REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Rozpoczęcie prowadzenia pozarolniczej działalności lub zaprzestanie jej wykonywania?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ewa Zawiślak-Szatańska
Szczegółowe informacje na temat wypełniania dokumentów są zawarte w poradniku „Zasady wypełniania dokumentów ubezpieczeniowych” zamieszczonym na stronach ZUS.
Szczegółowe informacje na temat wypełniania dokumentów są zawarte w poradniku „Zasady wypełniania dokumentów ubezpieczeniowych” zamieszczonym na stronach ZUS.

REKLAMA

REKLAMA

Osoby prowadzące pozarolniczą działalność mają obowiązek zgłoszenia się w ZUS jako płatnicy składek oraz jako osoby ubezpieczone. W przypadku, kiedy zakończą działalność, tytuł do ubezpieczeń wygaśnie bądź zmieni się sposób podlegania ubezpieczeniom - fakty te również muszą zostać zgłoszone w ZUS. Zgłoszeń tych dokonuje się na sformalizowanych drukach, w określonych przepisami terminach.

Zgłoszenie płatnika składek

Osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność i będące płatnikami składek za siebie lub inne osoby, osoby prawne lub jednostki nieposiadające osobowości prawnej – wszyscy oni mają obowiązek zgłosić się w ZUS niezależnie od tego, jakie składki i za kogo będą rozliczać.

REKLAMA

 W tym celu płatnicy składają w trybie zgłoszenia dokumenty: 

  • ZUS ZPA (zgłoszenie/zmiana danych płatnika składek) – w przypadku osoby prawnej lub jednostki nieposiadającej osobowości prawnej, zawierające następujące dane:
    • numery NIP i REGON,
    • nazwę skróconą płatnika,
    • nazwę zgodną z aktem prawnym konstytuującym płatnika,
    • nazwę organu założycielskiego płatnika,
    • występowanie obowiązku wpisu do rejestru lub ewidencji, nazwę organu rejestrowego lub ewidencyjnego,
    • datę i numer wpisu do rejestru lub ewidencji,
    • datę powstania obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne,
    • wykaz rachunków bankowych,
    • adres siedziby i adres do korespondencji,
    • adres prowadzenia działalności.
  • lub ZUS ZFA (zgłoszenie/zmiana danych płatnika składek) w przypadku osoby fizycznej, zawiera ono w szczególności następujące dane:
    • numery NIP i REGON, a gdy płatnikowi składek nie nadano tych numerów lub jednego z nich - numer PESEL lub serię i numer dowodu osobistego albo paszportu,
    • nazwisko, imię pierwsze i drugie,
    • datę i miejsce urodzenia, obywatelstwo,
    • rodzaj i numer uprawnienia, na podstawie którego prowadzona jest pozarolnicza działalność,
    • nazwę organu wydającego uprawnienie oraz datę jego wydania,
    • nazwę skróconą firmy,
    • datę powstania obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne,
    • wykaz rachunków bankowych,
    • adres siedziby, adres zamieszkania, jeżeli jest inny niż adres siedziby, adres do korespondencji,
    • adres prowadzenia działalności.

Zobacz: Do czego przydaje się RMUA?

Do zgłoszenia płatnika składek ZUS ZPA i ZUS ZFA należy dołączyć: kopie decyzji urzędu skarbowego o nadaniu numeru NIP i zaświadczenia urzędu statystycznego o nadaniu aktualnego numeru REGON.

W razie potrzeby należy dołączyć dokumenty:

  • ZUS ZBA - informację o dodatkowych numerach rachunków bankowych płatnika składek,
  • ZUS ZAA  – informację o adresach prowadzenia działalności gospodarczej przez płatnika składek.

Szczegółowe informacje na temat sposobu wypełniania dokumentów są zawarte w poradniku „Zasady wypełniania dokumentów ubezpieczeniowych” zamieszczonym na stronach Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Niektóre osoby zobowiązane do opłacania składek wyłącznie na własne ubezpieczenie, dokonują zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych odpowiednio na druku ZUS ZUA lub ZUS ZZA, który jednocześnie jest traktowany jako zgłoszenie płatnika składek. Odrębnego zgłoszenia płatnika składek nie dokonują:

