Urlop zaległy 2021
Urlop zaległy - Kodeks pracy
Urlop zaległy to nic innego, jak urlop wypoczynkowy, którego pracownik nie wykorzystał w roku poprzednim (art. 168 Kodeksu pracy). Taki niewykorzystany urlop przechodzi na rok kolejny i zwany jest urlopem zaległym czyli urlopem z zeszłego roku.
Pani Anna z dniem 1 stycznia 2020 r. nabyła prawo do 26 dni urlopu wypoczynkowego. Do końca grudnia 2020 r. wykorzystała 16 dni. Od 1 stycznia 2021 r. pozostałe 4 dni stają się tzw. urlopem zaległym.
Co do zasady urlopu wypoczynkowego udziela się zgodnie z planem urlopów, który tworzy się uwzględniając wnioski pracowników. Jeśli w danym zakładzie pracy nie funkcjonuje plan urlopów, pracodawca powinien ustalać terminy urlopów z pracownikami. Jest to bowiem prawo pracownika, które służy odpoczynkowi i regeneracji sił. Wyjątkiem jest właśnie urlop zaległy, którego maksymalny termin wykorzystania określa Kodeks pracy.
Polecamy: Kodeks pracy 2021. Praktyczny komentarz z przykładami
Do kiedy urlop zaległy?
Zgodnie z ogólną regułą zawartą w art. Kodeksu pracy urlop zaległy należy wykorzystać do 30 września roku następującego po roku, w którym pracownik nabył prawo do tego urlopu (co ciekawe, poprzednie przepisy przewidywały termin – do końca marca). Zgodnie z prawem pracy najpóźniej można udzielić urlopu dnia 30 września – chodzi więc o to, aby pracownik rozpoczął najpóźniej urlop zaległy tego dnia. Jeśli więc pracownik przez większą cześć roku kalendarzowego nie wykorzystał urlopu zaległego, pracodawca może podjąć jednostronną decyzję o terminie, w którym ma ten urlop zostać wykorzystany. Za ewentualne uchybienie obowiązkowi skorzystania z tego urlopu do 30 września konsekwencje może ponosić pracodawca. W interesie pracodawcy leży więc dopilnowanie, aby każdy pracownik do tej daty nie miał już urlopu zaległego.
Czy w 2021 r. zaległy urlop należy wykorzystać do końca września? Czy może ze względu na epidemię COVID-19 obowiązują inne przepisy? Co na to ustawa covidowa?
Urlop zaległy a COVID-19
Ustawa covidowa wprowadziła szczególne przepisy na czas trwania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. Zgodnie z art. 15gc pracodawca może udzielić pracownikowi zaległego urlopu wypoczynkowego bez jego zgody i z pominięciem planu urlopów.
„W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, ogłoszonego z powodu COVID-19, pracodawca może udzielić pracownikowi, w terminie przez siebie wskazanym, bez uzyskania zgody pracownika i z pominięciem planu urlopów, urlopu wypoczynkowego niewykorzystanego przez pracownika w poprzednich latach kalendarzowych, w wymiarze do 30 dni urlopu, a pracownik jest obowiązany taki urlop wykorzystać.”
Prawnicy mają jednak pewne wątpliwości co do przytoczonego wyżej przepisu. Nie rozstrzyga bowiem o tym, czy limit 30 dni dotyczy całego okresu stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii czy roku kalendarzowego. Pracodawcy nie wiedzą czy mają stosować art. 168 Kodeksu pracy nakazujący wykorzystanie urlopu zaległego do 30 września czy przepis art. 15gc nieprzewidujący takiego terminu. Wydaje się jednak, że ustawa covidowa ma charakter przepisów szczególnych w stosunku do Kodeksu pracy. Reguluje sytuację okresu epidemii koronawirusa i w tym czasie należy ją stosować.
Warto podkreślić, że już na podstawie przepisów KP pracodawca mógł jednostronnie wysłać pracownika na zaległy urlop. Różnicą jest określenie terminu, do którego miał obowiązek to zrobić. Ustawa covidowa takiego terminu nie przewiduje. Wydaje się więc, że pracodawca może wysłać pracownika na zaległy urlop nawet w listopadzie czy grudniu i nie dojdzie w ten sposób do naruszenia przepisów Kodeksu pracy.
