Pomniejszenie urlopu wypoczynkowego za okresy nieobecności w pracy
Jak pomniejszać proporcjonalnie urlop wypoczynkowy za okresy nieobecności w pracy
Dłuższa nieobecność pracownika w pracy w ściśle określonych przypadkach skraca wymiar jego urlopu wypoczynkowego. Wymiar urlopu wypoczynkowego nie podlega zmniejszeniu, jeżeli pracownik przed rozpoczęciem okresu nieobecności wykorzystał już cały przysługujący mu urlop.
Pomniejszenia wymiaru urlopu wypoczynkowego dokonuje się po trwającym co najmniej 1 miesiąc okresie:
- urlopu bezpłatnego,
- urlopu wychowawczego,
- odbywania zasadniczej służby wojskowej lub jej form zastępczych, okresowej służby wojskowej, przeszkolenia wojskowego albo ćwiczeń wojskowych,
- tymczasowego aresztowania,
- odbywania kary pozbawienia wolności,
- nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy.
Polecany produkt: Monitor Prawa Pracy i Ubezpieczeń
Wskazówka 1. Wymiar urlopu wypoczynkowego po okresie nieobecności obniża się o miesiące nieprzepracowane
Przepisy prawa pracy nie określają, w jaki konkretnie sposób należy dokonywać proporcjonalnego pomniejszenia wymiaru urlopu wypoczynkowego. W szczególności nie jest jasne, czy należy ustalać wymiar urlopu za pełne, przepracowane miesiące czy za liczbę przepracowanych miesięcy pomniejszoną o pełne, nieprzepracowane miesiące. W praktyce najczęściej stosuje się drugą z tych metod, tj. od liczby miesięcy pozostawania w zatrudnieniu w danym roku odejmuje się 1/12 za każdy pełny miesiąc nieobecności pracownika w pracy.
Rekomendowany produkt: 100 pytań o urlopy wypoczynkowe + CD
Pracownik o 4-letnim stażu pracy, zatrudniony od początku 2015 r., był nieobecny w pracy z powodu tymczasowego aresztowania od 5 marca do 14 maja 2015 r. Okres nieobecności obejmował 2 pełne miesiące i 10 dni. Ustalając wymiar urlopu wypoczynkowego za 2015 r. należy odjąć pracownikowi 2/12 z całorocznej puli. Wymiar urlopu wypoczynkowego za 2015 r. (przy założeniu, że w 2015 r. nie wystąpią już kolejne okresy nieobecności, a pracownik pozostanie w zatrudnieniu u pracodawcy co najmniej do końca 2015 r.) wyniesie zatem: 20 dni x 10/12 = 17 dni, po zaokrągleniu.
Wskazówka 2. Zmniejszenie wymiaru urlopu następuje tylko w roku powrotu pracownika do pracy oraz za pełne lata nieobecności
Pomniejszenia wymiaru urlopu wypoczynkowego dokonuje się tylko w roku kalendarzowym, w którym pracownik powrócił do pracy. Urlop wypoczynkowy nie ulega proporcjonalnemu zmniejszeniu za rok, w którym rozpoczęła się nieobecność, jeżeli pracownik w tym roku nie powrócił do pracy.
Zadaj pytanie: FORUM
Pracownik o 6-letnim stażu pracy korzystał z urlopu bezpłatnego od 1 lipca 2014 r. do 30 kwietnia 2015 r. Urlop wypoczynkowy za 2014 r. ustala się pracownikowi w pełnym wymiarze (tj. 20 dni). Natomiast urlop wypoczynkowy za 2015 r. należy pomniejszyć o 4/12 z tytułu urlopu bezpłatnego. Wymiar urlopu wypoczynkowego za cały 2015 r. wynosi więc: 20 dni x 8/12 = 14 dni, po zaokrągleniu.
Gdy nieobecność pracownika obejmuje pełny rok kalendarzowy, w ogóle nie ustala się urlopu wypoczynkowego za ten rok.
