REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kontrola trzeźwości pracownika także przez pracodawcę

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Robert Stępień
Robert Stępień
Radca prawny, starszy prawnik. Doktorant w Katedrze Prawa Pracy i Polityki Społecznej Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Posiada wieloletnie doświadczenie w obsłudze dużych spółek polskich i zagranicznych, w szczególności z branży BPO i SSC oraz FMCG i handlu wielkopowierzchniowego. Doradza we wszystkich obszarach prawa pracy, w tym w sprawach dotyczących relacji ze związkami zawodowymi, zwolnień pracowników (indywidualnych i grupowych) czy mobbingu. Reprezentuje pracodawców przed sądami w sprawach z zakresu prawa pracy oraz w sprawach wykroczeniowych dotyczących relacji pracowniczych. Przygotowuje i prowadzi szkolenia z zakresu prawa pracy, skierowane do dyrektorów i pracowników działów HR oraz prawników przedsiębiorstw. Zajmuje się prawem pracy również w działalności naukowej. Jest autorem publikacji naukowych z tego zakresu, prowadzi zajęcia ze studentami na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Przygotowuje rozprawę doktorską poświęconą strukturze i uprawnieniom związków zawodowych w Polsce. Regularnie publikuje w prasie, w szczególności w Rzeczpospolitej, Dzienniku Gazeta Prawna oraz Pulsie Biznesu.
Sławomir Paruch
Sławomir Paruch
Kontrola trzeźwości pracownika także przez pracodawcę. /Fot. Fotolia
Kontrola trzeźwości pracownika także przez pracodawcę. /Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA


Kontrola trzeźwości pracownika może w obecnym stanie prawnym nastąpić również na żądanie samego pracodawcy lub osoby przez niego upoważnionej. Kontrowersje budzi dopuszczalność przeprowadzenia kontroli samodzielnie przez pracodawcę, bez wzywania odpowiedniego organu.

Zgodnie z art. 17 ust. 3 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2011 r., kontrolę trzeźwości pracownika przeprowadza uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego (w praktyce jest to policja). Badanie może zostać przeprowadzone na żądanie kierownika zakładu pracy, osoby przez niego upoważnionej, a także na żądanie samego pracownika. Nowe przepisy rozszerzyły zatem prawo wystąpienia z inicjatywą przeprowadzenia badania, przyznając je również pracodawcy. Dotychczas z taką inicjatywa mógł wystąpić wyłącznie pracownik.

REKLAMA

Badanie trzeźwości pracownika za jego zgodą

Znowelizowane przepisy nie rozstrzygają natomiast wyraźnie kwestii, czy badanie trzeźwości może być przeprowadzone samodzielnie przez pracodawcę przy pomocy alkomatu, czy też zawsze konieczne jest wzywanie uprawnionego organu. Niewątpliwie za dopuszczalne należy uznać badanie stanu trzeźwości także przez samego pracodawcę, o ile odbywa się ono za zgodą pracownika. Wskazuje na to w szczególności brzmienie § 4 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 6 maja 1983 r. w sprawie warunków i sposobu dokonywania badań na zawartość alkoholu w organizmie, zgodnie z którym badanie trzeźwości może być przeprowadzane nie tylko przez uprawniony organ, ale także przez osobę upoważnioną przez kierownika zakładu pracy. Pracownik może przy tym żądać przeprowadzenia badania w obecności osoby trzeciej.

