REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Rozwiązanie stosunku pracy a prawo do świadczeń

Donata Hermann
ekspert ds. prawa i rynku pracy
Rozwiązanie stosunku pracy a prawo do świadczeń/Fot. Fotolia
Rozwiązanie stosunku pracy a prawo do świadczeń/Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Rozwiązanie stosunku pracy, czyli zakończenie trwającej umowy o pracę wiąże się z koniecznością wypłaty przysługujących pracownikowi z tego tytułu świadczeń, takich jak: świadectwo pracy czy odprawa.

Oczywiście jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy jest wydanie pracownikowi świadectwa pracy. Natomiast pracownik kończący współpracę z pracodawcą ma prawo do ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy oraz jeśli spełnia określone warunki, do odprawy emerytalnej a także rentowej lub odprawy pieniężnej w razie utraty pracy z przyczyn niedotyczących pracownika.

REKLAMA

Autopromocja

Świadectwo pracy

Świadectwo pracy jest dokumentem odzwierciedlającym warunki zatrudnienia z całego okresu wykonywania pracy w danym zakładzie pracy. Obowiązkiem pracodawcy jest wydanie świadectwa pracy niezwłocznie. W sytuacji rozwiązania lub wygaśnięcia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony pracodawca jest zobowiązany wydać świadectwo pracy w dniu, w którym następuje rozwiązanie lub wygaśnięcie stosunku pracy. Jeśli nie jest możliwe wydanie świadectwa pracy pracownikowi w dniu rozwiązania lub wygaśnięcia umowy o pracę, świadectwo pracy powinno być wysłane do niego lub osoby przez niego upoważnionej, listem poleconym lub doręczone w inny sposób w terminie 7 dni od daty zakończonego stosunku pracy.

Polecamy produkt: Kodeks pracy 2016 z komentarzem + poradnik w prezencie

Jeżeli pracownik pozostaje w stosunku pracy u tego samego pracodawcy na podstawie następujących po sobie umów okresowych, takich jak: umowa na okres próbny lub umowa na czas określony, świadectwo pracy powinno obejmować zakończone okresy pracy na podstawie takich umów, zawartych w okresie 24 miesięcy, poczynając od zawarcia pierwszej z nich. W tym przypadku świadectwo pracy wydaje się w dniu upływu 24 miesięcy i jego wydanie jest obligatoryjne, jeśli umowy o pracę uległy już rozwiązaniu. Natomiast jeśli rozwiązanie umowy o pracę nawiązanej przed upływem 24 miesięcy przypada po upływie tego terminu, to świadectwo pracy wydaje się w dniu rozwiązania takiej umowy.

Odprawa

Pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, przysługuje odprawa na mocy przepisów ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, zwanej ustawą o zwolnieniach grupowych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Należy zwrócić uwagę, że przepisy ustawy o zwolnieniach grupowych należy stosować jedynie w przypadku pracowników pracujących w zakładach pracy zatrudniających co najmniej 20 pracowników.

Zobacz serwis: Wynagrodzenia

Odprawa ta przysługuje pracownikom zwalnianym z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, np. w przypadku likwidacji stanowiska pracy, niezależnie od tego czy pracownik ma alternatywne, dodatkowe źródło dochodu. Odprawa, o której mowa w ustawie o zwolnieniach grupowych jest formą rekompensaty za utratę pracy.

Odprawa ta nie przysługuje, w przypadku gdy:

- umowa o pracę zostaje rozwiązana z pracownikiem z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, jednak pracodawca zatrudnia mniej niż 20 pracowników,

- stosunek pracy zostaje rozwiązany z winy pracownika,

- pracownik wypowiada lub rozwiązuje umowę o pracę z własnej woli,

- umowa rozwiązuje się z upływem czasu, na który była zawarta,

- umowa o pracę wygasa.

Wysokość odprawy uzależniona jest od stażu zakładowego pracownika i stanowi wysokość:

- jednomiesięcznego wynagrodzenia – gdy pracownik był zatrudniony u pracodawcy krócej niż 2 lata,

- dwumiesięcznego wynagrodzenia – gdy pracownik był zatrudniony u pracodawcy od 2 do 8 lat,

- trzymiesięcznego wynagrodzenia – gdy pracownik był zatrudniony u pracodawcy ponad 8 lat.

Wysokość odprawy jest uzależniona od długości zatrudnienia u danego pracodawcy. Ponadto limit odprawy stanowi 15-krotność minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w danym roku kalendarzowym, w dniu rozwiązania umowy o pracę.

Polecamy produkt: Umowy terminowe – jak zawierać i wypowiadać (książka)

Odprawa emerytalna i rentowa

Świadczeniami przysługującymi na podstawie przepisów Kodeksu pracy są: odprawa emerytalna i odprawa rentowa, które mają ścisły związek z ustaniem aktywności zawodowej. 

Odprawa emerytalna przysługuje w przypadku przejścia na emeryturę, a odprawa rentowa przysługuje w związku z przyznaną rentą z tytułu niezdolności do pracy.

Odprawa nie przysługuje w przypadku, w którym pracownik rozwiązuje umowę o pracę w związku z przejściem na rentę rodzinną.

Przyjmuje się, że odprawa przysługuje ze względu na fakt przejścia na emeryturę lub rentę niezależnie od przyczyn, które stały się podstawą rozwiązania umowy o pracę. Jednak aby móc skorzystać z tego świadczenia należy spełniać warunki uprawniające do emerytury lub renty. Ponadto prawo do odprawy zarówno emerytalnej jak i rentowej przysługuje takiemu pracownikowi, który nigdy dotąd nie korzystał z wymienionych świadczeń.