Pracownik o 13-letnim stażu pracy odbywał karę pozbawienia wolności od 20 września 2013 r. do 30 kwietnia 2015 r. W takim przypadku za 2013 r. pracownik otrzymuje urlop wypoczynkowy w pełnym wymiarze. Za 2014 r. pracownikowi w ogóle nie należy się urlop wypoczynkowy. Natomiast urlop za 2015 r. należy ustalić w proporcji do okresu przepracowanego, tj. 26 dni x 8/12 = 18 dni, po zaokrągleniu.
Wskazówka 3. Krótkie nieobecności można sumować
Nieobecności z ww. przyczyn trwające krócej niż 1 miesiąc nie wpływają na wymiar należnego pracownikowi urlopu wypoczynkowego.
Pracownik korzystał z urlopu bezpłatnego w okresie od 10 kwietnia do 5 maja 2015 r. Okres nieobecności obejmował 26 dni, a więc był krótszy niż 1 miesiąc. Pracownik otrzyma urlop wypoczynkowy ustalony w taki sposób, jak gdyby świadczył pracę przez cały kwiecień i maj 2015 r.
Niepełny wymiar czasu pracy a urlop wypoczynkowy i nadgodziny
Wątpliwości dotyczą tego, czy pojedyncze nieobecności krótsze niż 1 miesiąc, przerywane okresami efektywnego świadczenia pracy, należy sumować i dokonywać pomniejszenia w przypadku, gdyby razem obejmowały 1 miesiąc lub więcej. W tym zakresie można spotkać się zarówno z poglądem o możliwości sumowania okresów nieobecności, jak i z poglądem, że wymiar urlopu ulega zmniejszeniu tylko z tytułu okresów nieobecności trwających nieprzerwanie co najmniej 1 miesiąc. Przeważa pogląd, że takie okresy nieobecności sumuje się, traktując każde 30 dni nieobecności jak 1 miesiąc.
Pracownik o 14-letnim stażu pracy korzystał z urlopu bezpłatnego w okresie od 4 do 25 marca 2015 r. (22 dni) oraz w okresie od 10 do 23 kwietnia 2015 r. (14 dni). Łącznie okresy nieobecności obejmowały 36 dni. Wymiar urlopu za 2015 r. należy pomniejszyć o 1/12, a więc wyniesie on: 26 dni x 11/12 = 24 dni, po zaokrągleniu.
Z przepisów nie wynika również, czy sumowaniu podlegają niejednorodne okresy nieobecności. Przeważa jednak pogląd, że można sumować okresy nieobecności wynikające z różnych przyczyn (takie stanowisko zaprezentowano w piśmie Państwowej Inspekcji Pracy z 5 sierpnia 2009 r.).
Od 15 marca do 12 kwietnia 2015 r. pracownik przebywał w areszcie. Po wyjściu z aresztu stawił się na kilka dni do pracy, ale zaprzestał przychodzenia do pracy od 21 kwietnia 2015 r. Nieobecność trwała do 27 kwietnia br. 28 kwietnia br. pracownik stawił się w pracy. W tym samym dniu pracodawca wręczył mu dyscyplinarne zwolnienie z pracy z powodu nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy. Proporcjonalnie należny pracownikowi wymiar urlopu za 4 miesiące pozostawania w zatrudnieniu w 2015 r. (styczeń –kwiecień) trzeba pomniejszyć o 1/12 jego wymiaru, gdyż zsumowane okresy nieobecności pracownika w tym roku przekraczają 1 miesiąc. Pracownikowi przysługuje zatem za ten rok urlop w wymiarze 3/12 z 20 lub 26 dni.
Wskazówka 4. Jeśli powód nieobecności w pracy jest inny niż okresy wymienione w Kodeksie pracy – pracownik zachowuje cały urlop
Pracodawca nie może pomniejszyć proporcjonalnie urlopu wypoczynkowego pracownika w sytuacji, gdy nieobecność jest spowodowana inną przyczyną niż wymieniona w art. 1552 § 1 Kodeksu pracy. Wymiar urlopu pozostaje więc niezmieniony, gdy nieobecność jest spowodowana np.:
- urlopem macierzyńskim,
- urlopem rodzicielskim,
- chorobą – w okresie pobierania wynagrodzenia i zasiłku chorobowego oraz świadczenia rehabilitacyjnego.
