Dwie umowy zlecenia u jednego pracodawcy a składki ZUS
REKLAMA
REKLAMA
Zgodnie z wytycznymi ZUS każda zawarta umowa zlecenia powinna być obecnie traktowana jako odrębny tytuł ubezpieczenia. Oznacza to, że płatnik, który zatrudnia zleceniobiorcę wykonującego równolegle 2 (lub więcej) umowy zlecenia, ma obowiązek zgłosić go do ubezpieczeń z tytułu każdej umowy odrębnie. Skutkuje to koniecznością składania licznych zgłoszeń i wyrejestrowań – stosownie do liczby umów zawartych z tym samym zleceniobiorcą. Ten sam obowiązek spoczywa na płatniku składek nawet w sytuacji, gdy równoległe umowy zlecenia rozpoczynają się tego samego dnia.
REKLAMA
Polecamy: Umowy zlecenia i inne umowy cywilnoprawne od 1 stycznia 2017 r.
Osoba wykonująca pracę na podstawie zawartej umowy agencyjnej, umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania i trwa do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia umowy (art. 13 pkt 2 ustawy systemowej). Obowiązek zgłoszenia oraz rozliczenia składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne spoczywa na płatniku składek, którym będzie zleceniodawca (art. 36 ust. 2 ustawy systemowej). Nie ma przeszkód, aby w danym podmiocie osoba wykonywała pracę na podstawie kilku umów zlecenia, pod warunkiem że swoim zakresem obejmują one różne rodzaje obowiązków i czynności. W przeciwnym razie ZUS może kwestionować takie umowy pod kątem podlegania ubezpieczeniom.
Umowy zlecenia jako odrębne tytuły do ubezpieczeń
Zgodnie z obecnym stanowiskiem ZUS każda umowa zlecenia albo umowa o świadczenie usług jest odrębnym tytułem do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych. Dlatego z każdego tytułu (umowy) zleceniobiorca powinien być zgłoszony do ubezpieczeń społecznych, a także ubezpieczenia zdrowotnego (bądź wyłącznie do ubezpieczenia zdrowotnego).
W przypadku gdy umowy są zawarte z tym samym płatnikiem (przedmiot umów jest różny), z każdej z nich powinien on zgłosić zleceniobiorcę do ubezpieczeń społecznych lub ubezpieczenia zdrowotnego. Zmiana tzw. schematu podlegania ubezpieczeniom (czyli rodzajów ubezpieczeń i terminów ich powstania) powinna być dokonana przez płatnika poprzez:
● wyrejestrowanie z ubezpieczenia zdrowotnego i ponowne zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego albo
● wyrejestrowanie z ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego i ponowne zgłoszenie wyłącznie do ubezpieczenia zdrowotnego
(stanowisko ZUS z 16 grudnia 2015 r. dostępne na stronie www.zus.pl „Bieżące wyjaśnienia komórek merytorycznych Zakładu”).
Rozpoczęcie i zakończenie umów zlecenia przypadające na różne terminy
Osoba spełniająca warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z kilku umów zlecenia jest objęta obowiązkowo ubezpieczeniami z tego tytułu, który powstał najwcześniej, a także z pozostałych umów, gdy podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w danym miesiącu jest niższa od minimalnego wynagrodzenia (art. 9 ust. 2 i 2c ustawy systemowej).
Przykład
Spółka z o.o. zawarła z osobą fizyczną trzy umowy zlecenia (przedmiot umów jest różny) na następujące okresy:
● pierwsza umowa na okres od 1 lipca do 15 września 2016 r. – miesięczny przychód wynosi 850 zł,
● druga umowa na okres od 15 lipca do 25 października 2016 r. – miesięczny przychód wynosi 700 zł,
● trzecia umowa na okres od 16 lipca do 10 października 2016 r. – miesięczny przychód wynosi 850 zł.
Łączny przychód uzyskiwany w każdym miesiącu kalendarzowym z tytułu pierwszej i drugiej umowy zlecenia wynosi mniej niż minimalne wynagrodzenie za pracę w 2016 r., tj. poniżej 1850 zł, dlatego z każdej zawartej umowy osoba ta podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu. Na zasadzie dobrowolności z każdej zawartej umowy może podlegać ubezpieczeniu chorobowemu.
Zleceniodawca miał obowiązek:
Krok 1. Z tytułu pierwszej umowy zlecenia zgłosić daną osobę do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od 1 lipca 2016 r. na druku ZUS ZUA, z kodem tytułu ubezpieczenia 04 11 xx, przekazanym do ZUS najpóźniej do 8 lipca 2016 r.
Krok 2. Z tytułu drugiej umowy zlecenia zgłosić daną osobę do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od 15 lipca 2016 r. na druku ZUS ZUA z kodem tytułu ubezpieczenia 04 11 xx, przekazanym do ZUS najpóźniej do 22 lipca 2016 r.