  • duchowni sami opłacający składki na własne ubezpieczenia (obowiązkowe lub dobrowolne),
  • osoby podlegające dobrowolnym ubezpieczeniom społecznym (z wyłączeniem osób prowadzących pozarolniczą działalność) - same opłacające składki na własne ubezpieczenia,
  • osoby kontynuujące ubezpieczenia emerytalne i rentowe, same opłacające składki na własne ubezpieczenia,
  • osoby podlegające dobrowolnemu ubezpieczeniu zdrowotnemu - same opłacające składki na własne ubezpieczenie,
  • pracownicy najemni, którzy na podstawie umowy zawartej z pracodawcą zagranicznym przejęli obowiązki płatnika składek (tj. pracownicy lub osoby wykonujące umowę agencyjną, umowę zlecenia lub umowę o świadczenie usług, opłacające składki na własne ubezpieczenia w przypadku określonym w art. 109 rozporządzenia nr 574/72/EWG z dnia 21 marca 1972 r. w sprawie wykonywania rozporządzenia (EWG) nr 1408/71 w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego w stosunku do pracowników najemnych, osób prowadzących działalność na własny rachunek oraz do członków i ich rodzin przemieszczających się we Wspólnocie (Dz.Urz. WE L 74 z 27 marca 1972 r. z późn. zm.)

Zobacz: Co musisz wiedzieć o raporcie ZUS RMUA?

Zgłoszenie płatnika składek wraz z załącznikami należy złożyć:

  • w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS właściwej ze względu na adres siedziby płatnika składek,
  • w formie obowiązującej płatników rozliczających składki za nie więcej niż 5 ubezpieczonych, tj. w formie papierowej dokumentu pisemnego według ustalonego wzoru (na oryginalnym formularzu pobranym w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS) lub w formie wydruku z aktualnego programu "Płatnik",
  • w terminie 7 dni od:
    • daty zatrudnienia pierwszego pracownika lub powstania stosunku prawnego uzasadniającego objęcie ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi i/lub ubezpieczeniem zdrowotnym pierwszej osoby, 
    • daty powstania obowiązku ubezpieczeń emerytalnego i rentowych i/lub ubezpieczenia zdrowotnego danej osoby prowadzącej działalność lub osoby z nią współpracującej - w przypadku osób fizycznych wyłącznie zobowiązanych do płacenia składek na własne ubezpieczenia.

REKLAMA

Twórcy i artyści dokonują zgłoszenia płatnika składek (ZUS ZFA) - w ciągu 7 dni od dnia otrzymania decyzji Komisji do Spraw Zaopatrzenia Emerytalnego Twórców, ustalającej datę rozpoczęcia wykonywania działalności twórczej lub artystycznej.

Hanna N. rozpoczęła 14 listopada 2008r. prowadzenie działalności jako wspólnik jednoosobowej spółki  z ograniczona odpowiedzialnością. Nie podlega ubezpieczeniom z żadnego innego tytułu. W związku z powyższym w/wymieniona osoba powinna w ciągu 7 dni, a więc do 21 listopada 2008r. zgłosić się jako płatnik składek poprzez złożenie druku ZUS ZFA, dołączyć do niego kopię decyzji urzędu skarbowego o nadaniu numeru NIP, zaświadczenie urzędu statystycznego o nadaniu aktualnego numeru REGON oraz zgłosić się do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego na druku ZUS ZUA.

W dniu 10 października 2008 r. rozpoczęła działalność firma „X” Sp. z o.o. Pierwszą osobę, co do której istniał obowiązek ubezpieczenia spółka zatrudniła 2 listopada 2008 r. i był to zleceniobiorca podlegający jedynie ubezpieczeniu zdrowotnemu. W związku z tym, podmiot ten powinien dokonać zgłoszenia płatnika składek od 2 listopada 2008r., na druku ZUS ZPA, ma na to czas do 9 listopada 2008 r. W tym samym terminie Spółka „X” powinna zgłosić do ubezpieczenia zdrowotnego swojego zleceniobiorcę, na druku ZUS ZZA.

Zobacz serwis: Opłacanie składek

Zgłoszenie do ubezpieczeń

Dokonując zgłoszenia płatnika składek, osoby prowadzące działalność składają również zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych i/lub do ubezpieczenia zdrowotnego (jeżeli im podlegają). Zgłoszenia takiego dokonuje się poprzez złożenie druków:

  • ZUS ZUA - zgłoszenie do ubezpieczeń/zgłoszenie zmiany danych osoby ubezpieczonej - w przypadku zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego lub tylko do ubezpieczeń społecznych,
  • ZUS ZZA - zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego/zgłoszenie zmiany danych - w przypadku zgłoszenia tylko do ubezpieczenia zdrowotnego.

