REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Rola Inspekcji Pracy w zakresie urlopu wypoczynkowego

Marcin Stanecki
Radca Prawny, specjalista ds. bhp
Rola Inspekcji Pracy w zakresie urlopu wypoczynkowego - jakie ma uprawnienia?
Rola Inspekcji Pracy w zakresie urlopu wypoczynkowego - jakie ma uprawnienia?
Shutterstock

REKLAMA

Inspekcja pracy a urlop wypoczynkowy - jaka jest jej rola? Jakie uprawnienia ma PIP w przypadku naruszenia przepisów prawa pracy?

Inspekcja Pracy a urlop wypoczynkowy

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy[1] Państwową Inspekcję Pracy jest organ powołanym do nadzoru i kontroli przestrzegania prawa pracy, w szczególności przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Do zakresu działania Państwowej Inspekcji Pracy należą m.in. nadzór i kontrola przestrzegania przez pracodawców prawa pracy, w szczególności przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów dotyczących stosunku pracy, wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń wynikających ze stosunku pracy, czasu pracy, urlopów, ochrony pracy kobiet, zatrudniania młodocianych i osób niepełnosprawnych, oraz inicjowanie przedsięwzięć w sprawach ochrony pracy w rolnictwie indywidualnym[2].

Naruszenie prawa pracy - jakie uprawnienia ma PIP?

W razie stwierdzenia naruszenia przepisów prawa pracy lub przepisów dotyczących legalności zatrudnienia właściwe organy Państwowej Inspekcji Pracy są uprawnione do:

  1. nakazania usunięcia stwierdzonych uchybień w ustalonym terminie w przypadku, gdy naruszenie dotyczy przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy;
  2. nakazania: wstrzymania prac lub działalności, gdy naruszenie powoduje bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia pracowników lub innych osób wykonujących te prace lub prowadzących działalność; skierowania do innych prac pracowników lub innych osób dopuszczonych do pracy wbrew obowiązującym przepisom przy pracach wzbronionych, szkodliwych lub niebezpiecznych albo pracowników lub innych osób dopuszczonych do pracy przy pracach niebezpiecznych, jeżeli pracownicy ci lub osoby nie posiadają odpowiednich kwalifikacji; nakazy w tych sprawach podlegają natychmiastowemu wykonaniu;
  3. nakazania wstrzymania eksploatacji maszyn i urządzeń w sytuacji, gdy ich eksploatacja powoduje bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi; nakazy w tych sprawach podlegają natychmiastowemu wykonaniu;
  4. zakazania wykonywania pracy lub prowadzenia działalności w miejscach, w których stan warunków pracy stanowi bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi; nakazy w tych sprawach podlegają natychmiastowemu wykonaniu;
  5. nakazania, w przypadku stwierdzenia, że stan bezpieczeństwa i higieny pracy zagraża życiu lub zdrowiu pracowników lub osób fizycznych wykonujących pracę na innej podstawie niż stosunek pracy, w tym osób wykonujących na własny rachunek działalność gospodarczą, zaprzestania prowadzenia działalności bądź działalności określonego rodzaju;
  6. nakazania ustalenia, w określonym terminie, okoliczności i przyczyn wypadku;
  7. nakazania pracodawcy wypłaty należnego wynagrodzenia za pracę, a także innego świadczenia przysługującego pracownikowi; nakazy w tych sprawach podlegają natychmiastowemu wykonaniu;
  8. skierowania wystąpienia, w razie stwierdzenia innych naruszeń niż wymienione w pkt 1-7, o ich usunięcie, a także o wyciągnięcie konsekwencji w stosunku do osób winnych[3].

Nakaz PIP

Nakaz jest decyzją administracyjną czyli stanowi jednostronne, władcze rozstrzygnięcie organu w indywidualnej sprawie, rozstrzygając ją w całości lub w części. Nakaz wydawany jest przez inspektora pracy w ściśle określonych przypadkach dotyczących ogólnie mówiąc sfery technicznego bezpieczeństwa pracy czyli zagadnień bhp.

