REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Duże zmiany w uprawnieniach rodzicielskich

Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Łukasz Guza
Łukasz Guza
Duże zmiany w uprawnieniach rodzicielskich. / Fot. Fotolia
Duże zmiany w uprawnieniach rodzicielskich. / Fot. Fotolia
fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Zapowiadają się duże zmiany w uprawnieniach rodzicielskich. Przewiduje się połączenie dodatkowego urlopu macierzyńskiego z urlopem rodzicielskim. Urlop rodzicielski będzie można wykorzystać w 4 częściach. Projekt nowelizacji zakłada również możliwość skorzystania z 16 tygodni w późniejszym okresie. Jakie jeszcze zmiany mogą zostać wprowadzone?

Urlopy rodzicielskie po nowemu

Przyspieszają prace nad prezydenckim projektem ustawy prorodzinnej. Zakłada on m.in., że część płatnej opieki nad dzieckiem będzie można wykorzystać do momentu, gdy dziecko idzie do szkoły

REKLAMA

Autopromocja

Do Sejmu ma być dziś skierowany prezydencki projekt zmian w uprawnieniach rodzicielskich. Rozległa nowelizacja przewiduje bardzo istotne modyfikacje, w tym m.in. połączenie dodatkowego urlopu macierzyńskiego z rodzicielskim oraz możliwość wykorzystania 16 tygodni takiej przerwy od pracy do końca roku, w którym dziecko kończy sześć lat. Nowe rozwiązania mają też m.in. ułatwić godzenie obowiązków zawodowych z rodzinnymi oraz ujednolicić skomplikowany obecnie system płatnej opieki nad dzieckiem.

Po wnikliwych konsultacjach społecznych do pierwotnej wersji projektu wprowadzono kilka istotnych zmian. Ostatecznie zakłada on m.in., że wniosek o wykorzystanie urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze (wraz z włączonym do niego wymiarem obecnego dodatkowego macierzyńskiego) trzeba będzie składać nie w ciągu 14, lecz 21 dni od porodu. W ten sposób terminy składania takich pism będą jednolite dla wszystkich rodzajów urlopów.

Wersja, która trafi do Sejmu przewiduje też, że przerwy w pracy na karmienie mają przysługiwać matce do ukończenia przez dziecko drugiego, a nie trzeciego roku życia. Po tym terminie korzystanie z nich będzie możliwe tylko, jeśli kobieta przedstawi pracodawcy zaświadczenie lekarskie potwierdzające karmienie.

REKLAMA

Istotne znaczenie dla rodziców ma też zmiana zasad korzystania z dwóch dni płatnego zwolnienia na opiekę nad dzieckiem do lat 14. Pierwotnie Kancelaria Prezydenta proponowała, aby określenie „dwa dni” zastąpić 16 godzinami, co umożliwiałoby wykorzystanie np. jedynie dwóch albo trzech godzin zwolnienia, bez konieczności wybierania od razu całego dnia wolnego. Ostatecznie takie rozwiązanie będzie możliwe, jeśli w konkretnej firmie, która chce je wprowadzić, zgodzą się na to związki zawodowe lub przedstawiciele pracowników.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Nowe przepisy mają wprowadzić także do kodeksu pracy definicję obowiązków rodzinnych, które mają uzasadniać korzystanie z poszczególnych uprawnień przez pracownika (obejmą one nie tylko konieczność opieki nad dzieckiem do lat 14, ale także np. niesamodzielnymi członkami rodziny).

Zadaj pytanie: FORUM

To czy i jak szybko nowe rozwiązania wejdą w życie, zależy od ich poparcia w Sejmie, a więc w praktyce od rządu. W trakcie ubiegłotygodniowej konferencji dotyczącej urlopów dla rodziców zorganizowanej przez resort pracy Irena Wóycicka, sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta, podkreślała dobrą współpracę przy projekcie zarówno ze stroną rządową, jak i partnerami społecznymi.

– Na pewno warto usprawniać przepisy dotyczące uprawnień rodzicielskich, ale trzeba to zadanie realizować rozważnie i zawsze pamiętać o celu, jakie zmiany mają wywoływać, czyli o ułatwianiu podejmowania decyzji o posiadaniu dziecka – podsumowuje Danuta Wojdat, pełnomocnik Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” ds. kobiet.

Zmiany zawarte w prezydenckim projekcie

Treść zmiany

Tak jest

Tak będzie

Możliwe skutki

Ujednolicenie urlopów na dziecko

l Bezpośrednio po urlopie macierzyńskim rodzic może skorzystać z dodatkowego urlopu macierzyńskiego w wymiarze 6 tygodni (jeśli kobieta urodziła jedno dziecko przy porodzie) lub 8 tygodni (w razie urodzenia co najmniej dwojga dzieci przy porodzie).

● Po dodatkowym macierzyńskim rodzic może skorzystać z 26-tygodniowego urlopu rodzicielskiego

l Dodatkowy urlop macierzyński zostanie połączony z urlopem rodzicielskim

● Bezpośrednio po urlopie macierzyńskim rodzic będzie mógł więc skorzystać z urlopu rodzicielskiego w wymiarze 32 tygodni (w razie urodzenia 1 dziecka przy porodzie) lub 34 tygodni (w razie urodzenia co najmniej dwojga dzieci przy porodzie)

l Ograniczenie biurokratycznych obowiązków związanych z korzystaniem z urlopów

– nie trzeba będzie składać dwóch wniosków (oddzielnie o dodatkowy macierzyński, a następnie rodzicielski)

– system urlopów będzie bardziej przystępny dla rodziców

Możliwość późniejszego wykorzystania urlopu rodzicielskiego

l Urlop rodzicielski można wykorzystać maksymalnie w trzech częściach, z których każda nie może być krótsza niż 8 tygodni

● Urlop ten można wykorzystać tylko bezpośrednio po dodatkowym macierzyńskim (czyli w praktyce tylko do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia)

l Urlop ten można będzie wykorzystać maksymalnie w czterech częściach

● W wyjątkowych przypadkach będzie można skorzystać z części urlopu rodzicielskiego, która jest krótsza niż 8 tygodni

● 16 z 26 tygodni urlopu rodzicielskiego będzie można wykorzystać w późniejszym terminie (do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy sześć lat; urlop w późniejszym terminie będzie udzielany maksymalnie w dwóch częściach)

l Rozwiązanie bardzo korzystne dla rodziców – 16 tygodni płatnej opieki będą mogli wykorzystywać w dowolnie wybranym momencie długiego okresu i w zależności od potrzeb (np. w momencie gdy dziecko idzie do przedszkola lub szkoły)

● Pracodawcy muszą się liczyć z większymi trudnościami związanymi z organizacją pracy (ze względu na większą swobodę pracownika w wyborze terminu urlopu, a więc w praktyce także absencji w pracy)

Zmienione zasady udzielania urlopu wychowawczego

l Urlopu wychowawczego udziela się maksymalnie w pięciu częściach

l Urlopu wychowawczego udziela się maksymalnie w pięciu częściach

● Jeśli jednak rodzic wykorzystywał część urlopu rodzicielskiego w późniejszym terminie (nie bezpośrednio po macierzyńskim), to liczba wykorzystanych części takiego urlopu (maksymalnie dwie) obniża liczbę możliwych do wykorzystania części wychowawczego

l Rozwiązanie korzystne dla pracodawców, bo ogranicza możliwość dzielenia urlopów rodzicielskich i wychowawczych na zbyt dużo części

● To zachęta dla rodziców, aby racjonalnie podejmowali decyzję o wykorzystaniu poszczególnych okresów opieki

Terminy składania wniosków o urlop rodzicielski oraz wychowawczy

l Wniosek o udzielenie całego wymiaru dodatkowego macierzyńskiego i rodzicielskiego należy złożyć nie później niż 14 dni po porodzie

● Wnioski o dodatkowy urlop macierzyński lub urlop rodzicielski należy złożyć nie później niż 14 dni przed rozpoczęciem korzystania z nich

● Wniosek o urlop wychowawczy składa się nie później niż dwa tygodnie przed jego rozpoczęciem (w razie niedopełnienia tego terminu urlopu udziela się najpóźniej po upływie dwóch tygodni od złożenia wniosku)

l Wniosek o skorzystanie z całego wymiaru rodzicielskiego (połączonego z dodatkowym macierzyńskim) trzeba będzie złożyć nie później niż 21 dni po porodzie

● Wnioski o urlop rodzicielski lub wychowawczy składa się nie później niż 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z nich

l Zmiana korzystna dla pracodawcy

● O jeden tydzień wydłuża się okres, w którym może on np. zadbać o zorganizowanie zastępstwa za pracownika, który zamierza skorzystać z urlopu rodzicielskiego lub wychowawczego

● Z punktu widzenia rodziców korzystne jest ujednolicenie terminów, w jakich składa się wnioski

Dłuższa możliwość łączenia urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy na maksymalnie pół etatu

l W razie łączenia urlopu rodzicielskiego (lub dodatkowego macierzyńskiego) z pracą wymiar tych urlopów nie zmienia się (nie wydłuża proporcjonalnie do przepracowanego czasu)