Terminy zgłoszeń

UBEZPIECZENI

TERMIN ZGŁOSZENIA

Podlegający obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu oraz zdrowotnemu

7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczeń, tj. od dnia rozpoczęcia wykonywania pozarolniczej działalności.

Przystępujący dobrowolnie do ubezpieczenia chorobowego

razem ze zgłoszeniem do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, od dnia wskazanego we wniosku, jeżeli zgłoszenie do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych nastąpi terminowo (7 dni)

Przystępujący dobrowolnie do  ubezpieczeń emerytalnego i rentowego

w wybranym terminie, nie później jednak niż w dniu, od którego osoba chce podlegać

Przystępujący dobrowolnie do  ubezpieczenia zdrowotnego

w wybranym terminie, nie później jednak niż w dniu, od którego osoba chce podlegać

Kontynuujący ubezpieczenia emerytalne i rentowe

w ciągu 30 dni od ustania obowiązkowych ubezpieczeń

Twórcy i artyści

w ciągu 7 dni od dnia otrzymania decyzji Komisji do Spraw Zaopatrzenia Emerytalnego Twórców, ustalającej datę rozpoczęcia wykonywania działalności

W przypadku zmiany danych wykazanych w zgłoszeniu do ubezpieczeń, dotyczących tytułu ubezpieczenia oraz rodzajów ubezpieczeń i terminów ich powstania, płatnik składek zawiadamia ZUS poprzez złożenie zgłoszenia wyrejestrowania i ponowne zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych, zawierającego prawidłowe dane.

Wyrejestrowanie płatnika składek i osoby ubezpieczonej

REKLAMA

W przypadku zawieszenia lub zakończenia prowadzenia działalności, powinniśmy wyrejestrować wszystkich zgłoszonych ubezpieczonych, wywiązać się z rozliczenia należności oraz złożyć zgłoszenie wyrejestrowania płatnika składek na druku ZUS ZWPA.  Obowiązek ten ciąży na nas w terminie 14 dni od daty zakończenia działalności.

Osoba prowadząca pozarolniczą działalność, w stosunku do której wygasł tytuł do ubezpieczeń społecznych (a więc jeżeli zawiesza lub kończy prowadzenie działalności, albo np. przestaje podlegać ubezpieczeniom społecznym), podlega wyrejestrowaniu z tych ubezpieczeń na druku ZUS ZWUA. Zgłoszenie wyrejestrowania osoba prowadząca pozarolniczą działalność zobowiązana jest złożyć w terminie 7 dni od zaistnienia tego faktu.

Wyrejestrowaniu i ponownemu zgłoszeniu do ubezpieczeń podlega także osoba, w stosunku do której uległ zmianie tytuł ubezpieczenia, rodzaje ubezpieczeń i terminy ich powstania.

Jako datę wyrejestrowania należy wpisywać datę, od której ubezpieczony nie podlega już ubezpieczeniu. Jeśli na przykład podlegaliśmy ubezpieczeniom z tytułu pozarolniczej działalności do dnia 31 listopada 2008r. włącznie, to powinniśmy się wyrejestrować z datą 1 grudnia 2008r.

Tadeusz S. prowadzący pozarolniczą działalność w formie spółki cywilnej ze swoim bratem podjął jednocześnie pracę  w innej firmie od 13 grudnia 2008r., za wynagrodzeniem miesięcznym w wysokości 4000 zł brutto. W ciągu 7 dni od zaistnienia tego faktu Tadeusz S. powinien więc wyrejestrować się ze wszystkich ubezpieczeń na formularzu ZUS ZWUA z datą 13 grudnia 2008r. Osoba ta, w związku ze zbiegiem tytułów do ubezpieczeń podlega dobrowolnie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz obowiązkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu prowadzenia działalności.  Tadeusz S. nie chce przystępować do dobrowolnych ubezpieczeń, a więc powinien dokonać zgłoszenia od 13 grudnia 2008r. do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego na formularzu ZUS ZZA jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność.

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Microlearning dla pracowników: przyszłość efektywnych szkoleń i nauki czy krótkotrwała moda?

Microlearning przestaje być ciekawostką w edukacji, a staje się realną pomocą w rozwoju pracowników – szczególnie tam, gdzie liczy się czas, efektywność i elastyczność operacyjna. Według danych International Journal of Advanced Research in Science, Communication and Technology (IJARSCT) aż 85% pracowników uznaje krótkie formy nauki za bardziej angażujące, a 75% deklaruje lepsze zapamiętywanie przekazywanych w ten sposób informacji.