Zadaj pytanie: Forum Kadry - Obowiązki pracodawcy i pracownika

Badanie trzeźwości pracownika bez jego zgody

Pracodawca nie może natomiast samodzielnie przeprowadzić badania, jeżeli pracownik nie wyraża na to zgody. Nie można zmusić pracownika, aby poddał się badaniu alkomatem. Takie działanie mogłoby stanowić naruszenie dóbr osobistych pracownika. W takim przypadku pracodawca ma jednak prawo wystąpienia z żądaniem o przeprowadzenie badania przez uprawniony organ. Tak właśnie należy rozumieć znowelizowane przepisy. Celem nowelizacji było bowiem zapobieżenie takim sytuacjom, w których brak zgody pracownika na przeprowadzenie badania uniemożliwiał pracodawcy dokonanie kontroli jego trzeźwości (jak miało to miejsce w poprzednim stanie prawnym). Obecnie, jeżeli którakolwiek ze stron stosunku pracy sprzeciwia się przeprowadzeniu badania (najczęściej będzie to pracownik), druga strona może żądać przeprowadzenia takiego badania przez uprawniony organ. Jeżeli natomiast istnieje zgoda obu stron na przeprowadzenie badanie, badanie może zostać dokonane samodzielnie przez pracodawcę, bez konieczności wzywania uprawnionego organu. Na marginesie powyższego wypada ponadto wspomnieć, że nietrzeźwość pracownika może być wykazana przez pracodawcę także innymi środkami dowodowymi, aniżeli badanie alkomatem (np. zeznaniami świadków). Pracodawca może zatem poprzestać na zeznaniach świadków co do zachowania pracownika, a brak przeprowadzonego badania nie niweczy możliwości nałożenia na pracownika sankcji.

Zobacz koniecznie: Porzucenie pracy

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Uzasadnienie kontroli trzeźwości

Istotne jest, że kontrola trzeźwości pracownika powinna być uzasadniona okolicznościami. Nie może być przeprowadzana na zasadzie losowej (np. w formie wyrywkowej kontroli co drugiego czy co trzeciego pracownika). Takie działanie mogłoby być kwestionowane przez pracowników i mogłoby stanowić podstawę do wysuwania pod adresem pracodawcy zarzutów szykanowania czy naruszania dóbr osobistych. Pracodawca może żądać przeprowadzenia badania, jeżeli zachodzi uzasadnione podejrzenie, że pracownik stawił się do pracy w stanie po użyciu alkoholu lub spożywał alkohol w czasie pracy. Podejrzenie pracodawcy powinno przy tym odnosić się wyraźnie do konkretnego pracownika, co do którego pracodawca występuje z żądaniem przeprowadzenia kontroli. Będzie tak w szczególności wówczas, gdy pracownik zachowuje się w sposób świadczący o spożyciu alkoholu (wskazuje na to sposób wysławiania się pracownika, chwiejny krok, zapach alkoholu, itp.) lub gdy świadkowie potwierdzają, że widzieli, jak pracownik spożywał alkohol (np. przed rozpoczęciem pracy). Tylko natomiast w szczególnie uzasadnionych przypadkach może być przeprowadzone badanie o charakterze prewencyjnym, wyrywkowym czy okresowym. Dotyczy to w szczególności sytuacji, w których prewencja przeciwalkoholowa ma szczególnie uzasadniony charakter, np. rodzajem pracy (w szczególności w firmach transportowych czy szpitalach).

Polecamy serwis: Zarządzanie

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Własne

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Do 30 tys. zł kary dla pracodawcy za nielegalne zatrudnienie. Czy dziecko może pracować w wakacje? [Przepisy prawne]

Prawo przewiduje do 30 tys. zł kary dla pracodawcy za nielegalne zatrudnienie. Czy dziecko może legalnie pracować w wakacje? Praca przy zbieraniu truskawek, innych owoców czy pomaganie w gastronomii to popularne sposoby na zarobek młodych Polek i Polaków. Czy zawsze przepisy prawne na to pozwalają?

Ważne zmiany na rynku pracy od 1 czerwca 2025 r. dla bezrobotnych i pracodawców. Nowości w zasiłku, stypendium stażowym, bonie na zasiedlenie

Zmiany na polskim rynku pracy, obowiązujące od 1 czerwca 2025 r., dotyczące działalności urzędów pracy wprowadza ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Jest to zupełnie nowy akt prawny, który zamienia obowiązującą dotychczas (przez ponad 20 lat) ustawę o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Co się zmienia? Jest wiele nowości, które zadowolą osoby korzystające z usług urzędów pracy. Przedstawiamy najważniejsze z nich.

