Proponowana pensja w ofertach pracy i jawność wynagrodzeń w firmie. Czy Sejm zajmie się zmianą przepisów?

• Konieczna implementacja dyrektywy o równości wynagrodzeń
• Założenia projektu nowelizacji Kodeksu pracy
• Nie będzie jawności wynagrodzeń w firmach
• Informacja o wynagrodzeniu przed nawiązaniem stosunku pracy
• Co dalej z projektem nowelizacji Kodeksu pracy

Konieczna implementacja dyrektywy o równości wynagrodzeń

Posłowie pracują nad projektem ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy. Proponowane w projekcie zmiany mieściły się w zakresie europejskiej dyrektywy 2023/970 z 10 maja 2023 r. w sprawie wzmocnienia stosowania zasady równości wynagrodzeń dla mężczyzn i kobiet za taką samą pracę lub pracę o takiej samej wartości za pośrednictwem mechanizmów przejrzystości wynagrodzeń oraz mechanizmów egzekwowania. Rozwiązania tej tzw. dyrektywy o równości wynagrodzeń powinny zostać wdrożone do polskiego systemu prawnego do 7 czerwca 2026 r.

Dyrektywa przewiduje obowiązki informacyjne pracodawców w sferze płacowej. Chodzi głównie o udostępnienie osobom kandydującym do pracy, przed rozmową kwalifikacyjną, informacji o początkowym wynagrodzeniu lub jego przedziale. Ponadto, na żądanie pracowników, obowiązkiem pracodawców jest udzielenie informacji dotyczących przeciętnego wynagrodzenia współpracowników z podziałem na płeć w stosunku do wynagrodzenia wnioskującego pracownika.

Założenia projektu nowelizacji Kodeksu pracy

Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy zakładał zobowiązanie pracodawców do przedstawiania w publikowanych przez nich ofertach zatrudnienia kwoty proponowanego poziomu wynagrodzenia i wskazywania jego minimalnej i maksymalnej wysokości. Informacja miała też zawierać wzmiankę, że kwota ta podlega negocjacji.

Projektodawcy przewidzieli także zasadę, że wynagrodzenie, jak i jego poziom, będą jawne podczas trwania stosunku pracy. Pracownicy będą mieli prawo wystąpić do pracodawcy z wnioskiem o udzielenie informacji dotyczącej ich indywidualnego poziomu wynagrodzenia oraz średnich poziomów wynagrodzenia, w podziale na płeć w odniesieniu do kategorii pracowników wykonujących taką samą pracę jak oni lub pracę o takiej samej wartości.

Nie będzie jawności wynagrodzeń w firmach

Po pierwszym czytaniu na posiedzeniu Sejmu projekt został skierowany do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach. Wpływające do Komisji opinie m.in. Sądu Najwyższego, związków zawodowych czy organizacji przedsiębiorców spowodowały zmiany w treści projektu nowelizacji Kodeksu pracy.

W opiniach można było znaleźć krytyczne uwagi na temat sposobu implementacji dyrektywy o równości wynagrodzeń. Podkreślano, że za implementację unijnych dyrektyw odpowiedzialny jest rząd, a nie grupa posłów. Wskazywano, że tak ważne przepisy powinny być uzgadniane w ramach prac Rady Dialogu Społecznego. W efekcie projekt został okrojony z przepisów zakładających wprowadzenie zasady jawności wynagrodzeń w przedsiębiorstwie.

Informacja o wynagrodzeniu przed nawiązaniem stosunku pracy

Uchowała się natomiast część dotycząca obowiązkowego przedstawiania w ofertach pracy proponowanego wynagrodzenia. Obecnie projekt zakłada, że osoba ubiegająca się o zatrudnienie, jeszcze przed nawiązaniem stosunku pracy, otrzyma od pracodawcy informację o:

• wynagrodzeniu (obejmującym wszystkie składniki wynagrodzenia, bez względu na ich nazwę i charakter, a także inne świadczenia związane z pracą, przyznawane pracownikom w formie pieniężnej lub w innej formie niż pieniężna), jego początkowej wysokości lub jego przedziale – opartym na obiektywnych, neutralnych kryteriach, w szczególności pod względem płci;
• odpowiednich postanowieniach układu zbiorowego pracy lub regulaminu wynagradzania – w przypadku, gdy pracodawca jest objęty układem zbiorowym pracy lub obowiązuje u niego regulamin wynagradzania.

Ponadto pracodawca będzie musiał zapewnić, aby ogłoszenia o naborze na wolne stanowisko oraz nazwy stanowisk były neutralne pod względem płci, a proces rekrutacyjny przebiegał w sposób niedyskryminujący.

Co dalej z projektem nowelizacji Kodeksu pracy

Sejm miał zająć się projektem ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy na posiedzeniu w dniu 23 kwietnia 2025 r. Tak przewidywał porządek dzienny 33. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. Niestety, debata nad projektem nowelizacji Kodeksu pracy została przełożona na inny termin.