Rekompensata za pracę w wolną sobotę

Kodeks pracy stanowi, że czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy. W wyjątkowych sytuacjach dopuszcza się  możliwość pracy 6 dnia, ale za odpowiednią rekompensatą. Wyjątkowe okoliczności zostały określone w art. 151 ¹ § 1 k.p.:

1. konieczności przeprowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii;
2. szczególne potrzeby pracodawcy.

Praca w dzień wolny od pracy

Poruszoną kwestię reguluje art. 151³ k.p. Przepis ten stanowi, że pracownikowi, który wykonywał pracę w dniu wolnym od pracy wynikającym z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy, przysługuje w zamian inny dzień wolny od pracy udzielony w tym samym okresie rozliczeniowym, w terminie uzgodnionym z pracownikiem. Ustawowo przewidzianą formą jest udzielenie innego dnia wolnego od pracy - art. 151³ k.p.

Rekomendowany produkt: Kodeks pracy 2016 z komentarzem + poradnik w prezencie

Nieudzielenie dnia wolnego jest wykroczeniem przeciwko prawom pracownika z art. 281 pkt 5 k.p. i jest zagrożone karą grzywny.

Uprawnienie to powstaje niezależnie od ilości godzin przepracowanych w dniu wolnym wynikającym z rozkładu nawet jeżeli praca była wykonywana krótko, np. przez 4 godziny, pracownik może domagać się pełnego dnia wolnego w zamian. Należy podkreślić, że pracodawca nie ma prawa wyboru sposobu rekompensowania pracy w dniu wolnym wynikającym z przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy.

W omawianym przypadku możliwa jest jednak zamiana dnia wolnego na dodatkowe wynagrodzenie w sytuacji, gdy pracownik i pracodawca nie mogą ustalić terminu odbioru wolnego dnia lub odbiór wolnego dnia jest niemożliwy, ponieważ praca w sobotę odbywała się w ostatnim dniu okresu rozliczeniowego.

Dodatek ten przysługuje w wysokości 100% za pierwsze 8 godzin pracy w sobotę oraz 50% za każdą kolejną godzinę pracy ponad 8 godzin danego dnia.

Praca w godzinach nadliczbowych

Inaczej przedstawia się sytuacja, gdy praca świadczona przez pracownika w dzień wolny była jednocześnie pracą w godzinach nadliczbowych.

Jakie to będą sytuacje?

Pracą w godzinach nadliczbowych jest prawa wykonywana ponad obwiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy (art. 151 par 1 kp). Pracą w godzinach nadliczbowych jest praca dopuszczalna w razie: