REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Duże zmiany w uprawnieniach rodzicielskich

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Łukasz Guza
Łukasz Guza
Duże zmiany w uprawnieniach rodzicielskich. / Fot. Fotolia
Duże zmiany w uprawnieniach rodzicielskich. / Fot. Fotolia
fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Zapowiadają się duże zmiany w uprawnieniach rodzicielskich. Przewiduje się połączenie dodatkowego urlopu macierzyńskiego z urlopem rodzicielskim. Urlop rodzicielski będzie można wykorzystać w 4 częściach. Projekt nowelizacji zakłada również możliwość skorzystania z 16 tygodni w późniejszym okresie. Jakie jeszcze zmiany mogą zostać wprowadzone?

Urlopy rodzicielskie po nowemu

Przyspieszają prace nad prezydenckim projektem ustawy prorodzinnej. Zakłada on m.in., że część płatnej opieki nad dzieckiem będzie można wykorzystać do momentu, gdy dziecko idzie do szkoły

REKLAMA

Autopromocja

REKLAMA

Do Sejmu ma być dziś skierowany prezydencki projekt zmian w uprawnieniach rodzicielskich. Rozległa nowelizacja przewiduje bardzo istotne modyfikacje, w tym m.in. połączenie dodatkowego urlopu macierzyńskiego z rodzicielskim oraz możliwość wykorzystania 16 tygodni takiej przerwy od pracy do końca roku, w którym dziecko kończy sześć lat. Nowe rozwiązania mają też m.in. ułatwić godzenie obowiązków zawodowych z rodzinnymi oraz ujednolicić skomplikowany obecnie system płatnej opieki nad dzieckiem.

Po wnikliwych konsultacjach społecznych do pierwotnej wersji projektu wprowadzono kilka istotnych zmian. Ostatecznie zakłada on m.in., że wniosek o wykorzystanie urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze (wraz z włączonym do niego wymiarem obecnego dodatkowego macierzyńskiego) trzeba będzie składać nie w ciągu 14, lecz 21 dni od porodu. W ten sposób terminy składania takich pism będą jednolite dla wszystkich rodzajów urlopów.

Wersja, która trafi do Sejmu przewiduje też, że przerwy w pracy na karmienie mają przysługiwać matce do ukończenia przez dziecko drugiego, a nie trzeciego roku życia. Po tym terminie korzystanie z nich będzie możliwe tylko, jeśli kobieta przedstawi pracodawcy zaświadczenie lekarskie potwierdzające karmienie.

REKLAMA

Istotne znaczenie dla rodziców ma też zmiana zasad korzystania z dwóch dni płatnego zwolnienia na opiekę nad dzieckiem do lat 14. Pierwotnie Kancelaria Prezydenta proponowała, aby określenie „dwa dni” zastąpić 16 godzinami, co umożliwiałoby wykorzystanie np. jedynie dwóch albo trzech godzin zwolnienia, bez konieczności wybierania od razu całego dnia wolnego. Ostatecznie takie rozwiązanie będzie możliwe, jeśli w konkretnej firmie, która chce je wprowadzić, zgodzą się na to związki zawodowe lub przedstawiciele pracowników.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Nowe przepisy mają wprowadzić także do kodeksu pracy definicję obowiązków rodzinnych, które mają uzasadniać korzystanie z poszczególnych uprawnień przez pracownika (obejmą one nie tylko konieczność opieki nad dzieckiem do lat 14, ale także np. niesamodzielnymi członkami rodziny).

Zadaj pytanie: FORUM

To czy i jak szybko nowe rozwiązania wejdą w życie, zależy od ich poparcia w Sejmie, a więc w praktyce od rządu. W trakcie ubiegłotygodniowej konferencji dotyczącej urlopów dla rodziców zorganizowanej przez resort pracy Irena Wóycicka, sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta, podkreślała dobrą współpracę przy projekcie zarówno ze stroną rządową, jak i partnerami społecznymi.