NIK: orzekanie i ustalanie poziomu wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami – więcej trudności niż realnej pomocy. Gdzie i dlaczego?

NIK: Orzekanie i ustalanie poziomu wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami – więcej trudności niż realnej pomocy. Gdzie i dlaczego? Jak pokazuje kontrola przeprowadzona przez Delegaturę Najwyższej Izby Kontroli w jednym z dużych miast w Polsce - system jest pełen luk, niedociągnięć i proceduralnych pułapek, które zamiast wspierać, często zniechęcają i utrudniają życie najbardziej potrzebującym. Systemy działania komisji orzeczniczych są wręcz momentami niezgodne z prawem i niesprawiedliwe.

Dodatkowe 6589,67 zł miesięcznie dla najstarszych Polaków z ZUS

Dodatkowe 6589,67 zł miesięcznie dla najstarszych Polaków z ZUS. Należy się każdemu seniorowi, nawet temu, który nie pobiera żadnego świadczenia z ZUS. Taka osoba musi jednak złożyć wniosek. Ile lat trzeba ukończyć, aby móc je otrzymać?

Rekordowy dług w ZUS wynosi prawie 819 mln złotych. Pogarsza się sytuacja finansowa płatników

Rekordowy dług w ZUS w 2025 roku wynosi prawie 819 mln złotych. Dlaczego zadłużenie w ZUS jest tak wysokie? Zdaniem ekspertów dane wskazują m.in. na pogarszającą się sytuację finansową płatników.

REKLAMA

Jedni z milionami, drudzy z groszami. Rekordzista jest zadłużony w ZUS na blisko 819 mln złotych [DANE]

Na koniec czerwca 2025 roku 625 755 aktywnych płatników miało zadłużenie powyżej 0,01 zł względem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). To o 0,6% więcej niż rok wcześniej. Jednocześnie kwota zadłużenia na wszystkie fundusze na aktywnych kontach płatników wyniosła 21,069 mld zł. To o 7,6% więcej niż rok wcześniej. Tak więc: jedni z milionami, drudzy z groszami. Okazuje się, że rekordzista jest zadłużony w ZUS na blisko 819 mln złotych.

Od 1 września 2025 r. spada wynagrodzenie pracowników młodocianych. Znamy nowe stawki

Od września 2025 r. zmienią się minimalne stawki dla pracowników młodocianych zatrudnionych w celu przygotowania zawodowego. Obniżka wynika z niższego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w II kwartale 2025 r. Sprawdź, ile wyniesie płaca w poszczególnych latach nauki zawodu i przyuczenia do wykonywania określonej pracy.

MRPiPS wyjaśnia nowe przepisy o zatrudnianiu cudzoziemców [Odpowiedź na pytania Rzecznika MŚP]

W lipcu 2025 r. Rzecznik MŚP skierowała do ministerstwa szereg pytań i wątpliwości dotyczących nowych przepisów o zatrudnianiu cudzoziemców. Oto obszerne wyjaśnienia MRPiPS.

Praca: 10 potknięć, które zamykają drzwi już na starcie

Praca: 10 potknięć, które zamykają drzwi już na starcie - dlaczego to takie ważne? Bo to odpowiedź na niepokojące obserwacje – w wielu branżach coraz częściej zanika kultura rozmów kwalifikacyjnych. Proste zasady dobrego wychowania ustępują pośpiechowi, brakowi przygotowania i nieprofesjonalnym zachowaniom. Czego zatem unikać? Przygotowaliśmy zestawienie najczęściej spotykanych potknięć, które potrafią przekreślić szanse kandydata już na starcie.

REKLAMA

Nowe przepisy dotyczące benefitów pozapłacowych od 2026 r. Jawność wynagrodzeń je obejmie

Nowe przepisy dotyczące jawności wynagrodzeń, które wchodzą w życie z początkiem 2026 roku, obejmują również benefity pozapłacowe. Co to w praktyce oznacza?

Od czerwca 2025 r. miały być ułatwienia dla pracowników na rynku pracy a jest chaos

W dniu 1 czerwca 2025 r. weszła w życie ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium RP. Wprowadzone zmiany miały zrewolucjonizować procedury związane z uzyskiwaniem zezwoleń na pracę i oświadczeń o powierzeniu pracy obcokrajowcom. W teorii nowe regulacje miały uprościć i przyspieszyć procesy. W praktyce – wiele firm, urzędów i cudzoziemców wpadło w wir organizacyjnego chaosu.

REKLAMA