REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kontrola trzeźwości pracownika także przez pracodawcę

Robert Stępień
Robert Stępień
Radca prawny, starszy prawnik. Doktorant w Katedrze Prawa Pracy i Polityki Społecznej Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Posiada wieloletnie doświadczenie w obsłudze dużych spółek polskich i zagranicznych, w szczególności z branży BPO i SSC oraz FMCG i handlu wielkopowierzchniowego. Doradza we wszystkich obszarach prawa pracy, w tym w sprawach dotyczących relacji ze związkami zawodowymi, zwolnień pracowników (indywidualnych i grupowych) czy mobbingu. Reprezentuje pracodawców przed sądami w sprawach z zakresu prawa pracy oraz w sprawach wykroczeniowych dotyczących relacji pracowniczych. Przygotowuje i prowadzi szkolenia z zakresu prawa pracy, skierowane do dyrektorów i pracowników działów HR oraz prawników przedsiębiorstw. Zajmuje się prawem pracy również w działalności naukowej. Jest autorem publikacji naukowych z tego zakresu, prowadzi zajęcia ze studentami na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Przygotowuje rozprawę doktorską poświęconą strukturze i uprawnieniom związków zawodowych w Polsce. Regularnie publikuje w prasie, w szczególności w Rzeczpospolitej, Dzienniku Gazeta Prawna oraz Pulsie Biznesu.
Sławomir Paruch
Sławomir Paruch
Kontrola trzeźwości pracownika także przez pracodawcę. /Fot. Fotolia
Kontrola trzeźwości pracownika także przez pracodawcę. /Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Kontrola trzeźwości pracownika może w obecnym stanie prawnym nastąpić również na żądanie samego pracodawcy lub osoby przez niego upoważnionej. Kontrowersje budzi dopuszczalność przeprowadzenia kontroli samodzielnie przez pracodawcę, bez wzywania odpowiedniego organu.

Zgodnie z art. 17 ust. 3 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2011 r., kontrolę trzeźwości pracownika przeprowadza uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego (w praktyce jest to policja). Badanie może zostać przeprowadzone na żądanie kierownika zakładu pracy, osoby przez niego upoważnionej, a także na żądanie samego pracownika. Nowe przepisy rozszerzyły zatem prawo wystąpienia z inicjatywą przeprowadzenia badania, przyznając je również pracodawcy. Dotychczas z taką inicjatywa mógł wystąpić wyłącznie pracownik.

REKLAMA

Autopromocja

Badanie trzeźwości pracownika za jego zgodą

Znowelizowane przepisy nie rozstrzygają natomiast wyraźnie kwestii, czy badanie trzeźwości może być przeprowadzone samodzielnie przez pracodawcę przy pomocy alkomatu, czy też zawsze konieczne jest wzywanie uprawnionego organu. Niewątpliwie za dopuszczalne należy uznać badanie stanu trzeźwości także przez samego pracodawcę, o ile odbywa się ono za zgodą pracownika. Wskazuje na to w szczególności brzmienie § 4 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 6 maja 1983 r. w sprawie warunków i sposobu dokonywania badań na zawartość alkoholu w organizmie, zgodnie z którym badanie trzeźwości może być przeprowadzane nie tylko przez uprawniony organ, ale także przez osobę upoważnioną przez kierownika zakładu pracy. Pracownik może przy tym żądać przeprowadzenia badania w obecności osoby trzeciej.

Zadaj pytanie: Forum Kadry - Obowiązki pracodawcy i pracownika

Badanie trzeźwości pracownika bez jego zgody

Pracodawca nie może natomiast samodzielnie przeprowadzić badania, jeżeli pracownik nie wyraża na to zgody. Nie można zmusić pracownika, aby poddał się badaniu alkomatem. Takie działanie mogłoby stanowić naruszenie dóbr osobistych pracownika. W takim przypadku pracodawca ma jednak prawo wystąpienia z żądaniem o przeprowadzenie badania przez uprawniony organ. Tak właśnie należy rozumieć znowelizowane przepisy. Celem nowelizacji było bowiem zapobieżenie takim sytuacjom, w których brak zgody pracownika na przeprowadzenie badania uniemożliwiał pracodawcy dokonanie kontroli jego trzeźwości (jak miało to miejsce w poprzednim stanie prawnym). Obecnie, jeżeli którakolwiek ze stron stosunku pracy sprzeciwia się przeprowadzeniu badania (najczęściej będzie to pracownik), druga strona może żądać przeprowadzenia takiego badania przez uprawniony organ. Jeżeli natomiast istnieje zgoda obu stron na przeprowadzenie badanie, badanie może zostać dokonane samodzielnie przez pracodawcę, bez konieczności wzywania uprawnionego organu. Na marginesie powyższego wypada ponadto wspomnieć, że nietrzeźwość pracownika może być wykazana przez pracodawcę także innymi środkami dowodowymi, aniżeli badanie alkomatem (np. zeznaniami świadków). Pracodawca może zatem poprzestać na zeznaniach świadków co do zachowania pracownika, a brak przeprowadzonego badania nie niweczy możliwości nałożenia na pracownika sankcji.

Zobacz koniecznie: Porzucenie pracy

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Uzasadnienie kontroli trzeźwości

Istotne jest, że kontrola trzeźwości pracownika powinna być uzasadniona okolicznościami. Nie może być przeprowadzana na zasadzie losowej (np. w formie wyrywkowej kontroli co drugiego czy co trzeciego pracownika). Takie działanie mogłoby być kwestionowane przez pracowników i mogłoby stanowić podstawę do wysuwania pod adresem pracodawcy zarzutów szykanowania czy naruszania dóbr osobistych. Pracodawca może żądać przeprowadzenia badania, jeżeli zachodzi uzasadnione podejrzenie, że pracownik stawił się do pracy w stanie po użyciu alkoholu lub spożywał alkohol w czasie pracy. Podejrzenie pracodawcy powinno przy tym odnosić się wyraźnie do konkretnego pracownika, co do którego pracodawca występuje z żądaniem przeprowadzenia kontroli. Będzie tak w szczególności wówczas, gdy pracownik zachowuje się w sposób świadczący o spożyciu alkoholu (wskazuje na to sposób wysławiania się pracownika, chwiejny krok, zapach alkoholu, itp.) lub gdy świadkowie potwierdzają, że widzieli, jak pracownik spożywał alkohol (np. przed rozpoczęciem pracy). Tylko natomiast w szczególnie uzasadnionych przypadkach może być przeprowadzone badanie o charakterze prewencyjnym, wyrywkowym czy okresowym. Dotyczy to w szczególności sytuacji, w których prewencja przeciwalkoholowa ma szczególnie uzasadniony charakter, np. rodzajem pracy (w szczególności w firmach transportowych czy szpitalach).

Polecamy serwis: Zarządzanie

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Własne

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne
Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wkrótce ujawnienie pensji w kodeksie pracy. Zakazy tego są nieważne ex lege [projekt nowelizacji]

Będziesz mógł legalnie przyznać się pracodawcy, że znasz wynagrodzenia swoich kolegów i koleżanek (o ile koledzy przekazali ci informacje o swoim wynagrodzeniu). Projekt nowelizacji kodeksu pracy, z którego wynika taka możliwość wejdzie w życie w II połowie 2025 r. Możesz informacje o pensjach kolegów wykorzystać np. w negocjacjach o podwyżkę.

Zabójczo wysoki podatek od pensji albo zleceń grozi już od 8400 zł netto. Brutto to 11 879 zł

Po podwyżkach inflacyjnych coraz więcej osób jest zagrożonych podatkiem 32%. Niewielu z nas wie, że wynagrodzenie miesięczne brutto: 11 879 zł i netto 8 427,85 zł, jest dochodem granicznym między stawką 12% a 32%. Wiadomo, że niewielu z nas zarabia powyżej 8500 zł netto pensji podstawowej. Ale jak się uwzględni premie i zlecenia dodatkowe, to okaże się, że osób zagrożonych stawką 32% jest sporo. Pewnym ratunkiem może być wpłata przeszło 9000 zł na IKZE. Da to odpis podatkowy około 3000 zł. 

Wykorzystaj póki możesz, bo te dni nie przejdą na 2025 r. [nie chodzi o urlop]

W prawie pracy jest kilka uprawnień dla pracowników, które są ściśle związane z danym rokiem kalendarzowym. Jednym z nich jest np. okazjonalna praca zdalna. Niewykorzystana w 2024 r. nie przejdzie na 2025 r. Podobnie jest z urlopem opiekuńczym czy ze zwolnieniem z pracy z powodu działania siły wyższej. Mamy jeszcze czas w grudniu na wykorzystanie pewnych uprawnień, które nie odwracalnie przepadną w nowym roku.

Sprawdź czy masz prawo do trzynastki w 2024 r. Nie dla każdego prawo do dodatkowego rocznego wynagrodzenia

W pewnych sytuacjach pracownicy szeroko pojętej budżetówki mogą nie otrzymać za 2024 r. dodatkowego rocznego wynagrodzenia, tzw. trzynastki. Ważny jest okres zatrudnienia oraz jakoś świadczonej pracy.

REKLAMA

Likwidacja stanowiska pracy. Jaka odprawa w 2025 r.? [PORADA]

Wraz ze wzrostem minimalnego wynagrodzenia za pracę zmianie ulegną również inne świadczenia m.in. maksymalna wysokość odprawy, która przysługuje pracownikowi zwalnianemu z przyczyn leżących wyłącznie po stronie pracodawcy. Jaka kwota będzie obowiązywała od 1 stycznia 2025 r.? Kiedy likwidacja stanowiska pracy uprawnia do otrzymania odprawy?

5 świadczeń dla pracowników niepełnosprawnych w 2025 r.

5 świadczeń dla pracowników niepełnosprawnych w 2025 r.: dodatkowy urlop dla osób niepełnosprawnych w 2025 r., dofinansowanie do zatrudnienia osoby niepełnosprawnej, świadczenie rehabilitacyjne, renta z tytułu niezdolności do pracy, ulga rehabilitacyjna.

Czy 8 grudnia to niedziela handlowa? W grudniu aż dwie niedziele handlowe!

Zbliża się okres Świąt Bożego Narodzenia. Przedsiębiorcy z zakresu handlu już zacierają ręce. W grudniu 2024 r. będą aż dwie niedziele handlowe, a na dodatek w dniu 24 grudnia też zrobimy zakupy. Przedsiębiorcy muszą jednak pamiętać o karze, która grozi za pracę w handlu po 14:00. Może to być nawet do 100 000 zł.

Sejm uchwalił dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych. Od kiedy będzie przysługiwać?

Sejm uchwalił nowelizację ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Nowelizacja zakłada zwiększenie dopłat do wynagrodzeń pracowników z niepełnosprawnością o około 15 proc. Ustawa trafi teraz do Senatu.

REKLAMA

Interpelacja poselska: Czy dodatek wiejski przysługuje nauczycielowi bez wymaganego przygotowania pedagogicznego?

Dodatek wiejski przysługuje nauczycielowi zatrudnionemu na terenie wsi lub w mieście liczącym do 5000 mieszkańców i posiadającemu określone kwalifikacje. Czy nauczyciel legitymujący się właściwym wykształceniem lecz nieposiadający przygotowania pedagogicznego, ma wymagane kwalifikacje do uzyskania dodatku wiejskiego?

Dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych – od lipca 2024 r. czy od stycznia 2025 r.?

Posłowie pracują nad nowelizacją przepisów o dofinansowaniu wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych. Jedną z rozstrzyganych kwestii jest termin, od którego waloryzacja wejdzie w życie. W grę wchodzi 1 stycznia 2025 r. lub 1 lipca 2024 r.

REKLAMA