REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak zaskarżyć ugodę zawartą przed sądem pracy

Adam Malinowski

REKLAMA

Jeżeli pracodawca po podpisaniu z pracownikiem ugody stwierdzi, że jej treść narusza jego interesy, wówczas może zaskarżyć ją zażaleniem. Ma na to siedem dni od momentu wydania postanowienia umarzającego postępowanie. Takie uprawnienie przysługuje również pracownikowi, który zawarł z pracodawcą ugodę.

Po podpisaniu ugody w sądzie pracy nie zawsze pracownicy są zadowoleni z ostatecznej treści porozumienia zawartego z pracodawcą. Bywa też, że pracodawca, wykorzystując trudne położenie pracownika, wprowadza go w błąd lub wymusza określoną treść ugody. W takim przypadku strony mogą zaskarżyć podpisaną wcześniej ugodę, uchylając się od skutków prawnych złożonego w niej oświadczenia woli. Zaskarżenie polega na złożeniu zażalenia na postanowienie umarzające postępowanie z powodu zawarcia ugody. Uchylenie się od skutków prawnych ugody zawartej pod wpływem błędu jest jednak dopuszczalne tylko wtedy, gdy błąd dotyczy stanu faktycznego, który według treści ugody obie strony uważały za niewątpliwy (np. podpisując ugodę, strony myślały, że pracownica nie jest w ciąży). Nie można uchylić się od skutków prawnych ugody z powodu odnalezienia dowodów co do roszczeń, których ugoda dotyczy, chyba że została zawarta w złej wierze (np. pracodawca oszukał pracownika, przedstawiając mu zaniżone wyliczenie premii, które stało się podstawą ugody).

REKLAMA

Autopromocja

Kiedy sąd nie uwzględni roszczenia o przywrócenie do pracy >>

Prawo ogranicza jednak możliwość zaskarżenia ugody zawartej przed sądem pracy. Nie może być tak, że pracodawca wprowadza pracownika w błąd, realizując swój partykularny interes, albo że gwarantuje sobie w ugodzie same korzyści z ewidentnym pokrzywdzeniem pracownika. Zdaniem Sądu Najwyższego ustalenia faktyczne i ocena prawna, co do tego, że strona ugody sądowej nie może się uchylić od skutków prawnych swego oświadczenia woli jako złożonego pod wpływem błędu, albowiem nie są spełnione przesłanki przewidziane w art. 918 kodeksu cywilnego oraz art. 88 k.c., nie wykluczają ustalenia i oceny, że ugoda sądowa jest bezwzględnie nieważna jako czynność niezgodna z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo rażąco naruszająca usprawiedliwiony interes osób uprawnionych – art. 223 § 2 kodeksu postępowania cywilnego w związku z art. 203 § 4 k.p.c. – lub jako czynność naruszająca słuszny interes pracownika (art. 469 k.p.c.) (wyrok SN z 1 lutego 2000 r., sygn. akt I PKN 503/99, OSNP 2001/12/411). Oznacza to, że nawet jeśli pracownik nie może się uchylić od skutków swojego błędu, to i tak ugoda może być nieważna (np. pracownik domagał się wynagrodzenia za okres roku i ekwiwalentu pieniężnego za urlop, zawarł jednak ugodę, na podstawie której otrzyma jedynie dwutygodniowe wynagrodzenie).

Umorzenie postępowania

Konsekwencją ugody w sprawach pracowniczych jest umorzenie postępowania – w tej sytuacji wydanie wyroku staje się zbędne. Po ustnym ustaleniu treści porozumienia sędzia dyktuje ją do protokołu. Po odczytaniu ugody podpisuje ją pracownik i pracodawca albo ich pełnomocnicy. Następnie sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania i poucza strony o możliwości zaskarżenia. W sprawach pracowniczych postanowienie o umorzeniu może być wydane na każdym etapie postępowania. Jest to możliwe już podczas czynności wstępnych sądu mających na celu ustalenie zakresu sporu między stronami. Jak wskazał SN w postanowieniu z 27 stycznia 1987 r., sygn. akt I PRN 66/86, OSNC 1988/4/50: „w razie zawarcia przez strony w sprawie z zakresu prawa pracy ugody na posiedzeniu wyznaczonym dla przeprowadzenia czynności wyjaśniających sędzia przeprowadzający te czynności bez udziału ławników władny jest – uznając zawarcie ugody ze względu na jej treść za dopuszczalne – wydać na tym posiedzeniu postanowienie o umorzeniu postępowania”.


