Zawieszenie prawa do świadczenia przedemerytalnego

Zbieg prawa do świadczeń

W razie nabycia przez osobę uprawnioną do świadczenia prawa do renty rodzinnej lub uposażenia rodzinnego albo do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego wypłaca się jedno z tych świadczeń - wyższe lub wybrane przez uprawnionego.

Jeżeli osoba uprawniona do świadczenia lub zasiłku przedemerytalnego nabędzie prawo do renty rodzinnej lub uposażenia rodzinnego albo nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego lub emerytury, wypłaca się jedno z tych świadczeń - wyższe lub wybrane przez uprawnionego.

Oznacza to, że osoba uprawniona do świadczenia lub zasiłku przedemerytalnego, która w okresie ich pobierania nabędzie prawo do renty rodzinnej, może wybrać, które świadczenia chce pobierać. W przypadku braku takiego wyboru - ZUS będzie wypłacał świadczenie wyższe.

Nowość: Umowy zlecenia 2015

Wstrzymanie wypłaty świadczenia (zasiłku) przedemerytalnego nastąpi od dnia, od którego przysługuje prawo do wypłaty renty rodzinnej.

Kobieta uprawniona do świadczenia przedemerytalnego występuje z wnioskiem o ustalenie prawa do renty rodzinnej po mężu i o podjęcie wypłaty renty rodzinnej jako świadczenia korzystniejszego kwotowo. Oddział ZUS podejmie wypłatę renty rodzinnej, a wypłatę świadczenia przedemerytalnego zawiesi. Wstrzymanie wypłaty świadczenia przedemerytalnego nastąpi od dnia, od którego przysługuje prawo do wypłaty renty rodzinnej. Wdowa może w każdej chwili złożyć wniosek o wstrzymanie wypłaty renty rodzinnej i podjęcie wypłaty świadczenia przedemerytalnego (jeśli jest nadal uprawniona do tego świadczenia, a więc np. nie nabyła nieruchomości rolnej albo nie ukończyła powszechnego wieku emerytalnego).

Zawieszanie prawa do świadczenia i zasiłku przedemerytalnego oraz zmniejszanie ich wysokości z uwagi na osiąganie przychodu

Organ rentowy zawiesi lub zmniejszy wysokość świadczenia lub zasiłku przedemerytalnego w przypadku, gdy osoba uprawniona do jednego z tych świadczeń, wykonuje pracę podlegającą obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym na podstawie ustawy systemowej lub osiąga przychód z tytułu służby pełnionej w tzw. służbach mundurowych.

Przy ustalaniu przychodu wpływającego na zawieszenie lub zmniejszenie świadczenia (zasiłku) przedemerytalnego stosuje się art. 104 ustawy emerytalnej.

Porozmawiaj o tym na FORUM

Zmiany w zasadach dotyczących zawieszania i zmniejszania świadczeń lub zasiłków przedemerytalnych

Ustawą z dnia 3 grudnia 2010 o zmianie ustawy o świadczeniach przedemerytalnych (Dz. U. Nr 17 poz. 79) wprowadzone zostały nowe zasady zawieszania lub zmniejszania świadczeń i zasiłków przedemerytalnych. Zasady te obowiązują od 1 marca 2011 r.

Zmiany wprowadzone ustawą z dnia 3 grudnia 2010 r. dotyczą:

• nowej wysokości dopuszczalnej kwoty przychodu,
• uproszczenia zasad zmniejszania wysokości świadczeń,
• zniesienia zasady zawieszenia - niezależnie od kwoty osiąganego przychodu - świadczeń, których wysokość przekracza dopuszczalną kwotę przychodu,
• wprowadzenia zasady miesięcznego rozliczenia przychodu,
• nałożenia na osoby uprawnione do świadczeń oraz płatników składek obowiązku nadsyłania zaświadczeń o kwotach przychodu uzyskanych w poszczególnych miesiącach minionego roku rozliczeniowego.

Przy rozliczaniu świadczeń za rok rozliczeniowy 2010/2011 oraz za lata poprzednie, stosuje się przepisy w brzmieniu obowiązującym przed dniem nowelizacji ustawy.

Zawieszanie prawa do świadczenia i zasiłku przedemerytalnego oraz zmniejszanie ich wysokości z uwagi na osiąganie przychodu za rozliczeniowy 2010/2011 i za lata poprzednie

Jak wskazano wyżej - przy rozliczaniu świadczeń za rok rozliczeniowy 2010/2011 oraz za lata poprzednie, stosuje się dotychczasowe zasady.