Wymiar urlopu wypoczynkowego pracownika korzystającego z urlopu wychowawczego
Pracownik zachowuje prawo do pełnego urlopu wypoczynkowego nawet w sytuacji, gdy jego nieobecność z tych przyczyn obejmowała pełny rok kalendarzowy (uchwała SN z 4 kwietnia 1995 r., I PZP 10/95, OSNP 1995/18/228).
Pracownica o 5-letnim stażu pracy, zatrudniona u pracodawcy na pełny etat od 1 lutego 2011 r., w 2013 r. zaszła w ciążę. Od drugiego trymestru ciąży korzystała ze zwolnienia lekarskiego obejmującego okres od 1 listopada 2013 r. do 17 kwietnia 2014 r. 18 kwietnia 2014 r. nastąpił poród, po którym do 16 kwietnia 2015 r. pracownica przebywała kolejno na urlopach: macierzyńskim podstawowym i dodatkowym oraz rodzicielskim. 17 kwietnia 2015 r. powróciła do pracy. Mimo nieobecności trwającej łącznie od 1 listopada 2013 r. do 16 kwietnia 2015 r. pracownica zachowuje cały 20-dniowy urlop wypoczynkowy za 2013, 2014 oraz 2015 r.
Prawa do urlopu wypoczynkowego w pełnym wymiarze nie traci również pracownica, która korzysta u pracodawcy z możliwości łączenia pracy na część etatu z korzystaniem z proporcjonalnej części urlopu rodzicielskiego (odpowiedź Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej z 8 maja 2014 r. na zapytanie poselskie nr 6509).
Pracownica o 7-letnim stażu pracy złożyła wniosek o dopuszczenie jej do pracy na 1/2 etatu w okresie 26-tygodniowego urlopu rodzicielskiego. W takim przypadku urlop wypoczynkowy należy się pracownicy w pełnym, 20-dniowym wymiarze (tj. 160 godzin), mimo że jej faktyczny czas pracy obejmuje tylko połowę nominalnych godzin pracy.
Wskazówka 5. Nieobecność w pracy nie wpływa na wymiar urlopu w sytuacji, gdy został on wykorzystany wcześniej
Gdyby urlop wypoczynkowy za dany rok został przez pracownika wykorzystany w całości jeszcze przed wystąpieniem dłuższej nieobecności, to urlop należny za późniejsze okresy zatrudnienia nie ulega pomniejszeniu.
W okresie od 13 kwietnia do 11 maja 2015 r. pracownikowi o 3-letnim stażu pracy udzielono 20 dni urlopu wypoczynkowego należnego za 2015 r. Pracownik złożył następnie wniosek o urlop bezpłatny w okresie od 1 czerwca do 30 listopada 2015 r. Mimo że efektywnie będzie świadczył pracę tylko przez kilka miesięcy, a wykorzystał cały należny urlop wypoczynkowy za 2015 r., nie ma żadnych dodatkowych zobowiązań w stosunku do pracodawcy. Nie można zatem pomniejszyć wymiaru urlopu należnego mu za kolejny rok zatrudnienia.
Prawo do urlopu - najważniejsze informacja o urlopach wypoczynkowych
Wskazówka 6. Warunkiem pomniejszenia urlopu wypoczynkowego jest powrót do pracy
Jeśli rozwiązanie umowy o pracę następuje jeszcze w trakcie nieobecności pracownika, może pojawić się wątpliwość, czy istnieje podstawa prawna do pomniejszenia wymiaru urlopu wypoczynkowego. Sformułowanie art. 1552 § 1 Kodeksu pracy prowadzi bowiem do wniosku, że warunkiem pomniejszenia urlopu jest zakończenie nieobecności i powrót pracownika do pracy.
Pracownik korzystał z urlopu bezpłatnego od 15 stycznia 2015 r. do dnia rozwiązania stosunku pracy, tj. do 31 maja 2015 r. W tej sytuacji nie ma podstaw do pomniejszenia pracownikowi wymiaru urlopu za czas korzystania z urlopu bezpłatnego, gdyż nie zrealizował się warunek pomniejszenia urlopu w związku z powrotem pracownika do pracy.
