Jak obliczyć wynagrodzenie za zwolnienie na poszukiwanie pracy

Jak ustalać wynagrodzenie za zwolnienie na poszukiwanie pracy

W okresie co najmniej 2-tygodniowego wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę ma on obowiązek udzielić pracownikowi dni na poszukiwanie nowej pracy. W tym celu, na wniosek pracownika, udziela mu 2 lub 3 dni wolnych (w przypadku 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia). W tym czasie zatrudniony zachowuje prawo do normalnego wynagrodzenia. Jednak za niewykorzystane dni zwolnienia nie przysługuje mu ekwiwalent pieniężny.

Zwolnienie na poszukiwanie pracy nie jest urlopem i pracownik nie ma prawa domagać się finansowej rekompensaty, jeśli nie wykorzystał go w naturze. Podobnie jest w przypadku innych zwolnień od pracy, np. z tytułu opieki nad dzieckiem czy zdarzeń okolicznościowych – ślubu, śmierci albo urodzenia się dziecka. Nie ma przy tym znaczenia, czy niewykorzystanie dni wolnych w okresie wypowiedzenia wynikało z przyczyn dotyczących pracownika (w tym od niego niezależnych), np. przebywania na urlopie wypoczynkowym lub na zwolnieniu lekarskim, albo pracodawcy, który odmówił udzielenia zwolnienia, naruszając w tym zakresie obowiązujące przepisy. W żadnym z tych przypadków pracownik nie ma prawa do ekwiwalentu z tego tytułu.

Polecamy produkt: Jak zaoszczędzić na składkach ZUS (PDF)

Kiedy przysługują dni wolne na poszukiwanie pracy

Prawo do zwolnienia na poszukiwanie pracy powstaje wyłącznie w sytuacji, gdy stosunek pracy zostaje rozwiązany za wypowiedzeniem, ale tylko przez pracodawcę. Zatem nie mają do niego prawa pracownicy, którzy sami wypowiedzieli umowę bądź odchodzą z pracy za porozumieniem stron. W związku z takim określeniem celu zwolnienia nie będzie ono przysługiwało również pracownikom, którzy rezygnują z poszukiwania pracy lub wiadomo, że nie będą poszukiwać pracy np. w związku z przejściem na emeryturę. Dni wolnych pracodawca nie musi udzielać z własnej inicjatywy, dlatego wymagane jest złożenie wniosku przez pracownika.

Więcej na ten temat przeczytasz w artykule Dni wolne od pracy na poszukiwanie pracy w okresie wypowiedzenia

Dla udzielenia zwolnienia bez znaczenia jest podstawa nawiązania stosunku pracy oraz wymiar czasu pracy. Ponieważ minimalny okres wypowiedzenia, który umożliwia pracownikowi skorzystanie ze zwolnienia, wynosi 2 tygodnie, więc takiego prawa nie mają pracownicy zatrudnieni na podstawie umów na okres próbny zawartych na czas krótszy niż 3 miesiące. Od 22 lutego 2016 r. w wyniku zrównania okresów wypowiedzenia umów na czas określony z okresami wypowiedzenia umów na czas nieokreślony prawo do zwolnienia na poszukiwanie pracy uzyskali też pracownicy zatrudnieni na umowy na czas określony w celu zastępstwa.

Obowiązujący ich okres wypowiedzenia będzie bowiem wynosił minimum 2 tygodnie. Przed wskazaną datą takich pracowników obowiązywał 3-dniowy okres wypowiedzenia, bez względu na czas trwania umowy. Zatem dla pracodawcy zatrudniającego na zastępstwo, który będzie chciał wypowiedzieć taką umowę i pracownik zawnioskuje o zwolnienie na poszukiwanie pracy, oznacza to dodatkowe koszty. Podobnie sytuacja wygląda w przypadku umów na czas określony, dla których właściwy będzie okres wypowiedzenia wynoszący 3 miesiące. Tacy pracownicy zyskają dodatkowy dzień zwolnienia na poszukiwanie pracy.

Wymiar zwolnienia na poszukiwanie pracy

Długość okresu wypowiedzenia Autopromocja Zbiegi tytułów do ubezpieczeń społecznych Sprawdź	Długość zwolnienia
2 tygodnie lub 1 miesiąc	2 dni robocze
3 miesiące (także w przypadku jego skrócenia najwyżej do 1 miesiąca z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy albo z innych przyczyn niedotyczących pracowników)	3 dni robocze

Jak obliczyć wynagrodzenie za czas zwolnienia na poszukiwanie pracy

Wynagrodzenie za czas zwolnienia na poszukiwanie pracy oblicza się stosując zasady obowiązujące przy ustalaniu wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy, jednak z pewnym wyjątkiem. Kalkulując podstawę wymiaru wynagrodzenia za czas tego zwolnienia:

● stałe składniki uwzględnia się w wysokości należnej pracownikowi w miesiącu, w którym miało miejsce zwolnienie,

● składniki zmienne oblicza się wyłącznie z miesiąca, w którym przypadało zwolnienie.

Obliczając wynagrodzenie za dni zwolnienia od pracy, w pierwszej kolejności należy ustalić wysokość stawki za godzinę tego zwolnienia, tj.:

● krok 1 – podstawę wymiaru wynagrodzenia, o którym mowa wyżej, podzielić przez liczbę godzin pracy wykonywanej przez pracownika w okresie, z którego ta podstawa została ustalona, czyli miesiąc, w którym doszło do wykorzystania przez pracownika dnia wolnego;

● krok 2 – wynagrodzenie otrzymane powyżej trzeba pomnożyć przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w dniu lub dniach zwolnienia od pracy (jeśli pracownik wykorzystuje je w pełnym wymiarze), zgodnie z obowiązującym pracownika harmonogramem czasu pracy.