Nakazy mogą mieć formę:

Autopromocja

Kodeks pracy 2023. Praktyczny komentarz z przykładami + wzory dokumentów online

Kup książkę:

Kodeks pracy 2023. Praktyczny komentarz z przykładami + wzory dokumentów online
  1. decyzji ustnej (ich treść oraz informacje o sposobie realizacji zostają zawarte w protokole z kontroli);
  2. wpisu do dziennika budowy;
  3. decyzji na piśmie[4].

Wystąpienie PIP

Wystąpienie w przeciwieństwie do decyzji nie ma charakteru władczego. Nie jest decyzją administracyjną, dlatego nie przysługuje od niego odwołanie. I co za tym idzie, nie podlega kontroli sądów administracyjnych. Środkiem tym inspektor pracy informuje podmiot kontrolowany o stwierdzonych uchybieniach z zakresu prawa pracy, które nie kwalifikują się do wydania decyzji nakazowej. Prawidłowo sporządzone wystąpienie powinno zawierać wnioski pokontrolne oraz ich podstawę prawną. Podmiot, do którego inspektor skierował wystąpienie powinien zgodnie z art. 36 ust 1 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007r. o Państwowej Inspekcji Pracy zawiadomić inspektora o realizacji wniosków zawartych w wystąpieniu w terminie 30 dni.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecenie PIP

Inspektor pracy może zamiast wystąpienia wydać pracodawcy polecenie w formie ustnej. Polecenie ustne nie zostało zdefiniowane w ustawie z dnia 13 kwietnia 2007r. o Państwowej Inspekcji Pracy. Ustawodawca ograniczył się do wskazania, że w przypadku stwierdzenia naruszenia przepisów prawa pracy, w tym w sprawie wypłacenia wynagrodzenia w wysokości wynikającej z wysokości minimalnej stawki godzinowej, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę lub przepisów dotyczących legalności zatrudnienia właściwe organy PIP są uprawnione do wydania polecenia, ale w razie wystąpienia innych naruszeń niż wymienione w ustawie jako te, które kwalifikują do wydania nakazu. Polecenia dotyczą najczęściej uchybień ustalanych w trakcie czynności kontrolnych, które są przez podmiot kontrolowany usuwane na bieżąco.

Skarga do PIP - naruszenie praw pracowniczych

W sytuacji naruszenia przez pracodawców przepisów o urlopach wypoczynkowych pracownik może zwrócić się do inspektora pracy o pomoc w wyegzekwowania należnych mu praw. Skargi dotyczące naruszania praw pracowniczych mogą być zgłaszane do Państwowej Inspekcji Pracy pisemnie, telegraficznie lub za pomocą dalekopisu, telefaksu, poczty elektronicznej, formularza e-skargi, a także ustnie do protokołu.

Autopromocja

Uprawnienia rodziców w pracy. Poradnik pracodawcy 2023

Kup książkę:

Uprawnienia rodziców w pracy. Poradnik pracodawcy 2023

Co ważne dla osób zwracających się do PIP, w myśl art. 44 ust. 3 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy inspektor pracy jest zobowiązany do nieujawniania informacji, że kontrola przeprowadzana jest w następstwie skargi, chyba że zgłaszający skargę wyrazi na to pisemną zgodę. W związku z tym, dane osoby zgłaszającej skargę nie zostaną ujawnione pracodawcy. Pracodawca nie uzyska wiedzy od inspektora pracy, dlaczego zostało rozpoczęte postepowanie kontrolne wobec niego. Zapewnić ma to ochronę skarżącym, aby nie ponosili jakiejkolwiek odpowiedzialności wobec pracodawcy za poskarżenie się do organu kontroli na jego działania i zaniechania.

