REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Komu przysługuje odprawa emerytalna

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Anna Sosnowska Kancelaria Radcy Prawnego
radca prawny, ekspert prawa pracy
Komu przysługuje odprawa emerytalna. / Fot. Fotolia
Komu przysługuje odprawa emerytalna. / Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Odprawa emerytalna przysługuje pracownikowi spełniającemu warunki uprawniające do renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę lub emeryturę. To odprawa pieniężna w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia. Pracownik, który otrzymał odprawę, nie może ponownie nabyć do niej prawa.

Przesłanki nabycia prawa do odprawy emerytalnej

Zgodnie z art. 92(1) § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz. U. 2014 r. poz. 1502) dalej jako: „Kodeks pracy”, pracownikowi spełniającemu warunki uprawniające do renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę lub emeryturę, przysługuje odprawa pieniężna.

REKLAMA

Autopromocja

W myśl orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 4 lutego 2011 r. w sprawie o sygn. akt. II PK 224/10, LEX 817521, odprawa emerytalna jest świadczeniem powszechnym, ale powszechność ta jest realizowana w sposób wyznaczony przez konkretne przepisy. Warunkiem nabycia tego świadczenia jest zaistnienie związku czasowego między zakończeniem stosunku pracy a nabyciem prawa do emerytury.

Bez względu na rodzaj umowy o pracę

Odprawa emerytalna przysługuje pracownikowi przechodzącemu na emeryturę. Konsekwentnie dla nabycia prawa do odprawy emerytalnej nie ma znaczenia okres zatrudnienia u danego pracodawcy. Bez znaczenia pozostaje również rodzaj umowy o pracę czy podstawa pracowniczego zatrudnienia.

Rekomendowany produkt: 100 pytań o wynagrodzenia w 2015 r. (książka)

Związek czasowy i przyczynowy

REKLAMA

Należy mieć na uwadze, iż warunkiem nabycia odprawy emerytalnej jest zaistnienie związku czasowego pomiędzy zakończeniem stosunku pracy a nabyciem prawa do emerytury. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 4 lutego 2011 r., sygn. akt. II PK 149/10, LEX nr 794983, przypadkowy związek czasowy między ustaniem stosunku pracy a nabyciem prawa do emerytury nie może być potraktowany jako "przejście na emeryturę" w rozumieniu art. 92(1) § 1 Kodeksu pracy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przykładowo można wskazać, iż w ocenie Sądu Najwyższego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 listopada 2000 r., sygn. akt. I PKN 81/00, OSNP 2002/11/265), rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracownika z winy pracodawcy (art. 55 § 1(1) Kodeksu pracy) nie może być uznane za ustanie stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę (art. 92(1) § 1 Kodeksu pracy), wobec czego pracownikowi nie przysługuje odprawa pieniężna, choćby przed rozwiązaniem stosunku pracy posiadał ustalone prawo do emerytury.

Zapraszamy na nasze FORUM

Wysokość odprawy

Zgodnie z art. 92(1) § 1 Kodeksu pracy, odprawa pieniężna stanowi równowartość jednomiesięcznego wynagrodzenia pracownika. 

Jedna odprawa

Zgodnie z art. 92(1) § 2 Kodeksu pracy, odprawa emerytalna jest świadczeniem jednorazowym, które można nabyć jeden raz. W ślad za wyrokiem Sądu Apelacyjnego z 8 sierpnia 1998 r., III APa 53/98, LexPolonica nr 1909589, ustawodawca wprawdzie przewidział możliwość wielokrotnego przechodzenia na emeryturę, lecz wykluczył możliwość żądania wypłaty odprawy emerytalnej za każdym razem.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 lipca 2011r. , sygn.. akt. II PK 51/11, OSNP 2012/17-18/219 stanął natomiast na stanowisku, iż przepis art. 92(1 ) § 2 Kodeksu pracy nie stanowi podstawy prawnej wykluczającej prawo do drugiej lub dalszej (uzupełniającej) odprawy emerytalnej, gdy uprawnienie takie dla pracownika wynika z prawa płacowego obowiązującego u pracodawcy. Nie jest więc wykluczone prawo do kilku odpraw emerytalnych, jeżeli pracownik jest równolegle zatrudniony u różnych pracodawców i przechodzi na emeryturę równocześnie lub kolejno od wszystkich pracodawców.

Jaka jest wysokość odprawy emerytalnej?

Zrzeczenie się prawa do odprawy emerytalnej

Pracownik nie może zrzec się prawa do odprawy emerytalnej. Aczkolwiek odprawy emerytalne nie zostały normatywnie zakwalifikowane do wynagrodzeń za pracę, jako "inne świadczenia" podlegają ochronie na równi z wynagrodzeniem za pracę. Zrzeczenie się wynagrodzenia objęte jest zakazem z art. 84 Kodeksu pracy. Zakaz ten ma charakter bezwzględny. Pracownik nie może zrzec się wynagrodzenia przez żadną czynność prawną. Nie może zatem zawrzeć w ugodzie zrzeczenia należnego mu wynagrodzenia, jak również zrzeczenia prawa do odprawy emerytalnej. Taka czynność jako sprzeczna z prawem musiałaby być uznana za nieważną. (zob. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 czerwca 2012 r., sygn. akt. I PK 229/11, LEX nr 1232231).

