Szkolnictwo zawodowe a szanse na rynku pracy - raport
W ostatnim czasie rozgorzała dyskusja nt. jakości kształcenia w polskich uczelniach wyższych. Rosnący wskaźnik liczby osób z wykształceniem wyższym z jednej strony cieszy, a z drugiej strony daje do myślenia. Pomimo coraz wyższego poziomu wykształcenia Polaków, cały czas borykamy z się z problemem wysokiego bezrobocia, przede wszystkim wśród absolwentów. W celu wsparcia w znalezieniu zatrudnienia urzędy pracy coraz częściej realizują różnego rodzaju projekty, których grupami docelowymi, oprócz osób w wieku 50+, są też osoby w wieku 30-.
Czy wybór szkoły zawodowej ma wpływ na szanse znalezienia pracy w przyszłości? Odpowiedź wydaje się oczywista. Z jednej strony dobrze więc wiemy, że gruntowne wykształcenie jest podstawą do tego, aby znaleźć dobrą pracę, z drugiej jednak, poza nim liczy się także szereg innych czynników. Jakich? Duże znaczenie ma nasz charakter i usposobienie, posiadanie takich cech jak: kreatywność, dyscyplina, asertywność, a niekiedy przebojowość, liczy się także nasze podejście do życia, umiejętność współpracy. Czasami też duże znaczenie ma po prostu… szczęście. Dla wielu pracodawców podstawowym wyznacznikiem jest przede wszystkim doświadczenie, zdobyte nie tylko w innych miejscach pracy, ale także na praktykach czy stażach. Tym niemniej jednak odpowiednie wykształcenie nadal jest podstawą ku temu, aby znaleźć wymarzoną pracę.
Zobacz także: Mobilność a szanse na pracę
Jaką szkołę warto wybrać? Opinie na ten temat są wciąż podzielone. Na chwilę obecną mówi się o potrzebie kształcenia studentów na kierunkach technicznych, o lukach osobowych w przypadku wielu fachowców posiadających wykształcenie zawodowe. Czy jednak za kilka lat ta sytuacja się nie odwróci? Jedno jest pewne, przy wyborze kierunku kształcenia warto sugerować się własnymi predyspozycjami oraz aktualną sytuacją na rynku. Warto też wziąć pod uwagę preferowany styl pracy, a zawód wybierać pod kątem tego, w jaki sposób chcielibyśmy pracować i zarabiać w przyszłości. W przypadku niektórych zawodów konieczna jest praca w biurze, przy komputerze albo z wciąż nowymi ludźmi lub też będąc ciągle w ruchu, trasie. Trafny wybór szkoły w młodości może nas uchronić przed wypaleniem zawodowym w przyszłości.
Czy studia wyższe dają większe możliwości niż szkoła zawodowa? A może jest zupełnie odwrotnie? Na tego rodzaju pytania z pewnością nie poznamy odpowiedzi, gdyż budowa indywidualnej ścieżki zawodowej i słowo „sukces” dla każdego może oznaczać coś zupełnie odmiennego. Badania przeprowadzone przez konsultantów Zielonej Linii mogą jednak pokazać opinie niektórych Polaków odnośnie tego, jaka szkołę poleciliby np. własnemu dziecku.
W sierpniu br. konsultanci Zielonej Linii przeprowadzili badanie ankietowe, w ramach którego weryfikowane były opinie klientów infolinii urzędu pracy odnośnie szkolnictwa zawodowego. W ramach przeprowadzonego badania konsultanci pytali m.in. o to, czy szkoła zawodowa to w dzisiejszych czasach dobry wybór, jaką szkołę warto polecić młodym ludziom, którzy stoją dopiero u progu kariery zawodowej. Ponadto respondenci wypowiedzieli się także na temat tego, z jakiego powodu młodzi ludzie wybierają studia, a nie szkoły zawodowe.
Opracowanie składa się z następujących części:
- Próba badawcza
- Płeć respondentów
- Wiek respondentów
- Status respondentów
- Województwo respondentów
- Wyniki badań
- Podsumowanie
Próba badawcza
Do badania wylosowano 60 osób, które korzystały z usług telefonicznych centrum Zielonej Linii.
Płeć respondentów
Wśród osób ankietowanych przeważały kobiety, które stanowiły 59 proc. respondentów, mężczyźni byli w nieznacznej mniejszości.
Wiek respondentów
Największa grupa osób biorących udział w badaniu, 48 proc., mieściła się w przedziale wiekowym: 26-35 lat. Na kolejnym miejscu ze względu na liczbę uczestników badania znaleźli się respondenci wieku 36-45 lat (29 proc.). Osoby w wieku 45+ stanowiły 14 proc. uczestników ankiety. Najmniejszą grupę, zaledwie 9-procentową, stanowili rozmówcy najmłodsi, w wieku do 25. r. życia.