Inaczej jest jednak w sytuacji, gdy nieobecność rozpoczęła się 1 stycznia danego roku lub wcześniej i trwała nieprzerwanie do momentu rozwiązania stosunku pracy. W takim bowiem przypadku 1 stycznia nie nastąpiło w ogóle nabycie prawa do urlopu wypoczynkowego. A zatem nie ma też konieczności pomniejszania proporcjonalnego wymiaru urlopu (uchwała SN z 25 września 1980 r., V PZP 2/80, OSNC 1981/4/46).
Pracownik przebywał na urlopie bezpłatnym od 1 września 2014 r. 5 maja 2015 r. nastąpiło rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron. Urlop bezpłatny trwał nieprzerwanie do dnia rozwiązania stosunku pracy. Pracownik nie nabywa więc prawa do urlopu wypoczynkowego za 2015 r. Natomiast urlop wypoczynkowy za 2014 r. należy się pracownikowi w pełnym wymiarze.
Wskazówka 7. Urlop wychowawczy pomniejsza urlop wypoczynkowy na innych zasadach
Ogólną zasadą jest, że jeśli okres nieobecności rozpoczyna się po 1 stycznia danego roku i kończy w tym samym roku kalendarzowym, to z chwilą zakończenia nieobecności wymiar urlopu pracownika ulega zmniejszeniu.
Ustalenie wymiaru urlopu proporcjonalnego
Pracownik o 2-letnim stażu pracy odbył karę 3 miesięcy pozbawienia wolności w okresie od 9 stycznia do 8 kwietnia 2015 r. Z chwilą powrotu pracownika do pracy wymiar należnego mu urlopu wypoczynkowego ulega pomniejszeniu o 3/12, tj. wyniesie on: 20 dni x x 9/12 = 15 dni.
Odrębne zasady dotyczą jednak rozpoczętego i zakończonego w tym samym roku kalendarzowym urlopu wychowawczego. Nie pomniejsza on należnego pracownikowi wymiaru urlopu wypoczynkowego.
Pracownica o 14-letnim stażu pracy złożyła wniosek o pierwszą część urlopu wychowawczego od 16 marca do 31 maja 2015 r. 1 czerwca 2015 r. powróciła do pracy. W tej sytuacji za 2015 r. pracownica zachowuje prawo do pełnego 26-dniowego urlopu wypoczynkowego. Inaczej byłoby, gdyby wniosek pracownicy o urlop wychowawczy obejmował cały 2015 r. – nie nastąpiłoby wówczas nabycie prawa do urlopu wypoczynkowego za 2015 r.
Podstawa prawna:
- art. 1551 § 1 pkt 2, art. 1552 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy – j.t. Dz.U. z 2014 r., poz. 1502; ost.zm. Dz.U. z 2014 r., poz. 1662
- § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop – Dz.U. Nr 2, poz. 14; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 174, poz. 1353
- Czytaj artykuły
- Rozwiązuj testy
- Zdobądź certyfikat
Pracownicy coraz bardziej odczuwają słabnącą siłę nabywczą swoich wynagrodzeń i wyraźnie oczekują, że ich pensje będą nadążać za rosnącymi cenami. 28 proc. zamierza w nadchodzącym czasie starać się o podwyżkę, a wzrostu wynagrodzenia oczekuje aż 62 proc. – wynika z badania „Barometr rynku pracy” Gi Group Holding.
Podwyżki dla budżetówki i emerytur stażowych będą przedmiotem porozumienia pomiędzy NSZZ „Solidarność” a rządem. Komisja Krajowa związku zgodziła się na podpisanie dokumentu.
Nowy okres świadczeniowy w programie „Rodzina 500 plus” rozpoczyna się 1 czerwca. Potrwa do 31 maja 2024 r. Jeśli wniosek o 500 plus zostanie złożony w czerwcu – ZUS wypłaci świadczenie do 31 sierpnia wraz z wyrównaniem kwoty świadczenia od czerwca.
