Komu pracodawca może udostępnić dokumentację płacową pracownika

Pracownik ma prawo wglądu do wszystkich dokumentów, które stanowiły podstawę ustalenia wysokości wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń przysługujących pracownikowi, tj. karty ewidencji czasu pracy wraz ze wszystkimi załącznikami oraz listy wypłaconego wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń wynikających ze stosunku pracy. Jeśli są one prowadzone w formie elektronicznej, do wglądu powinien zostać udostępniony wydruk tych dokumentów. Pracownik może również żądać wglądu do dokumentów, na podstawie których dokonywane są ewentualne potrącenia z pensji. Prawo to przysługuje jedynie pracownikowi, a nie innym podmiotom (np. współmałżonkowi, poręczycielowi pożyczki) Pracownik ma przy tym prawo wykonania odpisów lub kserokopii dokumentów. Uprawnienie to przysługuje pracownikowi przez cały okres zatrudnienia oraz po jego ustaniu.

Przez jaki okres należy przechowywać ewidencję czasu pracy >>

Udostępniając dokumenty płacowe, pracodawca powinien pamiętać, że jednym z jego podstawowych obowiązków jest utrzymanie w tajemnicy wynagrodzeń pracowników. W związku z powyższym, w przypadku gdy pracodawca prowadzi dla wszystkich pracowników zbiorczą listę płac, powinien ją udostępnić zainteresowanemu pracownikowi w sposób uniemożliwiający wgląd w wynagrodzenia innych pracowników.

Prawo wglądu do dokumentacji płacowej pracownika, bez konieczności uzyskania zgody tego pracownika, mają przedstawiciele organów kontroli i nadzoru nad warunkami pracy (PIP) oraz wymiaru sprawiedliwości (sądu i prokuratury), kontrolerzy z urzędu skarbowego i ZUS.

Kolejnym podmiotem, który może żądać od pracodawcy informacji o wynagrodzeniu pracowników, są związki zawodowe. W tym przypadku pracodawca jest zobowiązany udostępnić jedynie informacje dotyczące zasad wynagradzania, np. regulamin wynagradzania, regulamin premiowania. Dokumentacja płacowa poszczególnych pracowników może zostać udostępniona jedynie na podstawie zgody pracownika. Jak wskazywał Sąd Najwyższy w uchwale z 16 lipca 1993 r., zawarte w treści art. 8, art. 23 ust. 1 i art. 26 pkt 3 ustawy o związkach zawodowych uprawnienie do kontrolowania przez związki zawodowe przestrzegania prawa pracy oznacza także uprawnienie do kontrolowania wysokości wynagrodzeń pracowników. Nie oznacza natomiast uprawnienia do żądania od pracodawcy udzielenia informacji o wysokości wynagrodzenia pracownika bez jego zgody. Jeżeli pracodawca na żądanie związków zawodowych udzieli informacji o wysokości wynagrodzenia danego pracownika bez jego zgody, może podlegać odpowiedzialności cywilnej za naruszenia dóbr osobistych na podstawie art. 23 i 24 k.c. (I PZP 28/93).