REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Komu pracodawca może udostępnić dokumentację płacową pracownika

Ewa Łukasik
Ewa Łukasik

REKLAMA

Tylko kontrolerzy PIP, ZUS, urzędów skarbowych czy przedstawiciele sądów i prokuratury mają prawo wglądu do dokumentacji płacowej pracownika bez jego zgody.

Pracownik ma prawo wglądu do wszystkich dokumentów, które stanowiły podstawę ustalenia wysokości wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń przysługujących pracownikowi, tj. karty ewidencji czasu pracy wraz ze wszystkimi załącznikami oraz listy wypłaconego wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń wynikających ze stosunku pracy. Jeśli są one prowadzone w formie elektronicznej, do wglądu powinien zostać udostępniony wydruk tych dokumentów. Pracownik może również żądać wglądu do dokumentów, na podstawie których dokonywane są ewentualne potrącenia z pensji. Prawo to przysługuje jedynie pracownikowi, a nie innym podmiotom (np. współmałżonkowi, poręczycielowi pożyczki) Pracownik ma przy tym prawo wykonania odpisów lub kserokopii dokumentów. Uprawnienie to przysługuje pracownikowi przez cały okres zatrudnienia oraz po jego ustaniu.

REKLAMA

Autopromocja

Przez jaki okres należy przechowywać ewidencję czasu pracy >>

Udostępniając dokumenty płacowe, pracodawca powinien pamiętać, że jednym z jego podstawowych obowiązków jest utrzymanie w tajemnicy wynagrodzeń pracowników. W związku z powyższym, w przypadku gdy pracodawca prowadzi dla wszystkich pracowników zbiorczą listę płac, powinien ją udostępnić zainteresowanemu pracownikowi w sposób uniemożliwiający wgląd w wynagrodzenia innych pracowników.

Prawo wglądu do dokumentacji płacowej pracownika, bez konieczności uzyskania zgody tego pracownika, mają przedstawiciele organów kontroli i nadzoru nad warunkami pracy (PIP) oraz wymiaru sprawiedliwości (sądu i prokuratury), kontrolerzy z urzędu skarbowego i ZUS.

Kolejnym podmiotem, który może żądać od pracodawcy informacji o wynagrodzeniu pracowników, są związki zawodowe. W tym przypadku pracodawca jest zobowiązany udostępnić jedynie informacje dotyczące zasad wynagradzania, np. regulamin wynagradzania, regulamin premiowania. Dokumentacja płacowa poszczególnych pracowników może zostać udostępniona jedynie na podstawie zgody pracownika. Jak wskazywał Sąd Najwyższy w uchwale z 16 lipca 1993 r., zawarte w treści art. 8, art. 23 ust. 1 i art. 26 pkt 3 ustawy o związkach zawodowych uprawnienie do kontrolowania przez związki zawodowe przestrzegania prawa pracy oznacza także uprawnienie do kontrolowania wysokości wynagrodzeń pracowników. Nie oznacza natomiast uprawnienia do żądania od pracodawcy udzielenia informacji o wysokości wynagrodzenia pracownika bez jego zgody. Jeżeli pracodawca na żądanie związków zawodowych udzieli informacji o wysokości wynagrodzenia danego pracownika bez jego zgody, może podlegać odpowiedzialności cywilnej za naruszenia dóbr osobistych na podstawie art. 23 i 24 k.c. (I PZP 28/93).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zaświadczenia o wynagrodzeniu za pracę

Zasady wystawiania zaświadczeń o zatrudnieniu i wysokości wynagrodzenia pracownika nie zostały określone wprost przepisami prawa pracy.

Obowiązek pracodawcy wydania takiego dokumentu wynika z ogólnego obowiązku dbałości o dobro pracownika opartej na zasadzie współżycia społecznego. Potwierdza to stanowisko Sądu Najwyższego zawarte w postanowieniu z 16 września 1999 r. Jak uznał Sąd Najwyższy, „pracownik może dochodzić przed sądem pracy nakazania udzielenia informacji mających istotne znaczenie dla jego sytuacji pracowniczej – art. 2 § 1 i 476 § 1 k.p.c.” (I PKN 331/99).