Specustawa ogranicza natomiast pracodawcę do 30 dni. Natomiast KP nie reguluje limitu dni urlopu zaległego, jaki pracodawca ma możliwość udzielić jednostronnie pracownikowi. Na gruncie ustawy covidowej pracodawca może samodzielnie skierować pracownika na urlop zaległy tylko do 30 dni. Jeśli pracownik posiada większą liczbę dni zaległych np. 35, pracodawca nie będzie mógł tych 5 pozostałych dni udzielić w samodzielnie ustalonym terminie bez zgody pracownika. Wygląda więc na to, że jest to mniej korzystne rozwiązanie z punktu widzenia pracodawcy od przepisów kodeksowych.
Aby było jeszcze bardziej skomplikowanie, niektórzy prawnicy uważają, że obowiązek wykorzystania urlopu zaległego z KP wciąż obowiązuje pracodawców, a limit 30 dni z ustawy covidowej dotyczy okresu po 30 września. W związku z licznymi wątpliwościami wystąpiliśmy z pytaniem do Ministerstwa Rozwoju, Pracy i Technologii z prośbą o wyjaśnienia. Gdy tylko otrzymamy odpowiedź, zamieścimy ją w tym artykule.
W każdym razie widoczną różnicą omawianych regulacji jest ułatwienie pracodawcom wysyłania pracowników na urlop zaległy w innym terminie niż jest to przewidziane w planie urlopów na 2021 r. Plan urlopów obejmuje bowiem także urlop zaległy. Ustawa covidowa wprost wskazuje na to, że pracodawca nie musi brać pod uwagę planu urlopów przy samodzielnym ustalaniu terminu urlopu zaległego pracownika.
Urlop zaległy - MRPiT (odpowiedź)
W dniu 29 stycznia 2021 r. otrzymaliśmy odpowiedź z ministerstwa:
"Na podstawie art. 15gc spec ustawy COVID-19 pracodawca może udzielić pracownikowi, w terminie przez siebie wskazanym, bez uzyskania zgody pracownika i z pominięciem planu urlopów, urlopu wypoczynkowego niewykorzystanego przez pracownika w poprzednich latach kalendarzowych, w wymiarze do 30 dni urlopu, a pracownik jest obowiązany taki urlop wykorzystać.
Z przepisu tego wynika po pierwsze, że jednostronne wyznaczenie przez pracodawcę terminu urlopu pracownika dotyczy jedynie urlopu zaległego (nie obejmuje urlopu należnego za dany rok); po drugie wymiar urlopu zaległego udzielanego w ten sposób ogranicza się łącznie do 30 dni.
Przepis ten reguluje tylko te dwie kwestie nie odnosząc się i nie modyfikując przepisu art. 168 k.p. określającego termin udzielenia zaległego urlopu wypoczynkowego. Zatem może on być udzielony w sposób określony w art. 15 gc ustawy o COVID-19 najpóźniej do 30 września roku następnego."
Czy pracodawca może zmusić do urlopu zaległego?
W związku z powyższym powstaje pytanie – czy pracodawca może zmusić pracownika do wykorzystania urlopu zaległego w terminie ustalonym jednostronnie przez pracodawcę? Tak. Zgodnie z art. 15gc ustawy covidowej, który funkcjonuje od 23 czerwca 2020 r. pracodawca może sam wybrać, w jakim terminie pracownik wykorzysta urlop zaległy (a od 1 stycznia 2021 r. urlopem tym jest urlop wypoczynkowy niewykorzystany w 2020 r.), a pracownik ma obowiązek zastosowania się do tego polecenia.
Problem polega na określeniu czy ustawa covidowa znosi na czas epidemii obowiązek pracodawców do wysyłania pracowników na zaległe urlopy do dnia 30 września. Pracodawcy muszą wiedzieć, czy niestosowanie się do przepisu KP w 2021 r., nie pociągnie za sobą konsekwencji w przypadku ewentualnej kontroli PIP w postaci kary za niewywiązywanie się z obowiązków pracodawcy. Pytanie o to wystosowaliśmy do PIP. Po otrzymaniu odpowiedzi, zamieścimy ją w tym artykule.
