REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Cofnięcie zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy po zmianach

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Małgorzata Podgórska
Cofnięcie zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy po zmianach/ Fot. Fotolia
Cofnięcie zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy po zmianach/ Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Od 22 lutego 2016 r. pracodawca może zwolnić pracownika z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia umowy o pracę z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Czy pracodawca może cofnąć zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy?

Problem

Zwolniliśmy pracownika z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia od 1 kwietnia do 30 czerwca 2016 r., zgodnie z nowymi przepisami. Czy możemy cofnąć to zwolnienie bez zgody pracownika i wezwać go do wykonywania pracy w maju i czerwcu? Mamy kłopoty kadrowe spowodowane chorobami pracowników, a jeszcze nie zatrudniliśmy nikogo nowego zamiast zwalnianego pracownika.

REKLAMA

Rada

Nie. Cofnięcie pracownikowi dokonanego jednostronnego zwolnienia ze świadczenia pracy nie jest możliwe nawet w przypadku, gdy pracodawca ma problemy kadrowe. Dopuszczalny w takim przypadku będzie powrót pracownika do pracy za jego zgodą na podstawie porozumienia z pracodawcą.

Polecamy produkt: Kodeks pracy 2016 z komentarzem (książka)

Uzasadnienie

REKLAMA

Począwszy od 22 lutego 2016 r. przepisy Kodeksu pracy przewidują możliwość jednostronnego zwolnienia pracownika z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia umowy o pracę (art. 362 Kodeksu pracy). Jest to możliwe w okresie wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony, umowy o pracę na czas określony oraz umowy o pracę na okres próbny. Zwolnienie może dotyczyć całego okresu wypowiedzenia lub jego części (w tym przypadku zwolnienie może obejmować okres od dnia zwolnienia pracownika z obowiązku świadczenia pracy do upływu okresu wypowiedzenia), stosownie do potrzeb pracodawcy. W okresie zwolnienia pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia za pracę ustalanego jak wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy Nie ma jednak podstaw prawnych do jednostronnego przerwania przez pracodawcę tego zwolnienia i wezwania pracownika do pracy.

Pracownik działu finansowego oddziału banku w okresie 3-miesięcznego wypowiedzenia stosunku pracy został zwolniony przez pracodawcę w ostatnim miesiącu zatrudnienia z obowiązku świadczenia pracy. Po tygodniu korzystania przez pracownika ze zwolnienia ze świadczenia pracy okazało się, że w oddziale będzie przeprowadzany audyt wewnętrzny. Pracodawca chciałby, aby w tym czasie odchodzący pracownik był obecny w pracy, ponieważ jest osobą dobrze zorientowaną we wszystkich sprawach banku. Pracodawca nie ma jednak możliwości jednostronnego wezwania pracownika do pracy, nawet jeżeli zaistniały szczególne potrzeby pracodawcy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Z przepisów Kodeksu pracy wynika, że zwolnienie pracownika ze świadczenia pracy oznacza, iż pracownik już do końca swojego zatrudnienia u tego pracodawcy nie będzie pracował. Jednak w razie wystąpienia okoliczności, w których obecność pracownika i świadczenie przez niego pracy są dla pracodawcy niezbędne, np. z powodu braków kadrowych spowodowanych niezatrudnieniem nowego pracownika i chorobami innych pracowników, dopuszczalne będzie zawarcie między takim pracownikiem i pracodawcą porozumienia dotyczącego ponownego świadczenia przez pracownia pracy.

Z zasady swobody zawierania umów, o której mowa w przepisach prawa cywilnego, wynika bowiem, że strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego (art. 3531 Kodeksu cywilnego). W takim przypadku nie jest to więc jednostronna czynność pracodawcy polegająca na wezwaniu pracownika do pracy, do czego pracodawca nie jest obecnie uprawniony. Pracownik musi wyrazić zgodę na powrót do pracy, bo bez niej nie jest to możliwe.

Dopuszczalne jest zrezygnowanie przez pracownika w porozumieniu z pracodawcą ze zwolnienia ze świadczenia pracy i powrót do pracy.

