REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków przez pracodawcę

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Katarzyna Kozieł
Ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków przez pracodawcę / fot. Fotolia
Ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków przez pracodawcę / fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Ciężkie naruszenie obowiązków przez pracodawcę może stanowić podstawę do rozwiązania umowy o pracę przez pracownika bez wypowiedzenia. Niemniej jednak pojęcie ciężkiego naruszenia obowiązków ma charakter raczej nieprecyzyjny i ogólny, w związku z tym generuje wiele pytań i wątpliwości, które rozstrzyga ogólna praktyka oraz orzecznictwo sądów.

Zgodnie z przepisami Kodeksu Pracy, pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia także wtedy, gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika. Należy podkreślić, że w takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. Ponadto w razie rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia.

REKLAMA

Autopromocja

Niestety pojęcie ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków nierzadko było źródłem sporów dotyczących właściwej interpretacji. Wiele wątpliwości w tej kwestii rozwiewa praktyka oraz orzecznictwo sądów. Otóż umożliwiają one określenie, które zachowania pracodawcy kwalifikują się jako ciężkie naruszenie obowiązków.

Umyślność i niedbalstwo

Przede wszystkim, aby zachowanie można było określić mianem ciężkiego naruszenie podstawowych obowiązków wobec pracownika, konieczna jest wina umyślna lub rażące niedbalstwo pracodawcy. Naruszenie obowiązków w niewielkim stopniu lub też niezawinione przez pracodawcę nie będzie przesłanką do rozwiązania umowy bez wypowiedzenia. Ponadto pracodawca musi się dopuścić pogwałcenia obowiązków o charakterze podstawowym np. dotyczących wypłaty wynagrodzenia czy też zapewnienia bezpiecznych warunków pracy.

Jakie zachowania są ciężkim naruszeniem obowiązków?

Jako ciężkie naruszenie obowiązków pracodawcy, sądy kwalifikują m.in. takie zachowania jak:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • brak wypłaty wynagrodzenia lub jego nieterminowa wypłata,
  • niedopuszczenie do umówionej pracy,
  • naruszenie przepisów BHP,
  • naruszenie przepisów o dobrach osobistych pracownika,
  • naruszenie przepisów dotyczących czasu pracy.
  • dyskryminacja w zatrudnieniu, nierówne traktowanie oraz mobbing.
  • nieopłacanie składek na ZUS.

Poniżej, przedstawione i opisane w ramach przykładu, zostały jedne z najczęstszych naruszeń, które w ostatnich latach rozważane były przez Sąd Najwyższy.

Opóźnienia w wypłacie wynagrodzenia

Nieterminowa wypłata wynagrodzenia jawi się jako jeden z najczęściej rozpatrywanych na gruncie orzecznictwa przykładów naruszenia obowiązku przez pracodawcę. Ogólnie rzecz ujmując, opóźnienia w wypłacie zgodnie z orzecznictwem sądów mogą stanowić ciężkie naruszenie obowiązków i być przesłanką do rozwiązania umowy bez wypowiedzenia, ale wcale nie muszą. Na przykład, w wyroku z dnia 18 maja 2017 r. (II PK 119/16) Sąd Najwyższy stwierdził, iż każda sprawa powinna być rozważana indywidualnie i „ocena „ciężkości” naruszenia przez pracodawcę terminowej wypłaty wynagrodzenia na rzecz pracownika zależy jednak, z jednej strony - od powtarzalności i uporczywości zachowania pracodawcy, z drugiej zaś - od stwierdzenia, czy wypłacenie wynagrodzenia nieterminowo stanowiło realne zagrożenie lub uszczerbek dla istotnego interesu pracownika.”  W związku z tym krótkotrwałe opóźnienie w wypłacie wynagrodzenia (na przykład dwu lub trzydniowe) będzie wprawdzie naruszeniem obowiązków pracodawcy, niemniej jednak nie musi wcale przybrać postaci ciężkiej. W przypadku jednak otrzymywania przez pracownika nieterminowego lub niepełnego wynagrodzenia, gdy nie dysponuje on żadnymi oszczędnościami, również takie niewielkie opóźnienie zakwalifikować można jako ciężkie.

Niedopuszczenie do umówionej pracy

W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 21 października 2015 r. (II PK 278/14) rozstrzygnięto sprawę pracownicy, która po wykorzystaniu urlopu wychowawczego chciała kontynuować pracę na dotychczasowym stanowisku, jednak wg pracodawcy było to niemożliwe. Z przepisów wynika jednak bezwzględny obowiązek pracodawcy dopuszczenia pracownicy po urlopie wychowawczym przede wszystkim na stanowisko dotychczasowe, a jeżeli takim nie dysponuje, to na stanowisko równorzędne lub odpowiadające jej kwalifikacjom. Jeśli pracodawca nie dysponował takim stanowiskiem należało ustalić nowe warunki pracy i płacy, w innym przypadku zakłada się, że takie stanowisko jest dostępne. Niemniej jednak jeśli pracodawca w wyniku niedbalstwa nie wypowiedział dotychczasowych warunków oraz nie zrealizował także podstawowego obowiązku dopuszczenia pracownika do świadczenia umówionej wcześniej pracy, możliwe było rozwiązanie przez powódkę umowy bez wypowiedzenia z powodu ciężkiego naruszenia obowiązków. Podsumowując, co potwierdza praktyka sądów - bezzasadne odsunięcie pracownika od wykonywania pracy oraz niedopuszczenie pracownika do pracy wynikającej z umowy, zwłaszcza powodujące utratę wyższego wynagrodzenia, stanowi podstawę rozwiązania umowy o pracę w trybie bez wypowiedzenia.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 maja 2017 r. (II PK 119/16)