– Na pewno warto usprawniać przepisy dotyczące uprawnień rodzicielskich, ale trzeba to zadanie realizować rozważnie i zawsze pamiętać o celu, jakie zmiany mają wywoływać, czyli o ułatwianiu podejmowania decyzji o posiadaniu dziecka – podsumowuje Danuta Wojdat, pełnomocnik Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” ds. kobiet.

Zmiany zawarte w prezydenckim projekcie

Treść zmiany

Tak jest

Tak będzie

Możliwe skutki

Ujednolicenie urlopów na dziecko

l Bezpośrednio po urlopie macierzyńskim rodzic może skorzystać z dodatkowego urlopu macierzyńskiego w wymiarze 6 tygodni (jeśli kobieta urodziła jedno dziecko przy porodzie) lub 8 tygodni (w razie urodzenia co najmniej dwojga dzieci przy porodzie).

● Po dodatkowym macierzyńskim rodzic może skorzystać z 26-tygodniowego urlopu rodzicielskiego

l Dodatkowy urlop macierzyński zostanie połączony z urlopem rodzicielskim

● Bezpośrednio po urlopie macierzyńskim rodzic będzie mógł więc skorzystać z urlopu rodzicielskiego w wymiarze 32 tygodni (w razie urodzenia 1 dziecka przy porodzie) lub 34 tygodni (w razie urodzenia co najmniej dwojga dzieci przy porodzie)

l Ograniczenie biurokratycznych obowiązków związanych z korzystaniem z urlopów

– nie trzeba będzie składać dwóch wniosków (oddzielnie o dodatkowy macierzyński, a następnie rodzicielski)

– system urlopów będzie bardziej przystępny dla rodziców

Możliwość późniejszego wykorzystania urlopu rodzicielskiego

l Urlop rodzicielski można wykorzystać maksymalnie w trzech częściach, z których każda nie może być krótsza niż 8 tygodni

● Urlop ten można wykorzystać tylko bezpośrednio po dodatkowym macierzyńskim (czyli w praktyce tylko do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia)

l Urlop ten można będzie wykorzystać maksymalnie w czterech częściach

● W wyjątkowych przypadkach będzie można skorzystać z części urlopu rodzicielskiego, która jest krótsza niż 8 tygodni

● 16 z 26 tygodni urlopu rodzicielskiego będzie można wykorzystać w późniejszym terminie (do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy sześć lat; urlop w późniejszym terminie będzie udzielany maksymalnie w dwóch częściach)

l Rozwiązanie bardzo korzystne dla rodziców – 16 tygodni płatnej opieki będą mogli wykorzystywać w dowolnie wybranym momencie długiego okresu i w zależności od potrzeb (np. w momencie gdy dziecko idzie do przedszkola lub szkoły)

● Pracodawcy muszą się liczyć z większymi trudnościami związanymi z organizacją pracy (ze względu na większą swobodę pracownika w wyborze terminu urlopu, a więc w praktyce także absencji w pracy)

Zmienione zasady udzielania urlopu wychowawczego

l Urlopu wychowawczego udziela się maksymalnie w pięciu częściach

l Urlopu wychowawczego udziela się maksymalnie w pięciu częściach

● Jeśli jednak rodzic wykorzystywał część urlopu rodzicielskiego w późniejszym terminie (nie bezpośrednio po macierzyńskim), to liczba wykorzystanych części takiego urlopu (maksymalnie dwie) obniża liczbę możliwych do wykorzystania części wychowawczego

l Rozwiązanie korzystne dla pracodawców, bo ogranicza możliwość dzielenia urlopów rodzicielskich i wychowawczych na zbyt dużo części

● To zachęta dla rodziców, aby racjonalnie podejmowali decyzję o wykorzystaniu poszczególnych okresów opieki

Terminy składania wniosków o urlop rodzicielski oraz wychowawczy

l Wniosek o udzielenie całego wymiaru dodatkowego macierzyńskiego i rodzicielskiego należy złożyć nie później niż 14 dni po porodzie

● Wnioski o dodatkowy urlop macierzyński lub urlop rodzicielski należy złożyć nie później niż 14 dni przed rozpoczęciem korzystania z nich