Opodatkowanie odprawy

Odprawa emerytalna podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych tak jak wynagrodzenie za pracę (wyrok SN z dnia 7 marca 2002 r., III RN 44/01, OSNAPiUS 2002, nr 22, poz. 538).

Czy należy wypłacić odprawę emerytalną byłemu pracownikowi?

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowe przepisy o rynku pracy i zatrudnianiu cudzoziemców od 1 czerwca 2025. Co się zmienia?

Od 1 czerwca 2025 r. wchodzą w życie dwie kluczowe ustawy reformujące polski rynek pracy i zasady zatrudniania cudzoziemców. Nowe przepisy zmienią sposób rejestracji bezrobotnych, zniosą ograniczenia wiekowe i wprowadzą nowoczesne narzędzia informatyczne. Co dokładnie się zmienia i kogo dotyczą nowe regulacje?

Debata. Syndrom oszustki - między sukcesem a wątpliwościami

To będzie jedno z najważniejszych spotkań w naszym studio, transmitowane w czasie rzeczywistym na stronie infor.pl.

Ile godzin tygodniowo pracuje się w UE? Najmniej w Holandii, najwięcej w Grecji, Bułgarii i Polsce

Według danych Eurostatu pracownicy w Unii Europejskiej pracowali średnio 36 godzin w tygodniu. Okazuje się, że w Polsce było to znacznie więcej. Gdzie odnotowano najdłuższe, a gdzie najkrótsze tygodnie pracy?

Jakie kody uprawniają do wyższego dofinansowania PFRON? [KWOTY 2025]

Kwota dofinansowania, jaką może uzyskać pracodawca, zależy nie tylko od stopnia niepełnosprawności, ale również od rodzaju schorzenia. Czy pojawią się kolejne kody uprawniające do wyższego dofinansowania? Jakie kwoty obowiązują w 2025 r.?

REKLAMA

Kapitał początkowy można przeliczyć. To klucz do wyższej emerytury!

Kapitał początkowy to odtworzona wartość składek emerytalnych z okresu przed 1 stycznia 1999 roku, kiedy składki nie były przypisane do indywidualnych kont. Bez kapitału początkowego Twoja emerytura może być znacznie niższa. Sprawdź, jak go wyliczyć i jakie dokumenty są potrzebne, by nie stracić pieniędzy.

Menadżerowie wysokiego szczebla chcą się dogadywać mimo barier budowanych przez przywódców świata

Menadżerowie i światowy biznes stoi w obliczu rosnącej niestabilności – od napięć geopolitycznych i przesunięcia wpływów globalnych, po coraz bardziej spolaryzowaną scenę międzynarodową. Mimo to, wielu menedżerów najwyższego szczebla wciąż wykazuje wiarę w trwałość dotychczasowych struktur i scenariuszy współpracy.

Pracodawco! Nie zawsze możesz zlecić dodatkowe zadania pracownikowi

Podpisując umowę o pracę, strony zawierają dwustronne zobowiązanie - pracownik obliguje się do świadczenia określonej w umowie pracy, a pracodawca do wypłacania pracownikowi uzgodnionego wynagrodzenia. W praktyce jednak wielu pracodawców wychodzi z założenia, że skoro to oni płacą, to mogą zlecać swoim podopiecznym różnorodne zadania, również te wykraczające poza ustalony zakres obowiązków.

Jawność wynagrodzeń w Polsce: Sejm uchwalił nowelizację Kodeksu pracy. Co się zmieni dla pracodawców i kandydatów do pracy?

Nowelizacja Kodeksu pracy uchwalona przez Sejm wprowadza obowiązek informowania kandydatów do pracy o wynagrodzeniu w procesie rekrutacji. Eksperci podkreślają jednak, że to dopiero początek drogi do pełnej jawności płac w Polsce.

REKLAMA

Aplikacja mZUS zyskuje popularność – już ponad 700 tys. użytkowników w całej Polsce

Aplikacja mobilna mZUS, dostępna na smartfony z systemem Android i iOS, przekroczyła próg 700 tysięcy użytkowników. Umożliwia szybki i wygodny dostęp do usług Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, takich jak składanie wniosków o 800+, „Dobry Start” czy rezerwacja e-wizyt.

Coraz więcej seniorów wybiera przelew zamiast gotówki. Już 80% świadczeń ZUS trafia na konta bankowe

W marcu 2025 roku aż 80 proc. emerytów i rencistów otrzymywało świadczenia ZUS przelewem na konto bankowe. Choć coraz więcej osób rezygnuje z gotówki, część seniorów nadal wybiera wizytę listonosza – z powodów praktycznych i społecznych.

REKLAMA