REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wykonywanie pracy przez pracownicę podczas urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego i wychowawczego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Donata Hermann
ekspert ds. prawa i rynku pracy
Wykonywanie pracy przez pracownicę podczas urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego i wychowawczego
Wykonywanie pracy przez pracownicę podczas urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego i wychowawczego
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Możliwość wykonywania pracy podczas korzystania z urlopu rodzicielskiego i wychowawczego została wyraźnie uregulowana przepisami Kodeksu pracy. Natomiast czy pracownica może pracować podczas urlopu macierzyńskiego?

Uprawnieniom rodzicielskim został poświęcony cały dział VIII Kodeksu pracy. Pracownik – rodzic nowo narodzonego dziecka ma prawo skorzystać z wielu uprawnień w związku z pojawieniem się na świecie nowego członka rodziny. Urlopami umożliwiającymi pracownicy poświęcenie czasu na wychowywanie dziecka są: urlop macierzyński, urlop rodzicielski, urlop wychowawczy. Urlopy te udzielane są w celu regeneracji sił po porodzie ale głównym ich celem jest sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem.

REKLAMA

Autopromocja

W związku z długą nieobecnością w pracy i przerwą w świadczeniu pracy, przepisy prawa dają pracownikom możliwość pogodzenia roli rodzica poprzez umożliwienie mu podjęcia aktywności zawodowej jeśli tylko taka jest jego wola.

Polecamy produkt: Zasiłki, urlopy, zwolnienia – nowe prawa rodziców (książka)

Wykonywanie pracy podczas urlopu macierzyńskiego

Urlop macierzyński przysługuje pracownicy od dnia porodu lub może być udzielony na pisemny wniosek pracownicy jeszcze przed przewidywaną datą porodu i trwa od 20 do 37 tygodni w zależności od liczby urodzonych dzieci przy jednym porodzie.

W obowiązującym do 1 stycznia 2016 r. stanie prawnym, gdy funkcjonowało pojęcie dodatkowego urlopu macierzyńskiego, Kodeks pracy wyraźnie umożliwiał pracownikom – rodzicom łączenie korzystania z tego urlopu z pracą. Przepis ten nie miał zastosowania do podstawowego urlopu macierzyńskiego. Mając na uwadze celowość tego urlopu, wydaje się, że ustawodawca wskazuje na konieczność wykorzystania tego uprawnienia w naturze. Jednak w związku z faktem, że przepisy Kodeksu pracy nie regulują kwestii związanej z łączeniem urlopu macierzyńskiego z pracą, można uznać, że jest to dozwolone.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przepisy Kodeksu pracy nie zawierają żadnej regulacji dotyczącej wykonywania pracy podczas korzystania z urlopu macierzyńskiego i pobierania z tego tytułu zasiłku macierzyńskiego.

Na co warto zwrócić uwagę, to fakt, że ewentualne wykonywania pracy podczas korzystania z urlopu macierzyńskiego, nie powoduje utraty zasiłku macierzyńskiego. Wypłata zasiłku macierzyńskiego następuje za każdy dzień udzielonego urlopu macierzyńskiego bez wyłączania dni wolnych od pracy. Przepisy ustawy zasiłkowej nie przewidują utraty prawa do tego świadczenia w sytuacji podjęcia przez pracownika zatrudnienia, co utwierdza w przekonaniu, że takie działanie nie jest zabronione.

Urlop rodzicielski

Przepisy Kodeksu pracy wyraźnie umożliwiają łączenie korzystania z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy, z pewnymi zastrzeżeniami.

Pracownik może łączyć korzystanie z urlopu rodzicielskiego z pracą w wymiarze nie wyższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy, u pracodawcy udzielającego tego urlopu.

Czy to oznacza, że praca ta nie może być wykonywana u innego pracodawcy?

REKLAMA

Brak wyraźnej regulacji w tym zakresie daje pracownikom możliwość podejmowania pracy podczas korzystania z urlopu rodzicielskiego również u innego zatrudniającego. Bez znaczenia pozostaje forma zatrudnienia (umowa o pracę, umowa cywilnoprawna).