Pozostawiamy ogólne omówienie tych zasad, bowiem w przypadku gdy świadczeniobiorca nie powiadomił ZUS o osiąganiu przychodu, organ rentowy może rozliczać przychód za okres 3 lat rozliczeniowych, poprzedzających rok, w którym wyda decyzję w sprawie rozliczenia.

Ustawa z dnia 30 kwietnia 2004 r. przewiduje dwa progi zarobkowe. Pierwszy z nich określa dopuszczalną kwotę przychodu.

Do 1 marca 2011 r. kwota ta stanowiła 50% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w roku kalendarzowym poprzedzającym termin waloryzacji, ogłoszonego przez Prezesa GUS do celów emerytalnych. Od 1 marca 2010 r. do 28 lutego 2011 r. miesięczna dopuszczalna kwota przychodu wynosiła 1 551,50 zł.

Wysokość świadczenia przedemerytalnego

Świadczenie (zasiłek) przedemerytalny podlega odpowiedniemu zmniejszeniu w przypadku, gdy łączna kwota świadczenia i przychodu przekracza dopuszczalną kwotę przychodu.

Druga z tych kwot to graniczna kwota przychodu, stanowiąca 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w roku kalendarzowym poprzedzającym termin waloryzacji, ogłoszonego przez Prezesa GUS do celów emerytalnych. Od 1 marca 2010 r. wynosiła ona 2 172,10 zł.

Osiąganie przychodu w wysokości przekraczającej tę kwotę skutkowało zawieszeniem prawa do świadczenia lub zasiłku przedemerytalnego.

Niezależnie od wysokości osiąganego przychodu - do czasu nowelizacji wprowadzonej w 2011 r. - zawieszeniu podlegało świadczenie przedemerytalne przysługujące osobie, która pobiera je w wysokości przekraczającej dopuszczalną kwotę przychodu (w roku rozliczeniowym 2010/2011 była to kwota 1 551,50 zł).

Ostateczne rozliczenie przychodu uzyskanego przez osobę uprawnioną do świadczenia następuje po zakończeniu roku rozliczeniowego, ustalonego od 1 marca do ostatniego dnia lutego następnego roku kalendarzowego. Do czasu nowelizacji ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. dokonywano jedynie rozliczenia rocznego, a jego wynik zależy od tego, jaki przychód uzyskała osoba uprawniona w całym rozliczanym roku i w jakiej wysokości było wypłacane świadczenie lub zasiłek przedemerytalny.

Dorabianie na świadczeniu przedemerytalnym

Roczne rozliczenie stanowi bilans tego, w jakiej wysokości świadczenie (zasiłek) przedemerytalne było wypłacane w trakcie roku rozliczeniowego, a w jakiej przysługiwało faktycznie (z uwagi na osiąganie przychodu).

O ostatecznym wyniku rozliczenia decydowały także roczne kwoty przychodu - dopuszczalna i graniczna.

W przypadku, gdy przychód uzyskany przez osobę uprawnioną do świadczenia lub zasiłku przedemerytalnego przekroczył roczną kwotę graniczną, organ rentowy ustali, że świadczenie (zasiłek) - w całym rozliczanym okresie - podlegało zawieszeniu.

Gdy została przekroczona dopuszczalna kwota przychodu - świadczenie (zasiłek) przedemerytalne podlegało odpowiedniemu zmniejszeniu.

Zawieszanie prawa do świadczenia i zasiłku przedemerytalnego oraz zmniejszanie ich wysokości z uwagi na osiąganie przychodu począwszy od 1 marca 2011 r.

Analogicznie jak dotychczas, prawo do świadczenia lub zasiłku przedemerytalnego ulega zawieszeniu w przypadku, gdy przychód osiągany przez osobę uprawnioną do tego świadczenia przekracza graniczną kwotę przychodu, stanowiącą 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w roku kalendarzowym poprzedzającym termin waloryzacji, ogłoszonego przez Prezesa GUS do celów emerytalnych.
Przy ustalaniu tej kwoty stosuje się zaokrąglenie do pełnych 10 groszy w górę.

Komu przysługuje świadczenie przedemerytalne?

Zmieniły się natomiast zasady dotyczące ustalania dopuszczalnej kwoty przychodu oraz zmniejszania wysokości świadczeń.

