Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Charakterystyka umowy na czas określony i umowy na zastępstwo w kontekście uprawnień rodzicielskich

Marzena Pilarz-Herzyk
www.mamaprawniczka.pl
Charakterystyka umowy na czas określony i umowy na zastępstwo w kontekście uprawnień rodzicielskich / fot. Fotolia
Charakterystyka umowy na czas określony i umowy na zastępstwo w kontekście uprawnień rodzicielskich / fot. Fotolia
Dla przyszłych Mam, posiadających umowę na czas określony, najwięcej wątpliwości budzi to, co wydarzy się po zakończeniu umowy w trakcie ciąży czy urlopów, związanych z rodzicielstwem. Czy pracodawca ma obowiązek ją przedłużyć? Czy w ogóle ma takie uprawnienie do przedłużenia podczas nieobecności przyszłej Mamy lub Mamy? Poniżej postaram się Ciebie mocno uspokoić i odpowiedzieć na wiele pytań, dotyczących tej umowy. Znajdziesz tu również bardzo ważne informacje o specyficznej formie umowy na czas określony - czyli o umowie na zastępstwo.

Umowa na czas określony

Czas trwania i ilość umów

Celem umowy na czas określony jest nawiązanie stosunku pracy, na z góry określony okres czasu. Łączny okres zatrudnienia na podstawie tego rodzaju umów, pomiędzy tymi samymi stronami nie może przekraczać 33 miesięcy. Łączna zaś liczba umów tego rodzaju to maksymalnie trzy. W praktyce więc każda czwarta umowa o pracę na czas określony, zawarta z tym samym pracodawcą z automatu stanie się umową na czas nieokreślony. Tak samo od dnia następującego po upływie 33 miesięcy łącznego okresu zatrudnienia, umowa przekształca się na czas nieokreślony.

Wyjątki od zasady max 3 umów lub max 33 miesięcy.

Kolejna umowa na czas określony nie będzie liczona jako czwarta lub nie wliczy się do łącznego okresu 33 miesięcy zatrudnienia, jeżeli została zawarta:
- w celu zastępowania innego pracownika na czas jego usprawiedliwionej nieobecności;
- w celu wykonywania pracy sezonowej;
- w celu wykonywania pracy na okres kadencji;
- gdy pracodawca wskaże obiektywne przesłanki zawarcia umowy, leżące po jego stronie (w tym przypadku w umowie należy wskazać cel lub okoliczności, uzasadniające przekroczenie łącznego czasu lub liczby umów. Dodatkowo taki fakt powinien być zgłoszony w terminie 5 dni od zawarcia umowy do okręgowego inspektora pracy. W przypadku braku zgłoszenia pracodawca podlega karze grzywny w wysokości 1 000 - 30 000 zł.).

Do powyższych okresów i ilości umów nie wlicza się umowy o pracę na okres próbny.

Polecamy: RODO. Ochrona danych osobowych. Przewodnik po zmianach

Jak wypowiedzieć umowę na czas określony?

Umowa o pracę na czas określony rozwiązuje się z upływem czasu na jaki została zawarta.

Możliwe jest również rozwiązanie umowy za wypowiedzeniem. Okres wypowiedzenia uzależniony jest od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi odpowiednio:
- 2 tygodnie, jeżeli okres zatrudnienia wynosił mniej niż 6 miesięcy;
- 1 miesiąc, jeżeli okres zatrudnienia wynosił powyżej 6 miesięcy;
- 3 miesiące, jeżeli okres zatrudnienia wynosił co najmniej 3 lata. W przypadku wypowiedzenia umowy z powodu likwidacji bądź upadłości pracodawcy, możliwym jest skrócenie tego okresu do 1 miesiąca. Za pozostałą część okresu wypowiedzenia pracownikowi przysługuje odszkodowanie w formie
wynagrodzenia.

Jeśli zastanawiasz się dlaczego pojawiły się tutaj 3 lata, skoro ograniczeniem czasowym jest 33 miesiące, w przypadku wypowiedzenia należy dodać okres próbny, co łącznie może dać 36 miesięcy (czyli 3 lata).