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 października 2015 r. (II PK 278/14)

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Dłuższe urlopy jednak nie dla wszystkich lecz dla wybranych, czyli dla kododatkowe świadczenia. Nie będzie rewolucji w kodeksie pracy

Czas pracy skrócony do 35 godzin w tygodniu, a urlopy wydłużone z 20 dni i 26 dni do dni 35 – i to dla wszystkich. Takie niedawno były zapowiedzi odnośnie dwóch wielkich reform w kodeksie pracy. Rewolucje odwołane, o dłuższych urlopach należy zapomnieć. A krótszy tydzień pracy?

Zmiany w przepisach BHP od 2026 czy 2027 roku? Temperatury progowe i czasowe wstrzymanie pracy

Będą zmiany w przepisach BHP. Dotyczą pracy w wysokich temperaturach. Wprowadza się temperatury progowe, po przekroczeniu których pracodawca ma obowiązek wprowadzenia działań ograniczających obciążenie cieplne, np. krótszy czas pracy, przerwy w pracy czy praca zdalna. Przy najwyższych temperaturach praca zostanie czasowo wstrzymana.

Przy jakich temperaturach pracodawca zapewnia wodę i napoje? Czy w pracy musi być klimatyzacja?

Praca w wysokich temperaturach jest szczególnie uciążliwa, a nawet może zagrażać zdrowiu i życiu pracowników. Przy jakich temperaturach pracodawca zapewnia wodę i napoje? Czy w pracy musi być klimatyzacja? Poznaj aktualnie obowiązujące przepisy BHP.

Sprzedaż w 2030 r. czyli kompetencje przyszłości. Jaki musi być handlowiec za 5 lat?

Sprzedaż dynamicznie się zmienia. Bywa, że klient kończy rozmowę z handlowcem w środku ofertowej formułki. Dziś, a jeszcze bardziej za 5 lat, klienci potrzebują rozmowy, zrozumienia, uważnego słuchania i pomocy. Coraz ważniejsza jest uczciwość i działanie zgodnie z wartościami. O czym dziś musi wiedzieć handlowiec, aby w 2030 r. posiadał wszystkie wymagane kompetencje?

REKLAMA

Przeniesienie pracownika do innego działu. Co z wypowiedzeniem zmieniającym i odprawą?

W praktyce może się zdarzyć, iż pracodawca przenosi pracownika do innego działu, aby uniknąć zwolnień. Jak dokonać tego zgodnie z prawem? Kiedy nie jest potrzebne wypowiedzenie zmieniające? Czy przenoszonemu pracownikowi trzeba wypłacić odprawę?

Ekstremalne temperatury zmniejszają wydajność pracy

Z powodu upałów w Chinach, Hiszpanii, Włoszech i Grecji PKB może spaść o blisko 1 pkt proc. - wynika z raportów ekspertów Allianz Trade. Ekstremalne temperatury maja duży wpływ na wydajność pracy.

Realia pracy tymczasowej. Co liczy się dziś dla firm i kandydatów? [Badanie]

Na rynku pracy, gdzie coraz trudniej o trwałość i przewidywalność, głos pracowników oraz pracodawców staje się jednym z najczulszych barometrów zmian. Job Impulse co roku bada poziom satysfakcji obu tych grup. Najnowsze wyniki wskazują, że oczekiwania wobec agencji dynamicznie rosną: firmy domagają się sprawnych, natychmiastowych rekrutacji, ale przy zachowaniu wysokiej jakości procesów i maksymalnym ograniczeniu rotacji. Z kolei pracownicy tymczasowi coraz wyraźniej sygnalizują potrzebę stabilności, poszerzania systemu benefitów, a także obsługi formalności online.

Lipiec 2025 – dni wolne, godziny pracy

Lipiec 2025 – dni wolne od pracy i godziny pracy. To najbardziej zapracowany miesiąc w roku. Jaki jest wymiar czasu pracy w lipcu? Czy kalendarz dni wolnych od pracy przewiduje święta w tym miesiącu?

REKLAMA

Zmiany w umowach o pracę: dodatkowe koszty dla pracodawcy bo część umów musi przejść przez tłumacza przysięgłego

W III kwartale 2025 r. obowiązują już cztery istotne i nowe ustawy w obszarze prawa pracy. Przyglądamy się jednej z nich w zakresie zmian w zatrudnieniu jakie weszły na skutek tych nowych regulacji. Chodzi o istotną instytucję bo o umowę o pracę! To dokument, który ma kluczowe znaczenie dla stosunku pracy. Zmiany, które zaszły w umowach o pracę są naprawdę znaczące i co gorsza generują koszty dla pracodawców. Pocieszające jest jednak to, że zmiany dotyczą tylko wybranych grup pracowników, nie wszystkich zatrudnionych osób.

Wyzwania dla pracodawców w zakresie wynagrodzeń. Zmiany pomogą zmniejszyć rotację pracowników

Połowa polskich pracowników uważa, że zarabia za mało. To powód dużej rotacji pracowników. Jakie wyzwania stoją przed pracodawcami? Co muszą zmienić, aby zmniejszyć rotację w firmie?

REKLAMA