Zakres informacji dotyczących wynagrodzenia pracownika, udzielanych w zaświadczeniu o wynagrodzeniu, jest uzależniony od wymagań instytucji, dla których przeznaczone jest zaświadczenie, np. banku, w którym pracownik ubiega się o kredyt.

Czy można przechowywać listy płac w formie elektronicznej >>

W zależności więc od potrzeb pracownika podyktowanych wymaganiami instytucji, dla której przeznaczone jest zaświadczenie, może ono obejmować wynagrodzenie za ostatni miesiąc, kilka ostatnich miesięcy, potwierdzać wysokość wynagrodzenia brutto lub netto, a także uwzględniać inne świadczenia ze stosunku pracy danego pracownika. Zaświadczenie o dochodach może również zawierać informacje o potrąceniach dokonywanych z wynagrodzenia pracownika, obejmujących potrącenia obowiązkowe i dobrowolne, pożyczki udzielone z zfśs lub kasy zapomogowo-pożyczkowej.

Zaświadczenie o zatrudnieniu i dochodach pracownika może wystawić tylko osoba upoważniona do tego przez pracodawcę.

Dokumentacja dochodów na potrzeby zfśs

REKLAMA

Przyznawanie świadczeń z zfśs, a także ich wysokość uzależnione jest od spełnienia przez osobę ubiegającą się o świadczenie określonych kryteriów socjalnych, tj. od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z funduszu.

Zasady i warunki korzystania z usług i świadczeń finansowanych z funduszu oraz zasady przeznaczania środków funduszu na poszczególne cele i rodzaje działalności socjalnej powinny być określone w regulaminie funduszu.

Ustawa o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych nie określa, w jaki sposób pracownik powinien udokumentować swoje uprawnienia do świadczeń z funduszu ani też sposobu liczenia dochodu do celów rozstrzygania o prawie do świadczeń z funduszu. Kwestie te powinny zostać ustalone w regulaminie Zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.


Przychody osiągane przez pracownika mogą być dokumentowane na podstawie:

  • oświadczenia pracownika o wysokości jego dochodów oraz dochodów współmałżonka i innych wspólnie zamieszkujących członków rodziny,
  • zaświadczenia o dochodach współmałżonka i innych wspólnie zamieszkujących członków rodziny,
  • tzw. odcinków rent i emerytur,
  • deklaracji podatkowych za poprzednie lata.

W przypadku gdy pracownik jest zatrudniony u więcej niż jednego pracodawcy, pracodawca może żądać również zaświadczenia o dochodach pracownika uzyskiwanych u tych pracodawców. Jak wskazywał Sąd Najwyższy w wyroku z 8 maja 2002 r., pracodawca nie narusza dóbr osobistych pracownika, zobowiązując go zgodnie z postanowieniami regulaminu przyznawania zapomóg z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych do złożenia zaświadczenia o zarobkach uzyskiwanych u drugiego pracodawcy (I PKN 267/01).

Tajemnica wynagrodzenia >>

Pracodawca może żądać od pracownika dokumentowania dochodów tylko w formach, jakie przewiduje obowiązujący u tego pracodawcy regulamin zfśs.

Podstawa prawna:

Orzecznictwo:

  • uchwała SN z 16 lipca 1993 r. (I PZP 28/93, OSNC 1994/1/2),
  • postanowienie SN z 16 września 1999 r. (I PKN 331/99, OSNP 2001/9/314),
  • wyrok SN z 8 maja 2002 r. (I PKN 267/01, OSNP 2004/6/99).
Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Polacy żyją coraz dłużej - GUS opublikował tablicę średniego dalszego trwania życia. Czy ZUS przeliczy emerytury?

Nowa tablica średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn wskazuje, że Polacy żyją coraz dłużej. Czy warto składać wnioski o ponowne przeliczenie już otrzymywanej emerytury?