Z punktu widzenia pracownika nie wydaje się korzystne wyrażenie takiej zgody, ponieważ w okresie zwolnienia ze świadczenia pracy i tak zachowuje on prawo do wynagrodzenia. Zatem faktycznie nie pracuje i jednocześnie otrzymuje wynagrodzenie. Nie ma jednak przeszkód, aby jeśli pracownik wyrazi chęć powrotu do pracy w okresie zwolnienia ze świadczenia pracy, pracodawca zobowiązał się w zawartym w tej sprawie porozumieniu do wypłacenia pracownikowi dodatkowego świadczenia, np. w postaci premii albo dodatku, które byłyby dodatkową zachętą do powrotu do pracy.

Pracownik kadr został zwolniony ze świadczenia pracy na okres 1 miesiąca, czyli całego przysługującego mu okresu wypowiedzenia. Po tygodniu korzystania ze zwolnienia ze świadczenia pracy w firmie rozpoczęła się doraźna kontrola Państwowej Inspekcji Pracy. Pracodawca chciałby, aby pracownik wrócił do pracy na kilka dni (na czas kontroli). Pracownik nie wyraził jednak na to zgody, ponieważ miał inne plany na ten czas. W tej sytuacji pracodawca zaproponował pracownikowi porozumienie, w którym zobowiązał się do wypłacenia za czas jego pracy dodatkowego wynagrodzenia w wysokości 30% wynagrodzenia za pracę. Ta propozycja zachęciła pracownika do powrotu do pracy. Wyraził on zgodę na przyjście do pracy na 1 tydzień w okresie wypowiedzenia. Takie postępowanie jest prawidłowe.

Dotychczas obowiązujące przepisy Kodeksu pracy nie przewidywały możliwości zwolnienia pracownika z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia (z wyjątkiem art. 70 § 2 Kodeksu pracy, dotyczącego pracowników zatrudnionych na podstawie powołania). Mimo to instytucja ta była stosowana w praktyce przez pracodawców, co zresztą znajduje odzwierciedlenie w orzecznictwie sądowym. Z orzecznictwa wynika, że niejednokrotnie stosowanie zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy miało obiektywne uzasadnienie i nie było sprzeczne z zasadami prawa pracy. Jednak brak regulacji prawnych w tym zakresie powodował wątpliwości, czy jej stosowanie jest zgodne z obowiązującym prawem, a zwłaszcza czy dopuszczalne jest jednostronne zwolnienie pracownika z obowiązku świadczenia pracy, tj. bez konieczności uzyskania jego zgody.

Podstawa prawna:

● art. 362, art. 70 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy – j.t. Dz.U. z 2014 r., poz. 1502; ost.zm. Dz.U. z 2015 r., poz. 1268

● art. 3531 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny – j.t. Dz.U. z 2016 r., poz. 380; ; ost.zm. Dz.U. z 2016 r., poz. 585

● § 5 ust. 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy – Dz.U. Nr 62, poz. 289; ost.zm. Dz.U. z 2015 r., poz. 2000

Autor: Małgorzata Podgórska - specjalista z zakresu prawa pracy, prawnik, od wielu lat zajmuje się problematyką prawa pracy, autorka wielu publikacji z tej tematyki

Dołącz do grona ekspertów portalu Infor.pl!

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Monitor Prawa Pracy i Ubezpieczeń

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nie będzie rewolucji w kodeksie pracy. Dłuższe urlopy jednak nie dla wszystkich lecz dla wybranych, czyli dla kogo dodatkowe świadczenia

Czas pracy skrócony do 35 godzin w tygodniu, a urlopy wydłużone z 20 dni i 26 dni do dni 35 – i to dla wszystkich. Takie niedawno były zapowiedzi odnośnie dwóch wielkich reform w kodeksie pracy. Rewolucje odwołane, o dłuższych urlopach należy zapomnieć. A krótszy tydzień pracy?

Zmiany w przepisach BHP od 2026 czy 2027 roku? Temperatury progowe i czasowe wstrzymanie pracy

Będą zmiany w przepisach BHP. Dotyczą pracy w wysokich temperaturach. Wprowadza się temperatury progowe, po przekroczeniu których pracodawca ma obowiązek wprowadzenia działań ograniczających obciążenie cieplne, np. krótszy czas pracy, przerwy w pracy czy praca zdalna. Przy najwyższych temperaturach praca zostanie czasowo wstrzymana.

Przy jakich temperaturach pracodawca zapewnia wodę i napoje? Czy w pracy musi być klimatyzacja?

Praca w wysokich temperaturach jest szczególnie uciążliwa, a nawet może zagrażać zdrowiu i życiu pracowników. Przy jakich temperaturach pracodawca zapewnia wodę i napoje? Czy w pracy musi być klimatyzacja? Poznaj aktualnie obowiązujące przepisy BHP.

Sprzedaż w 2030 r. czyli kompetencje przyszłości. Jaki musi być handlowiec za 5 lat?

Sprzedaż dynamicznie się zmienia. Bywa, że klient kończy rozmowę z handlowcem w środku ofertowej formułki. Dziś, a jeszcze bardziej za 5 lat, klienci potrzebują rozmowy, zrozumienia, uważnego słuchania i pomocy. Coraz ważniejsza jest uczciwość i działanie zgodnie z wartościami. O czym dziś musi wiedzieć handlowiec, aby w 2030 r. posiadał wszystkie wymagane kompetencje?

REKLAMA

Przeniesienie pracownika do innego działu. Co z wypowiedzeniem zmieniającym i odprawą?

W praktyce może się zdarzyć, iż pracodawca przenosi pracownika do innego działu, aby uniknąć zwolnień. Jak dokonać tego zgodnie z prawem? Kiedy nie jest potrzebne wypowiedzenie zmieniające? Czy przenoszonemu pracownikowi trzeba wypłacić odprawę?

Ekstremalne temperatury zmniejszają wydajność pracy

Z powodu upałów w Chinach, Hiszpanii, Włoszech i Grecji PKB może spaść o blisko 1 pkt proc. - wynika z raportów ekspertów Allianz Trade. Ekstremalne temperatury maja duży wpływ na wydajność pracy.

Realia pracy tymczasowej. Co liczy się dziś dla firm i kandydatów? [Badanie]

Na rynku pracy, gdzie coraz trudniej o trwałość i przewidywalność, głos pracowników oraz pracodawców staje się jednym z najczulszych barometrów zmian. Job Impulse co roku bada poziom satysfakcji obu tych grup. Najnowsze wyniki wskazują, że oczekiwania wobec agencji dynamicznie rosną: firmy domagają się sprawnych, natychmiastowych rekrutacji, ale przy zachowaniu wysokiej jakości procesów i maksymalnym ograniczeniu rotacji. Z kolei pracownicy tymczasowi coraz wyraźniej sygnalizują potrzebę stabilności, poszerzania systemu benefitów, a także obsługi formalności online.

Lipiec 2025 – dni wolne, godziny pracy

Lipiec 2025 – dni wolne od pracy i godziny pracy. To najbardziej zapracowany miesiąc w roku. Jaki jest wymiar czasu pracy w lipcu? Czy kalendarz dni wolnych od pracy przewiduje święta w tym miesiącu?

REKLAMA

Zmiany w umowach o pracę: dodatkowe koszty dla pracodawcy bo część umów musi przejść przez tłumacza przysięgłego

W III kwartale 2025 r. obowiązują już cztery istotne i nowe ustawy w obszarze prawa pracy. Przyglądamy się jednej z nich w zakresie zmian w zatrudnieniu jakie weszły na skutek tych nowych regulacji. Chodzi o istotną instytucję bo o umowę o pracę! To dokument, który ma kluczowe znaczenie dla stosunku pracy. Zmiany, które zaszły w umowach o pracę są naprawdę znaczące i co gorsza generują koszty dla pracodawców. Pocieszające jest jednak to, że zmiany dotyczą tylko wybranych grup pracowników, nie wszystkich zatrudnionych osób.

Wyzwania dla pracodawców w zakresie wynagrodzeń. Zmiany pomogą zmniejszyć rotację pracowników

Połowa polskich pracowników uważa, że zarabia za mało. To powód dużej rotacji pracowników. Jakie wyzwania stoją przed pracodawcami? Co muszą zmienić, aby zmniejszyć rotację w firmie?

REKLAMA