Prawa i obowiązki pracownika w zakresie przepisów BHP

BHP - prawa i obowiązki pracownika

Obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy zostały opisane, choć w węższym zakresie niż pracodawcy, w Rozdziale II Kodeksu pracy zatytułowanym Prawa i obowiązki pracownika. Zagadnienie to uregulowane zaś zostało w art. 210 § 1 k.p. do art. 211 k.p.

Autopromocja

Powstrzymywanie się od pracy

W razie gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego (210 § 1 k.p.). Jeżeli owe powstrzymanie się o pracy nie usuwa zagrożenia wówczas pracownik może oddalić się z miejsca zagrożenia, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego (§ 2).

Za czas powstrzymania się od wykonywania pracy lub oddalenia się z miejsca zagrożenia pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia ( § 3).  

Zobacz produkt: Kodeks pracy w praktyce - PDF

Autopromocja

Monitor Bezpieczeństwa
i Higieny Pracy
Wydanie cyfrowe

Sprawdź

Powstrzymanie się pracownika od wykonywania pracy wymagającej szczególnej sprawności psychofizycznej, po uprzednim zawiadomieniu przełożonego, możliwe jest także, gdy jego stan psychofizyczny nie zapewnia bezpiecznego wykonywania pracy i stwarza zagrożenie dla innych osób (§ 4 ). Rodzaje prac, które wymagają szczególnej sprawności psychofizycznej zostały określone przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w porozumieniu z Ministrem Zdrowia i Opieki Społecznej w drodze rozporządzenia.

Powyższe zasady nie dotyczą pracownika, którego obowiązkiem pracowniczym jest ratowanie życia ludzkiego lub mienia (§ 5).

Zadaj pytanie: FORUM

Przestrzeganie przepisów i zasad BHP

Zgodnie z art. 211 k.p. podstawowym obowiązkiem pracownika jest przestrzeganie przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Ponadto pracownik obowiązany jest :

1. znać przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, brać udział w szkoleniu i instruktażu z tego zakresu oraz poddawać się wymaganym egzaminom sprawdzającym;
2. wykonywać pracę w sposób zgodny z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosować się do wydawanych w tym zakresie poleceń i wskazówek przełożonych;
3. dbać o należyty stan maszyn, urządzeń, narzędzi i sprzętu oraz o porządek i ład w miejscu pracy;
4. stosować środki ochrony zbiorowej, a także używać przydzielonych środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, zgodnie z ich przeznaczeniem;
5. poddawać się wstępnym, okresowym i kontrolnym oraz innym zaleconym badaniom lekarskim i stosować się do wskazań lekarskich;
6.  niezwłocznie zawiadomić przełożonego o zauważonym w zakładzie pracy wypadku albo zagrożeniu życia lub zdrowia ludzkiego oraz ostrzec współpracowników, a także inne osoby znajdujące się w rejonie zagrożenia, o grożącym im niebezpieczeństwie;
7.  współdziałać z pracodawcą i przełożonymi w wypełnianiu obowiązków dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy.

Przedstawiony powyżej katalog obowiązków pracowniczych w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy ma charakter otwarty, ponieważ wiele obowiązków z zakresu BHP wyznaczają reguły wiedzy i doświadczenia życiowego.

Autopromocja

BHP w firmie. Obowiązki pracodawców

Sprawdź

Podstawowe obowiązki pracownika zawarte w Kodeksie pracy

Nie tylko pracownicy

Powyższe obowiązki ciążą nie tylko na pracownikach, ale także na innych osobach fizycznych wykonujących pracę na innej podstawie niż stosunek pracy w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę lub inny podmiot organizujący pracę. Obowiązki te dotyczą także osób prowadzących na własny rachunek działalność gospodarczą w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę lub inny podmiot organizujący pracę (art. 304 (1) k.p.).

Podstawa prawna:

Art. 210, art.211, art.304 (1), ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy, Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141 z pozn.zm.