Dodatkowo umowa na czas określony może zostać rozwiązana:

- na mocy porozumienia stron, czyli zgodnego oświadczenia obu stron;

- przez pracodawcę z winy pracownika (potocznie dyscyplinarka): w racie ciężkiego naruszenia obowiązków pracowniczych; popełnienia przez pracownika przestępstwa, uniemożliwiającego dalszego zatrudnienia; utraty koniecznych uprawnień do zajmowania danego stanowiska.

- przez pracodawcę bez wypowiedzenia z przyczyn niezawinionych przez pracownika jeżeli niezdolność pracownika z powodu choroby trwa:
dłużej niż 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy;
lub dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania pierwszych 3 miesięcy świadczenia rehabilitacyjnego, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową;
lub w razie dłuższej niż miesiąc usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy z innych przyczyn niż choroba (żaden z powyższych przypadków nie dotyczy niezdolności do pracy, przypadającej w okresie ciąży)

- przez pracownika bez wypowiedzenia z przyczyn zawinionych przez pracodawcę: w razie ciężkiego naruszenie podstawowych obowiązków wobec pracownika;

- przez pracownika bez wypowiedzenia w przypadku wydania orzeczenia lekarskiego o szkodliwym wpływie wykonywanej pracy na zdrowie pracownika (a pracodawca nie przeniesie go w określonym w orzeczeniu terminie na inne stanowisko).

Pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę na czas określony w okresie:
- ciąży,
- urlopu macierzyńskiego,
- urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego,
- w okresie urlopu rodzicielskiego,
- w okresie urlopu ojcowskiego.

Oczywiście wyjątkiem od tej zasady jest wystąpienie przyczyn, uzasadniających rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika (a organizacja związkowa u danego pracodawcy wyraziła na to zgodę).

Drugim wyjątkiem jest ogłoszenie upadłości, bądź likwidacji pracodawcy.

Umowa o pracę zawarta na czas określony ulega przedłużeniu do dnia porodu, gdyby uległa rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży.

Wyjątkiem jest tutaj umowa zawarta na czas określony w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności. Taka umowa zostanie rozwiązana z upływem okresu czasu, na jaki była zawarta, nawet jeżeli w czasie jej trwania zajdziesz w ciążę.


Uprawnienia rodzicielskie, wynikające z zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony, (przedłużonej do dnia porodu):
- urlop macierzyński,
- urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego,
- urlop rodzicielski,
- urlop ojcowski,
- urlop wychowawczy.

W sytuacji, w której umowa na czas określony dobiegłaby końca już w trakcie pobierania urlopu macierzyńskiego lub innych wymienionych powyżej, do końca okresu, odpowiadającego poszczególnemu urlopowi, pracownikowi nieprzerwanie przysługuje nabyty już zasiłek.

Pracodawca nie ma obowiązku przedłużania umowy na czas określony, kończącej się podczas trwania urlopów, związanych z rodzicielstwem. Musisz jednak pamiętać, że równocześnie nic nie stoi na przeszkodzie, aby taka umowa została jednak przedłużona nawet podczas Twojej nieobecności (jeśli tylko po Twojej i pracodawcy stronie jest taka wola). Umowa może również zostać przedłużona, w trakcie przebywania na zwolnieniu chorobowym.

Pamiętaj jednak, że jeżeli umowa dobiegła końca w trakcie trwania urlopu wychowawczego, ten kończy się z dniem zakończenia umowy.

Umowa na czas określony vs umowa na zastępstwo

Nowelizacja kodeksu pracy w 2016 praktycznie wykreśliła umowę na zastępstwo jako odrębną od umowy na czas określony. Nie stoi to jednak w sprzeczności z możliwością zawierania umów w celu zastępowania innego pracownika, w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności. W praktyce więc umowa ta jest po prostu odmianą umowy na czas określony.

Terminy wypowiedzenia tejże umowy są identyczne jak umowy na czas określony, które przytoczyłam nieco wyżej. Poza wypowiedzeniem, może ona zostać wypowiedziana z następujących przyczyn:
- upływ okresu, na który była zawarta (identycznie jak przy umowie na czas określony);
- powrót osoby zastępowanej;
- zmiana nieobecności pracownika z usprawiedliwionej, na nieusprawiedliwioną.

Co więc odróżnia umowę na czas określony od umowy na zastępstwo?