Trwa nabór wniosków o świadczenie wychowawcze. Jak uniknąć przerwy w wypłatach 800 plus?

1 czerwca 2025 r. rozpocznie się nowy okres świadczeniowy w programie 800 plus. Wniosek o świadczenie wychowawcze można złożyć jedynie drogą elektroniczną. Jak można uniknąć przerwy w wypłacie świadczenia?

Jak prawidłowo usprawiedliwić nieobecności w pracy. Nieprzyjemne konsekwencje zaniedbania tego obowiązku

W razie nieobecności w pracy pracownik zobowiązany jest do jej usprawiedliwienia. W tym celu przepisy prawa pracy określają, jakie są przyczyny usprawiedliwiające nieobecność w pracy. Wymieniają też dowody, na podstawie których można usprawiedliwić nieobecność pracownika.

Zmiany w wynagrodzeniach 2025 i 2026 - transparentnie i jawnie

Do 7 czerwca 2026 roku Polska musi wdrożyć dyrektywę o jawności i przejrzystości wynagrodzeń. Przedsiębiorcy mają niewiele czasu na poważne zmiany w zakresie polityki płacowej. Nowe przepisy oznaczają bowiem konieczność przeprowadzenia wnikliwej analizy struktury płac w firmie, wprowadzenie nowych procedur dotyczących prawa do informacji o wynagrodzeniu i kryteriów ustalania jego wysokości. Choć prace nad ustawą wprowadzającą te przepisy nadal trwają, już teraz warto podjąć działania, które przygotują firmę na nową sytuację.

REKLAMA

Najlepiej teraz złóż wniosek o rentę wdowią ERWD. Sprawdź, dlaczego

ZUS podpowiada, że teraz jest najlepszy czas na złożenie wniosku o rentę wdowią ERWD. Dlaczego? Dopiero połowa osób uprawnionych złożyła wniosek o rentę wdowią. Od stycznia były duże kolejki. Kolejna fala wniosków przewidywana jest w maju 2025 r.

Trzynasta emerytura już we wtorek 1 kwietnia 2025 r.

Trzynasta emerytura trafi do emerytów już we wtorek 1 kwietnia 2025 r. Otrzyma ją 889 tys. osób. Kiedy będą kolejne wypłaty trzynastek? Czy można je dostać kilka razy? Czy każdy je otrzyma? Ile wynosi trzynastka w 2025 roku?

Dodatkowe pieniądze dla seniorów. 1 kwietnia pierwsze trzynastki wpłyną na konta emerytów i rencistów

Pierwszy termin wypłaty trzynastych emerytur przypada na wtorek, 1 kwietnia 2025 r. Trzynastki znajdą się na kontach seniorów razem z ich emeryturą lub rentą. Dodatkowe wypłaty przysługują w wysokości najniższej emerytury.

Pracownika można ukarać, jeśli nie chce wykorzystać urlopu wypoczynkowego

Kara porządkowa grozi pracownikowi, który nie chce współpracować z pracodawcą w kwestii wykorzystania zaległego urlopu wypoczynkowego. Ekwiwalent za urlop powinien być wypłacany tylko wtedy, gdy odbiór dni wolnych w naturze nie jest możliwy.

REKLAMA

Rekrutacja do KSAP 2025. Kształcenie stacjonarne i dualne

O rekrutacji do KSAP w 2025 r. opowiada Małgorzata Bywanis-Jodlińska, Dyrektor Krajowej Szkoły Administracji Publicznej. Co daje KSAP? Na czym polega kształcenie stacjonarne i dualne?

Kwiecień 2025 - dni wolne od pracy i godziny pracy

Kwiecień 2025 - ile jest dni wolnych od pracy i godzin pracy w miesiącu? Kiedy wypadają święta? Czy drugi dzień świąt jest wolny od pracy? Jak liczy się liczbę godzin pracy w miesiącu?

REKLAMA