Świadczenie rodzicielskie dla studentów i bezrobotnych od 2016 r.

Od 1 stycznia 2016 r. osoba nieubezpieczona, która urodzi dziecko, nabędzie prawo do zasiłku w wysokości 1000 zł

Obecnie prawo do zasiłku macierzyńskiego nabywa ubezpieczona, która w okresie ubezpieczenia chorobowego albo w okresie urlopu wychowawczego urodziła dziecko lub przyjęła dziecko na wychowanie. Zasiłek macierzyński z tytułu urodzenia dziecka przysługuje przez 52 tygodnie (12 miesięcy).

W związku ze zmianą rodzicie bezrobotni, wykonujący prace na umowach o dzieło, studenci będą mieli prawo do zasiłku.

Świadczenie rodzicielskie będzie przysługiwać osobom, które urodziły dziecko, a które nie są uprawnione do zasiłku macierzyńskiego lub uposażenia macierzyńskiego.

Rekomendowany produkt: Nowe prawa rodziców – zasiłki, urlopy, zwolnienia

Komu będzie przysługiwał zasiłek?

Prawo do świadczenia rodzicielskiego będzie przysługiwało:

● matce albo ojcu dziecka (ojcu – pod ustawowymi warunkami);

● osobie faktycznie opiekującej się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka – w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do ukończenia 10. roku życia;

● rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do ukończenia 10. roku życia;

● osobie, która przysposobiła dziecko, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do ukończenia 10. roku życia.

Okres pobierania świadczenia rodzicielskiego będzie taki sam jak okres zasiłku macierzyńskiego za czas urlopu macierzyńskiego oraz rodzicielskiego.

Ze świadczenia rodzicielskiego nie będą mogły skorzystać osoby uprawnione do zasiłku macierzyńskiego, a także osoby, które mają prawo do tego typu świadczeń z tytułu urodzenia dziecka w innych systemach niż powszechny system ubezpieczeniowy (m.in. funkcjonariusze tzw. służb mundurowych).

Długość świadczenia rodzicielskiego

Jeżeli jeden z rodziców będzie uprawniony do zasiłku macierzyńskiego, drugiemu z rodziców nie będzie przysługiwało świadczenie rodzicielskie.

Polecamy produkt: Kodeks pracy 2016 z komentarzem + poradnik w prezencie

Komu nie będzie przysługiwało świadczenie?

Świadczenie rodzicielskie nie przysługuje, jeżeli:

● co najmniej jeden z rodziców dziecka lub osoba, która przyjęła dziecko na wychowanie, otrzymują zasiłek macierzyński lub uposażenie macierzyńskie;

● dziecko zostało umieszczone w pieczy zastępczej;

● jeden z rodziców dziecka lub osoba, która przyjęła dziecko na wychowanie, nie sprawują lub zaprzestali sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem (np. w związku z zatrudnieniem lub wykonywaniem innej pracy zarobkowej, które uniemożliwiają sprawowanie tej opieki);

● jest już ustalone prawo do świadczenia rodzicielskiego, dodatku do zasiłku rodzinnego, świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna w związku z wychowywaniem tego samego dziecka lub w związku z opieką nad tym samym dzieckiem;

● rodzicowi przysługuje za granicą świadczenie o podobnym charakterze do świadczenia rodzicielskiego – chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Świadczenie rodzicielskie wynosi 1000 zł niezależnie od dochodu rodziny.

Jedną z ważniejszych zmian, jakie wprowadza nowelizacja, jest ustanowienie minimalnej kwoty zasiłku macierzyńskiego. W związku z tym osoba ubezpieczona, która miałaby otrzymać zasiłek macierzyński w kwocie niższej niż nowe świadczenie rodzicielskie, otrzyma zasiłek w kwocie odpowiadającej wysokości świadczenia rodzicielskiego, czyli 1000 zł.

Wniosek o świadczenie rodzicielskie należne od 1 stycznia 2016 r. trzeba złożyć do końca marca 2016 r.

Załóżmy, że Joanna K. otworzyła działalność gospodarczą od 1 stycznia 2016 r. W związku z tym, że była to jej pierwsza działalność gospodarcza, odprowadzała składki od minimalnej podstawy, tj. 525 zł (30% kwoty minimalnego wynagrodzenia w 2016 r., przy założeniu, że podstawa będzie taka sama jak w 2015 r.). 1 września 2016 r. urodziła dziecko i nabyła prawo do zasiłku w wysokości:

● 525 zł – 13,71% x 8/8 (miesiące opłacania składek) = 453,02 zł (podstawa wymiaru zasiłku za jeden miesiąc),

● 453,02 zł : 30 = 15,10 zł brutto (kwota zasiłku za jeden dzień).

Kwota zasiłku za cały wrzesień: 453,02 zł brutto.

Kwota zasiłku macierzyńskiego netto: 371,49 zł (453,03 zł – 18%).

Kwota zasiłku jest niższa od kwoty świadczenia rodzicielskiego (1000 zł), zatem zasiłek zostałby podwyższony do kwoty 1000 zł.

Jednocześnie nowelizacja przewiduje zmiany w regulacjach dotyczących prawa do zasiłku macierzyńskiego na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników. Zasiłek ten będzie przysługiwał na analogicznych zasadach i w takiej samej wysokości jak świadczenie rodzicielskie.

Omawiane zmiany wejdą w życie 1 stycznia 2016 r.

Zgodnie z przepisami przejściowymi świadczeniem rodzicielskim objęci zostaną również rodzice, których dzieci urodziły się przed 1 stycznia 2016 r., jeśli nie minął jeszcze okres 52 tygodni od urodzenia dziecka (w przypadku ciąży mnogiej nawet do 71 tygodni). Rodzice będą mieli prawo do świadczenia rodzicielskiego za okres od 1 stycznia 2016 r. do upływu okresu, przez który mogliby korzystać ze świadczenia rodzicielskiego.

Redakcja poleca: PIT-y 2015 (książka + CD)

Anita T. świadcząca pracę na podstawie umowy o dzieło urodziła dziecko 1 sierpnia 2015 r. W związku z urodzeniem jednego dziecka nabyłaby prawo do 52 tygodni świadczenia rodzicielskiego. W okresie od sierpnia do grudnia 2015 r. nie ma prawa do świadczeń z tytułu urodzenia dziecka, natomiast od 1 stycznia 2016 r. nabędzie prawo do świadczenia rodzicielskiego za okres od 1 stycznia do 31 lipca 2016 r.

Świadczenie rodzicielskie nie będzie przysługiwało, jeżeli osoby uprawnione pobrały już na dziecko zasiłek macierzyński albo jeżeli skorzystały z przedłużenia okresu pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Prawo do świadczenia rodzicielskiego będzie ustalane od miesiąca wejścia w życie ustawy, tj. 1 stycznia 2016 r., jeżeli wniosek o ustalenie prawa do świadczenia rodzicielskiego zostanie złożony do 31 marca 2016 r. W przypadku złożenia wniosku po terminie prawo do świadczenia zostanie ustalone począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek.

Podstawa prawna:

● art. 29–31 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa – j.t. Dz.U. z 2014 r., poz. 159; ost.zm. Dz.U. z 2015 r., poz. 1220

● art. 2 ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych – Dz.U. z 2015 r., poz. 114; ost.zm. Dz.U. z 2015 r., poz. 1217

● art. 1, art. 4–5, art. 7, art. 18–22 ustawy z 24 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw – Dz.U. z 2015 r., poz. 1217