Konsekwencje oskładkowania umów cywilnoprawnych

Wszystkie oficjalne uzasadnienia propozycji oskładkowania umów cywilnoprawnych głoszą potrzebę rozszerzenia ochrony interesów pracowników zatrudnionych na „śmieciówkach”, w szczególności poprzez objęcie ich składką emerytalną i rentową. Prócz nich cała składka do ZUS-u obejmuje też część chorobową oraz wypadkową.

Zobacz również serwis: Ubezpieczenia

To, czy nadmierne oskładkowanie umów cywilnoprawnych przełoży się na faktyczne korzyści po stronie pracowników budzi pewne wątpliwości, szczególnie w świetle niepewności systemu emerytalnego. Niepewność budzić może również kwestia, czy w obliczu oskładkowania umów cywilnoprawnych, pracodawcy nie zaczną kształtować polityki kadrowej tak, aby jak najmniej stracić. 

W świetle aktualnej sytuacji demograficznej gwarancje wynikające ze zobowiązań systemu emerytalnego wydają się być iluzoryczne. Najrozsądniejszym wyjściem wydaje się być dywersyfikacja w lokowaniu pieniędzy przeznaczonych na emeryturę, np. w oparciu o dostępne na rynku rozwiązania w ramach III filaru. 

Umowy cywilnoprawne

Specjaliści podnoszą, iż na oskładkowaniu umów cywilnoprawnych stracą głównie ludzie młodzi, uczniowie i studenci, który to korzystając z możliwości zatrudnienia na umowach o dzieło i umowach zlecenia, skupiają się na maksymalizacji zysku, nie zaś na przyszłej emeryturze, co jest zrozumiałe mając na uwadze, iż osoby te dopiero wkraczają na ścieżkę zawodową i nierzadko łączą obowiązki zawodowe z edukacją.

Zobacz także: Naliczanie i ewidencja wynagrodzenia chorobowego pracowników

Pewne w konsekwencji oskładkowania umów cywilnoprawnych jest gromadzenie środków w ZUS-ie. Ustanowienie dodatkowych składek, oznaczające de facto wzrost kosztów pracy, implikuje nieuchronną redukcję zatrudnienia w sektorze opartym na umowach cywilnoprawnych (głównie praktykanci i stażyści, słabo wykwalifikowana kadra robotnicza, ale też nierzadko pracownicy administracji publicznej, bardzo często kultury i sztuki). 

Członkowie rad nadzorczych

Nowe przepisy zmodyfikują również system odprowadzania należności do ZUS-u od wynagrodzeń członków rad nadzorczych. W projekcie podnosi się, iż wraz z rozwojem rynku kapitałowego coraz liczniejsza jest grupa zawodowa, która ani nie świadczy pracy, ani nie prowadzi pozarolniczej działalności gospodarczej a czerpie środki na utrzymanie z innej działalności o charakterze osobistym.

Polecamy także: Etat coraz mniej popularny

Najważniejsze postanowienia projektu nowelizacji

I. Umowa o dzieło:

• O ile dana osoba nie ma innego tytułu do ubezpieczeń – obowiązkowe składki od każdej umowy o dzieło
• Nieoskładkowanie umowy tylko jeżeli dla takiej osoby płacone są już składki do ZUS-u od kwoty co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę
• Składka opłacana kwotowo przy odbiorze dzieła (w określonym dniu)
• Składka opłacana od pełnej kwoty, na którą zawarta jest umowa bądź od kwoty minimalnego wynagrodzenia

II. Umowa-zlecenie:

• Odprowadzanie składki emerytalnej, zdrowotnej i rentowej od wszystkich umów-zleceń (obecnie tylko od jednej) do czasu, gdy ich łączna miesięczna wartość przekroczy wysokość płacy minimalnej
• Odpowiednie stosowanie przepisu dotyczącego kumulowania tytułów do ubezpieczeń w przypadku uzyskiwania z nich podstawy wymiaru składek niższej niż kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę

III. Pobory członków rad nadzorczych:

• Objęcie obowiązkowym ubezpieczeniem członków rad nadzorczych pełniących swoją funkcję za wynagrodzeniem (nie otrzymywanie wynagrodzenia i pełnienie honorowej funkcji nie pociąga za sobą takiego obowiązku)
• Obowiązek obejmujący wszystkich członków rad nadzorczych wynagradzanych z tego tytułu, bez względu na posiadanie innego tytułu do ubezpieczeń i na fakt pobierania emerytury lub renty (osoby te nie będą podlegały ubezpieczeniu chorobowemu i wypadkowemu)
• Podstawa wymiaru – przychód uzyskiwany z tytułu pełnienia funkcji członka rady nadzorczej
• Płatnik – podmiot, w którym działa rada nadzorcza

Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw został przyjęty przez rząd 4 marca 2014 r. i trzy dni później wysłany do Marszałka Sejmu.

Zadaj pytanie: Forum Kadry