Zarówno odprawa emerytalna jak i odprawa rentowa przysługują niezależnie od rodzaju zawartego stosunku pracy, np. mianowania, powołania i niezależnie od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy.

Minimalna wysokość odprawy emerytalnej i rentowej została określona w przepisach Kodeksu pracy i wynosi jednomiesięczne wynagrodzenie pracownika. Oczywiście przepisy wewnątrzzakładowe mogą odmiennie regulować wysokość odpraw, w sposób korzystniejszy dla pracowników.

Ekwiwalent pieniężny

Pracownikowi zatrudnionemu na podstawie przepisów Kodeksu pracy, przysługuje urlop wypoczynkowy naliczany proporcjonalnie do okresu przepracowanego u danego pracodawcy. Odstępstwem od konieczności udzielenia pracownikowi urlopu wypoczynkowego „w naturze” jest wypłacenie wynagrodzenia, tzw. ekwiwalentu pieniężnego. Wypłata wynagrodzenia za niewykorzystany urlop wypoczynkowy jest możliwa tylko i wyłącznie w przypadku rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy. Pracownik nabywa prawo do ekwiwalentu pieniężnego z datą rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy.

W razie niewypłacalności pracodawcy i niewypłacenia pracownikowi ekwiwalentu pieniężnego, wynagrodzenie to podlega zaspokojeniu z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Dołącz do nas na Facebooku!

Podstawa prawna:

- Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U.2014.1502);

- Ustawa z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz.U.2015.192).

Zostań ekspertem portalu Infor.pl

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Polacy żyją coraz dłużej - GUS opublikował tablicę średniego dalszego trwania życia. Czy ZUS przeliczy emerytury?

Nowa tablica średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn wskazuje, że Polacy żyją coraz dłużej. Czy warto składać wnioski o ponowne przeliczenie już otrzymywanej emerytury?

Trwa nabór wniosków o świadczenie wychowawcze. Jak uniknąć przerwy w wypłatach 800 plus?

1 czerwca 2025 r. rozpocznie się nowy okres świadczeniowy w programie 800 plus. Wniosek o świadczenie wychowawcze można złożyć jedynie drogą elektroniczną. Jak można uniknąć przerwy w wypłacie świadczenia?

Jak prawidłowo usprawiedliwić nieobecności w pracy. Nieprzyjemne konsekwencje zaniedbania tego obowiązku

W razie nieobecności w pracy pracownik zobowiązany jest do jej usprawiedliwienia. W tym celu przepisy prawa pracy określają, jakie są przyczyny usprawiedliwiające nieobecność w pracy. Wymieniają też dowody, na podstawie których można usprawiedliwić nieobecność pracownika.

Zmiany w wynagrodzeniach 2025 i 2026 - transparentnie i jawnie

Do 7 czerwca 2026 roku Polska musi wdrożyć dyrektywę o jawności i przejrzystości wynagrodzeń. Przedsiębiorcy mają niewiele czasu na poważne zmiany w zakresie polityki płacowej. Nowe przepisy oznaczają bowiem konieczność przeprowadzenia wnikliwej analizy struktury płac w firmie, wprowadzenie nowych procedur dotyczących prawa do informacji o wynagrodzeniu i kryteriów ustalania jego wysokości. Choć prace nad ustawą wprowadzającą te przepisy nadal trwają, już teraz warto podjąć działania, które przygotują firmę na nową sytuację.

REKLAMA

Najlepiej teraz złóż wniosek o rentę wdowią ERWD. Sprawdź, dlaczego

ZUS podpowiada, że teraz jest najlepszy czas na złożenie wniosku o rentę wdowią ERWD. Dlaczego? Dopiero połowa osób uprawnionych złożyła wniosek o rentę wdowią. Od stycznia były duże kolejki. Kolejna fala wniosków przewidywana jest w maju 2025 r.

Trzynasta emerytura już we wtorek 1 kwietnia 2025 r.

Trzynasta emerytura trafi do emerytów już we wtorek 1 kwietnia 2025 r. Otrzyma ją 889 tys. osób. Kiedy będą kolejne wypłaty trzynastek? Czy można je dostać kilka razy? Czy każdy je otrzyma? Ile wynosi trzynastka w 2025 roku?

Dodatkowe pieniądze dla seniorów. 1 kwietnia pierwsze trzynastki wpłyną na konta emerytów i rencistów

Pierwszy termin wypłaty trzynastych emerytur przypada na wtorek, 1 kwietnia 2025 r. Trzynastki znajdą się na kontach seniorów razem z ich emeryturą lub rentą. Dodatkowe wypłaty przysługują w wysokości najniższej emerytury.

Pracownika można ukarać, jeśli nie chce wykorzystać urlopu wypoczynkowego

Kara porządkowa grozi pracownikowi, który nie chce współpracować z pracodawcą w kwestii wykorzystania zaległego urlopu wypoczynkowego. Ekwiwalent za urlop powinien być wypłacany tylko wtedy, gdy odbiór dni wolnych w naturze nie jest możliwy.

REKLAMA

Rekrutacja do KSAP 2025. Kształcenie stacjonarne i dualne

O rekrutacji do KSAP w 2025 r. opowiada Małgorzata Bywanis-Jodlińska, Dyrektor Krajowej Szkoły Administracji Publicznej. Co daje KSAP? Na czym polega kształcenie stacjonarne i dualne?

Kwiecień 2025 - dni wolne od pracy i godziny pracy

Kwiecień 2025 - ile jest dni wolnych od pracy i godzin pracy w miesiącu? Kiedy wypadają święta? Czy drugi dzień świąt jest wolny od pracy? Jak liczy się liczbę godzin pracy w miesiącu?

REKLAMA