REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Dwa dni na opiekę nad dzieckiem - nowy art. 188 Kp

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Krzysztof Stucke
Kancelaria Prawa Pracy
Dwa dni na opiekę nad dzieckiem - nowy art. 188 Kp/ fot. Fotolia
Dwa dni na opiekę nad dzieckiem - nowy art. 188 Kp/ fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Zwolnienie od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia w związku z wychowywaniem co najmniej jednego dziecka przysługuje pracownikowi w wymiarze 2 dni lub 16 godzin (art. 188 Kp). Nieskorzystanie z omawianego uprawnienia nie powoduje jego przejścia na kolejny rok.

„Nowy” art. 188 kp

Art. 188 Kodeksu pracy

REKLAMA

§ 1. Pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy w wymiarze 16 godzin albo 2 dni, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.

§ 2. O sposobie wykorzystania w danym roku kalendarzowym zwolnienia, o którym mowa w § 1, decyduje pracownik w pierwszym wniosku o udzielenie takiego zwolnienia złożonym w danym roku kalendarzowym.

§ 3. Zwolnienie od pracy, o którym mowa w § 1, udzielane w wymiarze godzinowym, dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika. Niepełną godzinę zwolnienia od pracy zaokrągla się w górę do pełnej godziny.

Polecamy produkt: Kodeks pracy 2019. Praktyczny komentarz z przykładami 

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Stan prawny po 2.1.2016 r.

Zwolnienie od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia w związku z wychowywaniem co najmniej jednego dziecka przysługuje pracownikowi albo w wymiarze 16 godzin lub w wymiarze 2 dni niezależnie od liczby wychowywanych dzieci (własnych lub przysposobionych). Nieskorzystanie z omawianego uprawnienia nie powoduje jego przejścia na kolejny rok.

Określenie wymiaru zwolnienia w sposób godzinowy i dzienny ma na celu zagwarantowanie pracownikowi elastyczność w korzystaniu z tego prawa. Pracownik nie musi korzystać z całego dnia wolnego, ale np. z jednej godziny dziennie. Choć przyjęte rozwiązania zapewniają pracownikom swoisty liberalizm w podejmowaniu decyzji, to jednak ustawodawca zdaje się nie przewidział „ukrytych” konsekwencji tej regulacji w odniesieniu do pracodawców, zwłaszcza że przepis nie limituje ilości dokonywanych zwolnień. Nic nie stoi na  przeszkodzie, by pracownik w ciągu roku skorzystał 16 razy po 1 godzinie zwolnienia. W konkretnych okolicznościach może to powodować poważne zakłócenia w organizacji pracy a nawet spowodować paraliż niektórych zadań realizowanych przez zakłady pracy.

REKLAMA

Osoba uprawniona ma prawo do zwolnienia niezależnie od wymiaru i systemu czasu pracy, w którym pracuje. Oznacza to, że pracownik ma interes w korzystaniu z dwóch dni wolnych w przypadku pracy w równoważnym systemie czasu pracy. Wtedy skorzysta, bowiem z większej ilości wolnych godzin niż 16. Tak samo jak korzystnym jest korzystanie z dwóch dni wolnych w przypadku pracy w niepełnym wymiarze, jeśli pracownik pracuje, np. co drugi dzień po 8 godzin. Powyższe wynika z tego, że w przypadku wybrania przez pracownika niepełnoetatowego formuły godzinowej, wymiar zwolnienia godzinowego ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy pracownika.

Decyzję o sposobie wykorzystania tego zwolnienia podejmuje pracownik, co powinno nastąpić w pierwszym wniosku o udzielenie takiego zwolnienia złożonym w danym roku kalendarzowym. Wniosek taki jest wiążący w trakcie całego roku kalendarzowego. Każdy kolejny pracodawca jest „związany” wcześniejszą decyzją pracownika. Fakt ten wywodzony będzie z treści świadectwa pracy.

Nieskorzystanie z omawianego uprawnienia w danym roku kalendarzowym nie powoduje, że 2 dni lub 16 godzin stają się zaległe i przechodzą na następny rok kalendarzowy. Do zwolnienia na opiekę nad dzieckiem nie stosuje się per analogiam regulacji właściwych dla urlopu wypoczynkowego. Choroba pracownika w dniu wykorzystywania prawa do opieki nad dzieckiem nie powoduje obowiązku udzielenia zwolnienia na opiekę nad dzieckiem w innym terminie, a niewykorzystanie dni wolnych na opiekę w okresie zatrudnienia w żadnym przypadku nie powoduje przekształcenia tego uprawnienia w ekwiwalent pieniężny.

