Obliczanie dodatków za nadgodziny

Dodatki do wynagrodzenia za nadgodziny

Zasadą jest, że wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną (art. 80 k.p.). Natomiast praca wykonywana w godzinach nadliczbowych powinna być tak samo opłacona, jak praca wykonana w normalnych godzinach. Ponadto pracownikowi w przypadku nadgodzin przysługuje dodatek lub czas wolny udzielany na wniosek pracownika (w proporcji 1 : 1) lub z inicjatywny pracodawcy (w proporcji 1 : 1,5). Natomiast udzielenie przez pracodawcę czasu wolnego skutkuje tylko tym, że pracownikowi nie przysługują dodatki za pracę w nadgodzinach (stanowisko Departamentu Prawnego Głównego Inspektoratu Pracy z 2005 r., nr GNP-367-4560/05/PE).

Jak ustalić podstawę obliczenia dodatku

Co do zasady podstawę obliczenia dodatku stanowi wynagrodzenie pracownika wynikające ze stawki osobistego zaszeregowania określonego stawką godzinową lub miesięczną. Jeżeli takiego składnika nie określono, przyjmuje się wówczas kwotę 60% wynagrodzenia (art. 151¹ § 3 k.p.).

Przepisy kodeksowe nie definiują pojęcia stawki osobistego zaszeregowania. Należy jednak zauważyć, że wprowadzenie takiego pojęcia i odróżnienie go od „normalnego wynagrodzenia za pracę” powoduje, że będzie to część wynagrodzenia ustalana w inny sposób.

Polecamy produkt: PITY 2015 z płytą CD

Na rozróżnienie to zwrócił uwagę już Sąd Najwyższy w wyroku z 3 czerwca 1986 r. (I PRN 40/86), w którym stwierdził, że przez „normalne wynagrodzenie” należy rozumieć takie wynagrodzenie, które pracownik otrzymuje stale i systematycznie, a więc obejmujące zarówno wynagrodzenie zasadnicze wynikające ze stawki osobistego zaszeregowania, jak i dodatkowe składniki wynagrodzenia o charakterze stałym, jeżeli na podstawie obowiązujących w zakładzie pracy przepisów płacowych pracownik ma prawo do takich dodatkowych składników.

Wynagrodzenie za godziny nadliczbowe

Stosunkowo łatwo jest ustalić należność za godziny nadliczbowe, gdy pracownikowi przysługuje jedynie wynagrodzenie zasadnicze. W takim wypadku wystarczy ustalić stawkę godzinową wynagrodzenia i dokonać stosownego przeliczenia tej stawki na określony dodatek.

Praca w godzinach nadliczbowych

Aby obliczyć należność za 1 godzinę, gdy składniki wynagrodzenia są:

• określone w stawce miesięcznej w stałej wysokości - należy tę stawkę podzielić przez liczbę godzin pracy przypadających do przepracowania w danym miesiącu,

• zmienne - wynagrodzenie dzieli się przez liczbę godzin przepracowanych przez pracownika w okresie, z którego ustala się to wynagrodzenie.