● Rodzic może więc łączyć pracę z urlopem maksymalnie przez 6 lub 8 tygodni dodatkowego macierzyńskiego i 26 tygodni rodzicielskiego (łącznie przez 32 lub 34 tygodnie)

l W razie łączenia urlopu rodzicielskiego z pracą urlop rodzicielski (połączony z dodatkowym macierzyńskim) wydłuża się proporcjonalnie do przepracowanego czasu

● Rodzic może więc łączyć pracę z urlopem przez maksymalnie 64 lub 68 tygodni

l Rozwiązanie korzystne dla rodziców

● Zachęca do łączenia urlopu z pracą poprzez faktyczne wydłużenie w takich przypadkach okresu korzystania z rodzicielskiego

● Pracodawcy muszą się liczyć z dłuższą, częściową nieobecnością rodzica w firmie

● Z drugiej strony firmy mogą jednak liczyć na szybszy powrót zatrudnionego do pracy na część etatu

Dzielenie się urlopami bez względu na podstawę prawną zatrudnienia

l Okresami pobierania zasiłku macierzyńskiego nie mogą dzielić się rodzice zatrudnieni na różnych podstawach prawnych (np. pracownik ojciec nie może przejąć ich od samozatrudnionej matki)

l Rodzice będą mogli dzielić się okresami pobierania zasiłku bez względu na podstawę prawną zatrudnienia (np. pracownik ojciec będzie mógł przejąć je od samozatrudnionej matki)

l Zmiana ta zlikwiduje dyskryminację rodziców zatrudnionych na różnych podstawach prawnych

● Wzmocnione zostanie prawo ojca do płatnej opieki nad dzieckiem

Dłuższy termin na wykorzystanie urlopu ojcowskiego

l Mężczyzna może skorzystać z urlopu ojcowskiego do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia

l Mężczyzna będzie mógł skorzystać z urlopu ojcowskiego do momentu ukończenia przez dziecko drugiego roku życia

l Pracownik w praktyce nie straci prawa do urlopu ojcowskiego, jeśli np. w razie śmierci matki przejął urlop rodzicielski

● Ojciec będzie mógł skorzystać z urlopu np. po zakończeniu przez matkę urlopu rodzicielskiego

Dookreślenie zasad udzielania przerw na karmienie piersią

l Pracownicy przysługują dwie półgodzinne przerwy na karmienie (a karmiącej więcej niż jedno dziecko – dwie przerwy po 45 minut)

l Pracownicy będą przysługiwać przerwy na karmienie w obecnie obowiązującym wymiarze, ale nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko drugiego roku życia

● Jeśli matka będzie chciała korzystać z przerw także po tym okresie, będzie musiała dostarczyć pracodawcy zaświadczenie lekarskie potwierdzające karmienie

l Rozwiązanie doprecyzowuje obecne wątpliwości dotyczące okresu korzystania z przerw

● Matka dziecka zyska swobodę w korzystaniu z przerw przez pierwsze dwa lata od porodu

● Pracodawca będzie mógł weryfikować prawo do przerw po upływie tego okresu

Elastyczniejsze korzystanie z dwóch dni zwolnienia na opiekę nad dzieckiem

l W ciągu roku kalendarzowego pracownikowi wychowującemu co najmniej jedno dziecko w wieku do lat 14 przysługują 2 dni zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia

l W porozumieniu zawieranym ze związkami zawodowymi lub przedstawicielstwem pracowników w firmie będzie można wprowadzić zasadę, że zwolnienia udziela się nie w dniach, ale w godzinach

● W takim przypadku pracownikowi będzie przysługiwać 16 godzin zwolnienia w roku kalendarzowym

l Rozwiązanie korzystne zarówno dla pracowników, jak i pracodawców

● Rodzice zyskają możliwość zwolnienia np. na dwie godziny w danym dniu (np. na udział w szkolnym przedstawieniu, w którym uczestniczy dziecko)

● Wielorazowa, ale krótsza nieobecność w pracy nie wymaga np. organizacji zastępstw

Obejmowanie pracowników elastycznym czasem pracy

l Pracodawca nie musi uzasadniać odmowy przyjęcia wniosku pracownika w sprawie zmiany jego wymiaru czasu pracy lub objęcia go indywidualnym rozkładem czasu pracy albo systemem skróconego tygodnia pracy lub ruchomego czasu pracy

l Jeśli pracownik umotywuje wniosek o objęcie go jednym z wymienionych elastycznych rozwiązań obowiązkami rodzinnymi, firma powinna wniosek przyjąć, chyba że nie jest to możliwe ze względu na organizację pracy lub rodzaj pracy wykonywanej przez rodzica

● W razie odmowy pracodawca zatrudniający co najmniej 20 pracowników musi wskazać rodzicowi przyczynę swej decyzji na piśmie

l Rozwiązanie ułatwiające rodzicom możliwość korzystania z elastycznego czasu pracy

● Wzmacnia one pozycję pracownika względem pracodawcy, który nie chce obejmować takich zatrudnionych elastycznymi rozwiązaniami

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pracodawca wyśle Cię na urlop nie pytając o zdanie, nie możesz się sprzeciwić

Pracodawca może wysłać Cię na urlop nie pytając o zdanie. Zastanawiasz się jak to możliwe, skoro prawo pracy z założenia ma chronić pracownika. Okazuje się, że jest taka możliwość i nie będzie to naruszenie przepisów prawa pracy.

