Związki zawodowe dla zleceniobiorców i samozatrudnionych

Prawie do końca kwietnia Rada Dialogu Społecznego, organizacje związkowe i pracodawców mają czas na zgłaszanie uwag do projektu zmian w ustawie o związkach zawodowych. Nowe zapisy mają pozwolić na zrzeszanie się wszystkich pracujących, a nie tylko zatrudnionych na umowach o pracę.

Do połowy kwietnia swoje opinie do przygotowanego w resorcie rodziny, pracy i polityki społecznej projektu nowelizacji ustawy mają zgłosić ministerstwa i instytucje państwowe. Nowela ma zrealizować wyrok Trybunału Konstytucyjnego z czerwca 2015 r. TK orzekł, że prawo powinno umożliwiać zrzeszanie się w związkach zawodowych nie tylko osobom pracującym na etacie, ale też tym, które pracę świadczą na podstawie umów cywilno-prawnych lub samozatrudnienia.

Projekt zmienia słowniczek ustawy o związkach, zamiast „pracownika” wprowadza pojęcie „osoby wykonujące pracę zarobkową”, a „pracodawcy” – „podmiot zatrudniający”. Podstawowy zapis ustawy będzie teraz brzmiał: „Prawo tworzenia i wstępowania do związków zawodowych przysługuje osobom wykonującym pracę zarobkową".

Polecamy produkt: Jak zaoszczędzić na składkach ZUS (PDF)

Za osobę wykonującą pracę zarobkową nowe przepisy uznają nie tylko pracownika zatrudnionego na podstawie Kodeksu pracy, ale też pracującego na innej podstawie - niezależnie od podstawy zatrudnienia. Tak samo będą też traktowani samozatrudnieni, jeśli w ramach ich działalności gospodarczej nie zatrudniają nikogo innego. Resortowy projekt zakłada, że będą to musiały być osoby świadczące pracę nieprzerwanie przez co najmniej pół roku.

Związki będą nadal w sprawach zbiorowych reprezentować wszystkie osoby wykonujące pracę zarobkową, niezależnie od ich przynależności związkowej.

Według projektu osoby niezatrudnione na podstawie umowy o pracę mają zachować prawo do wynagrodzenia w razie prowadzenia działalności związkowej tak samo jak zatrudnieni na etacie. Propozycja resortu mówi jednak, że prawo do zachowania nie przysługuje, gdy wynagrodzenie takiej osoby jest uzależnione od rezultatów pracy lub ma charakter ryczałtowy, niezależny od liczby przepracowanych godzin.

Projekt podwyższa próg reprezentatywności zakładowych organizacji związkowych. Zakłada też, że związki będą przekazywać co kwartał pracodawcy informację o liczbie członków; osoby należące do kilku związków będą jednak uwzględniane tylko w jednej, wskazanej przez nią organizacji.