Urlop zaległy - PIP (odpowiedź)
W dniu 2 lutego 2021 r. otrzymaliśmy odpowiedź z PIP. Kierownik Sekcji Centrum Poradnictwa, Aleksandra Zagajewska:
"W odpowiedzi na nadesłane drogą elektroniczną 18 stycznia 2021 r. zapytanie prawne dotyczące stosowania przepisu art. 168 Kodeksu pracy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1320) wobec działającego od 24 czerwca 2020 r. przepisu art.
15 gc ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, i nnych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1842) – dalej ustawa COVID-19, Centrum Poradnictwa Państwowej Inspekcji Pracy wyjaśnia, co następuje. Zgodnie z treścią art. 15gc przywołanej wyżej ustawy COVID-19 – w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, ogłoszonego z powodu COVID-19, pracodawca może udzielić pracownikowi, w terminie przez siebie wskazanym, bez uzyskania zgody pracownika i z pominięciem planu urlopów, urlopu wypoczynkowego niewykorzystanego przez pracownika w poprzednich latach kalendarzowych, w wymiarze do 30 dni urlopu, a pracownik jest obowiązany tak i urlop wykorzystać. Zgodnie natomiast z brzmieniem art.168 Kodeksu pracy urlopu niewykorzystanego w terminie ustalonym zgodnie z art.163 należy pracownikowi udzielić najpóźniej do dnia 30 września następnego roku kalendarzowego.
Jak wynika z uzasadnienia do projektu ustawy wprowadzającej przepis art. 15gc, jego celem miało być zapobieżenie kumulacji urlopów niewykorzystanych za zaległe lata oraz urlopów nabytych w bieżącym roku kalendarzowym przy założeniu, że w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii pracownicy wykazywać będą zmniejszone zainteresowanie wykorzystywaniem prawa do urlopu wypoczynkowego. Jednocześnie należy podkreślić, że zapis przewidziany w ustawie COVID-19 nie uchyla obowiązku wynikającego z art. 168 Kodeksu pracy, t j . obowiązku udzielenia pracownikowi urlopu zaległego najpóźniej do dnia 30 września następnego roku kalendarzowego.
Pracodawca, który nie udziela pracownikowi zaległego urlopu w terminie określonym w art. 168 Kodeksu pracy może ponieść odpowiedzialność z tytułu popełnienia wykroczenia przeciwko prawom pracownika zagrożonego karą grzywny od 1000 zł do 30 000 zł".
Czy urlop zaległy przepada?
Jak już zostało wspomniane urlop zaległy nie przepada, a przechodzi na następny rok. Co do zasady powinien być wykorzystany do 30 września roku następnego. Co jeśli tak się nie stanie? Czy wówczas pracownik traci do niego prawo? Nie. To na pracodawcy ciąży obowiązek dopilnowania, aby pracownicy wykorzystali zaległe urlopy do końca września i to pracodawca może zostać pociągnięty do ewentualnej odpowiedzialności w razie kontroli PIP (od 1000 do 30 000 zł kary). W każdym razie pracownik ma prawo do wykorzystania tego urlopu. Należy jednak pamiętać o terminach przedawnienia roszczeń wynikających ze stosunku pracy a więc także roszczenia do wykorzystania urlopu wypoczynkowego). Ulegają one przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne.
Co ciekawe, bieg przedawnienia roszczenia o urlop wypoczynkowy zostaje zawieszony na czas trwania urlopu wychowawczego. Jest to korzystne dla pracownika, ponieważ wychowawczy może trwać nawet prawie 3 lata, a więc tyle, ile termin przedawnienia.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dziennik Ustaw rok 2020 poz. 1320)
Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dziennik Ustaw rok 2020 poz. 1842)
© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.
- Czytaj artykuły
- Rozwiązuj testy
- Zdobądź certyfikat
Upowszechnienie wiedzy dotyczącej prawa pracy, uświadamianie zagrożeń czyhających na młodych pracowników w ich pierwszej pracy oraz informowanie o możliwości skorzystania z pomocy w zakresie prawa pracy to główne cele kampanii „Legitna praca”. Państwowa Inspekcja Pracy kieruje ją do młodych osób, które właśnie wkraczają na rynek pracy.
Pracownicy coraz bardziej odczuwają słabnącą siłę nabywczą swoich wynagrodzeń i wyraźnie oczekują, że ich pensje będą nadążać za rosnącymi cenami. 28 proc. zamierza w nadchodzącym czasie starać się o podwyżkę, a wzrostu wynagrodzenia oczekuje aż 62 proc. – wynika z badania „Barometr rynku pracy” Gi Group Holding.
Jakie przerwy w pracy przysługują kobiecie karmiącej piersią? Co w przypadku pracy w niepełnym wymiarze czasu pracy? Czy pracodawca może nie wyrazić zgody na udzielenie przerwy na karmienie piersią? Na te i inne pytania znajdziesz odpowiedź w naszym artykule.
Podwyżki dla budżetówki i emerytur stażowych będą przedmiotem porozumienia pomiędzy NSZZ „Solidarność” a rządem. Komisja Krajowa związku zgodziła się na podpisanie dokumentu.
Nowy okres świadczeniowy w programie „Rodzina 500 plus” rozpoczyna się 1 czerwca. Potrwa do 31 maja 2024 r. Jeśli wniosek o 500 plus zostanie złożony w czerwcu – ZUS wypłaci świadczenie do 31 sierpnia wraz z wyrównaniem kwoty świadczenia od czerwca.
W dniach 15-16 maja 2023 r. w Sztokholmie odbył się szczyt UE w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, którego celem było wyznaczenie perspektyw i celów do 2027 r. Co jest priorytetem dla UE w zakresie BHP i jakie akry prawne obowiązują w tym obszarze?
Pracowaliśmy nad rozwiązaniami, aby tzw. Mały ZUS był wydłużony o rok - powiedziała minister rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg.
Dzieci powinny znać swoje prawa! Rodzice, władze państwowe i społeczeństwo powinni respektować wartości, które są ważne dla rozwoju dziecka. Jednym z najważniejszych dokumentów, w którym spisane są prawa dziecka jest Konwencja o Prawach Dziecka. Polska podpisała Konwencję o Prawach Dziecka 7 czerwca 1991 r. Co wynika z Konwencji i z Deklaracji Praw Dziecka?
W czerwcu 2023 r. są cztery niedziele. Czy w którąś z nich zakaz handlu w niedziele i święta nie obowiązuje. Czy w czerwcu przypada więc niedziela handlowa? Wyjaśniamy.
Urzędy pracy świadczą usługi poradnictwa zawodowego, z których mogą korzystać zarówno osoby bezrobotne oraz poszukujące pracy, jak i pracodawcy. Na czym dokładnie polega ta usługa? W jakich formach może być realizowana? Wyjaśniamy.
W dniu 1 czerwca przypada Dzień Dziecka. W tym szczególnym czasie, ale i każdego dnia, warto pamiętać o ochronie pracy dzieci. Dzieci mogą bowiem pracować na roli, w ramach pomocy rodzicom w gospodarstwie. Należy jednak bezwzględnie przestrzegać pewnych zasad BHP. Szczególnie ważny jest wykaz czynności szczególnie niebezpiecznych, związanych z prowadzeniem gospodarstwa rolnego, których nie wolno powierzać dzieciom poniżej 16 lat. Jakie to czynności? Poniżej wykaz wraz z omówieniem.
Komunikat ZUS: Dostępna jest już aktualizacja aplikacji mobilnej mZUS. W nowej wersji zmieniliśmy wygląd aplikacji i rozbudowaliśmy ją o kolejne funkcje.
Trwa procedowanie świadczenia wspierającego, odbyło się już drugie czytanie w Sejmie. W dniu 24 maja 2023 r. przygotowano dodatkowe sprawozdanie Komisji Społecznej i Rodziny. Czym jest świadczenie wspierające? Kto będzie uprawniony do świadczenia wspierającego? W jakiej wysokości będzie przyznawane świadczenie wspierające?
Empatia to obecnie jedna z kluczowych kompetencji przywódczych, uważana za niezbędną do osiągnięcia sukcesu w zarządzaniu. Niezwykle istotne jest empatyczne podejście lidera do pracownika w zakresie jego kondycji psychicznej i samopoczucia. To wątek, na który zwraca uwagę kampania „Bliżej Siebie”, podkreślająca, jak istotna jest komunikacja i właśnie empatia w miejscu pracy.
Jak uzyskać świadczenie rehabilitacyjne? Kiedy należy się świadczenie rehabilitacyjne? Ile wynosi świadczenie rehabilitacyjne? Jak długo może trwać świadczenie rehabilitacyjne? Jak ZUS płaci świadczenie rehabilitacyjne?