Odwołanie ugody

Strona, która chce zaskarżyć podpisaną ugodę, powinna przede wszystkim zrobić to w wymaganym terminie. Zbyt późne zaskarżenie może się bowiem zakończyć odrzuceniem zażalenia. Składa się je na postanowienie kończące postępowanie w sprawie. Pod koniec posiedzenia, na którym strony podpisały ugodę, sąd wydaje bowiem postanowienie o umorzeniu postępowania. Jest ono zaskarżalne zażaleniem w siedmiodniowym terminie – zazwyczaj liczonym od ogłoszenia postanowienia albo od dnia jego doręczenia, jeżeli zgłoszono takie żądanie. Do czasu uprawomocnienia się postanowienia jest zatem możliwe odwołanie ugody za pomocą zażalenia, pod warunkiem że istnieją uzasadnione powody takiej decyzji. Zdaniem SN samo „odwołanie ugody”, bez wykazania przyczyn wadliwości zawartego w niej oświadczenia woli, nie uzasadnia zażalenia na umorzenie postępowania (postanowienie z 26 października 1998 r., sygn. akt III CKN 824/98, OSNC 1999/4/78). Jeżeli pracownik chce unieważnić ugodę, powinien się powołać na wadę oświadczenia woli, która miała wpływ na podpisanie ugody z pracodawcą. Wadą oświadczenia woli może być np.:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • błąd, dotyczący stanu faktycznego, który strony uważały za niewątpliwy (np. po zawarciu ugody okazuje się, że pracownica nie była w ciąży, a pracodawca zaproponował jej wypłatę odszkodowania za niezgodne z prawem zwolnienie, w zamian za co pracownica zrzekła się odsetek),
  • podstęp (np. pracodawca wprowadził pracownika w błąd co do planów likwidacji firmy i ciężkiej sytuacji finansowej, co spowodowało zrzeczenie się części roszczenia),
  • groźba (np. pracodawca zagroził pracownikowi, że w przypadku niezawarcia ugody zwolni dyscyplinarnie również małżonkę pracownika zatrudnioną w innym dziale).

Brak świadomości lub swobody przy podpisaniu ugody powoduje jej nieważność

Terminy na dochodzenie roszczeń z zakresu prawa pracy >>

Powody, dla których strona uchyliła się od ugody, muszą być wyraźnie udokumentowane. Można także w tym celu korzystać z zeznań świadków i przesłuchania stron.

Przykład

Możliwość uchylenia ugody
Pracownik żądał od pracodawcy przed sądem pracy zapłaty 4850 zł tytułem odszkodowania za nieprawidłowe rozwiązanie stosunku pracy oraz 2120 zł tytułem ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy za 2010 r. Pracownik żądał również od obu kwot odsetek ustawowych. W zawartej na rozprawie 27 stycznia 2011 r. ugodzie strony uzgodniły, że pracodawca wypłaci 80% dochodzonych kwot, a pracownik zrzeka się pozostałych roszczeń i odsetek. Nazajutrz pracownik dowiedział się, że w okresie wypowiedzenia w dziale, w którym pracował, wszyscy pracownicy otrzymali 20% podwyżki wynagrodzenia, co wpłynęłoby na wartość dochodzonego roszczenia. W takiej sytuacji może on zaskarżyć postanowienie o umorzeniu postępowania zażaleniem i wskazując na podstęp pracodawcy, uchylić ugodę.

Zażalenie wnosi się do sądu II instancji (okręgowego lub apelacyjnego) za pośrednictwem sądu, który wydał postanowienie o umorzeniu w terminie siedmiu dni od wydania lub doręczenia postanowienia.