Pracownik, który chciałby łączyć sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem z pracą, jest zobowiązany do złożenia stosownego wniosku do pracodawcy w terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem wykonywania pracy w obniżonym wymiarze czasu pracy. Pracodawca może nie wyrazić zgody na łączenie przez pracownika urlopu rodzicielskiego z pracą w niepełnym wymiarze czasu pracy w przypadku gdy uzasadnia to organizacja pracy lub rodzaj wykonywanej przez pracownika pracy.

Zobacz serwis: Urlop rodzicielski


Wydłużenie urlopu rodzicielskiego

Jeśli pracownik zdecyduje się na łączenie urlopu rodzicielskiego z pracą w niepełnym wymiarze, urlop rodzicielski zostaje wydłużony proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy wykonywanej przez pracownika w trakcie korzystania z urlopu rodzicielskiego.

Wydłużony urlop rodzicielski ustalany jest jako iloczyn liczby tygodni urlopu rodzicielskiego, w trakcie którego pracownik wykonuje pracę w niepełnym wymiarze i wymiaru czasu pracy wykonywanej przez pracownika w czasie korzystania przez niego z tego urlopu.

W przypadku gdy powstała wydłużona część urlopu rodzicielskiego nie odpowiada wielokrotności tygodnia, część urlopu rodzicielskiego udziela się w dniach. Niepełny dzień należy pominąć.

Pracownik zdecydował się na łączenie 10 tygodni urlopu rodzicielskiego z pracą w wymiarze połowy wymiaru etatu. Aby obliczyć długość wydłużonego urlopu rodzicielskiego należy dokonać następującego obliczenia: 10 tygodni x ½ etatu = 5 tygodni. Pracownikowi przysługuje 5 tygodni wydłużonej części urlopu rodzicielskiego, w trakcie której pracownik nie zamierza wykonywać pracy w niepełnym wymiarze czasu pracy.

W ten sposób wydłużony urlop rodzicielski nie może trwać dłużej niż:

64 tygodnie w przypadku urodzenia jednego dziecka przy porodzie,

68 tygodni przy urodzeniu większej liczby dzieci przy porodzie.

REKLAMA

Natomiast jeśli pracownik zadeklaruje chęć świadczenia pracy w trakcie wydłużonej już części urlopu rodzicielskiego, to należy dokonać innego przeliczenia polegającego na podzieleniu długości wydłużonej części urlopu rodzicielskiego przez różnicę liczby 1 i wymiaru czasu pracy, w jakim pracownik chce wykonywać pracę w trakcie korzystania z urlopu rodzicielskiego.

Pracownik w trakcie wydłużonej o 4 tygodnie części urlopu rodzicielskiego chce świadczyć pracę w wymiarze połowy pełnego wymiaru czasu pracy. Aby obliczyć długość wydłużonej części urlopu rodzicielskiego należy dokonać następującego przeliczenia: 4 tygodnie / (1-1/2 wymiaru etatu) = 4 tygodnie / (1/2 etatu) = 4 x 2 = 8 tygodni wydłużonej części urlopu rodzicielskiego w trakcie, której pracownik łączy korzystanie z urlopu rodzicielskiego z pracą w niepełnym wymiarze czasu pracy.

Urlop wychowawczy

W związku z tym, że urlop wychowawczy jest urlopem niepłatnym, ustawodawca daje pracownikowi wyraźne zielone światło w podejmowaniu zatrudnienia w trakcie korzystania przez niego z tego uprawnienia.

W czasie korzystania z urlopu wychowawczego pracownik może nie tylko wykonywać pracę u pracodawcy udzielającego tego urlopu, ale może ją również wykonywać u innego pracodawcy lub może podjąć inną działalność. Pracownik korzystający z urlopu wychowawczego może również łączyć korzystanie z urlopu wychowawczego z nauką lub odbywaniem szkolenia, jeśli to nie wyłącza osobistej opieki nad dzieckiem.

