Zbieg tytułów do ubezpieczeń ZUS 2022

Zbieg tytułów do ubezpieczeń 2022

Masz kilka tytułów do ubezpieczeń społecznych – jakimi ubezpieczeniami jesteś objęty? Oto wybrane przez ZUS przypadki.

Autopromocja

Wykonujesz w tym samym czasie pracę na podstawie kilku umów? Jednocześnie pracujesz na umowę o pracę i prowadzisz własną działalność? Jest to tzw. zbieg tytułów do ubezpieczeń. Tytułami do ubezpieczeń społecznych są m.in.:  

• umowa o pracę,  
• umowa zlecenia,  
• prowadzenie pozarolniczej działalności,  
• przebywanie na urlopie wychowawczym,  
• pobieranie zasiłku macierzyńskiego.  

Poniżej wyjaśniamy, na jakich zasadach będziesz ubezpieczony. 

Umowa o pracę i inne tytuły do ubezpieczeń

Jakie są zasady ubezpieczeń przy umowie o pracę?

Autopromocja

Zbiegi tytułów do ubezpieczeń społecznych

Sprawdź

1. Umowa o pracę (co najmniej minimalne wynagrodzenie) i umowa zlecenie lub działalność gospodarcza

Pracujesz na podstawie umowy o pracę, masz w niej zagwarantowane co najmniej minimalne wynagrodzenie i jednocześnie wykonujesz umowę zlecenia lub równoważną (umowa zlecenia, umowa agencyjna lub inna umowa o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia) albo prowadzisz działalność gospodarczą

• Obowiązkowe są dla Ciebie ubezpieczenia społeczne tylko ze stosunku pracy. Z tytułu umowy zlecenia albo prowadzenia działalności możesz przystąpić do ubezpieczeń społecznych dobrowolnie.  

2. Umowa o pracę (wynagrodzenie niższe niż minimalne) i umowa zlecenie lub działalność gospodarcza

Pracujesz na podstawie umowy o pracę, nie masz w niej zagwarantowanego minimalnego wynagrodzenia i jednocześnie wykonujesz umowę zlecenia albo prowadzisz działalność gospodarczą

• Ubezpieczenia społeczne są dla Ciebie obowiązkowe zarówno z tytułu umowy o pracę, jak i umowy zlecenia lub prowadzenia działalności. 

3. Umowa o pracę i zasiłek macierzyński

Autopromocja

Jak optymalizować koszty zatrudnienia

Sprawdź

Pobierasz zasiłek macierzyński i dodatkowo pracujesz na podstawie umowy o pracę

• Ubezpieczenia społeczne są dla Ciebie obowiązkowe z obu tytułów. 

4. Umowa o pracę i urlop wychowawczy

Pracujesz na umowę o pracę w trakcie urlopu wychowawczego

• Obowiązkowe są dla Ciebie ubezpieczenia tylko z tytułu umowy o pracę. Nie możesz być objęty ubezpieczeniami z tytułu urlopu wychowawczego. 

Umowa zlecenia i inne tytuły do ubezpieczeń

Jakie są zasady ubezpieczeń społecznych przy umowie zlecenia?

1. Dwie umowy zlecenia i podstawa wymiaru składek z pierwszej umowy jest niższa niż minimalna płaca

Wykonujesz jednocześnie 2 umowy zlecenia i podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z umowy, którą zawarłeś wcześniej, jest niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia

• Obowiązkowe są dla Ciebie ubezpieczenia z obu umów. 

2. Umowa zlecenia i działalność gospodarcza z preferencyjnymi składkami, podstawa wymiaru składek z pierwszego tytułu jest niższa niż płaca minimalna

Wykonujesz umowę zlecenia oraz prowadzisz działalność gospodarczą, z tytułu której opłacasz preferencyjne składki i podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu, który powstał pierwszy, jest niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia

• Obowiązkowe są dla Ciebie ubezpieczenia i z umowy, i działalności.  

3. Umowa zlecenia i działalność gospodarcza z preferencyjnymi składkami, podstawa wymiaru składek z pierwszego tytułu jest co najmniej równa minimalnej płacy

Wykonujesz umowę zlecenia oraz prowadzisz działalność gospodarczą, z tytułu której opłacasz preferencyjne składki i podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu, który powstał wcześniej, wynosi co najmniej tyle, ile kwota minimalnego wynagrodzenia

• Obowiązkowe są tylko ubezpieczenia z wcześniejszego tytułu.  
• Możesz dobrowolnie przystąpić do ubezpieczenia emerytalnego i ubezpieczeń rentowych z późniejszego tytułu. 
• Możesz zmienić tytuł obowiązkowych ubezpieczeń, o ile podstawa wymiaru składek z wybranego tytułu nie jest niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia. 

4. Umowa zlecenia i pozarolnicza działalność, podstawa składek z tytułu zlecenia jest niższa niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego

Wykonujesz umowę zlecenia oraz jednocześnie prowadzisz pozarolniczą działalność, np. jesteś wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, i podstawa składek z tytułu umowy zlecenia jest niższa od 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego? 