Skutki upływu terminu

Po upływie siedmiodniowego terminu na złożenie zażalenia postanowienie o umorzeniu staje się prawomocne i nic nie można już z nim zrobić. Nadal jednak można się uchylić od skutków prawnych oświadczenia woli. W tym celu należy wystosować pismo do drugiej strony stosunku pracy i wystąpić do sądu z powództwem o zapłatę (gdy ugoda dotyczyła roszczeń pieniężnych) albo wystąpić z powództwem o ustalenie nieważności ugody. Jest to możliwe, ponieważ ugoda nie jest objęta zasadą powagi rzeczy osądzonej (stan ten nie pozwala na wytoczenie ponownie powództwa o to samo). W przypadku prób podważenia ugody sąd nie może odrzucić pozwu i musi przeanalizować argumenty stron. Pozwany może jednak podnieść zarzut „rzeczy ugodzonej” (czyli przedstawi w sądzie ugodę), prowadzący do oddalenia powództwa po merytorycznym rozpoznaniu sprawy. Oddalenie powództwa nie nastąpi, jeśli powód skutecznie powoła się na wady oświadczenia woli. W opinii SN prawomocne umorzenie postępowania na skutek zawarcia ugody sądowej nie stoi na przeszkodzie dochodzeniu w odrębnym procesie ustalenia jej nieważności lub bezskuteczności także wtedy, gdy postanowienie o umorzeniu stało się prawomocne w wyniku oddalenia zażalenia powołującego zarzuty naruszenia art. 203 § 4 w związku z art. 223 § 2 k.p.c. (uchwała z 11 września 1991 r., sygn. akt III CZP 80/91, niepublikowana).

Wyrok sądu może zmienić wysokość wynagrodzenia >>

Przykład

Zaskarżenie niekorzystnej ugody
Pracodawca pozwał pracownika o zapłatę kwoty 6570 zł wraz z odsetkami ustawowymi z tytułu odpowiedzialności materialnej pracownika. 25 stycznia 2011 r. strony zawarły ugodę, która po jej podpisaniu została uznana przez pracownika za niekorzystną W takiej sytuacji odwołanie przez pracownika ugody sądowej może nastąpić w ciągu siedmiu dni od ogłoszenia (względnie doręczenia) postanowienia o umorzeniu postępowania. W tym celu trzeba zaskarżyć je zażaleniem, wskazując na przyczyny decyzji, i odpowiednio je motywując. Uchylenie się od materialnych skutków ugody jest możliwe również po prawomocnym umorzeniu postępowania. Można wytoczyć proces o ustalenie nieważności ugody z powołaniem się na wady oświadczenia woli (np. brak świadomości lub swobody). Nie mogą być jednak powoływane w tym procesie nowe fakty i roszczenia powstałe dopiero po zawarciu ugody.

Podstawa prawna:

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne
Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zmiany w KP: jest podpis Prezydenta pod ustawą. Przepisy wchodzą w życie w I kwartale 2025 r.

W dniu 12 grudnia 2024 r. Prezydent RP podpisał ustawę z dnia 6 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw. Będzie dodatkowy, co ważne 100% płatny urlop, dla pracowników będących rodzicami. Celem ustawy jest wprowadzenie do polskiego systemu prawnego szczególnych regulacji z zakresu urlopów dla rodziców wcześniaków i dzieci hospitalizowanych po narodzinach. Regulacja wejdzie w życie już w pierwszym kwartale 2025 r.

Resort pracy ogłosił: będzie wzór umowy o pracę, zlecenia, wypowiedzenia, porozumienia itd. Od 2025 r. będzie elektroniczny system zawierania i rozwiązywania umów

Resort pracy w ostatnich dniach oficjalnie już ogłosił, że trwają bardzo intensywne prace nad systemem elektronicznym, który w założeniu ma być ułatwieniem dla przedsiębiorców, pracowników, pracodawców. Na czym polegają te naprawdę rewolucyjne zmiany w prawie pracy i nie tylko? Warto wiedzieć, bo Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, zogłasza oficjalnie, że już w 2025 r. zmiany zaczną obowiązywać!