1. Brak limitu 3 umów i okresu trwania stosunku pracy przez 33 miesiące - wspomniane ograniczenia nie dotyczą umowy na zastępstwo, co oznacza również, że jeśli u jednego pracodawcy posiadałaś więcej umów, w tym między innymi na zastępstwo, właśnie te nie będą wliczały się w ograniczenia ilościowe i czasowe.
2. Brak zasady o przedłużeniu umowy do dnia porodu - niestety automatyczne przedłużenie umowy do dnia porodu, jeżeli jej rozwiązanie przypadałoby po 3 miesiącu ciąży, nie dotyczy tego rodzaju umowy.
3. Ograniczona ochrona przed wypowiedzeniem i rozwiązaniem umowy z powodu ciąży - w momencie zajścia w ciążę umowa na zastępstwo również korzysta z ochrony przed wypowiedzeniem jej przez pracodawcę. Jednakże wyjątkiem tu jest sytuacja powrotu do pracy przez zastępowanego pracownika - w takiej bowiem sytuacji umowa na zastępstwo zostanie rozwiązana, niezależnie od okresu ochronnego, jakim z zasady jest ciąża.

Zasiłek chorobowy i macierzyński a umowa na zastępstwo

Jeżeli umowa na zastępstwo zakończy się, a Ty w czasie jej trwania przebywałaś na zwolnieniu chorobowym i będziesz je kontynuowała, zachowasz do niego prawo (maksymalnie do dnia porodu). Niestety nie oznacza to, że otrzymasz również zasiłek macierzyński, ponieważ warunkiem uprawnienia do niego, jest posiadanie umowy o pracę w dniu porodu (a jak wspomniałam powyżej umowa na zastępstwo nie przedłuża się do dnia porodu). Jednak jeśli jej koniec przypadł po porodzie (lub w dniu porodu), to oczywiście nabywasz prawo do wszystkich świadczeń.

Marzena Pilarz-Herzyk | #MamaPrawniczka | www.mamaprawniczka.pl

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Jak docenić pracownika? Pomogą zmiany w prawie pracy (work-life balance)

    Dzień Doceniania Pracownika. Chociaż metod pozapłacowego wynagradzania zespołów jest dużo, to nowa dyrektywa work-life balance otwiera przed pracodawcami nowe możliwości.

    E-ZLA dostępne na PUE ZUS

    W związku ze zmianami od 1 stycznia 2023 r. każdy przedsiębiorca który opłaca składki na ubezpieczenia społeczne jest zobowiązany do posiadania profilu na Platformie Usług Elektronicznych - PUE ZUS. Co jeśli przedsiębiorca nie ma profilu? ZUS założy go za niego. Nawet jeśli płatnik nie dokończy procesu rejestracji i tak po 24 marca 2023 r. do płatnika będą wysłane elektronicznie przez ZUS PUE –  elektroniczne zaświadczenia lekarskie (e-ZLA).

    Czy można wezwać osobę zatrudnioną na pracy zdalnej np. do biura na spotkanie?

    Kwestia wzywania pracownika do biura w czasie wykonywania przez niego pracy zdalnej nie została uregulowana w przepisy Kodeksu pracy. Jednak pracodawca (przełożony) w ramach swoich uprawnień kierowniczych ma prawo wezwać pracownika do wykonywania pracy w biurze, a także polecić mu pracę w każdym innym miejscu, np. udział w spotkaniu odbywającym się w siedzibie kontrahenta albo odbycie podróży służbowej. 

    98 proc. Polaków odczuwa skutki inflacji i wzrostu cen

    98 proc. Polaków odczuwa skutki inflacji i wzrostu cen – wynika z badania "Poziom wiedzy finansowej Polaków 2023", opublikowanego przez Warszawski Instytut Bankowości i Fundację GPW. Dziewięciu na dziesięciu ankietowanych nie rozważa w najbliższym czasie samodzielnego inwestowania – dodano.

    Płace rosną, ale realna wartość zarobków spada

    W lutym br. przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w porównaniu z lutym 2022 r. było wyższe o 0,8%. W stosunku do poprzedniego miesiąca zmniejszyło się o 0,1%. Przeciętne wynagrodzenie zaś w lutym br. w porównaniu z lutym 2022 r. było wyższe o 13,6% - podał GUS.