• Ubezpieczenia z tej działalności są dla Ciebie obowiązkowe.  
• Możesz dobrowolnie przystąpić do ubezpieczeń z tytułu umowy zlecenia. 

5. Umowa zlecenia i pozarolnicza działalność, podstawa składek z tytułu zlecenia jest równa co najmniej 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego

Wykonujesz umowę zlecenia oraz jednocześnie prowadzisz pozarolniczą działalność, np. jesteś wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, i podstawa składek z tytułu umowy zlecenia wynosi co najmniej 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego?

• Możesz wybrać, który tytuł będzie dla Ciebie obowiązkowy.  
• Masz prawo przystąpić do ubezpieczeń z drugiego tytułu na wniosek.  

6. Umowa zlecenia i urlop wychowawczy

Wykonujesz umowę zlecenia w trakcie urlopu wychowawczego  

• Obowiązkowe są dla Ciebie ubezpieczenia społeczne tylko z tytułu umowy.  
• Nie możesz przystąpić do ubezpieczeń z tytułu urlopu wychowawczego. 

7. Umowa zlecenie i zasiłek macierzyński

Wykonujesz umowę zlecenia w czasie pobierania zasiłku macierzyńskiego 

• Obowiązkowe są dla Ciebie ubezpieczenia społeczne z tytułu pobierania zasiłku.  
• Z tytułu wykonywania umowy możesz przystąpić do ubezpieczeń dobrowolnie. 

Działalność gospodarcza i inne tytuły do ubezpieczeń

Jakie są zasady ubezpieczeń, gdy prowadzisz pozarolniczą działalność?

1. Kilka rodzajów działalności

Prowadzisz kilka rodzajów działalności, np. prowadzisz działalność gospodarczą i jesteś wspólnikiem spółki jawnej 

• Obowiązkowe są dla Ciebie ubezpieczenia społeczne tylko z jednego, wybranego przez Ciebie rodzaju działalności. 

2. Pozarolnicza działalność i urlop wychowawczy

Prowadzisz pozarolniczą działalność w trakcie urlopu wychowawczego  

• Obowiązkowe są dla Ciebie ubezpieczenia społeczne z tytułu działalności.  
• Nie możesz przystąpić do ubezpieczeń z tytułu urlopu wychowawczego. 

3. Działalność i zasiłek macierzyński

Prowadzisz działalność w czasie pobierania zasiłku macierzyńskiego 

• Obowiązkowe są dla Ciebie ubezpieczenia społeczne z tytułu pobierania zasiłku.  
• Z tytułu działalności możesz przystąpić do ubezpieczeń dobrowolnie. 

Praca na emeryturze i rencie

Jakie są zasady ubezpieczeń, kiedy jesteś emerytem lub rencistą i pracujesz?

Termin „renta” oznacza w tym kontekście wyłącznie świadczenie pieniężne z systemu ubezpieczenia społecznego. Nie uznajemy za rentę świadczenia wypłacanego na podstawie przepisów prawa cywilnego (np. renty wyrównawczej) ani renty socjalnej. 

Poniższe sytuacje dotyczą emerytur i rent zarówno z polskiego, jak i zagranicznego systemu ubezpieczenia lub zaopatrzenia społecznego. 

1. Emerytura lub renta oraz umowa o pracę

Jesteś pracownikiem i masz ustalone prawo do emerytury lub renty

• Ubezpieczenia społeczne z tytułu umowy o pracę są dla Ciebie obowiązkowe. 

2. Emerytura lub renta i zlecenie

Wykonujesz umowę zlecenia i masz ustalone prawo do emerytury lub renty 

• Ubezpieczenia społeczne z tytułu umowy zlecenia lub równoważnej są dla Ciebie obowiązkowe. 

3. Renta z tytułu niezdolności do pracy i działalność gospodarcza

Prowadzisz działalność gospodarczą i masz ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy z ZUS

• Ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia działalności są dla Ciebie obowiązkowe do czasu ustalenia prawa do emerytury. Obowiązek ten nie dotyczy Cię, jeśli pobierasz rentę rodzinną, wojskową, policyjną, rolniczą. 

4. Inna renta lub emerytura i działalność gospodarcza

Prowadzisz działalność gospodarczą i masz ustalone prawo do emerytury lub do renty innej niż z tytułu niezdolności do pracy

• Możesz dobrowolnie przystąpić do ubezpieczeń społecznych z tytułu prowadzenia działalności. 

5. Emerytura lub renta i inna działalność

Prowadzisz inną działalność, np. jesteś wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i masz ustalone prawo do emerytury lub renty 

• Możesz dobrowolnie przystąpić do ubezpieczeń społecznych z tytułu prowadzenia tej działalności. 

Zbieg tytułów do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego - poradnik ZUS

Więcej informacji na temat zbiegu tytułów do ubezpieczeń społecznych znajdziesz w poradnikach:

1. "Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu oraz ustalania podstawy wymiaru składek" (pdf, 752 kB)
2. "Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu oraz ustalania podstawy wymiaru składek osób wykonujących pracę na podstawie umów cywilnoprawnych" (pdf, 0,97 mb)
3. "Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu oraz ustalania podstawy wymiaru składek osób prowadzących pozarolniczą działalność i osób z nimi współpracujących" (pdf, 787 kb)