Odporność na stres jako kryterium oceny pracownika

Odporność na stres należy do jednego z kluczowych kryteriów oceny przydatności kandydata do pracy. Zazwyczaj stosowane jest w przypadku naboru na stanowiska, na których praca wymaga zdolności do efektywnego funkcjonowania w warunkach niebezpiecznych lub uciążliwych, chociażby ze względu na nasiloną presję czasu i/lub wyniku. Trzeba jednak zdawać sobie sprawę z tego, że odporność na stres opisuje na tyle ważne aspekty potencjału kandydata do pracy, że warto uwzględnić ocenę tej predyspozycji w trakcie każdej procedury selekcyjnej. Odporność na stres implikuje nie tylko możliwość efektywnego funkcjonowania pracownika w uciążliwych warunkach, lecz także jego elastyczność w działaniu, otwartość na zmiany i nowe wyzwania, wysoki poziom umotywowania czy też gotowości do pracy oraz bezproblemowe relacje z przełożonym i współpracownikami.

Ustabilizowane emocje

Tradycyjne podejście do odporności na stres wiąże ją z cechą stabilności emocjonalnej. Osoby stabilne emocjonalne są pewne siebie i spokojne, rzadko doświadczają gniewu i lęku, zazwyczaj nie trapią ich większe wątpliwości, wierzą we własne możliwości, więc bez większych obaw, odważnie podejmują nowe lub duże wyzwania. Dzięki tym predyspozycjom potrafią skutecznie funkcjonować nawet w trudnych, uciążliwych lub niebezpiecznych warunkach. Można rzec, że zakres ich przydatności zawodowej jest szeroki, gdyż potrafią efektywnie działać w różnych warunkach, także w tych, w których osoby niestabilne emocjonalnie czują się już bardzo niepewnie i są wręcz sparaliżowane przez swoje obawy i wątpliwości. Jednakże stabilność emocjonalna wyznacza nie tylko zakres sytuacji, w których dana osoba potrafi efektywnie działać. Ma ona o wiele większe znaczenie dla oceny przydatności zawodowej kandydata do pracy.

Negatywne konsekwencje

Stabilność emocjonalna funkcjonuje bowiem jako „wzmacniacz” dla pozostałych predyspozycji kandydata. Pożądane nasilenie jego wybranych cech nie musi jeszcze wcale oznaczać, że mamy do czynienia z idealnym kandydatem na stanowisko. Jeśli dana osoba charakteryzuje się niską stabilnością emocjonalną, te pozostałe, skądinąd pozytywne, cechy mogą mieć niekorzystne konsekwencje i generalnie wpływać na niską ocenę przydatności kandydata do pracy. Przykładem może być człowiek, który jest sumienny, lecz zarazem mało stabilny emocjonalnie. Skłonność do doświadczania przez tę sumienną osobę licznych obaw i wątpliwości będzie motywowała ją do „sumiennego” angażowania się w upewnianie się, że jej plan działania ma wszelkie podstawy do tego, aby został z powodzeniem zrealizowany. Towarzyszyć jej będzie przy tym nadmierne skoncentrowanie na szczegółach i postawa, którą wyraża powiedzenie „widzi pojedyncze drzewa, lecz nie dostrzega lasu”. Efektywność działania takiej osoby może więc być poważnie obniżona, co będzie konsekwencją jej silnej potrzeby minimalizowania ryzyka i upewniania się, że wszystko zostało przewidziane i dobrze zaplanowane. W tym przypadku będziemy więc mieć do czynienia z człowiekiem, który angażuje się w większym stopniu w czynności przygotowawcze do działania niż w samo oczekiwane działanie.