Wypłata nienależnego wynagrodzenia

W trakcie działalności pracodawcy może się zdarzyć, że niesłusznie bądź w zawyżonej kwocie wypłaci wynagrodzenie pracownikowi. Takie przypadki najczęściej spowodowane są błędem ludzkim, na które pracownik nie ma żadnego wpływu. Z tego powodu należy się zastanowić jak rozwiązać sytuację, w której pracownik otrzymał od pracodawcy nienależne wynagrodzenie. Pierwszym skojarzeniem nasuwającym się w takiej sytuacji wydaje się być zobowiązanie pracownika do zwrotu nienależnego świadczenia, jednak czy to jest właściwe podejście?

Badając zagadnienia nienależnie wypłaconego pracownikowi wynagrodzenia, w pierwszej kolejności wskazać należy, iż pracodawca zobowiązany jest do wypłaty pracownikowi umówionego wynagrodzenia w terminie i w poprawnej wysokości. Nie spełnia swojego obowiązku pracodawca wypłacający wynagrodzenie wyższe oraz nienależne.

W związku z tym, istnieje uzasadnione prawdopodobieństwo, że pracownik będzie bronił się przed zgłoszonym przez pracodawcę żądaniem zwrotu bezpodstawnie uzyskanego wynagrodzenia, w następujący sposób: nienależne świadczenie pracodawcy, pracownik wydatkował i nie jest już wzbogacony, gdyż zgodnie z art. 409 k.c. w zw. z art. 300 k.p. obowiązek wydania korzyści lub zwrotu jej wartości wygasa, jeżeli ten, kto korzyść uzyskał, zużył ją lub utracił w taki sposób, że nie jest już wzbogacony, chyba, że wyzbywając się korzyści lub zużywając ją powinien był liczyć się z obowiązkiem zwrotu. Przypisanie zaś pracownikowi powinności liczenia się z obowiązkiem zwrotu nienależnie pobranego wynagrodzenia za pracę musi uwzględniać, że zgodnie z art. 18 k.p. pracodawca może indywidualnym aktem przyznać pracownikowi wynagrodzenie w rozmiarze większym niż wynikający z obowiązujących przepisów płacowych, jak zawarł Sąd Najwyższy w uzasadnieniu do wyroku z dnia 20 czerwca 2001 roku, sygn. akt I PKN 511/00.

Polecamy książkę: Umowy zlecenia i inne umowy cywilnoprawne od 1 stycznia 2017 r.

Za ostateczne rozwiązanie niniejszego problemu można uznać wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 czerwca 2010 roku, sygn. akt I PK 31/10, zgodnie, z którym pracodawca nie może domagać się od pracownika zwrotu nienależnie wypłaconej pensji, jeśli księgowa/y lub elektroniczny system pomylił się w wyliczeniach. W takiej sytuacji pracodawca nie może mu zarzucić bezpodstawnego wzbogacenia.

Niemniej jednak mając na względzie poczynione powyżej uwagi, pracodawca może wezwać pracownika do zwrotu nienależnego albo wezwać go o wyrażenie zgodny na potrącenie nadpłaconej konkretnej kwoty na mocy art. 91 k.p.. Jeśli pracownik wyrazi zgodę na potracenie to musi być ona wyrażona na piśmie i wskazywać konkretną kwotę jak ma być potrącona.

Z powyższego wynika, iż w razie pomyłki pracodawcy, pracownik w zasadzie nie jest zobowiązany do zwrotu nienależnego wynagrodzenia. Pracodawca może praktycznie liczyć wyłącznie na dobrą wolę pracownika, co w praktyce wbrew pozorom jest często spotykane. Niewielu pracowników pragnie wchodzić z pracodawcą w konflikt na tle finansowym. Co jednak nie zmienia faktu, iż pracodawca praktycznie jest pozbawiony skutecznej metody odzyskania nienależnego wynagrodzenia.

Podstawa prawna: Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks pracy.