W dniach 15-16 maja 2023 r. w Sztokholmie odbył się szczyt UE w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, którego celem było wyznaczenie perspektyw i celów do 2027 r. Co jest priorytetem dla UE w zakresie BHP i jakie akry prawne obowiązują w tym obszarze?
Pracowaliśmy nad rozwiązaniami, aby tzw. Mały ZUS był wydłużony o rok - powiedziała minister rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg.
Dzieci powinny znać swoje prawa! Rodzice, władze państwowe i społeczeństwo powinni respektować wartości, które są ważne dla rozwoju dziecka. Jednym z najważniejszych dokumentów, w którym spisane są prawa dziecka jest Konwencja o Prawach Dziecka. Polska podpisała Konwencję o Prawach Dziecka 7 czerwca 1991 r. Co wynika z Konwencji i z Deklaracji Praw Dziecka?
W czerwcu 2023 r. są cztery niedziele. Czy w którąś z nich zakaz handlu w niedziele i święta nie obowiązuje. Czy w czerwcu przypada więc niedziela handlowa? Wyjaśniamy.
Urzędy pracy świadczą usługi poradnictwa zawodowego, z których mogą korzystać zarówno osoby bezrobotne oraz poszukujące pracy, jak i pracodawcy. Na czym dokładnie polega ta usługa? W jakich formach może być realizowana? Wyjaśniamy.
W dniu 1 czerwca przypada Dzień Dziecka. W tym szczególnym czasie, ale i każdego dnia, warto pamiętać o ochronie pracy dzieci. Dzieci mogą bowiem pracować na roli, w ramach pomocy rodzicom w gospodarstwie. Należy jednak bezwzględnie przestrzegać pewnych zasad BHP. Szczególnie ważny jest wykaz czynności szczególnie niebezpiecznych, związanych z prowadzeniem gospodarstwa rolnego, których nie wolno powierzać dzieciom poniżej 16 lat. Jakie to czynności? Poniżej wykaz wraz z omówieniem.
Komunikat ZUS: Dostępna jest już aktualizacja aplikacji mobilnej mZUS. W nowej wersji zmieniliśmy wygląd aplikacji i rozbudowaliśmy ją o kolejne funkcje.
Trwa procedowanie świadczenia wspierającego, odbyło się już drugie czytanie w Sejmie. W dniu 24 maja 2023 r. przygotowano dodatkowe sprawozdanie Komisji Społecznej i Rodziny. Czym jest świadczenie wspierające? Kto będzie uprawniony do świadczenia wspierającego? W jakiej wysokości będzie przyznawane świadczenie wspierające?
Jak uzyskać świadczenie rehabilitacyjne? Kiedy należy się świadczenie rehabilitacyjne? Ile wynosi świadczenie rehabilitacyjne? Jak długo może trwać świadczenie rehabilitacyjne? Jak ZUS płaci świadczenie rehabilitacyjne?
W dniu 1 czerwca przypada Dzień Dziecka. Wielu zastanawia się czy dzieci mogą pracować. Często widzi się dzieci w reklamie czy w serialu telewizyjnym. Czy taka działalność dziecka ma charakter pracy zarobkowej? Czy na pracę dziecka potrzebna jest zgoda rodzica i inspektora pracy? Poniżej najważniejsze warunki formalne, aby móc legalnie zatrudniać dziecko i szanować jego prawa.
Badania pokazują, że polski rynek IT nadal charakteryzuje duża dynamika – po spadku zapotrzebowania na specjalistów IT w drugiej połowie 2022 r. popyt na ich pracę wzrasta. W jakich obszarach poszukiwania się specjaliści IT? Okazuje się, że m.in. co do wiedzy z zakresu: BI, Big Data, Data Science.
Jak podaje Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (dalej: KRUS) w dniu 31 maja 2023 r. upływa termin złożenia zaświadczenia lub oświadczenia dotyczącego rocznej kwoty granicznej podatku dochodowego od przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej za 2022 r. To ważny termin, należy o nim pamiętać, ponieważ konsekwencją może być ustanie ubezpieczenia społecznego rolników z dniem, do którego rolnik/domownik był zobowiązany złożyć takie zaświadczenie/oświadczenie w KRUS.
Zakończyć kryzys rosnących kosztów utrzymania: podnieść płace, opodatkować zyski! Takie hasło przewodnie towarzyszy kampanii, którą prowadzi Europejska Konfederacja Związków Zawodowych, czyli Europejska Konfederacja Związków Zawodowych (dalej: ETUC). Związki podkreślają konieczność wyrównania płacy pomiędzy kobietami i mężczyznami jak i ogólnie zagwarantowanie wyższych wynagrodzeń.
Złożenie rozliczenia składki zdrowotnej po terminie, który upłynął 22 maja, nie skutkuje konsekwencjami, ale tylko wysłanie wniosku o najpóźniej pierwszego czerwca - gwarantuje zwrot nadpłaty.
Średnie wynagrodzenie rodzimych specjalistów w sektorze IT wzrosło – takie są wnioski wynikające z badania „Raport Płacowy 2023”, przeprowadzonego przez firmę badawczą Valueships na zlecenie Organizacji Pracodawców Usług IT – SoDA w lutym 2023 roku. Osoby zatrudnione w oparciu o umowę o pracę otrzymały podwyżki wynoszące średnio 12 proc. r/r. Natomiast w przypadku kontraktów B2B pensje świadczących usługi urosły o 6 proc. r/r. Podwyżki te są odzwierciedleniem koniunktury, która w panowała w 2022 r. Na początku br. firmy deklarowały kolejne wzrosty płac. W związku z dynamicznymi zmianami w IT branżowi eksperci przewidują dalsze podwyżki, jednak nie na spodziewanych wcześniej poziomach. Według nich wyniosą one od 5 do 10 procent i będą dotyczyły jedynie konkretnych stanowisk, co wynika ze słabnącej sytuacji gospodarczej na świecie.
Czym jest urlop na żądanie? Czym różni się urlop wypoczynkowy od urlopu na żądanie? Czy urlop na żądanie to to samo co urlop z powodu siły wyższej? Z jakiego powodu można wziąć urlop na żądanie? Ile jest płatny urlop na żądanie? Kiedy się zgłasza urlop na żądanie?
Świadczenie wspierające i pielęgnacyjne na nowych zasadach. Przewidziano kilka progów. Świadczenie wspierające ma być tylko dla pełnoletnich, przed 18. rokiem życia jedynie świadczenie pielęgnacyjne, które ma być wypłacane na każde dziecko.
Śmiertelny wypadek strażaka podczas ćwiczeń - kto płaci za pogrzeb? Okazuje się, że szczególne uprawnienia przysługują rodzinie tylko w związku ze śmiercią strażaka w akcji ratowniczej.
Praca zdalna zagościła na stałe w wielu firmach. Od kwietnia zaczęły również w pełni obowiązywać przepisy Kodeksu pracy regulujące jej zasady. W wielu aspektach samą organizację pracy zdalnej mogą dookreślić pracodawcy za pomocą zapisów regulaminów pracy czy porozumień z pracownikami. Natomiast jeden aspekt pozostaje prawie całkowicie niezmieniony – jest nim zapewnienie bezpieczeństwa pracownikom. W związku tym umożliwiając pracę zdalną pracodawca musi mieć pewność, że warunki jej wykonywania są odpowiednie i nie będą generowały zagrożeń.
Do lekarskiego egzaminu weryfikacyjnego (LEW) przystąpi 29 maja 2023 r. w Łodzi 900 osób, które ukończyły studia medyczne w państwie niebędącym członkiem Unii Europejskiej i chcą wykonywać zawód lekarza w Polsce. To przede wszystkim obywatele Ukrainy i Białorusi.
Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych proponuje, by minimalne wynagrodzenie w 2024 r. wynosiło co najmniej 4300 zł od 1 stycznia, i co najmniej 4540 zł od lipca. Zdaniem Związku Przedsiębiorców i Pracodawców (ZPP) najlepsze będzie zamrożenie wynagrodzeń na obecnym poziomie.
Komentarze(0)
Pokaż: