REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Urlop macierzyński 2016

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Niemeczek Monika
Urlop macierzyński 2016
Urlop macierzyński 2016
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Dnia 2 stycznia 2016 roku weszła w życie nowelizacja przepisów dotyczących urlopu macierzyńskiego. Jak zmieniły się dotychczasowe regulacje?

Począwszy od dnia 2 stycznia 2016 r. obowiązywać będą dwa rodzaje urlopów związanych z narodzinami dziecka: urlop macierzyński, którego wymiar pozostanie bez zmian oraz urlop rodzicielski, którego wymiar wynosić będzie do 32 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka i do 34 tygodni w przypadku urodzenia dwojga i więcej dzieci.

REKLAMA

Autopromocja

W wyniku nowelizacji Kodeksu pracy doszło do zasadniczych zmian w zakresie uprawnień rodzicielskich pracowników, a w niektórych przypadkach pewne uprawnienia przysługujące dotychczas tylko rodzicom dziecka przyznano innym członkom najbliższej rodziny.

Dotychczas, jeśli matka dziecka nie miała statusu pracownicy, ze znacznej części uprawnień rodzicielskich nie mógł skorzystać ojciec dziecka, mimo że miał status pracownika. Nowe regulacje znacznie ułatwiają skorzystanie przez ojca z urlopu macierzyńskiego.

Redakcja poleca: Nowe prawa rodziców – zasiłki, urlopy, zwolnienia (książka)

Wymiar urlopu macierzyńskiego

Wymiar urlopu macierzyńskiego jest uzależniony wyłącznie od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zgodnie z art. 180 § 1 Kodeksu pracy pracownicy przysługuje urlop macierzyński w wymiarze:

1) 20 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie;

2) 31 tygodni – w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie;

3) 33 tygodni – w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie;

4) 35 tygodni – w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie;

 5) 37 tygodni – w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie

Przed przewidywaną datą porodu pracownica może wykorzystać nie więcej niż 6 tygodni urlopu macierzyńskiego (art. 180 § 2 Kp).

Korzystanie z urlopu macierzyńskiego przez ojca dziecka

Istotnej zmianie uległy regulacje dotyczące korzystania z urlopu macierzyńskiego przez ojca dziecka.

REKLAMA

Jeśli matka dziecka nie jest pracownicą, ale jest ubezpieczona (art. 1751 pkt 1 Kp), to pracownikowi – ojcu wychowującemu dziecko przysługuje urlop macierzyński, jeśli matka dziecka przez co najmniej 14 tygodni po porodzie pobierała z tego tytułu zasiłek macierzyński i po tym okresie z niego zrezygnowała.

Gdy matka dziecka nie ma tytułu do objęcia ubezpieczeniem społecznym w razie choroby i macierzyństwa, pracownik - ojciec wychowujący dziecko może korzystać z urlopu macierzyńskiego tylko w następujących wypadkach (art. 180 § 15 Kp):

 1) zgonu matki dziecka nieobjętej ubezpieczeniem społecznym w razie choroby i macierzyństwa, określonym w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, albo nieposiadającej tytułu do objęcia takim ubezpieczeniem,

 2) porzucenia dziecka przez matkę nieobjętą ubezpieczeniem, o którym mowa w pkt 1, albo nieposiadającą tytułu do objęcia takim ubezpieczeniem,

3) niemożności sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem przez matkę nieobjętą ubezpieczeniem, o którym mowa w pkt 1, albo nieposiadającą tytułu do objęcia takim ubezpieczeniem, legitymującą się orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji;

4) W przypadku podjęcia przez matkę dziecka nieposiadającą tytułu do objęcia ubezpieczeniem społecznym w razie choroby i macierzyństwa, określonym w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, zatrudnienia w wymiarze nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy (art. 180 § 17 Kp).

Rezygnacja z urlopu

Pracownica nie może zrzec się prawa do urlopu macierzyńskiego, może jedynie zrezygnować z jego części. Zakaz ten wynika z funkcji urlopu macierzyńskiego - ochrona zdrowia pracownicy i interesów dziecka.

Pracodawca jest obowiązany uwzględnić złożoną przez nią na piśmie  rezygnację z części urlopu  w dwóch przypadkach:

REKLAMA

1) pracownica musi po porodzie wykorzystać co najmniej 14 tygodni urlopu macierzyńskiego; do okresu tego nie wlicza się zatem urlopu macierzyńskiego wykorzystanego przed datą porodu, o ile z tej możliwości kobieta korzystała (art. 180 § 4 w zw. z § 2);

2) z reszty niewykorzystanej części urlopu macierzyńskiego skorzysta pracownik-ojciec wychowujący dziecko (art. 180 § 4 pkt 1 w zw. z § 8) albo ubezpieczony – ojciec dziecka, który w celu osobistego sprawowania tej opieki przerwał działalność zarobkową (art. 180 § 4 pkt 2 w zw. z § 8).

Polecamy produkt: Rodzina 500+ (PDF)

Uzależnienie możliwości skrócenia urlopu macierzyńskiego przez matkę dziecka od konieczności przejęcia części urlopu macierzyńskiego przez ojca dziecka jest równoznaczne z tym, iż urlop macierzyński nie podlega skróceniu tylko i wyłącznie z woli pracownicy-  wymagana jest zgoda obojga rodziców.

Pracownica legitymująca się orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji może zrezygnować z części urlopu macierzyńskiego (art. 180 § 6) pod dwoma warunkami:

1) musi po porodzie wykorzystać co najmniej 8 tygodni urlopu macierzyńskiego;

2) z reszty niewykorzystanej części urlopu macierzyńskiego skorzysta pracownik - ojciec wychowujący dziecko albo pracownik – inny członek najbliższej rodziny (art. 180 § 6 pkt 1 w zw. z art. 180 § 9) bądź opiekę nad dzieckiem na okres odpowiadający okresowi, który pozostał do końca urlopu macierzyńskiego, przejmie ubezpieczony – ojciec dziecka albo ubezpieczony – inny członek najbliższej rodziny (art. 1751 pkt 2  i 4), o ile przerwą w tym celu działalność zarobkową (art. 180 § 6 pkt 2).

Pracownica składa pracodawcy pisemny wniosek w sprawie rezygnacji z korzystania z części urlopu macierzyńskiego w terminie nie krótszym niż 7 dni przed przystąpieniem do pracy. Do wniosku dołącza się dokumenty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 1868a Kodeksu pracy. Pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek pracownicy.

Pobyt pracownicy w szpitalu a urlop macierzyński

Pracownik (ubezpieczony) - ojciec wychowujący dziecko albo pracownik (ubezpieczony) – inny członek najbliższej rodziny ma dodatkową możliwość skorzystania z części urlopu macierzyńskiego (pobierania zasiłku macierzyńskiego w okresie, w którym w celu osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem przerwali działalność zarobkową), wówczas gdy pracownica przebywa w szpitalu albo przedsiębiorstwie leczniczym ze względu na stan zdrowia uniemożliwiający jej sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem, po wykorzystaniu po porodzie co najmniej 8 tygodni urlopu macierzyńskiego. Odnosi się to odpowiednio także do sytuacji, gdy matka dziecka nie jest pracownicą, ale jest ubezpieczona.

W takim przypadku urlop macierzyński pracownicy przerywa się na okres, w którym z takiego urlopu korzysta pracownik-ojciec wychowujący dziecko lub pracownik – inny członek najbliższej rodziny.

Pozostałe zmiany

Nowelizacja zlikwidowała dodatkowy urlop macierzyński. Od 2 stycznia 2016 r. dodatkowy urlop macierzyński został połączony z urlopem rodzicielskim w jeden urlop rodzicielski. Rodzice, którzy wykorzystają podstawowy urlop macierzyński, mogą skorzystać z urlopu rodzicielskiego w wymiarze:

- 64 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,

- 68 tygodni – w przypadku urodzenia większej liczby dzieci przy jednym porodzie.

W razie porzucenia dziecka przez matkę po porodzie sytuacja pracownika – ojca wychowującego dziecko lub pracownika – innego członka najbliższej rodziny (art. 1751) różni się w zależności od tego, czy matka dziecka była pracownicą (ubezpieczoną) czy też nie była objęta ubezpieczeniem. Jeśli matka dziecka jest pracownicą lub ubezpieczoną, to pracownik – ojciec dziecka lub pracownik – inny członek najbliższej rodziny może złożyć wniosek o udzielenie części urlopu macierzyńskiego, ale dopiero jeśli minie 8 tygodni po porodzie. Dopiero po upływie tego okresu traci ona prawo do urlopu macierzyńskiego (zasiłku macierzyńskiego) – art. 182 Kp.

Nawet jeśli matka dziecka porzuci je przed upływem tego okresu, jako jedyna będzie uprawniona do korzystania w tym okresie z urlopu macierzyńskiego (zasiłku macierzyńskiego). Okoliczności te nie mają znaczenia wówczas, gdy matka dziecka nie jest ubezpieczona. W tym przypadku, jeśli porzuci ona dziecko, to pracownik – ojciec dziecka lub pracownik – inny członek najbliższej rodziny mogą od razu przejąć opiekę nad dzieckiem przy wykorzystaniu prawa do urlopu macierzyńskiego (jego części).

W przypadku zgonu pracownicy w czasie urlopu macierzyńskiego albo ubezpieczonej – matki dziecka w czasie pobierania zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi tego urlopu, pracownikowi – ojcu wychowującemu dziecko albo pracownikowi – innemu członkowi najbliższej rodziny, przysługuje prawo do części urlopu macierzyńskiego przypadającej po dniu zgonu pracownicy albo ubezpieczonej – matki dziecka.

Podstawa prawna

- Ustawa z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2014 r. poz. 159 ze zm.)

- Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.)

- Jaśkowski Kazimierz, Komentarz aktualizowany do Kodeksu pracy Opublikowano: LEX/el. 2016

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego [projekt]

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Wielce prawdopodobne, że tak. Bo ma dojść do dostosowania poziomu maksymalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatku funkcyjnego do zmienionej kwoty bazowej, wynikającej z ustawy budżetowej na rok 2025. Zatem z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. mają obowiązywać nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego w samorządzie.

PIP: 350 tysięcy bezpłatnych porad rocznie dla pracodawców. Inspekcja pracy nie tylko kontroluje, ale i pomaga

Działalność PIP to nie tylko kontrole, ale i bezpłatne porady prawne dla pracodawców. Inspekcja pracy wydaje 350 tysięcy porad rocznie, które skierowane są wprost do osób zatrudniających pracowników. Warto korzystać z pomocy PIP.

Gdzie chcą pracować Polacy? Ranking 2025: wymarzonym miejscem pracy branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT

Gdzie w 2025 roku chcą pracować Polacy? Oto ranking branż. Okazuje się, że wymarzonym miejscem pracy jest branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT. Czym kierują się pracownicy przy wyborze branży, w której podejmują pracę?

Zmiany w stażu pracy od 2026 roku. Więcej praw dla 5 mln pracowników

Zmiany w stażu pracy, które wejdą w życie 1 stycznia 2026 roku to więcej praw dla nawet 5 mln pracowników w Polsce. Nowe przepisy oznaczają też realny wzrost kosztów pracy. Działy kadr i płac już powinny przygotowywać się do zmian.

REKLAMA

Zmiana branży w 2025 – od czego zacząć i gdzie znaleźć ogłoszenia pracy?

Rynek pracy, jaki znaliśmy, właśnie przestaje istnieć. Dzieje się to na naszych oczach i tak naprawdę tempo zmian jest znacznie szybsze, niż przypuszczali eksperci. Choć brzmi to aż nadto dramatycznie, to jednak nie można zaprzeczyć, że wielu pracowników zmaga się aktualnie z poważnymi problemami zawodowymi, a pracodawcy dwoją się i troją, aby stworzyć nowe systemy zarządzania w rzeczywistości AI. Niektóre zawody już przestają istnieć lub przechodzą intensywne zmiany, u podstaw których znajdziemy wdrożenie czata GPT do codziennych obowiązków. Dla niektórych osób jedynym rozwiązaniem okazała się zmiana pracy, dla innych w grę wchodzi tylko zmiana branży. Przebranżowienie to współczesny odpowiednik ucieczki z tonącego statku - tylko w tym wypadku pracownik sam buduje swoją szalupę ratunkową. Zatem jak aktualnie wygląda temat zmiany branży? Jakie są powody? W którą stronę iść i gdzie szukać nowych zawodowych wyzwań?

Składka zdrowotna 2025: ryczałt, karta podatkowa, podatek liniowy, zasady ogólne. Jaka jest podstawa wymiaru? Ile procent?

Jaka jest podstawa wymiaru składki oraz kwota składki zdrowotnej w 2025 roku dla niektórych grup ubezpieczonych? ZUS informuje o wysokości składki na ryczałcie, karcie podatkowej, przy zasadach ogólnych, podatku liniowym, podatku od kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej oraz dla osób współpracujących.

Do kiedy jest nabór firm i instytucji do pilotażu skróconego tygodnia pracy?

Pilotaż skróconego tygodnia pracy jest konieczny. Może się okazać, że powszechny zapis o krótszym czasie pracy będzie tragiczny dla polskiej gospodarki, firm i społeczeństwa. Do kiedy trwa nabór firm i instytucji do projektu?

2,5 tys. euro za pracę na magazynie w Szwecji i Norwegii. Ile zarobi pracownik produkcji i operator wózka widłowego?

Szwecja, Norwegia, Niemcy i Czechy to opłacalne kierunki na podjęcie pracy w wakacje. W państwach skandynawskich na magazynie można zarobić 2,5 tys. euro miesięcznie. Ile zarobi pracownik produkcji i operator wózka widłowego? Bardzo dobre zarobki są też w Niemczech i Czechach.

REKLAMA

Zmieniasz adres podczas zwolnienia lekarskiego (tzw. L4)? Masz tylko 3 dni na zgłoszenie. Sprawdź, co grozi za spóźnienie

Planujesz wyjechać do rodziny, będąc na zwolnieniu lekarskim albo zmieniłeś miejsce pobytu w trakcie choroby? Zgodnie z przepisami masz tylko trzy dni na zgłoszenie. W przeciwnym razie możesz stracić prawo do zasiłku chorobowego.

Dłuższe urlopy jednak nie dla wszystkich lecz dla wybranych, czyli dla kogo dodatkowe świadczenia. Nie będzie rewolucji w kodeksie pracy

Czas pracy skrócony do 35 godzin w tygodniu, a urlopy wydłużone z 20 dni i 26 dni do dni 35 – i to dla wszystkich. Takie niedawno były zapowiedzi odnośnie dwóch wielkich reform w kodeksie pracy. Rewolucje odwołane, o dłuższych urlopach należy zapomnieć. A krótszy tydzień pracy?

REKLAMA