Umowa na czas wykonania określonej pracy a umowa o dzieło

Przykład

W zakładzie pracy X pracują osoby posiadające zarówno umowy o pracę, jak i umowy o dzieło. Pracodawca traktuje je jednakowo, tj. w każdym przypadku planuje czas pracy, wyznacza codzienne zadania i na bieżąco kontroluje pracę. W takim przypadku osoby posiadające umowy o dzieło mogą przypuszczać, że w rzeczywistości nawiązano z nimi stosunek pracy i przysługuje im roszczenie do sądu pracy o ustalenie jego istnienia.

Rodzaj pracy/dzieła

Bez uzgodnienia rodzaju pracy nie może być mowy o zawarciu umowy o pracę.

Rodzaj pracy może być określony w różnorodny sposób. Możliwe jest wskazanie zajmowanego stanowiska pracy, pełnionej funkcji czy też wskazanie specjalności posiadanej przez pracownika. Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego umowa o pracę zawarta na czas pełnienia funkcji prezesa zarządu spółki handlowej jest umową o pracę na czas wykonania określonej pracy – art. 25 § 1 k.p. (wyrok SN z 25 stycznia 2007 r., I PK 213/06).

Zalety i wady umów cywilnoprawnych >>

Należy jednak odróżnić rodzaj pracy, tj. stanowisko, na którym będzie pracowała dana osoba, od pracy, która ma zostać wykonana w czasie trwania umowy zawartej na czas wykonania określonej pracy.

Przykład

Pracownik został zatrudniony na stanowisku specjalisty do spraw marketingu na czas wykonania pracy polegającej na zaprojektowaniu kampanii marketingowej nowej grupy produktów. Jako datę zakończenia pracy wyznaczono dzień przekazania pracodawcy dokumentacji zawierającej efekty pracy pracownika, czyli gotowy projekt.

W przypadku umów zawartych na czas wykonania określonej pracy wskazane jest także sporządzenie szczegółowego zakresu zadań pracownika, które mają zostać wykonane.

Podobnie w przypadku umowy o dzieło strony powinny precyzyjnie wskazać, co lub jaka praca ma zostać wykonana. W przypadku umowy o dzieło jest to o tyle istotne, że zamawiający nie ma bieżącego nadzoru nad osobą wykonującą dzieło. W art. 640 Kodeksu cywilnego jest jedynie wspomniane o ewentualnym obowiązku współdziałania tych osób. Jeżeli zaś do wykonania dzieła potrzebne jest współdziałanie zamawiającego, a tego współdziałania brak, przyjmujący zamówienie może wyznaczyć zamawiającemu odpowiedni termin z zagrożeniem, że po jego bezskutecznym upływie będzie uprawniony do odstąpienia od umowy. Ponadto zamawiający może wezwać wykonawcę dzieła do zmiany sposobu jego tworzenia i wyznaczyć mu w tym celu odpowiedni termin, jeżeli przyjmujący zamówienie wykonuje dzieło w sposób wadliwy albo sprzeczny z umową. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu zamawiający również może od umowy odstąpić albo powierzyć poprawienie lub dalsze wykonanie dzieła innej osobie na koszt i niebezpieczeństwo przyjmującego zamówienie.

Termin wypłaty wynagrodzenia w umowie o pracę >>

Wymiar czasu pracy

W przypadku zatrudnienia pracownika należy określić w umowie wymiar jego czasu pracy. Jednak brak odpowiednich zapisów nie będzie powodował nieważności umowy, a w razie wątpliwości zostanie uznane, że pracownik zatrudniony jest w pełnym wymiarze czasu pracy.

Takiego obowiązku nie ma przy umowie o dzieło. Umowa ta jest typową umową nastawioną na rezultat. W odróżnieniu od umowy o pracę nie obowiązują tu żadne przepisy dotyczące czasu pracy ani pory jej wykonywania. Wykonawca dzieła ma w tych kwestiach pełną swobodę.

Podstawa prawna:

• art. 25 § 1, art. 29 Kodeksu pracy,
• art. 640 Kodeksu cywilnego.

Orzecznictwo:

• wyrok SN z 25 stycznia 2007 r. (I PK 213/06, OSNP 2008/5–6/63).