REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Obowiązki pracodawcy wobec pracowników, którzy rozpoczynają aplikacje prawnicze

Małgorzata Mędrala-Natkaniec
Obowiązki pracodawcy wobec aplikantów. /Fot. Fotolia
Obowiązki pracodawcy wobec aplikantów. /Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Od 1 stycznia 2014 r. rozpoczynają się aplikacje radcowska, adwokacka i notarialna. Pracodawcy, których pracownicy odbywają te aplikacje, mają wobec nich pewne obowiązki. Zakres tych obowiązków uległ zmianie od 23 sierpnia 2013 r. w wyniku nowelizacji przepisów. Obecnie pracownikom odbywającym aplikacje przysługuje prawo do płatnego zwolnienia od pracy tylko wówczas, gdy pracodawca wyraził zgodę na aplikację.

Zarówno aplikacja adwokacka, radcowska, jak i notarialna może odbywać się w ramach pracowniczego zatrudnienia przez patrona bądź w formie tzw. aplikacji pozaetatowej – pod kierunkiem patrona, ale na innej podstawie niż umowa o pracę. W tym drugim przypadku aplikanci zwykle świadczą jeszcze pracę na podstawie umowy o pracę na rzecz innych podmiotów.

REKLAMA

Autopromocja

Uprawnienia pracownicze przysługujące aplikantom zatrudnionym na umowę o pracę

Rodzaj uprawnienia

Osoby uprawnione

zwolnienie od pracy z zachowaniem lub bez zachowania prawa do wynagrodzenia w celu uczestniczenia w obowiązkowych zajęciach szkoleniowych teoretycznych i praktycznych w ramach aplikacji

aplikanci radcowscy i adwokaccy

prawo do płatnego urlopu w wysokości 80% wynagrodzenia po zakończeniu aplikacji, w wymiarze 30 dni kalendarzowych, na przygotowanie się do egzaminu radcowskiego, adwokackiego lub notarialnego oraz zwolnienie od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia w celu uczestniczenia w egzaminie radcowskim, adwokackim lub notarialnym

aplikanci radcowscy, notarialni i adwokaccy

zwolnienie od pracy w celu uczestnictwa w egzaminie wstępnym na aplikację

aplikanci radcowscy, notarialni i adwokaccy

Uprawnienia pracownicze z tytułu odbywania aplikacji przysługują pracownikowi od momentu wpisu na listę aplikantów radcowskich, notarialnych lub adwokackich. Wpis na listę następuje na podstawie uchwały odpowiednio rady okręgowej izby radców prawnych, okręgowej rady adwokackiej, rady izby notarialnej – właściwej ze względu na miejsce złożenia zgłoszenia. Uzyskanie przez kandydata pozytywnego wyniku z egzaminu wstępnego uprawnia go do złożenia wniosku o wpis na listę aplikantów w ciągu 2 lat od dnia doręczenia uchwały o wyniku egzaminu wstępnego.

Zobacz również serwis: Odpowiedzialność, prawa i obowiązki

Aplikacje radcowska i adwokacka rozpoczynają się 1 stycznia każdego roku i trwają obecnie 3 lata. Zajęcia odbywane w czasie aplikacji mogą mieć charakter teoretyczny oraz praktyczny. Praktyki, podobnie jak zajęcia szkoleniowe teoretyczne, odbywają się z reguły raz w tygodniu. Zazwyczaj oba rodzaje zajęć przypadają w tym samym dniu, jest to więc jeden dzień zwolnienia z pracy.

Z kolei, aplikacja notarialna rozpoczyna się 1 stycznia każdego roku, trwa 3 lata i 6 miesięcy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zwolnienie w celu uczestnictwa w obowiązkowych zajęciach szkoleniowych

Od 23 sierpnia 2013 r. pracownikowi wpisanemu na listę aplikantów radcowskich lub adwokackich, który uzyskał zgodę pracodawcy na odbywanie aplikacji, przysługuje zwolnienie od pracy w celu uczestniczenia w obowiązkowych zajęciach szkoleniowych z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Natomiast pracownikowi wpisanemu na listę aplikantów radcowskich lub adwokackich, który nie uzyskał zgody pracodawcy na odbywanie aplikacji, przysługuje zwolnienie od pracy w celu uczestniczenia w obowiązkowych zajęciach szkoleniowych bez zachowania prawa do wynagrodzenia (art. 34 ust. 2 ustawy o radcach prawnych, art. 76a ust. 3 Prawa o adwokaturze). Wcześniej uprawnienie do zwolnienia od pracy z prawem do wynagrodzenia przysługiwało każdemu aplikantowi radcowskiemu i adwokackiemu niezależnie od tego, czy uzyskał zgodę pracodawcy na odbywanie aplikacji.

Pracodawca nie może jednak odmówić pracownikowi uczestnictwa w zajęciach, które odbywają się w czasie pracy.

Zgoda pracodawcy na odbywanie przez pracownika aplikacji może być wyrażona w dowolny sposób. Ze względów dowodowych warto jednak zadbać o doprecyzowanie tego oświadczenia w formie pisemnej, w szczególności z określeniem okresu, na który jest udzielona zgoda. Nie jest jednak wykluczone przyjęcie udzielenia takiej zgody w sposób dorozumiany, np. gdy pracodawca faktycznie udziela pracownikowi zwolnienia oraz nie odlicza od stawki miesięcznego wynagrodzenia nieprzepracowanego z tego tytułu czasu pracy.

UWAGA!

W zależności od tego, czy pracownik uzyskał zgodę pracodawcy na odbywanie aplikacji radcowskiej lub adwokackiej, zwolnienie od pracy w celu uczestnictwa w obowiązkowych zajęciach szkoleniowych następuje z zachowaniem prawa do wynagrodzenia lub bez niego.

Polecamy także: Spory o roszczenia ze stosunku pracy

PRZYKŁAD

Pracownik zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy poinformował pracodawcę o zamiarze rozpoczęcia aplikacji adwokackiej od 1 stycznia 2014 r. Pracodawca nie wyraża jednak zgody na odbywanie przez pracownika aplikacji, gdyż nie jest to związane z profilem jego działalności i nie znajduje uzasadnienia kadrowego ani biznesowego. Mimo to pracodawca jest zobowiązany zwolnić pracownika w celu uczestnictwa w obowiązkowych zajęciach. Czas zwolnienia będzie traktowany jak nieobecność usprawiedliwiona niepłatna i za ten czas pracownikowi nie przysługuje wynagrodzenie za pracę.

Uprawnienia aplikantów w formie zwolnienia od pracy dotyczą jedynie zajęć obowiązkowych, przewidzianych programem aplikacji. Nie przysługują więc w okresie wakacyjnym ani przed rozpoczęciem pierwszego roku szkoleniowego. Uprawnienia te nie przysługują pracownikowi, mimo zdanego pomyślnie egzaminu na aplikację, w przypadku braku wpisu na listę aplikantów lub skreślenia z listy aplikantów.

UWAGA!

Zwolnienie od pracy przysługuje aplikantom jedynie na obowiązkowe zajęcia przewidziane programem aplikacji.

Urlop szkoleniowy

Ponadto, niezależnie od zwolnienia od pracy z tytułu uczestnictwa w obowiązkowych zajęciach, pracownikowi wpisanemu na listę aplikantów radcowskich, adwokackich lub notarialnych po zakończeniu aplikacji przysługuje prawo do urlopu płatnego w wysokości 80% wynagrodzenia, w wymiarze 30 dni kalendarzowych, na przygotowanie się do egzaminu radcowskiego, adwokackiego lub notarialnego. Z uprawnienia tego można skorzystać tylko raz (art. 34 ust. 3 ustawy o radcach prawnych, art. 78c ust. 1 Prawa o adwokaturze, art. 74c ust. 1 Prawa o notariacie). Przed zmianą przepisów, która weszła w życie 23 sierpnia 2013 r., pracownikom odbywającym aplikację przysługiwało za czas urlopu na przygotowanie się do egzaminu wynagrodzenie w wysokości 100%. Urlop ten ma charakter szczególnego rodzaju urlopu szkoleniowego.

PRZYKŁAD

Pracownik przystępuje do egzaminu radcowskiego w najbliższym roku. Pracodawca uzyskał informację, że pracownik przystępował już do tego samego egzaminu w zeszłym roku w trakcie zatrudnienia u poprzedniego pracodawcy. Egzamin ten jednak zakończył się dla niego negatywnie. Pracownik może podejść do egzaminu zawodowego po raz kolejny, jednak w tej sytuacji nie przysługuje mu już prawo do kolejnego urlopu szkoleniowego w celu przygotowania się do egzaminu radcowskiego.

Zwolnienie w celu uczestnictwa w egzaminach zawodowych

REKLAMA

Pracownikowi przysługuje zwolnienie od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia w celu uczestniczenia w egzaminie wstępnym na każdą z aplikacji prawniczych oraz w egzaminach radcowskim, adwokackim i notarialnym (art. 34 ust. 4 ustawy o radcach prawnych, 74c ust. 2 Prawa o notariacie, art. 78c ust. 2 Prawa o adwokaturze).

Egzaminy wstępne na aplikacje trwają 1 dzień i zwykle odbywają się w soboty. Egzaminy radcowskie oraz adwokackie trwają 3 dni, z kolei egzamin notarialny trwa 2 dni. Ustawodawca nie przewiduje ograniczenia co do liczby kolejnych prób podchodzenia do każdego z wymienionych egzaminów oraz zwolnień z tego tytułu.

Zarówno urlopy szkoleniowe dla aplikantów, jak i zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy w celu uczestnictwa w egzaminach zawodowych, mają charakter celowy. W przypadku ich niewykorzystania przez pracownika traci on do nich prawo. Nie przysługuje też za nie ekwiwalent pieniężny.

Uprawnienie dodatkowe na podstawie Kodeksu pracy

Niezależnie od wskazanych obowiązków wynikających z ustaw szczegółowych, pracodawca, który wyraża zgodę na odbywanie przez pracownika aplikacji prawniczej, może pokryć koszty jego aplikacji czy związanych z tym dojazdów. W takim przypadku pracodawca może zawrzeć z pracownikiem umowę o ponoszenie kwalifikacji zawodowych, na mocy której może zobowiązać pracownika do pozostawania w zatrudnieniu po ukończeniu podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Wówczas pracownik-aplikant podnoszący kwalifikacje zawodowe:

  1. który bez uzasadnionych przyczyn nie podejmie podnoszenia kwalifikacji zawodowych albo przerwie podnoszenie tych kwalifikacji,
  2. z którym pracodawca rozwiąże stosunek pracy bez wypowiedzenia z jego winy, w trakcie podnoszenia kwalifikacji zawodowych lub po jego ukończeniu, w terminie określonym w umowie, nie dłuższym niż 3 lata,
  3. który w okresie wskazanym w pkt 2 rozwiąże stosunek pracy za wypowiedzeniem, z wyjątkiem wypowiedzenia umowy o pracę z przyczyn określonych w art. 943 k.p.,
  4. który w okresie wskazanym w pkt 2 rozwiąże stosunek pracy bez wypowiedzenia na podstawie art. 55 lub art. 943 k.p., mimo braku przyczyn określonych w tych przepisach

– jest zobowiązany do zwrotu kosztów poniesionych przez pracodawcę na ten cel z tytułu dodatkowych świadczeń, w wysokości proporcjonalnej do okresu zatrudnienia po ukończeniu podnoszenia kwalifikacji zawodowych lub okresu zatrudnienia w czasie ich podnoszenia (art. 1035 Kodeksu pracy).

Zadaj pytanie: Forum Kadry

Odpowiedzi na pytania Czytelników

Pracownik zamierza zdawać na aplikację radcowską w najbliższym roku. Czy w takiej sytuacji pracodawca jest zobowiązany udzielić pracownikowi odpłatnego urlopu szkoleniowego w celu przygotowania się do egzaminu?

Nie. Pracownikowi nie przysługuje w tym przypadku urlop szkoleniowy. Będzie on miał jedynie prawo do zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia w celu uczestniczenia w egzaminie wstępnym, pod warunkiem że egzamin odbędzie się w jego dniu pracy. Jeżeli pracownik pracuje od poniedziałku do piątku, a egzamin odbędzie się w sobotę, wówczas pracownikowi nie będzie przysługiwać zwolnienie od pracy.

Pracownik zgłosił zamiar przystąpienia do egzaminu adwokackiego za następne 3 miesiące. Złożył jednocześnie wniosek o udzielenie przed egzaminem urlopu szkoleniowego w wymiarze 2 miesięcy, w tym jednego miesiąca urlopu bezpłatnego, a jednego pełnopłatnego. Czy powinniśmy udzielić pracownikowi tego urlopu?

Tak. W takiej sytuacji pracownikowi przysługuje prawo do urlopu płatnego w wysokości 80% wynagrodzenia, w wymiarze 30 dni kalendarzowych, na przygotowanie się do egzaminu. Pracodawca nie może odmówić jego udzielenia. Dodatkowo pracodawca może, ale nie jest zobowiązany, udzielić mu na zasadach ogólnych Kodeksu pracy miesięcznego urlopu bezpłatnego.

Podstawa prawna:

  • art. 32–34 ustawy z 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych – j.t. DzU z 2010 r. Nr 10, poz. 65; ost.zm. Dz.U. z 2013 r., poz. 829
  • art. 72, art. 74c ustawy z 14 lutego 1991 r. – Prawo o notariacie – j.t. Dz.U. z 2008 r. Nr 189, poz. 1158; ost.zm. Dz.U. z 2013 r., poz. 829
  • art. 75, art. 76a, art. 78c ustawy z 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze – j.t. Dz.U. z 2009 r. Nr 146, poz. 1188; ost.zm. Dz.U. z 2013 r., poz. 829
  • art. 55, art. 943, art. 1035, art. 174 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy – j.t. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94; ost.zm. Dz.U. z 2013 r., poz. 1028

Więcej przeczytasz w MONITORZE PRAWA PRACY I UBEZPIECZEŃ >>>

Źródło: Monitor Prawa Pracy i Ubezpieczeń

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wzrosną wynagrodzenia pracowników samorządowych. Podwyżki z wyrównaniem od stycznia 2025 r.

W 2025 r. wzrosną wynagrodzenia osób zatrudnionych w samorządach na podstawie wyboru oraz powołania. Zwiększą się także stawki minimalnego poziomu wynagrodzenia zasadniczego pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę.

Emeryci i renciści muszą rozliczyć dodatkowe przychody. Termin przekazania informacji do ZUS mija 28 lutego 2025 r.

ZUS przypomina o obowiązku rozliczenia dodatkowych przychodów przez osoby, które pobierają emeryturę lub rentę, mimo że nie osiągnęły wieku emerytalnego, a w zeszłym roku dorabiały do swojego świadczenia. Termin mija 28 lutego 2025 r.

Najniższa emerytura, renta rodzinna i socjalna: 1878,91 zł brutto od 1 marca. Waloryzacja 2025 - emerytury i renty wzrosną o 5,5 proc.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej poinformowało 12 lutego 2025 r., że od 1 marca 2025 roku emerytury i renty zostaną zwaloryzowane o wskaźnik 105,5%. Oznacza to, że renty i emerytury wzrosną o 5,5 procent.

Od 1 marca 2025 r. zwiększy się wynagrodzenie pracowników młodocianych

Od 1 marca 2025 r. zwiększy się wynagrodzenie pracowników młodocianych. To efekt wzrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w czwartym kwartale 2024 r.

REKLAMA

Ważny termin dla dorabiających rencistów i wcześniejszych emerytów. Do końca lutego trzeba rozliczyć się z ZUS-em

Renciści i emeryci na wcześniejszej emeryturze, którzy są w dalszym ciągu aktywni zawodowo i dorabiają do swoich świadczeń, muszą do końca lutego poinformować ZUS o przychodach, które osiągnęli ponad otrzymywane z ZUS-u świadczenie. Dodatkowe zarobki dotyczą między innymi wynagrodzeń z umowy o pracę, umowy zlecenia, a także przychodów z prowadzonej działalności gospodarczej czy z tytułu pełnienia funkcji członka rady nadzorczej.

Wyższe obowiązkowe wpłaty na PFRON od marca 2025 r.

Wysokość obowiązkowych wpłat na PFRON zmieni się od 1 marca 2025 r. Ich wysokość ustalana jest w zależności od wysokości przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim kwartale. GUS podał, że przeciętne wynagrodzenie w czwartym kwartale 2024 r. wzrosło i wyniosło 8477,21 zł.

Edukacja średnia a rynek pracy – czy szkoły dobrze przygotowują uczniów na wyzwania XXI wieku?

W dobie globalizacji, cyfryzacji i dynamicznych zmian na rynku pracy, edukacja średnia staje przed kluczowym wyzwaniem: jak przygotować uczniów do funkcjonowania w świecie, który wymaga nie tylko wiedzy, ale także umiejętności praktycznych, elastyczności i kompetencji przyszłości? Tradycyjne modele edukacji, oparte na sztywnych programach nauczania, coraz częściej okazują się niewystarczające w kontekście rosnących wymagań pracodawców.

Aż 36 dni urlopu wypoczynkowego dla tej grupy pracowników w 2025 r. Zmian nie przyniesie również 2026 r.

20 dni lub 26 dni to standardowy wymiar urlopu wypoczynkowego. Jednak w przypadku sporej grupy pracowników wymiar urlopu wynosi 30 dni lub 36 dni. Komu przysługuje tyle dni urlopu? Jakie warunki muszą zostać spełnione?

REKLAMA

Jawne wynagrodzenia w każdej ofercie pracy. Będzie rewolucja w KP

Koniec z tabu o wynagrodzeniach! Jak wielu z nas musiało się zastanowić jaką kwotę wpisać w polu: Ile chciałaby Pani/Pan zarabiać? kiedy braliśmy udział w procesie rekrutacji. Już nie będziemy mieli takich wątpliwości (czy za dużo czy za mało podałam/em) bo ustawodawca unijny nakłada na Polskę obowiązek dostosowania Kodeksu pracy do przepisów unijnych. Stanie się to już w 2025 r. albo 2026 r., bo w Sejmie jest projekt.

Co w 2025 r. oznacza niepełnosprawność 01-U?

Istnieje łącznie 12 symboli poszczególnych przyczyn niepełnosprawności. Ten jeden kod: 01-U bardzo często pojawia się w orzeczeniach o niepełnosprawności. Kod 01-U często występuje też z innymi kodami, ze względu na znaczną ilość zaburzeń u osoby z niepełnosprawnościami.

REKLAMA