Krok 3. Z tytułu trzeciej umowy zlecenia zgłosić daną osobę do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od 16 lipca 2016 r. na druku ZUS ZUA z kodem tytułu ubezpieczenia 04 11 xx, przekazanym do ZUS najpóźniej do 25 lipca 2016 r. (23 i 24 lipca przypadały odpowiednio w sobotę i dzień ustawowo wolny od pracy).
REKLAMA
Krok 4. Wyrejestrować daną osobę z ubezpieczeń z tytułu pierwszej umowy od 16 września 2016 r. na druku ZUS ZWUA z kodem tytułu ubezpieczenia 04 11 xx, kodem przyczyny wyrejestrowania 100, przekazanym do ZUS najpóźniej 23 września 2016 r. (7 dni na złożenie dokumentu, zgodnie z wyjaśnieniami ZUS, należy liczyć od daty ustania tytułu ubezpieczenia, czyli od 16 września).
Krok 5. Zgłosić daną osobę do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od 16 września 2016 r. na dwóch drukach ZUS ZUA z kodem tytułu ubezpieczenia 04 11 xx, przekazanych do ZUS najpóźniej 23 września 2016 r.
Krok 6. Wyrejestrować daną osobę z ubezpieczeń od 11 października 2016 r. na druku ZUS ZWUA z kodem tytułu ubezpieczenia 04 11 xx, kodem przyczyny wyrejestrowania 100, przekazanym do ZUS najpóźniej 18 października 2016 r.
Krok 7. Zgłosić daną osobę do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od 11 października 2016 r. na druku ZUS ZUA z kodem tytułu ubezpieczenia 04 11 xx, przekazanym do ZUS najpóźniej 18 października 2016 r.
Krok 8. Wyrejestrować daną osobę z ubezpieczeń od 26 października 2016 r. na druku ZUS ZWUA z kodem tytułu ubezpieczenia 04 11 xx, kodem przyczyny wyrejestrowania 100, przekazanym do ZUS najpóźniej 3 listopada 2016 r.
Sprawdź: Wskaźniki i stawki
Rozpoczęcie umów zlecenia przypadające na ten sam dzień
W sytuacji gdy rozpoczęcie wykonywania prac na podstawie kilku zawartych umów zlecenia przypada na ten sam dzień, nie można ustalić kolejności sumowania podstaw wymiaru składek według kolejności powstania tytułów. W związku z tym ubezpieczony powinien sam dokonać wyboru tytułu bądź tytułów do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalno-rentowych na podstawie złożonego wniosku. Wyboru dokonuje pod warunkiem, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe wynosi co najmniej kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Przykład
Spółka z o.o. zawarła z osobą fizyczną trzy umowy zlecenia (przedmiot umów jest różny). Rozpoczęcie ich wykonywania nastąpiło w tym samym dniu, przy czym:
● pierwsza umowa została zawarta na okres od 1 lipca do 15 września 2016 r. – miesięczny przychód wynosi 1800 zł,
● druga umowa została zawarta na okres od 1 lipca do 25 października 2016 r. – miesięczny przychód wynosi 600 zł,
● trzecia umowa została zawarta na okres od 1 lipca do 10 października 2016 r. – miesięczny przychód wynosi 950 zł.
Zleceniobiorca, na podstawie złożonego wniosku, wybrał podleganie obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z pierwszej i drugiej umowy (łączna podstawa wymiaru składek wynosi 2400 zł i spełnia warunek osiągania minimalnej podstawy wymiaru składek).
Zleceniodawca miał obowiązek:
Krok 1. Z tytułu pierwszej i drugiej umowy zlecenia zgłosić daną osobę do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od 1 lipca 2016 r. na dwóch drukach ZUS ZUA z kodem tytułu ubezpieczenia 04 11 xx, przekazanych do ZUS najpóźniej 8 lipca 2016 r.
Krok 2. Z tytułu trzeciej umowy zlecenia zgłosić daną osobę do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego od 1 lipca 2016 r. na druku ZUS ZZA z kodem tytułu ubezpieczenia 04 11 xx, przekazanym do ZUS najpóźniej 8 lipca 2016 r.
W związku z rozwiązaniem się pierwszej umowy zlecenia schemat wyrejestrowania i ponownego zarejestrowania danej osoby jest taki sam jak w poprzednim przykładzie.
Podstawa prawna:
● art. 6 ust. 1 pkt 4, art. 9 ust. 2 i ust. 2c, art. 12 ust. 1, art. 13 pkt 2, art. 36 ust. 2 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych – j.t. Dz.U. z 2016 r., poz. 963; ost.zm. Dz.U. z 2016 r., poz. 1579
● § 1 ust. 1 pkt 1 i pkt 5 oraz załączniki nr 1, 5 i 18 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 23 października 2009 r. w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze oraz innych dokumentów – j.t. Dz.U. z 2016 r., poz. 222
Autor: Przemysław Jeżek - trener z zakresu prawa pracy i rozliczania wynagrodzeń, doradca współpracujący z firmami szkoleniowymi, zdobywca tytułu „Kadrowy roku”
Polecamy serwis: Księgowość
REKLAMA
REKLAMA
- Czytaj artykuły
- Rozwiązuj testy
- Zdobądź certyfikat