    Urlop ojcowski. Co się zmienia w 2023 r.

    Urlop ojcowski to jedno z uprawnień pracowniczych, których dotyczy najnowsza nowelizacja Kodeksu pracy. Co zmieniło się w regulacjach dotyczących urlopu ojcowskiego?

    e-ZLA będą przekazywane na profil płatnika składek założony z urzędu przez ZUS, nawet jeśli płatnik nie dokończył procesu rejestracji

    Po 24 marca 2023 r. elektroniczne zaświadczenia lekarskie (e-ZLA) będą przekazywane na profile płatników składek automatycznie utworzone przez ZUS, nawet jeśli płatnik nie dokończył procesu rejestracji.

    Decyzję w sprawie rezygnacji z PPK można w każdej chwili zmienić

    Uczestnictwo w PPK jest dla osoby zatrudnionej całkowicie dobrowolne. Pracownik może w każdej chwili zarówno zrezygnować z oszczędzania w PPK, jak i do tego oszczędzania wrócić. Pewne ograniczenia dotyczą osób w wieku 70+.

    Nowy kalkulator wyliczy seniorom emerytury

    Nowy kalkulator emerytalny pozwala obliczyć wysokość emerytury tym osobom, które chcą sprawdzić czy opłaca im się przejść na emeryturę w bieżącym roku. Na platformie internetowej PUE ZUS można porównać, jaka będzie wysokość naszej emerytury, w zależności od momentu, w którym decydujemy się zakończyć aktywność zawodową.

    Rozliczenie roczne składki zdrowotnej. Zapraszamy na praktyczne webinarium!

    Rozliczenie roczne składki zdrowotnej. Zapraszamy na praktyczne webinarium „Rozliczenie roczne składki zdrowotnej – o tym musisz wiedzieć!” z gwarantowanym imiennym certyfikatem, które odbędzie się 3 kwietnia 2023 roku. Polecamy!

    Kontrole firm transportowych z rosyjskim i białoruskim kapitałem

    Inspektorzy pracy oraz przedstawiciele innych służb rozpoczęli kontrole ponad 60 firm transportowych na terenie całego kraju. Sprawdzane są głównie firmy, które prawdopodobnie działają z wykorzystaniem kapitału białoruskiego lub rosyjskiego. Dariusz Mińkowski, zastępca Głównego Inspektora Pracy, wziął udział w spotkaniu inaugurującym tę akcję.

    Zwolnienie z powodu siły wyższej. Nowość w Kodeksie pracy

    Zwolnienie z powodu działania siły wyższej to nowe uprawnienie, jakie przyznaje pracownikom nowelizacja Kodeksu pracy. W jakich przypadkach pracownik będzie mógł zwolnić się z pracy z powodu działania siły wyższej? Przez jaki okres można korzystać ze zwolnienia z powodu siły wyższej? Co to jest siła wyższa?

    Zezwolenie na pracę a obowiązek informacyjny

    Zezwolenie na pracę, uzyskiwane w urzędzie wojewódzkim, jest jednym z dokumentów legalizujących pracę cudzoziemca na terenie Polski. Kiedy i w jakich okolicznościach pracodawca, który je otrzymał, powinien poinformować pisemnie wojewodę? Odpowiadamy.

    Real-time CSR, czyli nadążyć za konsumentami

    Specjaliści o aktualnych trendach w obszarze społecznej odpowiedzialności biznesu.

    Podwyżki dla pracowników cywilnych policji

    W ostatnim czasie policjantom udało się uzyskać podwyżki, co spowodowało, że w marcu 2023 r. nie było tak masowych odejść na emeryturę mundurowych jak się tego spodziewano. Niestety sytuacja pracowników cywilnych zatrudnionych w policji również nie jest najlepsza – ich płace są bardzo niskie, a ścieżka kariery zawodowej nie jest uregulowana. Czy będą wreszcie podwyżki dla pracowników cywilnych policji?