Jeśli pracownik stale zaprzestaje sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem powinien zrezygnować z urlopu wychowawczego, jeśli tego nie zrobi pracodawca wzywa pracownika do stawienia się do pracy w terminie przez siebie wskazanym, nie później niż w ciągu 30 dni od dnia powzięcia takiej wiadomości i nie wcześniej niż po upływie 3 dni od dnia wezwania.

Urlop wychowawczy jest urlopem mogącym trwać nawet do 36 miesięcy lub w pewnych przypadkach nawet do 72 miesięcy dlatego zrozumiałym jest możliwość podjęcia zatrudnienia w trakcie korzystania z tego uprawnienia. Ustawodawca nie wskazuje jednak w jakim wymiarze może być podejmowana praca przez pracownika i jaki wymiar wykonywanej pracy nie wpływa na możliwość sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. Przyjmuje się, że praca wykonywana w granicach połowy etatu umożliwia jednoczesne sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem, niezależnie od tego czy jest to zatrudnienie w ramach umowy o pracę czy umowy cywilnoprawnej.

Zasiłek macierzyński a wykonywanie pracy po ustaniu zatrudnienia

Umowa zawarta z pracownicą na czas określony, która rozwiązywałaby się po upływie 3 miesiąca ciąży, musi zostać przedłużona do dnia porodu i dzieje się to z mocy prawa. W takim przypadku umowa o pracę rozwiązuje się z dniem porodu.

Umowa o pracę zawarta na czas określony rozwiązuje się z upływem czasu, na który była zawarta również wtedy gdy pracownicy został udzielony urlop macierzyński lub urlop rodzicielski.

W obu przypadkach, pracownicy przysługuje zasiłek macierzyński po ustaniu zatrudnienia. Wypłatę zasiłku macierzyńskiego przejmuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych, który wypłaca byłej już pracownicy zasiłek macierzyński aż do wyczerpania prawa do tych świadczeń.

Kobieta, która pobiera zasiłek macierzyński po ustaniu zatrudnienia może podjąć pracę zarobkową zarówno na podstawie umowy o pracę czy też umowy cywilnoprawnej.

W związku z tym, że praca wykonywana przez pracownika w trakcie urlopu rodzicielskiego i urlopu wychowawczego nie może być wykonywana w wymiarze przekraczającym połowę pełnego wymiaru czasu pracy, za stosowne należy uznać, że praca wykonywana w trakcie urlopu macierzyńskiego czy pobierania zasiłku macierzyńskiego również nie powinna przekraczać połowy etatu.

Dołącz do nas na Facebooku!

Podstawa prawna:

- Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz.U.2014.1502);

- Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U.2016.372)

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wrzesień 2025: godziny pracy, dni wolne

Wrzesień w 2025 r. - godziny pracy i dni wolne od pracy czyli jaki jest wymiar czasu pracy. Czy kalendarz września przewiduje święto w innym dniu niż niedziela?

Podnoszenie kwalifikacji zawodowych - czy rzeczywiście coś daje? [RAPORT]

Podnoszenie kwalifikacji zawodowych - czy rzeczywiście coś daje? Okazuje się, że 61 proc. pracujących czuje presję na ciągłe podnoszenie kwalifikacji zawodowych, ale tylko 44 proc. widzi przełożenie rozwoju kompetencji na swoją karierę.

Najnowszy raport płacowy 2025 dla pracodawców i pracowników. Gdzie są najwyższe podwyżki? [ZAROBKI]

Udostępniamy najnowszy raport płacowy 2025. Każdy pracodawca i pracownik powinien się z nim zapoznać. Okazuje się, że wzrost wynagrodzeń wyhamował. Gdzie są najwyższe podwyżki? Artykuł zawiera tabelę z zarobkami na różnych stanowiskach.

