentowego. Lipiec to termin pierwszych wypłat renty wdowiej. Kiedy dokładnie ZUS wypłaci świadczenie w lipcu i sierpniu 2025 r.?

REKLAMA

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego [projekt]

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Wielce prawdopodobne, że tak. Bo ma dojść do dostosowania poziomu maksymalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatku funkcyjnego do zmienionej kwoty bazowej, wynikającej z ustawy budżetowej na rok 2025. Zatem z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. mają obowiązywać nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego w samorządzie.

PIP: 350 tysięcy bezpłatnych porad rocznie dla pracodawców. Inspekcja pracy nie tylko kontroluje, ale i pomaga

Działalność PIP to nie tylko kontrole, ale i bezpłatne porady prawne dla pracodawców. Inspekcja pracy wydaje 350 tysięcy porad rocznie, które skierowane są wprost do osób zatrudniających pracowników. Warto korzystać z pomocy PIP.

REKLAMA