Wypowiedzenie zmieniające a odprawa

Warunki techniczne i organizacyjne lub chociażby zmiana zakresu działalności, zmuszają niekiedy pracodawców do likwidacji stanowisk pracy. Najczęściej w takiej sytuacji dochodzi do zwolnień pracowników. Definitywnych zwolnień można uniknąć poprzez zaoferowanie pracownikom innych stanowisk pracy. Jeżeli pracodawca chce zaoferować inne, przykładowo mniej płatne, stanowisko pracy powinien złożyć pracownikowi oświadczenie o wypowiedzeniu pracownikowi warunków pracy i płacy, czyli wypowiedzenie zmieniające.

W art. 40 Kodeksu pracy określano, że do wypowiedzeń zmieniających odpowiednio stosuje się przepisy dotyczące tzw. wypowiedzeń definitywnych. W związku z powyższym, wypowiedzenie warunków pracy i płacy musi zawierać rzeczywistą, konkretną i prawdziwą przyczynę. W takim wypowiedzeniu należy więc opisać likwidację dotychczasowego stanowiska pracy.

Polecamy produkt: Kodeks pracy 2016 z komentarzem (książka)

W przypadku wypowiedzeń indywidualnych – w tym wypowiedzeń zmieniających pracodawcy, o ile zatrudnia on co najmniej 20 pracowników musi stosować tzw. ustawę o zwolnieniach grupowych (czyli ustawę z dnia 13 marca 2003 roku o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników).

W przypadku wypowiedzeń definitywnych, co do zasady pracodawca zobowiązany jest do wypłaty pracownikom odpraw. Powstaje pytanie, czy sytuacja pracownika zmienia się w przypadku  wypowiedzenia zmieniającego. Z zasady, celem wypowiedzenia zmieniającego jest utrzymanie stosunku pracy, chociaż na zmienionych warunkach. Składając takie oświadczenie pracodawca musi liczyć się jednak z tym, że pracownik nie przyjmie nowych warunków, a stosunek pracy rozwiąże się. Czy w takim przypadku pracodawca będzie musiał wypłacić pracownikowi odprawę?

Odpowiedź nie jest jednoznaczna. To zależy od konkretnego przypadku, to jest uznania, czy w danych okolicznościach odmowa przyjęcia nowych warunków była uzasadniona obiektywnymi przyczynami.

​Jeżeli proponowane warunki są znacznie gorsze od dotychczasowych, zmienia się zakres obowiązków pracownika, znacznie mniejsza się wynagrodzenie, praca nie odpowiada kwalifikacjom pracownika, można przypuszczać, że pracownik nowych warunków nie przyjmie. W takich przypadkach pracownikowi należy się odprawa w wysokości jedno - dwu lub trzymiesięcznego wynagrodzenia, co wynika z art. 8 i 10 ustawy o zwolnieniach grupowych. Jeżeli natomiast odmowa nie jest obiektywnie uzasadniona, można przyjąć, że pracownik swoją decyzją współprzyczynił się do rozwiązania z nim umowy o pracę i odprawa nie będzie należna pracownikowi.