Wnioski dla pracodawcy

Inspektor pracy może skierować do pracodawcy wnioski zawarte w wystąpieniu o uregulowanie stwierdzonych naruszeń w zakresie urlopów wypoczynkowych. Wnioski mogą dotyczyć np. udzielania urlopów wypoczynkowych w roku kalendarzowym, w którym pracownik nabył do niego prawo, przesuwania terminu urlopu tylko i wyłącznie w przypadkach określonych w kodeksie pracy, czy stosowania instytucji odwołania pracownika z urlopu tylko wówczas, gdy jego obecności w zakładzie wymagają okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania urlopu. Wnioski inspektora pracy nie mają charakteru imperatywnego, rozkazującego, tylko postulatywny, mają one charakter przyszłościowy. Stanowią one dla pracodawcy instrukcję postepowania w sposób zgodny z prawem. Co niezmiernie istotne, w przeciwieństwie do nakazów, ich nie wykonanie nie jest zagrożone sankcja karną. Nie wykonanie bowiem w wyznaczonym terminie podlegającego wykonaniu nakazu organu Państwowej Inspekcji Pracy jest w myśl art. 283 § 2 pkt 7 kodeksu pracy, wykroczeniem.

Autopromocja

Termin na przejście z telepracy na pracę zdalną wygasa 7 października 2023 r.

Pracodawcy dotychczas zatrudniający pracowników na podstawie umów o telepracę powinni wdrożyć wobec nich nowe zasady.

Praca zdalna. Praktyczny komentarz z przykładami + wzory dokumentów online

Nakaz płatniczy

Ponadto inspektor pracy może w drodze nakazu płatniczego, zobowiązać pracodawcę do wypłaty wynagrodzenia urlopowego bądź ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy , gdy pracodawca nie wypłacił tych świadczeń. Inspektor pracy może też wszcząć postępowanie w sprawach o wykroczenia i albo nałożyć mandat albo sporządzić i skierować wniosek o ukaranie do sądu karnego. Podstawą prawną będzie art. 282 § 1 kodeksu pracy – wykroczenie przeciw prawom pracownika polegające na nie udzieleniu przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego lub bezpodstawnym obniżeniu wymiaru tego urlopu.

Podsumowanie

W świetle tego co napisałem, wydaje się, że w razie nieprzestrzegania przez pracodawcę zapisów kodeksu o urlopach wypoczynkowych, PIP może skutecznie interweniować i doprowadzić do tego, aby pracodawca przestrzegał zapisów prawa w tym zakresie.

Podstawa prawna:

[1] Ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy

[2] Art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy

[3] Art. 11 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007r. o Państwowej Inspekcji Pracy

[4] Art. 34 ust. 1 i 1a ustawy z dnia 13 kwietnia 2007r. o Państwowej Inspekcji Pracy

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Cyberbezpieczeństwo. Co dziesiąty pracownik używa tego samego hasła ponad piętnaście razy

    84% firm korzysta z menedżerów haseł, ale mimo to 54% pracowników zapisuje je również w plikach tekstowych na komputerze. Co więcej, prawie 90% używa tego samego hasła wielokrotnie. Hakerzy atakują nie tylko duże firmy. 58% ataków dotyka firmy zatrudniające mniej niż tysiąc pracowników.

    Szukasz pracy w Łodzi i okolicach? Zobacz aktualne oferty!

    Praca w Łodzi. Stopa bezrobocia w Łódzkiem jest na poziomie 5,5 proc., zaś w samej Łodzi – 4,5 proc. Gdzie obecnie brakuje pracowników? Jakie benefity oferują firmy, aby zachęcić do pracy właśnie u nich? 

    Kto obiecuje pracownikom najwyższe zarobki? Który komitet wyborczy?