Świadczenie (zasiłek) przedemerytalny podlega odpowiedniemu zmniejszeniu w przypadku, gdy przychód uzyskany przez osobę uprawnioną przekroczył dopuszczalną kwotę przychodu.

Analogicznie jak dotychczas - niezależnie od tego, w jakiej wysokości świadczenia i zasiłki przedemerytalne były wypłacane w ciągu roku rozliczeniowego, ostateczne ich rozliczenie następuje zawsze po zakończeniu tego roku. Rozliczenie świadczeń i zasiłków przedemerytalnych następuje począwszy od 1 marca roku kalendarzowego, w którym kończy się dany rok rozliczeniowy.

Począwszy od roku rozliczeniowego 2011/2012 świadczenia i zasiłki przedemerytalne podlegają rozliczeniu rocznemu lub miesięcznemu, w zależności od tego, co jest dla uprawnionego korzystniejsze.
Oznacza to zatem, że dokonując rozliczenia świadczenia, organ rentowy zobowiązany jest do wyboru korzystniejszego wariantu.

Roczne rozliczenie stanowi bilans tego, w jakiej wysokości świadczenie (zasiłek) przedemerytalne było wypłacane w trakcie roku rozliczeniowego, a w jakiej przysługiwało faktycznie (z uwagi na osiąganie przychodu).

W przypadku, gdy przychód uzyskany przez osobę uprawnioną do świadczenia lub zasiłku przedemerytalnego przekroczył roczną kwotę graniczną, organ rentowy ustali, że świadczenie (zasiłek) - w całym rozliczanym okresie - podlegało zawieszeniu.

Warunki przyznania i wysokość świadczenia przedemerytalnego

Gdy została przekroczona roczna dopuszczalna kwota przychodu - przy rocznym rozliczeniu - w całym roku świadczenie (zasiłek) przedemerytalne podlega odpowiedniemu zmniejszeniu.
Ustawą z dnia 3 grudnia 2010 o zmianie ustawy o świadczeniach przedemerytalnych wprowadzona została możliwość miesięcznego rozliczenia świadczeń i zasiłków przedemerytalnych, przysługujących zarobkującym świadczeniobiorcom.

Rozliczenie miesięczne polega na porównaniu kwoty przychodu uzyskanej w danym miesiącu do granicznej lub dopuszczalnej kwoty przychodu w celu ustalenia, czy w danym miesiącu świadczenie podlegało zawieszeniu, zmniejszeniu, czy przysługiwało w pełnej wysokości. Bilans rozliczeń dokonanych dla każdego miesiąca decyduje o ostatecznym rozliczeniu świadczeń.
Rozliczenie to stosuje się w przypadku, gdy jest korzystniejsze od rozliczenia rocznego.

Obowiązki uprawnionego osiągającego przychody i płatnika składek

Osoba pobierająca świadczenie lub zasiłek przedemerytalny zobowiązana jest niezwłocznie powiadomić organ rentowy o osiąganiu przychodu oraz o jego wysokości. Wskazanie wysokości przychodu jest konieczne z uwagi na to, że w zależności od tej wysokości organ rentowy będzie wypłacał świadczenie (zasiłek) przedemerytalne w pełnej wysokości, zmniejszy jego wysokość lub też zawiesi prawo do świadczenia (zasiłku). Obowiązek powiadomienia ZUS o zatrudnieniu lub zawarciu umowy, z tytułu której jej wykonawca objęty jest obowiązkiem ubezpieczenia społecznego, spoczywa odpowiednio na pracodawcy i zleceniodawcy, a w przypadku osoby pełniącej służbę, na właściwej jednostce organizacyjnej.

Obowiązek powiadomienia organu wypłacającego świadczenie przedemerytalne czy też zasiłek przedemerytalny o wysokości przychodu spoczywa - w zależności od rodzaju wykonywanej działalności podlegającej obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu odpowiednio - na pracodawcy lub zleceniodawcy, a w przypadku osoby pełniącej służbę, na właściwej jednostce organizacyjnej.

Obowiązki te różnią się - co do treści zaświadczenia - w zależności od tego, czy płatnik składek potwierdza wysokość przychodu uzyskanego w roku rozliczeniowym począwszy od 1 marca 2011 r., czy za lata poprzednie.

Ustalenie i ustanie prawa do świadczenia przedemerytalnego

Źródło: Departament Świadczeń Emerytalno-Rentowych