Urlop macierzyński i ojcowski od 2013 roku

Kto ma prawo do zasiłku macierzyńskiego?

Zasiłek macierzyński przysługuje osobom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę, a także innym osobom objętym obowiązkowo ubezpieczeniem chorobowym.

Prawo do zasiłku macierzyńskiego mają również osoby pracujące na podstawie umowy zlecenia, jeśli dobrowolnie przystąpiły do ubezpieczenia chorobowego, natomiast osoby wykonujące pracę na podstawie umowy o dzieło nie mają takiej możliwości i im zasiłek macierzyński się nie należy.

Co należy zrobić aby skorzystać z rocznego urlopu macierzyńskiego?

Nowa ustawa przewiduje dwie możliwości skorzystania z urlopu macierzyńskiego:

• należy na 14 dni przed przewidywaną datą porodu złożyć pisemny wniosek o udzielenie bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, dodatkowego urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze, a bezpośrednio po nim urlopu rodzicielskiego również w pełnym wymiarze, albo
• w terminie nie krótszym niż 7 dni przed rozpoczęciem dodatkowego urlopu macierzyńskiego pisemnego wniosku o udzielenie takiego urlopu, a następnie w terminie nie krótszym niż 14 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu rodzicielskiego pisemnego wniosku o udzielenie takiego urlopu.

Zadaj pytanie: Forum Kadry - Uprawnienia rodzicielskie

Urlop rodzicielski

Urlop rodzicielski udzielany jest na okres 26 tygodni niezależnie od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie, ponieważ kwestia ta została już uwzględniona przy określaniu czasu trwania urlopów macierzyńskich.

Z urlopu rodzicielskiego będą mogły skorzystać matki, ale i również ojcowie albo w całości, albo dzieląc się częścią urlopu z drugim rodzicem. Istnieje możliwość podzielenia urlopu rodzicielskiego, ale tylko na 3 części i każda z nich nie może być krótsza niż 8 tygodni. To w jaki sposób rodzice wykorzystają urlop rodzicielski będzie zależało tylko od nich. Umożliwienie ojcom skorzystania z urlopu rodzicielskiego ma sprzyjać częstszemu podejmowaniu obowiązków związanych z opieką nad małym dzieckiem przez ojca dziecka.

Wysokość zasiłku macierzyńskiego

Zasiłek macierzyński w czasie trwania urlopu macierzyńskiego i dodatkowego urlopu macierzyńskiego w 2013 roku będzie wynosił, tak jak dotychczas 100 % podstawy wymiaru zasiłku. Natomiast zasiłek za czas trwania urlopu rodzicielskiego będzie wynosił co do zasady 60 % podstawy wymiaru zasiłku.

Ale w przypadku kiedy decyzja o skorzystaniu z urlopu rodzicielskiego zostanie podjęta przez pracownicę jeszcze przed urodzeniem się dziecka i złoży ona do pracodawcy wniosek o udzielenie jej bezpośrednio po urlopie macierzyńskim dodatkowego urlopu macierzyńskiego a zaraz po nim urlopu rodzicielskiego, przez cały ten okres zasiłek macierzyński będzie wynosił 80 % podstawy wymiaru zasiłku.

Zobacz serwis: Zasiłki

Urlop związany z narodzeniem się dziecka może być również dłuższy niż 6 miesięcy a krótszy niż 12.

Pracownica, która wnioskowała o urlop rodzicielski jeszcze przed porodem może zrezygnować z niego w całości i wówczas otrzyma wyrównanie z 80 do 100 % podstawy wymiaru zasiłku pobranego za okres urlopu macierzyńskiego i dodatkowego urlopu macierzyńskiego lub w części.

A jeżeli zdecydowała się ona na urlop rodzicielski zaraz po dodatkowym urlopie macierzyńskim, nie musi wykorzystywać go w całości. W tym przypadku urlop rodzicielski może być udzielany w częściach, jednak nie więcej niż 3, a każda z nich nie może być krótsza niż 8 tygodni. Wysokość zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego w tym przypadku wynosi 60 % podstawy wymiaru zasiłku.

Podstawę wymiaru dla zasiłków macierzyńskich stanowi przeciętne wynagrodzenie wypłacane w ciągu ostatnich 12 miesięcy kalendarzowych. Jeśli pracownica udała się na urlop związany z urodzeniem dziecka przed upływem 12 miesięcy ubezpieczenia chorobowego, to wówczas pod uwagę bierze się tylko wynagrodzenia za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia.

Okres przejściowy

Z wyższego wymiaru dodatkowego urlopu macierzyńskiego będą mogli skorzystać rodzice, którzy w dniu wejścia w życie ustawy będą korzystać z takiego urlopu albo z urlopu macierzyńskiego. Z urlopu rodzicielskiego, będą mogli skorzystać rodzice, którzy w dniu wejścia w życie ustawy będą korzystać z urlopu macierzyńskiego albo z dodatkowego urlopu macierzyńskiego.

Zobacz serwis: Urlopy pracownicze

Podstawa prawna:

Ustawa o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (projekt z dnia 8 listopada 2012 roku)