● Wniosek o urlop wychowawczy składa się nie później niż dwa tygodnie przed jego rozpoczęciem (w razie niedopełnienia tego terminu urlopu udziela się najpóźniej po upływie dwóch tygodni od złożenia wniosku)

l Wniosek o skorzystanie z całego wymiaru rodzicielskiego (połączonego z dodatkowym macierzyńskim) trzeba będzie złożyć nie później niż 21 dni po porodzie

● Wnioski o urlop rodzicielski lub wychowawczy składa się nie później niż 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z nich

l Zmiana korzystna dla pracodawcy

● O jeden tydzień wydłuża się okres, w którym może on np. zadbać o zorganizowanie zastępstwa za pracownika, który zamierza skorzystać z urlopu rodzicielskiego lub wychowawczego

● Z punktu widzenia rodziców korzystne jest ujednolicenie terminów, w jakich składa się wnioski

Dłuższa możliwość łączenia urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy na maksymalnie pół etatu

l W razie łączenia urlopu rodzicielskiego (lub dodatkowego macierzyńskiego) z pracą wymiar tych urlopów nie zmienia się (nie wydłuża proporcjonalnie do przepracowanego czasu)

● Rodzic może więc łączyć pracę z urlopem maksymalnie przez 6 lub 8 tygodni dodatkowego macierzyńskiego i 26 tygodni rodzicielskiego (łącznie przez 32 lub 34 tygodnie)

l W razie łączenia urlopu rodzicielskiego z pracą urlop rodzicielski (połączony z dodatkowym macierzyńskim) wydłuża się proporcjonalnie do przepracowanego czasu

● Rodzic może więc łączyć pracę z urlopem przez maksymalnie 64 lub 68 tygodni

l Rozwiązanie korzystne dla rodziców

● Zachęca do łączenia urlopu z pracą poprzez faktyczne wydłużenie w takich przypadkach okresu korzystania z rodzicielskiego

● Pracodawcy muszą się liczyć z dłuższą, częściową nieobecnością rodzica w firmie

● Z drugiej strony firmy mogą jednak liczyć na szybszy powrót zatrudnionego do pracy na część etatu

Dzielenie się urlopami bez względu na podstawę prawną zatrudnienia

l Okresami pobierania zasiłku macierzyńskiego nie mogą dzielić się rodzice zatrudnieni na różnych podstawach prawnych (np. pracownik ojciec nie może przejąć ich od samozatrudnionej matki)

l Rodzice będą mogli dzielić się okresami pobierania zasiłku bez względu na podstawę prawną zatrudnienia (np. pracownik ojciec będzie mógł przejąć je od samozatrudnionej matki)

l Zmiana ta zlikwiduje dyskryminację rodziców zatrudnionych na różnych podstawach prawnych

● Wzmocnione zostanie prawo ojca do płatnej opieki nad dzieckiem

Dłuższy termin na wykorzystanie urlopu ojcowskiego

l Mężczyzna może skorzystać z urlopu ojcowskiego do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia

l Mężczyzna będzie mógł skorzystać z urlopu ojcowskiego do momentu ukończenia przez dziecko drugiego roku życia

l Pracownik w praktyce nie straci prawa do urlopu ojcowskiego, jeśli np. w razie śmierci matki przejął urlop rodzicielski

● Ojciec będzie mógł skorzystać z urlopu np. po zakończeniu przez matkę urlopu rodzicielskiego

Dookreślenie zasad udzielania przerw na karmienie piersią

l Pracownicy przysługują dwie półgodzinne przerwy na karmienie (a karmiącej więcej niż jedno dziecko – dwie przerwy po 45 minut)

l Pracownicy będą przysługiwać przerwy na karmienie w obecnie obowiązującym wymiarze, ale nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko drugiego roku życia

● Jeśli matka będzie chciała korzystać z przerw także po tym okresie, będzie musiała dostarczyć pracodawcy zaświadczenie lekarskie potwierdzające karmienie

l Rozwiązanie doprecyzowuje obecne wątpliwości dotyczące okresu korzystania z przerw

● Matka dziecka zyska swobodę w korzystaniu z przerw przez pierwsze dwa lata od porodu

