Prawa pracownicy w okresie ciąży

Pracodawca nie może w okresie ciąży wypowiedzieć pracownicy ani rozwiązać umowy o pracę, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z jej winy i reprezentująca pracownicę zakładowa organizacja związkowa wyraziła zgodę na rozwiązanie umowy. Zasadę tę stosuje się do wszystkich umów o pracę, z wyłączeniem jednak umowy na okres próbny nieprzekraczający 1 miesiąca.

Ochrona przed wypowiedzeniem umowy o pracę >>

Rozwiązanie przez pracodawcę umowy o pracę za wypowiedzeniem może nastąpić w przypadku pracownicy w ciąży tylko w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy. W takim jednak wypadku pracodawca jest zobowiązany uzgodnić z reprezentującą pracownicę zakładową organizacją związkową termin rozwiązania tej umowy. Umowa o pracę zawarta na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy albo na okres próbny przekraczający 1 miesiąc, która uległaby rozwiązaniu po upływie 3. miesiąca ciąży, przedłuża się do dnia porodu. Nie dotyczy to jednak umowy na czas zastępstwa – umowa ta kończy się w terminie określonym w umowie.

Zakres obowiązków pracownika >>

Pracownicy w ciąży nie wolno również zatrudniać w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej oraz nie wolno bez jej zgody delegować poza stałe miejsce pracy ani zatrudniać w przerywanym systemie czasu pracy. Dobowy wymiar czasu pracy takiej pracownicy nie może przekraczać 8 godzin bez względu na system czasu pracy, w którym jest ona zatrudniona. Pracodawca jest zatem zobowiązany na okres ciąży zmienić rozkład czasu pracy w sposób umożliwiający wykonywanie pracy poza porą nocną oraz w czasie nieprzekraczającym 8 godzin na dobę. Jeżeli powyższe rozwiązania są niemożliwe do zrealizowania lub niecelowe, pracodawca musi przenieść pracownicę do innej pracy. W razie braku takich możliwości pracodawca musi zwolnić pracownicę na czas niezbędny z obowiązku świadczenia pracy. Takie zmiany w organizacji czasu pracy pracownicy nie mogą jednak powodować obniżenia jej wynagrodzenia. Dlatego też pracownicy należy się w takich sytuacjach dodatek wyrównawczy.

Trzeba również pamiętać, że pracodawca zatrudniający pracownicę w ciąży przy pracy wzbronionej takiej pracownicy (bez względu na stopień narażenia na czynniki niebezpieczne lub szkodliwe dla zdrowia) jest zobowiązany przenieść pracownicę do innej pracy, a jeżeli jest to niemożliwe, zwolnić ją na czas niezbędny z obowiązku świadczenia pracy. 

Pozakodeksowa ochrona przed wypowiedzeniem umowy o pracę >>

Przy pozostałych pracach szkodliwych lub niebezpiecznych (ze względu na stopień narażenia na określone czynniki) pracodawca jest zobowiązany przede wszystkim ograniczyć czas pracy, aby wyeliminować zagrożenia dla zdrowia lub bezpieczeństwa pracownicy. Jeżeli byłoby to jednak niemożliwe lub niecelowe, pracodawca jest zobowiązany przenieść pracownicę do innej pracy albo zwolnić ją z obowiązku świadczenia pracy na czas niezbędny. Takie działania nie mogą również powodować zmniejszenia wynagrodzenia, a co za tym idzie, pracownicy w razie konieczności przysługuje dodatek wyrównawczy do wynagrodzenia.