Ukraińcy dominują w pobieraniu 800 plus. W pół roku ZUS wypłacił im ponad 1,4 mld zł [DANE Z ZUS]

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłacił w I połowie br. świadczenie Rodzina 800+ dla ponad 365 tys. dzieci, których rodzice zadeklarowali obywatelstwo inne niż polskie. To o 1,5% mniej niż w analogicznym okresie ub.r. Łączna kwota wyniosła 1,613 mld zł, czyli o 4,5% mniej niż rok wcześniej, kiedy było to 1,689 mld zł. Najwięcej odbiorców ww. świadczenia pochodzi z Ukrainy. ZUS przekazał w sumie 1,438 mld zł na rzecz blisko 305 tys. ukraińskich dzieci. Kolejnymi grupami są Białorusini, Rumuni oraz Rosjanie. Na dalszych miejscach znaleźli się beneficjenci z obywatelstwem indyjskim, wietnamskim, gruzińskim, bułgarskim, mołdawskim i chińskim.

REKLAMA

Rewolucja w układach zbiorowych pracy. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy. Co to daje pracownikom i pracodawcom?

Ułatwienia w zawieraniu układów zbiorowych pracy. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy. O co chodzi? Zatem nowa ustawa o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych eliminuje zbędną biurokrację, wprowadza nowoczesny, elektroniczny rejestr oraz zastępuje długotrwałe procedury szybką i przejrzystą obsługą online. Dodatkowe mechanizmy wsparcia, jak mediacja czy elastyczne ramy czasowe układów, mają pobudzić aktywny dialog społeczny i zwiększyć liczbę negocjowanych porozumień, dostosowanych do specyfiki poszczególnych branż i firm.

Te 5 dni urlopu można wykorzystać tylko do końca 2025 r., nie przechodzi na 2026 r.

Wiele osób wciąż nie wie, czy nie pamięta o swoich prawach pracowniczych. Oprócz standardowego urlopu wypoczynkowego, Kodeks pracy przewiduje inne, mniej znane, ale niezwykle przydatne uprawnienia. Jednym z nich jest urlop w wymiarze 5 dni, ale przysługuje on tylko na dany rok kalendarzowy, czyli 5 dni w 2025 r. Urlop nie przechodzi na 2026 r., ponieważ od 2026 r. będzie nowy okres tego urlopu.

PIT zero dla rodzin z dwójką dzieci. Prezydent Nawrocki wprowadza zerowy PIT? [Ustawa]

Prezydent RP Karol Nawrocki złożył projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, który wprowadza zerowy PIT dla rodzin z dwójką dzieci. Podnosi również drugi próg podatkowy do 140 tys. zł.

Jakie odszkodowanie za wypadek przy pracy 2025/2026? ZUS pokazuje jak to liczyć

Stawka za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu z powodu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej zmienia się w kwietniu każdego roku. Od kwietnia 2025 r. do końca marca 2026 r. obowiązuje nowy taryfikator i ZUS wypłaci z każdy procent uszczerbku na zdrowiu 1636 zł. Wcześniej było to 1431 zł. O tym jak dynamicznie rośnie wycena uszczerbku na zdrowiu niech świadczy fakt, że jeszcze na przełomie lat 2023/2024 jeden procent odszkodowania był wyceniany na 1269 zł, a w 2015 r. na jedynie 757 zł.

REKLAMA

Weto Prezydenta Nawrockiego w sprawie Ukrainy - jakie będą skutki?

Prezydent RP zawetował ustawę nowelizującą ustawę w sprawie pomocy obywatelom Ukrainy. Co to oznacza dla rynku pracy w Polsce? Weto Prezydenta Karola Nawrockiego w sprawie Ukrainy komentuje ekspert rynku pracy, Krzysztof Inglot.

4 sposoby na pracę zdalną zgodnie z Kodeksem pracy

Kodeks pracy w 2025 r. przewiduje 4 sposoby na skorzystanie z pracy zdalnej: porozumienie z pracodawcą, polecenie pracy zdalnej, praca zdalna okazjonalna oraz praca zdalna na preferencyjnych zasadach (np. dla rodziców małych dzieci, kobiet w ciąży, pracowników opiekujących się osobami niepełnosprawnymi). Jak uzyskać pracę w formie zdalnej?

REKLAMA