● Pracodawca będzie mógł weryfikować prawo do przerw po upływie tego okresu

Elastyczniejsze korzystanie z dwóch dni zwolnienia na opiekę nad dzieckiem

l W ciągu roku kalendarzowego pracownikowi wychowującemu co najmniej jedno dziecko w wieku do lat 14 przysługują 2 dni zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia

l W porozumieniu zawieranym ze związkami zawodowymi lub przedstawicielstwem pracowników w firmie będzie można wprowadzić zasadę, że zwolnienia udziela się nie w dniach, ale w godzinach

● W takim przypadku pracownikowi będzie przysługiwać 16 godzin zwolnienia w roku kalendarzowym

l Rozwiązanie korzystne zarówno dla pracowników, jak i pracodawców

● Rodzice zyskają możliwość zwolnienia np. na dwie godziny w danym dniu (np. na udział w szkolnym przedstawieniu, w którym uczestniczy dziecko)

● Wielorazowa, ale krótsza nieobecność w pracy nie wymaga np. organizacji zastępstw

Obejmowanie pracowników elastycznym czasem pracy

l Pracodawca nie musi uzasadniać odmowy przyjęcia wniosku pracownika w sprawie zmiany jego wymiaru czasu pracy lub objęcia go indywidualnym rozkładem czasu pracy albo systemem skróconego tygodnia pracy lub ruchomego czasu pracy

l Jeśli pracownik umotywuje wniosek o objęcie go jednym z wymienionych elastycznych rozwiązań obowiązkami rodzinnymi, firma powinna wniosek przyjąć, chyba że nie jest to możliwe ze względu na organizację pracy lub rodzaj pracy wykonywanej przez rodzica

● W razie odmowy pracodawca zatrudniający co najmniej 20 pracowników musi wskazać rodzicowi przyczynę swej decyzji na piśmie

l Rozwiązanie ułatwiające rodzicom możliwość korzystania z elastycznego czasu pracy

● Wzmacnia one pozycję pracownika względem pracodawcy, który nie chce obejmować takich zatrudnionych elastycznymi rozwiązaniami

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kto z pracowników jest chroniony przed natychmiastowym zwolnieniem z pracy, na jakich zasadach

Zgodnie z art. 39 Kodeksu pracy ochrona przedemerytalna oznacza, że pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę, jeśli pracownikowi (w okresie trwania zatrudnienia) brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego. Sprawdź, komu przysługuje okres ochronny.

Długo wyczekiwane zmiany dla wielu grup pracowników: policjantów, strażaków, ratowników medycznych, lekarzy, pielęgniarek, ratowników górskich i innych obywateli. Będą surowe kary

„Bezpieczeństwo jest dla nas priorytetem. Nie ma przyzwolenia na przemoc wobec osób, które pomagają innym. Bez względu na to czy jest to ratownik medyczny, policjant, strażak czy każdy obywatel, który ratuje innych. Wszyscy musimy też czuć się bezpiecznie idąc np. do przychodni, szpitala czy urzędu. Bezkarność tych, którzy odważą się zaatakować musi się skończyć" – powiedział Minister Sprawiedliwości Waldemar Żurek.

Większe uprawnienia PIP - lepsza ochrona pracowników. Duża reforma w prawie pracy: koniec z zastępowaniem umowy o pracę umową cywilnoprawną

Reforma Państwowej Inspekcji Pracy (PIP) trafiła właśnie na listę prac legislacyjnych Rady Ministrów. Jej celem jest przyznanie PIP nowych kompetencji, które pozwolą skuteczniej chronić prawa osób zatrudnionych w Polsce. Dzięki temu projektowi, a docelowo ustawie, możliwe stanie się m.in. ograniczenie nadużyć pracodawców polegających na stosowaniu umów cywilnoprawnych zamiast umów o pracę.

Kontrole L4 i obniżenie świadczeń 2025. ZUS sprawdza, czy naprawdę jesteś chory

W Polsce rośnie skala nadużyć związanych ze zwolnieniami lekarskimi. Dla większości pracowników L4 to czas leczenia i regeneracji, ale część traktuje je jak okazję do dorobienia albo wyjazdu na wakacje. Liczby mówią same za siebie. Tylko w pierwszym półroczu 2025 roku ZUS odzyskał 150,5 mln zł, wstrzymując tysiące niesłusznie wypłacanych świadczeń.

REKLAMA

14. emerytura w 2025 r. nie dla każdego emeryta i rencisty. ZUS pokazał w tabeli ile wynosi brutto i netto. Kiedy wypłata? Kto nie dostanie wcale?

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, że tzw. czternasta emerytura zostanie w 2025 r. wypłacona - jak co roku - we wrześniu razem z comiesięcznymi świadczeniami. Pierwsi seniorzy otrzymają czternastą emeryturę 1 września a ostatni 1 października. Do dodatkowego świadczenia uprawnione będą osoby, które na 31 sierpnia 2025 roku będą miały prawo do emerytury, renty lub innego świadczenia emerytalno-rentowego i będą je pobierały. ZUS informuje, że "czternastki" nie dostaną osoby z miesięczną emeryturą lub rentą wyższą niż 4728,91 zł brutto.

Zatrudnianie seniorów: co daje pracodawcy i pracownikowi?

W obliczu niepokojących zmian demograficznych, starzenia się społeczeństwa i rosnących wyzwań kadrowych coraz większe znaczenie zyskuje aktywizacja zawodowa osób pozostających poza rynkiem pracy, w tym w wieku emerytalnym oraz pobierających renty. Odpowiedzialne zarządzanie zespołami wielopokoleniowymi, przy uwzględnieniu potrzeb pracowników 60+, może być realnym wsparciem dla rynku pracy i firm.

Niepełnosprawni w pracy 2025 – jakie prawa Ci przysługują i ile możesz zyskać

Jesteś osobą niepełnosprawną i pracujesz? A może dopiero zastanawiasz się nad podjęciem zatrudnienia? W 2025 roku pracownicy z orzeczeniem mają nie tylko obowiązki wobec pracodawcy, ale także szereg praw i przywilejów. Od dodatkowych urlopów, przez skrócony czas pracy, aż po ochronę przed zwolnieniem i wsparcie finansowe z PFRON. Sprawdź, co dokładnie Ci przysługuje i jak możesz skorzystać z dostępnych rozwiązań.

Wziął L4 i pojechał na koncert – odkrył to detektyw wynajęty przez pracodawcę

- Skala problemu rośnie z kwartału na kwartał. Pracodawcy coraz częściej proszą o pomoc detektywów, by pomóc w ustaleniu realnej sytuacji pracownika, który np. nadużywa L4 czy udał się na długotrwały urlop. Takie sytuacje mają miejsce np. gdy w firmie jest konflikt, planowane są zwolnienia lub gdy po prostu niektórym nie chce się wykonywać służbowych obowiązków – mówi detektyw Małgorzata Marczulewska. – Niektóre sytuacje są dowodem wielkiej arogancji pracowników – mówi ekspertka i podaje kilka przykładów.

REKLAMA

Luki prawne, zaniedbania, nierówności: kobiety i dzieci z niepełnosprawnościami mogą liczyć na zmianę przepisów na lepsze. Polska ma czas do września 2026

W swoim najnowszym raporcie Komitet ONZ ds. Praw Osób z Niepełnosprawnościami zwraca uwagę, że w Polsce brakuje spójnej, całościowej polityki uwzględniającej wszystkie wymiary praw osób z niepełnosprawnościami. Komisja w swoich zaleceniach dla Polski szczególnie porusza konieczność zmiany standardów w stosunku do kobiet i dzieci z niepełnosprawnościami. Co konkretnie powinno się zmienić do września 2026 r.? Poniżej szczegóły.

Duże zmiany w zawodzie psychologa. Co się zmieni? Nowe regulacje prawne to m.in. rejestr psychologów, samorząd, kary

Co się zmieni w zawodzie psychologa? Jest projekt ustawy. Najważniejsze zmiany to powstanie rejestru psychologów, samorządu zawodowego psychologów i uregulowanie kar m.in. za podszywanie się pod psychologa.

REKLAMA