Polecamy serwis: Szkolenia i rozwój
Status respondentów
Wśród osób biorących udział w badaniu 55 proc. zadeklarowało status „inny”, pod którym należy rozumieć osoby zatrudnione lub na przykład prowadzące własną działalność. 30 proc. ankietowanych przyznało, że posiada status osoby bezrobotnej, natomiast 15 proc. respondentów to osoby poszukujące pracy.
Województwo respondentów
Największą grupę uczestników badania stanowili mieszkańcy woj. mazowieckiego – 66 proc. Na kolejnym miejscu znalazło się województwo dolnośląskie, skąd pochodziło 12 proc. respondentów. Wśród osób biorących udział w ankiecie 5 proc. uczestników stanowili mieszkańcy woj. pomorskiego i śląskiego. Najmniej ankietowanych osób, zaledwie po 2 proc., pochodziło z województw: lubelskiego, lubuskiego, łódzkiego, podkarpackiego, wielkopolskiego i zachodniopomorskiego.
Wyniki badań
Szkoła zawodowa, policealna, a może studia? Jaki rodzaj szkoły zmniejszy ryzyko bezrobocia w przyszłości? Konsultanci Zielonej Linii zapytali klientów urzędu pracy, czy szkoła zawodowa to w dzisiejszych czasach dobry wybór.
Zdaniem zdecydowanej większości respondentów szkoła zawodowa to obecnie dobry wybór. Tak stwierdziło bowiem prawie trzy czwarte respondentów. Przeciwnego zdania było zaledwie 15 proc. uczestników ankiety, natomiast 12 proc. osób nie miało zdania w tym temacie. Jak widać większość osób, które brały udział w telefonicznej ankiecie, pozytywnie odnosi się do szkolnictwa zawodowego.
Zobacz również: Wybór drogi zawodowej - raport
Aby dokładnie sprawdzić, jaką szkołę respondenci poleciliby młodym osobom, które stoją dopiero u progu kariery zawodowej, konsultanci zapytali o to uczestników badania.
Ponad połowa ankietowanych (52 proc.) stwierdziła, że osobom, które mają dopiero przed sobą wybór ścieżki edukacji, poleciliby studia wyższe, ale… poprzedzone technikum. Tego rodzaju wykształcenie daje bowiem z jednej strony konkretny zawód, którego tajniki można zgłębiać, poszerzając jednocześnie swoje horyzonty, w trakcie nauki na studiach wyższych. Niemal jedna piąta respondentów (19 proc.) wskazało na studia, jako najbardziej odpowiednie, nie wskazując jednak, jakim rodzajem szkoły średniej powinny być one poprzedzone. 13 proc. osób biorących w ankiecie poleciłaby młodym ludziom wybór technikum, natomiast 12 proc. wskazało szkołę zawodową. Zdecydowanie najmniej ankietowanych poleciłoby szkołę policealną (4 proc.).
Z odpowiedzi ankietowanych wynika, że najbardziej cenią sobie studia wyższe. Co ciekawe spośród 71 proc. osób, które wskazały je jako najlepszy wybór dla młodych osób, ponad polowa respondentów stwierdziła, że najlepiej, jeśli zdecydują się oni na technikum, otrzymując dzięki temu konkretny zawód, a następnie będą kontynuowali naukę w szkole wyższej.
Czy wybór szkoły może mieć wpływ na zwiększenie szans na to, aby pracować w wyuczonym zawodzie? Aby uzyskać odpowiedź, konsultanci zapytali uczestników telefonicznej ankiety, czy ich zdaniem osoby, które pracują w wyuczonym zawodzie, to zazwyczaj osoby, które ukończyły studia czy szkołę zawodową.
Zdaniem większości ankietowanych, czyli 67 proc., rodzaj wykształcenia nie ma w tym wypadku znaczenia. Jednak niemal co piąta z ankietowanych osób (21 proc.) wskazała, że częściej to osoby, które ukończyły szkołę zawodową, pracują w wyuczonym zawodzie. Zdaniem 12 proc. respondentów zwykle to osoby po studiach pracują w wyuczonym zawodzie.
Odpowiedzi ankietowanych z jednej strony wskazują na fakt, iż dzisiejszy rynek pracy jest na tyle zmienny i wymagający, że niezależnie od rodzaju ukończonej szkoły, możemy mieć problem z wykonywaniem pracy w wyuczonym zawodzie. Z drugiej strony przewaga wskazań szkoły zawodowej wśród pozostałych respondentów może mieć związek z faktem, iż tego rodzaju szkoła przede wszystkim przygotowuje do wykonywania konkretnego zawodu, podczas gdy na studiach zdobywamy dodatkowo wiedzę ogólną, która może być przydatna przy wykonywaniu większej liczby zawodów.
Skoro w dzisiejszych czasach na rynku pracy poszukiwane są osoby posiadające wykształcenie zawodowe, dlaczego młodzi ludzie wybierają studia?