Wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych

Praca w godzinach nadliczbowych - kiedy dopuszczalna

Co do zasady, czas pracy nie może przekra­czać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w prze­ciętnie 5-dniowym tygodniu pracy w przyjętym okre­sie rozliczeniowym. Jest to norma dobowa (8 godzin) oraz średniotygodniowa (przeciętnie 40 godzin w tygodniu pracowniczym). Przepisy prawa pracy mogą przewidywać inne normy czasu pracy. Pracą w godzinach nadliczbowych może być także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązujące­go pracownika systemu i rozkładu czasu pracy. W innych systemach czasu pracy niż system pod­stawowy pracownicy z założenia mogą pracować w wyższym wymiarze dobowym niż wynosi norma (art. 135-138 i art. 143 i 144 k.p.), co jest rekompen­sowane skróconym czasem pracy w innych dniach. W takim przypadku niezasadne jest odwoływanie się do normy (np. 8-godzinnej).

Praca w godzinach nadliczbowych jest dopuszczal­na w sytuacji:

• konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii,
• szczególnych potrzeb pracodawcy.

O tym, czy występuje konieczność pracy w godzi­nach nadliczbowych, decyduje pracodawca. Pracownik nie może odmówić pracy w godzi­nach nadliczbowych.

Rekomendowany produkt: 100 pytań o wynagrodzenia w 2015 r. (PDF)

Jednak w godzinach nad­liczbowych nie mogą być zatrudniani młodociani, kobiety w ciąży oraz pracownicy niepełnosprawni (z wyjątkiem przypadków zatrudnienia przy pilno­waniu i gdy lekarz wyrazi na to zgodę), a pracowni­ka opiekującego się dzieckiem do 4 lat nie można zatrudniać bez jego zgody. W godzinach nadliczbowych mogą pracować pra­cownicy zarządzający zakładem pracy i kierownicy wyodrębnionych komórek organizacyjnych zakładu pracy. Za pracę w nadgodzinach, co do zasady, nie otrzymują oni rekompensaty. Odpracowywanie (na wniosek pracownika) zwolnienia z pracy w celu załatwienia prywatnych spraw nie jest pracą w godzinach nadliczbowych.

Godziny nadliczbowe a wynagrodzenie

Za pracę w godzinach nadliczbowych, oprócz nor­malnego wynagrodzenia, pracownikowi przysługuje dodatek w wysokości:

1. 100% wynagrodzenia - za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających:

• w nocy,
• w niedziele i święta niebędące dla pracowni­ka dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy,
• w dniu wolnym od pracy udzielonym pracow­nikowi w zamian za pracę w niedzielę lub w święto, zgodnie z obowiązującym go roz­kładem czasu pracy,