Polecamy serwis: Czas pracy

PRZYKŁAD

Pracownik w marcu 2016 r. korzystał z 3 dni zwolnienia na poszukiwanie pracy. Osoba ta jest zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy od poniedziałku do piątku. Jej wynagrodzenie stanowi pensja zasadnicza 5000 zł i premia regulaminowa w zmiennej wysokości, która w marcu 2016 r. wyniosła 300 zł. Wynagrodzenie za dni wolne od pracy obliczone ze zmiennych składników przysługuje pracownikowi w wysokości 47,28 zł, zgodnie z wyliczeniem:

● liczba przepracowanych godzin: 176 godz. – (3 dni zwolnienia x 8 godz.) = 152 godz.,

● wynagrodzenie ze składników zmiennych za 1 godzinę: 300 zł : 152 godz. (przepracowane w marcu) = 1,97 zł,

● wynagrodzenie za zwolnienie od pracy: 1,97 zł x 24 godz. = 47,28 zł.

Od 22 lutego 2016 r. Kodeks pracy zawiera nowy przepis, który usankcjonował istniejącą już wcześniej, ale niemającą oparcia w przepisach praktykę zwolnienia pracownika z obowiązku świadczenia pracy do upływu okresu wypowiedzenia (art. 36² Kodeksu pracy). W tym przepisie wprost przesądzono, że w okresie zwolnienia ze świadczenia pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia ustalanego jak za urlop wypoczynkowy (§ 5 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy).

Zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy nie musi dotyczyć całego okresu wypowiedzenia. Nawet jeśli początkowo tak je określono, pracownik może zostać z niego odwołany, gdy wyrazi na to zgodę. Zatem w takim przypadku nie jest wykluczone skorzystanie przez pracownika w okresie wypowiedzenia ze zwolnienia na poszukiwanie pracy. W praktyce przy ustalaniu wynagrodzenia w okresie wypowiedzenia może się zdarzyć, że trzeba je będzie policzyć dla różnych sytuacji, tj. za: czas przepracowany, okres zwolnienia ze świadczenia pracy, okres zwolnienia na poszukiwanie pracy i okres wykorzystanego w trakcie wypowiedzenia urlopu wypoczynkowego.

PRZYKŁAD

Załóżmy, że pracownik z poprzedniego przykładu w ostatnim miesiącu zatrudnienia, tj. w marcu 2016 r., przez 7 dni wykonywał pracę, korzystał z 3 dni zwolnienia na poszukiwanie pracy, przez 2 dni przebywał na urlopie wypoczynkowym i przez 10 dni był zwolniony z obowiązku pracy w okresie wypowiedzenia. Premia regulaminowa wypłacona w ostatnich 3 miesiącach wyniosła: w grudniu 2015 r. – 600 zł (168 godz. przepracowanych), w styczniu 2016 r. – 500 zł (152 godz. przepracowane), w lutym 2016 r. – 550 zł (168 godz. przepracowanych). Premia za marzec 2016 r. wynosi 300 zł. We wskazanych miesiącach pracownik był obecny w pracy. Wynagrodzenie za te okresy należy obliczyć odrębnie, tj.:

1) wynagrodzenie za pracę:

● 5000 zł : 176 godz. = 28,41 zł (wynagrodzenie za 1 godz. pracy),

● 28,41 zł x 56 godz. (7 dni pracy) = 1590,96 zł;

2) wynagrodzenie za zwolnienie na poszukiwanie pracy:

● ze składników stałych za 1 godz.: 5000 zł : 176 godz. = 28,41 zł,

● ze składników zmiennych za 1 godz.: 1,97 zł (obliczone w poprzednim przykładzie),

● 24 godz. x 30,38 zł (28,41 zł + 1,97 zł) = 729,12 zł (wynagrodzenie ze składników stałych i zmiennych);

3) wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy:

● ze składników stałych za 1 godz.: 5000 zł : 176 godz. = 28,41 zł,

● ze składników zmiennych za 1 godz.: 1650 zł : 488 godz. (168 godz. + 152 godz. + + 168 godz.) = 3,38 zł,

● 16 godz. (2 dni) x 31,79 zł (28,41 zł + 3,38 zł) = 508,64 zł (wynagrodzenie ze składników stałych i zmiennych);

4) wynagrodzenie za zwolnienie z obowiązku pracy w okresie wypowiedzenia:

● 80 godz. (10 dni) x 31,79 zł (stawka za 1 godzinę jest taka sama jak w przypadku wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy) = 2543,20 zł.

Pracownik powinien otrzymać za marzec 2016 r. wynagrodzenie w łącznej wysokości 5671,92 zł (1590,96 zł + 300 zł + 729,12 zł + 508,64 zł + 2543,20 zł).

Pracodawca nie musi udzielać dni wolnych na poszukiwanie pracy z własnej inicjatywy.

Dołącz do nas na Facebooku!

PODSTAWA PRAWNA:

● art. 34, art. 36, art. 36², art. 37 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy – j.t. Dz.U. z 2014 r., poz. 1502; ost.zm. Dz.U. z 2015 r., poz. 1268

● § 5 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy – Dz.U. Nr 62, poz. 289; ost.zm. Dz.U. z 2015 r., poz. 2000

● § 6–9 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop – Dz.U. Nr 2, poz. 4; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 174, poz. 1353.

Zadaj pytanie na FORUM Kadry!