    Wyzwania związane z funduszami europejskimi, cyfryzacją i rynkiem pracy

    - Najważniejszym wyzwaniem w tym roku będzie spowodowanie, aby unijne pieniądze z perspektywy finansowej 2021-2027 trafiły do gospodarki, firm, samorządów. Sukcesem będzie też złożenie wniosku do Komisji Europejskiej o płatność z Krajowego Planu Odbudowy – powiedziała Małgorzata Jarosińska - Jedynak, sekretarz stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej na spotkaniu władz i członków Konfederacji Lewiatan w Józefowie.

    ZUS ZSWA termin na złożenie

    31 marca 2023 r. upływa termin na złożenie dokumentu ZUS ZSWA – Zgłoszenie / korekta danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze za 2022 rok.

    Jak rejestrować godzinę rozpoczęcia i zakończenia pracy zdalnej

    Ewidencja czasu pracy zdalnej. Przepisy prawa pracy nie regulują sposobu rejestrowania rozpoczęcia i zakończenia pracy zdalnej przez pracownika, zatem pracodawca samodzielnie określa zasady w tym zakresie. Rejestracja może się odbywać poprzez wysłanie e-maila o rozpoczęciu (zakończeniu) pracy czy telefoniczne zawiadomienie o tym przełożonego. Można też założyć, że potwierdzeniem wykonywania pracy zdalnej jest np. korespondencja e-mailowa lub wykaz zadań zrealizowanych danego dnia.

    Zmiana czasu a wynagrodzenie

    Koniec marca oznacza zmianę czasu z zimowego na letni. Podpowiadamy, czy przesunięcie wskazówek w zegarach ma wpływ na wynagrodzenie.

    Ubezpieczenie zdrowotne a chorobowe. Czym się różnią? Co dają te ubezpieczenia?

    Ubezpieczenie zdrowotne a chorobowe – czym się różnią? Ubezpieczenia zdrowotne i chorobowe to dwie zupełnie różne rzeczy, mimo że nazwy brzmią podobnie. Są to niezwykle ważne ubezpieczenia – od opłacania na nie składek uzależnione jest, czy przysługuje zasiłek chorobowy, a także bezpłatne leczenie. Jakie są różnice i co dają oba ubezpieczenia?  

    Polacy nadal zainteresowani emigracją zarobkową

    Zainteresowanie emigracją zarobkową od kilku lat utrzymuje się na bardzo wysokim poziomie. W ciągu najbliższego roku wyjazd rozważa blisko 17% Polaków, co czwarty nie potrafi zdecydowanie wypowiedzieć się na ten temat, co jest najwyższym odsetkiem od 2015 roku - wynika z raportu „Migracje zarobkowe Polaków”, przygotowanego przez Gi Group.

    Nowe świadczenie dla osób z niepełnosprawnością i możliwość dorabiania do świadczenia pielęgnacyjnego przez opiekunów

    Będzie nowe świadczenie wspierające dla osób z niepełnosprawnością, opiekunowie będą mogli dorabiać do świadczenia pielęgnacyjnego, trwają rozmowy nt. ustawy o asystencji - to główne ustalenia po spotkaniu kierownictwa MRiPS i protestujących osób z niepełnosprawnością.

    17 procent Polaków rozważa emigrację zarobkową

    Niemal 17% osób rozważa wyjazd w poszukiwaniu pracy w ciągu najbliższego roku. 93% planujących wyjazd odczuwa skutki pogorszenia sytuacji gospodarczej w kraju – wynika z raportu „Migracje zarobkowe Polaków” przygotowanego przez Gi Group na podstawie badań SW Research.

    Eksport rośnie szybciej niż import

    W styczniu 2023 r. wartość eksportu towarów wyniosła 125,9 mld zł, co oznacza wzrost o 14,3% w stosunku do analogicznego miesiąca 2022 r. Wartość importu towarów w porównaniu do stycznia 2022 r. zwiększyła się o 7,1 mld zł, tj. o 6,3% i osiągnęła 120,2 mld zł – podał NBP.

    Odmowa podjęcia pracy a status osoby bezrobotnej

    Jednym z obowiązków osoby zarejestrowanej w urzędzie pracy jako bezrobotna jest przyjmowanie propozycji odpowiedniej pracy lub innej formy pomocy określonej w ustawie. Co się kryje pod pojęciem odpowiedniej pracy i co się stanie, gdy bezrobotny nie przyjmie oferty takiego zatrudnienia? Odpowiadamy.