Stan prawny przed 2 stycznia 2016 r.

REKLAMA

Wspomniany przepis skierowany jest do pracowników wychowujących co najmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat. Tak jak w kilku innych przepisach Kodeksu pracy ustawodawca korzysta z pojęcia wychowywania, co oznacza, że odnosi się do stanu faktycznego. Tym samym dotyczy to nie tylko rodziców, ale także pracowników niebędących rodzicami, w tym pracowników niezwiązanych z dzieckiem więzią formalnej opieki lub przysposobienia, jednakże nie ma zastosowania do rodziców niewychowujących dzieci.

Nie oznacza to, że dni wolne muszą być wykorzystane na działalność tylko i wyłącznie opiekuńczą. Bez znaczenia dla prawa skorzystania z art. 188 kp jest to, czy drugi z rodziców pozostaje w zatrudnieniu, czy nie. Tak samo jak bez znaczenia jest to, czy drugi z rodziców korzysta z innych kodeksowych uprawnień związanych z uprawnieniami rodzicielskimi (np. urlop wychowawczy, urlop macierzyński ).

Osobie uprawnionej, wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy na 2 dni, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Treść art. 188 kp powinna być komentowana w taki sposób, że zwolnienie przysługuje pracownikowi do ukończenia przez dziecko 14 roku życia - a nie do ostatniego dnia roku kalendarzowego, w którym dziecko ukończyło 14 rok życia. Taka interpretacja jest też powszechna w doktrynie przedmiotu (np. M. Nałęcz w: K. Walczak, Kodeks pracy. Komentarz, Wydawnictwo C.H.Beck 2010 oraz A. Malinowski, Urlopy pracownicze. Komentarz, Wydawnictwo C.H.Beck 2010).

Pracownik ma prawo do dwóch dni, niezależnie od wymiaru i systemu czasu pracy, w którym został zatrudniony. W przypadku pracy w niepełnym wymiarze czasu pracy przysługują również 2 dni kalendarzowe. Wymiar 2 dni nie zależy od stażu pracy, oraz innych przerw w pracy, jeśli takowe miały miejsce (np. urlopów wszelkich rodzajów). Uprawnienie to przysługuje od pierwszego dnia zatrudnienia, niezależnie od rodzaju umowy.

Wymiar wspomnianych dni wolnych na opiekę odnosi się do roku kalendarzowego, bez względu na liczbę pracodawców na jego przestrzeni. W celu uniknięcia udzielania dni wolnych w zawyżonym wymiarze, w świadectwie pracy oprócz informacji określonych w art. 97 § 2 KP zamieszcza się również informacje niezbędne do ustalenia uprawnień ze stosunku pracy i uprawnień z ubezpieczenia społecznego, dotyczące: m.in. wykorzystania w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy, zwolnienia od pracy przewidzianego w art. 188 kp. W przypadku zatrudnieniu u kilku pracodawców uznać można, że uprawnienie przysługuje u wszystkich pracodawców. W przeciwnym wypadku przepis nie spełniałby swojej funkcji, jaką jest zapewnienie całego wolnego dnia.

Pracownik będący rodzicem lub opiekunem dziecka w wieku do 14 lat powinien złożyć pracodawcy oświadczenie o zamiarze lub o braku zamiaru korzystania z uprawnień rodzicielskich określonych w art. 1891 kp, które w formie pisemnego dokumentu powinno zostać złożone w „części B” akt osobowych pracownika (§ 6 ust. 2 pkt 2 lit. c rozp. MPiPS z 28.5.1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika, Dz.U. Nr 62, poz. 286 ze zm.). Ani z przepisów Kodeksu pracy, ani rozporządzenia nie wynika natomiast, czy takie oświadczenie ma być przez pracownika składane w każdym roku, czy tylko jednorazowo. Logicznym wydaje się założenie, że pracownik powinien złożyć takie oświadczenie jednorazowo i uaktualnić je dopiero, gdy zmieni zamiar w zakresie korzystania z w/w uprawnień. Z drugiej strony nie ma przeszkód, aby pracodawca zwrócił się do pracowników o coroczne składanie takich oświadczeń - wszystkie one będą jednak musiały być przechowywane w aktach osobowych pracowników.

Zadaj pytanie na naszym FORUM!

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
ZUS zachęca do e-wizyt: porady online bez wychodzenia z domu

Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozwija usługę e-wizyt, czyli wideorozmów z konsultantami ZUS. Dzięki temu każdy może uzyskać pomoc bez konieczności wizyty w placówce – wystarczy smartfon lub komputer z dostępem do internetu.

Masz świadczenie przedemerytalne i dorabiasz? Do 31 maja musisz rozliczyć się z ZUS

Osoby pobierające świadczenie przedemerytalne lub zasiłek przedemerytalny i jednocześnie dorabiające, muszą do 31 maja złożyć w ZUS-ie zaświadczenie o swoich przychodach. Brak rozliczenia może skutkować zmniejszeniem lub zawieszeniem świadczenia.

Polski rynek pracy przyciąga wykwalifikowanych pracowników z innych krajów

Polska na podium krajów UE przyciągających wykwalifikowanych pracowników. Choć do liderujących Niemiec wciąż nam daleko, Polska wyrasta na kluczowego gracza w regionie, jeśli chodzi o przyciąganie zagranicznych specjalistów.

Fachowiec na samozatrudnieniu: kontrakt menadżerski z polisami asekurującymi ryzyka, które musi podejmować menadżer

Okazuje się, że odpowiednio dobrane pakiety ochronne nie tylko zwiększają bezpieczeństwo freelancerów i osób zatrudnionych w oparciu o umowę B2B, ale również stanowią atrakcyjny benefit. Może on przyciągać najlepszych specjalistów i budować lojalność wobec firmy.

REKLAMA

Wyższe wynagrodzenia młodocianych i nowe stawki wpłat na PFRON od czerwca 2025 r. – sprawdź, ile wyniosą

Od 1 czerwca 2025 roku wzrosną minimalne wynagrodzenia pracowników młodocianych odbywających przygotowanie zawodowe oraz kwoty wpłat na PFRON. To efekt ogłoszenia nowej wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia przez GUS. Sprawdź aktualne stawki obowiązujące w okresie wakacyjnym.

Ekspertka BCC: Jawność wynagrodzeń nie jest przykrym obowiązkiem, tylko nowym rozdziałem w celu likwidacji nierówności czy świadomego zarządzania swoją karierą zawodową

W piątek, 9 maja 2025 r. posłowie przegłosowali w Sejmie nowelę Kodeksu pracy wprowadzającą nowy obowiązek dla pracodawców. Zgodnie z przegłosowaną dziś w Sejmie nowelizacją Kodeksu pracy, każdy pracodawca publikujący ogłoszenie o naborze na określone stanowisko będzie zobowiązany do podania przedziału wynagrodzenia – z jasno określoną kwotą minimalną i maksymalną.

Nie możemy zgubić człowieczeństwa

Rozmowa z Katarzyną Oksińską, dyrektorką Departamentu HR w Centralnym Ośrodku Informatyki, o tym, jak budować motywację do pracy w firmie sektora publicznego.

Boże Ciało 2025 i inne dni wolne [Czerwiec]

Zgodnie z ustawą o dniach wolnych od pracy w czerwcu 2025 roku występują 2 święta wolne od pracy. W całym roku jest ich 14. Kiedy wypada Boże Ciało? Ile jest dni wolnych od pracy w czerwcu?

REKLAMA

Czy czterodniowy tydzień pracy jest realny?

Prawo do trzech wolnych dni w tygodniu to marzenie niejednego pracownika. Czy wkrótce ma szansę stać się realne? Czy czterodniowy tydzień pracy sprawdziłby się w polskich warunkach? Jak wygląda to w innych krajach?

Wpłaty do PPK nalicza się od całego wynagrodzenia uczestnika PPK [Przykłady]

Jeśli uczestnikowi PPK przysługuje np. pakiet medyczny, finansowany w całości przez pracodawcę, również od wartości tego pakietu należy obliczyć i pobrać wpłaty do PPK. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy uczestnik PPK nie otrzymał w danym miesiącu żadnego wynagrodzenia poza tym świadczeniem – w takim przypadku pracodawca nie ma z czego pobrać wpłat do PPK finansowanych przez uczestnika.

REKLAMA