Od kiedy dyrektywa o pracy platformowej? Jakie zmiany wprowadza? [WYWIAD]

Dyrektywa odnosi się do osób zarobkujących za pośrednictwem platform cyfrowych, łącznie ponad 28 milionów w Unii Europejskiej. - tłumaczy Veronika Bush, szefowa ds. polityki publicznej na Europę Środkowo-Wschodnią i kraje bałtyckie w Wolt. Od kiedy dyrektywa o pracy platformowej będzie obowiązywała w Polsce? Jakie zmiany wprowadza?

Przeklinasz w pracy? Możesz być za to nawet zwolniony, szczególnie gdy jesteś kierownikiem

Zakłócasz spokój w zakładzie pracy, nie realizujesz zasad koleżeństwa, przeklinasz, wprowadzasz nerwową atmosferę dezorganizującą prace innych, przekraczasz granice dozwolonej krytyki, prezentujesz lekceważącą postawę to możesz być za to zwolniony z pracy.

REKLAMA

Nauczyciele na to czekali: MEN przyjęło propozycję ZNP w sprawie nagród jubileuszowych

Ostatnio w MEN oraz w ZNP sporo się dzieje. Rozmowy i prace nad ustawami czy propozycjami znacznie przyspieszyły. Prawdopodobnie już od 2025 r. sytuacja nauczycieli się polepszy. B. Nowacka wprost wskazała, że: "Razem z premierem jesteśmy po rozmowach z ministrem finansów i wiem, że niektóre z rozwiązań będą wdrażane szybciej (…)".

234 zł albo 314,96 zł miesięcznie składki zdrowotnej w 2025 r. - sprawdź dla kogo

Co ze składką zdrowotną od 2025 roku? To zależy dla kogo. Dla jednych ta składka pozostanie bez zmian i wyniesie np. 234 zł, a dla drugich ulegnie zmniejszeniu zgodnie ze zmianami, gdzie minimalna podstawa wymiaru składki zdrowotnej zostanie obniżona do 75% minimalnego miesięcznego wynagrodzenia i wyniesie np.  314,96 zł.

Komunikat ZUS: Ograniczenie w PUE/eZUS w dostępie do kreatora wniosku o wakacje składkowe

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje o Ograniczenie w PUE/eZUS w dostępie do kreatora wniosku o wakacje składkowe dla płatników składek na PUE/eZUS.

Wyższa nagroda jubileuszowa i odprawa pieniężna w budżetówce w 2025 r., czy będzie?

Wyższa nagroda jubileuszowa i odprawa pieniężna w budżetówce w 2025 r., czy będzie? Była zmiana w listopadzie 2023 r. ale nie było w 2024 r., zatem co w 2025 r.? Takie wątpliwości i pytania padają, szczególne w związku z zapowiadanymi 5% podwyżkami wynagrodzeń w ustawie budżetowej na 2025 r.

REKLAMA

Pracownicy nadal są poszukiwani. 9000 zł dla mechanika – liczy się fach w ręku, a nie papierek!

Pracodawcy nadal poszukują pracowników i oferują całkiem przyzwoite wynagrodzenie. Pomocna w znalezieniu pracowników może być Centralna Baza Ofert Pracy. Przedstawiamy kilka przykładowych ofert pracy. Może ktoś się skusi?

ZUS rozpatruje wnioski o wakacje składkowe. Płatnik znajdzie informacje na swoim profilu w PUE ZUS

W listopadzie w całym kraju przedsiębiorcy złożyli ponad 1,3 mln wniosków o wakacje składkowe. Każdy uprawniony przedsiębiorca, który chciał skorzystać z tej formy wsparcia w grudniu tego roku, miał czas na złożenie wniosku do końca listopada. Wnioski, które wpływają w grudniu, uprawniają do ulgi dopiero w styczniu 2025 r.

REKLAMA