Coraz większe bezrobocie w Polsce. W styczniu po raz kolejny wzrosła liczba osób zarejestrowanych w urzędach pracy

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej szacuje, że w styczniu 2025 r. stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła 5,4 proc. To więcej niż w grudniu 2024 r. Resort jednak zapewnia, że sytuacja na rynku pracy w pierwszym miesiącu 2025 r. była stabilna.

Boże Ciało 2025 – kiedy wypada? [DATA]

Kiedy jest Boże Ciało w tym roku? Data Bożego Ciała w 2025 roku wypada w środku czerwca. Ile dni wolnych można otrzymać? Czy trzeba brać urlop wypoczynkowy? Już teraz zaplanuj długi weekend czerwcowy.

Długie weekendy 2025 [KALENDARZ]

Teraz jest dobry czas na zaplanowanie długich weekendów w 2025 roku. 7 długich weekendów, które wypadają w tym roku, pozwala na dłuższy odpoczynek od pracy bez wykorzystywania urlopu wypoczynkowego lub z wykorzystaniem tylko jednego dnia urlopu. Kiedy wypadają w tym roku? Oto kalendarz długich weekendów 2025.

REKLAMA

Rodzice najczęściej wybierają świadczenie Aktywnie w żłobku. Wsparcie z ZUS może wynieść nawet 1900 zł miesięcznie

ZUS od początku działania programu Aktywny Rodzic wypłacił ponad 1,1 mld zł. Program obejmuje trzy świadczenia "aktywnie w domu", "aktywni rodzice w pracy" i "aktywnie w żłobku". Rodzice najczęściej decydują się na wsparcie żłobkowe, na które ZUS do tej pory przekazał łącznie 688 mln zł.

5 przykazań HR na 2025 rok

Co czeka działy HR w 2025 roku? Artykuł zawiera najważniejsze tematy, z którymi trzeba zmierzyć się w najbliższych miesiącach. Należą do nich: zmiany w komunikacji i digitalizacja procesów kadrowych, zaangażowanie więcej sztucznej inteligencji, wyrównywanie kompetencji cyfrowych pomiędzy pokoleniami, przygotowania do dyrektywy o równości płac. Oto 5 przykazań HR na 2025 rok.

Zwolnienia grupowe 2025 [który pracodawca może zwolnić, kogo i z jakich przyczyn, jaka odprawa]

Zwolnienia grupowe to specyficzny sposób rozwiązania umów o pracę z większą ilością pracowników. Do przeprowadzenia takich zwolnień mają prawo pracodawcy spełniający określone wymogi - muszą mieć odpowiednio wysoki poziom zatrudnienia, a zwolnienie musi mieć określone przyczyny i być przeprowadzone w określonym czasie. Także nie każdy pracownik może być objęty zwolnieniem grupowym.

Co daje orzeczenie 02-P w 2025 r.? [Przykład]

Co oznacza symbol 02-P w orzeczeniu o niepełnosprawności i do czego uprawnia w 2025 r.? W dużej mierze pomoc będzie zależała od posiadanego stopnia niepełnosprawności. Jakie są aktualne przepisy?

REKLAMA

Świadczenie rehabilitacyjne 2025 - jakie dokumenty?

Jakie dokumenty potrzebne są do świadczenia rehabilitacyjnego w 2025 roku? Wniosek o świadczenie rehabilitacyjne składa się na druku ZNp-7. Ile trwa pobieranie świadczenia rehabilitacyjnego z ZUS?

Świadczenie rehabilitacyjne 2025 – ile wynosi w I kwartale? Wskaźnik waloryzacji podstawy wymiaru to 100,2% [Wyliczenia]

Ile wynosi świadczenie rehabilitacyjne w I kwartale 2025 roku? Wskaźnik waloryzacji podstawy wymiaru na potrzeby wyliczenia wysokości świadczenia rehabilitacyjnego za każdy dzień niezdolności do pracy od stycznia do marca 2025 roku został określony na poziomie 100,2%. Artykuł zawiera przykładowe wyliczenie.

REKLAMA