Jawność wynagrodzeń w Polsce staje się faktem: opublikowana ustawa nakładana na pracodawców nowe obowiązki: jakie i od kiedy

23 czerwca opublikowano w Dzienniku Ustaw ustawę, która wprowadza m.in. obowiązek podawania osobie ubiegającej się o zatrudnienie, w czasie rekrutacji i z wyprzedzeniem, informacji o proponowanym wynagrodzeniu. 62,3% firm uważa potencjalne napięcia i konflikty w zespole za najważniejsze wyzwanie związane z ujawnianiem wysokości płac.

Pracownicy najczęściej zmieniają miejsce zatrudnienia z powodu niesatysfakcjonującego wynagrodzenia. Jakie oferty pracy przyciągają uwagę, a jakie poszukujący nowego miejsca pomijają

Pomimo wciąż niejednoznacznej sytuacji na rynku pracy, wielu profesjonalistów deklaruje otwartość na atrakcyjne propozycje zawodowe. Zarówno po stronie firm, jak i kandydatów dominuje jednak ostrożność. 36 proc. kandydatów zazwyczaj rezygnuje z aplikowania na ofertę pracy, jeśli brakuje w niej ważnych informacji.

REKLAMA

Przeciętne wynagrodzenie [MAJ 2025]

GUS podał przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w maju 2025 roku. To kwota brutto. Ile wynosi przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w maju tego roku? Czy wzrosło w porównaniu z poprzednim rokiem? Komentarz ekonomisty.

Digitalizacja umów. Czyli inteligentna rewolucja w systemie teleinformatycznym

Projekt nowelizacji ustawy o systemie teleinformatycznym do obsługi niektórych umów to nie tylko krok w stronę cyfryzacji, ale wręcz skok technologiczny w obszarze relacji zatrudnienia. Na pierwszy plan wysuwa się otwarcie systemu dla wszystkich zainteresowanych podmiotów – bez względu na ich rozmiar czy status. Dlatego warto zapoznać się z planowanymi zmianami.

Niższy dodatek za pracę w nocy od 1 lipca 2025 r. Ile wyniesie i kogo dotyczy?

Od 1 lipca 2025 r. osoby pracujące w nocy otrzymają niższy dodatek za każdą godzinę pracy w tych godzinach. Z czego wynika ta zmiana? Ile wyniesie stawka? Kto może liczyć na dodatek i jak go obliczyć?

Wszystkie weekendy z wolnym piątkiem: ta grupa gotowa przejść na czterodniowy tydzień pracy natychmiast

90 proc. profesjonalistów chce pracować w modelu czterodniowego tygodnia pracy, o ile nie wpłynie to na ich zarobki. Jako największe korzyści skróconego tygodnia pracy specjaliści wskazują więcej czasu wolnego oraz poprawę ogólnej satysfakcji z życia Jako największe zagrożenia – obniżenie wynagrodzenia oraz pracę w nadgodzinach.

REKLAMA

Najmłodsi pracownicy niechętnie idą na zwolnienie lekarskie, dlaczego

Pracownicy z pokolenia Z czyli do 29. roku życia) rzadziej korzystają ze zwolnień lekarskich niż ich starsi współpracownicy. Dane z audytów absencji chorobowej przeprowadzonych w przedsiębiorstwach na terenie całej Polski w okresie ostatnich kilkunastu miesięcy pokazują jasno, że najmłodsza grupa pracowników charakteryzuje się najniższym poziomem nieobecności z powodów zdrowotnych.

Zetki chcą pracować z sensem, w dobrej atmosferze i za dużą kasę

Dla pokolenia Z zaangażowanie w pracę naprawdę ma znaczenie. Z kolei 40 procent młodych mówi, że bardzo się stara w codziennych obowiązkach, a kolejne 42 procent twierdzi, że nie zawsze wszystko wychodzi im idealnie. 57 proc. młodych wskazuje pieniądze jako kluczowy czynnik wyboru pracodawcy i motywacji. Ale to nie wystarczy.

REKLAMA