    Większość ogólnopolskich komitetów wyborczych w swoich programach przedstawia propozycje dotyczące polskiego systemu podatkowego. Eksperci sprawdzili, ile zarobiliby pracownicy, gdyby w życie weszły zmiany proponowane przez komitety wyborcze PiS, KO, Konfederacji i Bezpartyjnych Samorządowców.

    Cyfryzacja. Sześć na dziesięć polskich firm używa elektronicznych dokumentów, ale większość nie rezygnuje z papieru

    Polskie firmy coraz częściej wdrażają nowoczesne rozwiązania usprawniające ich pracę, ale cyfryzacja biznesu w większości przypadków nadal nie obejmuje całej organizacji. 59 proc. firm wykorzystuje w codziennej pracy elektroniczny obieg dokumentów, jednak tylko 27 proc. scyfryzowało wszystkie obszary swojej działalności. 54 proc. ankietowanych nie widzi potrzeby wdrażania elektronicznego obiegu dokumentów, 28 proc. wskazuje na zbyt wysokie koszty działania, a 17 proc. na niewystarczające wewnętrzne zasoby IT. 

    REKLAMA

    Praca cudzoziemców. MRiPS o niedoborach kadrowych i napływie cudzoziemców na rynek pracy

    Nasz rynek pracy od lat boryka się z niedoborami kadrowymi i dlatego napływ cudzoziemców nie powoduje wzrostu bezrobocia wśród Polaków – podało Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej. W ostatnich tygodniach pojawiło się wiele przekłamań dotyczących pracy cudzoziemców w Polsce, które uderzają przede wszystkim w uczciwych pracodawców. Kłamliwa i pozbawiona merytoryki narracja opozycji powoduje – twierdzi resort Marleny Maląg – że wiele branż dotknie problem braku pracowników.

    Czy za studenta płaci się składki na ZUS

    Studenci szukają pracy nie tylko w wakacje, które właśnie kończą, ale i w trakcie roku akademickiego. Studenci do ukończenia 26. roku życia są chętnie zatrudniani na podstawie umowy zlecenia. Wiąże się to ze sporymi oszczędnościami dla zleceniodawcy. Jakimi? Odpowiadamy. 

    Polacy nie boją się utraty pracy?

    Polacy nie boją się utraty pracy? CBOS poinformowało, że we wrześniu wzrosło poczucie bezpieczeństwa zatrudnienia. Kto czuje się najbardziej stabilnie?  

    SoDA Conference 2023: Jakie wyzwania czekają polski sektor IT w 2024 roku

    Nowe wyzwania i pojawiające się możliwości to „stałe” elementy w niezwykle zmiennym świecie biznesu, a sektor technologiczny nie jest w tym odosobniony. Po stronie wyzwań należy wskazać przede wszystkim czynniki ekonomiczne i geopolityczne, ale również wspomniana AI, budząca też obawy wśród pracowników. W jaki optymalny sposób wykorzystać nowe możliwości, jakie daje nam technologia i zminimalizować wpływ czynników negatywnych na rozwój polskiego IT? Jak adaptować się do zmian? Gdzie szukać nowych możliwości na zbudowanie solidnego i konkurencyjnego biznesu IT? Te oraz wiele innych tematów będzie omawianych już na początku października, podczas zbliżającej się SoDA Conference 2023.

    REKLAMA

    Działalność gospodarcza a rynek pracy: Jak przedsiębiorczość wpływa na zatrudnienie

    Rynek pracy i działalność gospodarcza są nierozerwalnie związane ze sobą. Przedsiębiorcy odgrywają kluczową rolę w tworzeniu miejsc pracy, stymulowaniu wzrostu gospodarczego i kształtowaniu struktury rynku pracy. 

    Płaca godziwa

    Płaca godziwa, znana również jako sprawiedliwa płaca, jest jednym z kluczowych elementów rynku pracy i sprawiedliwości społecznej. To pojęcie odnosi się do wynagrodzenia, które jest uczciwe, adekwatne i zapewnia pracownikom godne warunki życia. 

    REKLAMA