W dniu 1 czerwca przypada Dzień Dziecka. Wielu zastanawia się czy dzieci mogą pracować. Często widzi się dzieci w reklamie czy w serialu telewizyjnym. Czy taka działalność dziecka ma charakter pracy zarobkowej? Czy na pracę dziecka potrzebna jest zgoda rodzica i inspektora pracy? Poniżej najważniejsze warunki formalne, aby móc legalnie zatrudniać dziecko i szanować jego prawa.
Badania pokazują, że polski rynek IT nadal charakteryzuje duża dynamika – po spadku zapotrzebowania na specjalistów IT w drugiej połowie 2022 r. popyt na ich pracę wzrasta. W jakich obszarach poszukiwania się specjaliści IT? Okazuje się, że m.in. co do wiedzy z zakresu: BI, Big Data, Data Science.
Jak podaje Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (dalej: KRUS) w dniu 31 maja 2023 r. upływa termin złożenia zaświadczenia lub oświadczenia dotyczącego rocznej kwoty granicznej podatku dochodowego od przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej za 2022 r. To ważny termin, należy o nim pamiętać, ponieważ konsekwencją może być ustanie ubezpieczenia społecznego rolników z dniem, do którego rolnik/domownik był zobowiązany złożyć takie zaświadczenie/oświadczenie w KRUS.
Zakończyć kryzys rosnących kosztów utrzymania: podnieść płace, opodatkować zyski! Takie hasło przewodnie towarzyszy kampanii, którą prowadzi Europejska Konfederacja Związków Zawodowych, czyli Europejska Konfederacja Związków Zawodowych (dalej: ETUC). Związki podkreślają konieczność wyrównania płacy pomiędzy kobietami i mężczyznami jak i ogólnie zagwarantowanie wyższych wynagrodzeń.
Złożenie rozliczenia składki zdrowotnej po terminie, który upłynął 22 maja, nie skutkuje konsekwencjami, ale tylko wysłanie wniosku o najpóźniej pierwszego czerwca - gwarantuje zwrot nadpłaty.
Średnie wynagrodzenie rodzimych specjalistów w sektorze IT wzrosło – takie są wnioski wynikające z badania „Raport Płacowy 2023”, przeprowadzonego przez firmę badawczą Valueships na zlecenie Organizacji Pracodawców Usług IT – SoDA w lutym 2023 roku. Osoby zatrudnione w oparciu o umowę o pracę otrzymały podwyżki wynoszące średnio 12 proc. r/r. Natomiast w przypadku kontraktów B2B pensje świadczących usługi urosły o 6 proc. r/r. Podwyżki te są odzwierciedleniem koniunktury, która w panowała w 2022 r. Na początku br. firmy deklarowały kolejne wzrosty płac. W związku z dynamicznymi zmianami w IT branżowi eksperci przewidują dalsze podwyżki, jednak nie na spodziewanych wcześniej poziomach. Według nich wyniosą one od 5 do 10 procent i będą dotyczyły jedynie konkretnych stanowisk, co wynika ze słabnącej sytuacji gospodarczej na świecie.
W czasach kiedy jedyną pewną rzeczą jest zmiana, liderzy muszą zdobywać zupełnie nowe kompetencje, aby umożliwić rozwój przedsiębiorstw, którymi zarządzają. Strategia na przeczekanie czy też próba długofalowego planowania nie zdaje egzaminu. Obecnie liczy się przede wszystkim trafna identyfikacja nadchodzących trendów, znalezienie w nich szansy na rozwój dla swojego biznesu oraz skuteczne przygotowanie zespołów na ich wdrożenie.
Czym jest urlop na żądanie? Czym różni się urlop wypoczynkowy od urlopu na żądanie? Czy urlop na żądanie to to samo co urlop z powodu siły wyższej? Z jakiego powodu można wziąć urlop na żądanie? Ile jest płatny urlop na żądanie? Kiedy się zgłasza urlop na żądanie?
Świadczenie wspierające i pielęgnacyjne na nowych zasadach. Przewidziano kilka progów. Świadczenie wspierające ma być tylko dla pełnoletnich, przed 18. rokiem życia jedynie świadczenie pielęgnacyjne, które ma być wypłacane na każde dziecko.
Komentarze(0)
Pokaż: