Zasady opłacania składek na fundusz pracy (cz. 1)

Fundusz Pracy został utworzony na podstawie ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (DzU nr 99, poz. 1001 ze zm.). Akt ten określa sytuacje, w których płatnicy (pracodawcy, zleceniodawcy) są zobowiązani rozliczać odpowiednie składki.

Przesłanki wywołujące obowiązek naliczania składek:

• podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe - w przeliczeniu na okres pełnego miesiąca - musi odpowiadać co najmniej minimalnemu wynagrodzeniu (w 2008 r. jest to kwota 1126,00 zł), a w przypadku osób, o których mowa w art. 6 ust. 2 ustawy z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (DzU nr 200, poz. 1679 ze zm.) - tj. osób w pierwszym roku zatrudnienia, które rozpoczynają karierę zawodową - co najmniej 80% tego wynagrodzenia (w 2008 r. jest to kwota 900,80 zł),

• w przypadku osób wykonujących pracę w okresie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, skutkująca obowiązkiem dokonywania opłacania składek na Fundusz Pracy wynosi 50% wynagrodzenia minimalnego (w 2008 r. jest to kwota 563 zł),

• istnienie obowiązkowych (a nie dobrowolnych) ubezpieczeń emerytalno-rentowych.

Warunki te muszą być spełnione łącznie. Jeżeli dana osoba nie spełnia któregoś z nich, od uzyskanego przez nią dochodu nie należy obliczać i opłacać składek na ten fundusz.

Wysokość przychodu

Z przedstawionych przesłanek wynika, że jednym z elementów powodujących, że istnieje obowiązek naliczania składki na Fundusz Pracy, jest osiąganie przez ubezpieczonego odpowiednio wysokiego przychodu. Jest on ustalany na podstawie obowiązującego w danym roku kalendarzowym wynagrodzenia minimalnego. Osiągnięcie wspomnianego wynagrodzenia - w przeliczeniu na okres miesiąca - powoduje konieczność obliczenia i opłacenia składek na Fundusz Pracy. Jedynie w przypadku osób rozpoczynających dopiero pracę zawodową lub wykonujących pracę w okresie odbywania kary pozbawienia wolności albo tymczasowego aresztowania obowiązują niższe wartości - odpowiednio 80% lub 50% tego wynagrodzenia. Ustawa o minimalnym wynagrodzeniu za pracę wyjaśnia, że do pierwszego roku zatrudnienia, kiedy to pracownik może otrzymywać niższą stawkę wynagrodzenia, zaliczamy wszystkie okresy, za które była opłacana składka na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub zaopatrzenie emerytalne poza zatrudnieniem na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego.

Przykłady

1 czerwca 2008 r. pracodawca zatrudnił pracownika z 20-letnim stażem pracy. Osobie tej przyznano wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 1200 zł. Oznacza to, że płatnik musi od tego dochodu (przychodu) naliczyć i opłacić składkę na Fundusz Pracy, ponieważ jego wynagrodzenie jest wyższe od kwoty minimalnego wynagrodzenia w 2008 r., które wynosi 1126 zł.