REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Przymusowy urlop zaległy – orzecznictwo

Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
Przymusowy urlop zaległy – orzecznictwo
Przymusowy urlop zaległy – orzecznictwo

REKLAMA

REKLAMA

Zbliża się 30 września 2022 r. Czy pracodawca może przymusowo udzielić pracownikowi zaległy urlop wypoczynkowy? Czy pracownik może żądać wypłaty ekwiwalentu za niewykorzystany urlop? Kiedy urlop się przedawnia? Czy pracodawca może nakazać wykorzystanie urlopu podczas okresu wypowiedzenia? Poniżej wykaz orzecznictwa w zakresie urlopu zaległego.
rozwiń >

Urlop zaległy – czy pracodawca może zmusić?

Tak, pracodawca może wysłać pracownika na zaległy urlop, nawet gdy ten nie wyraża na to zgody. Pracownik jest też zobowiązany do wykorzystania udzielonego mu przez pracodawcę urlopu wypoczynkowego w okresie wypowiedzenia umowy o pracę (zob. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 stycznia 2006 r., sygn. I PK 124/05).

REKLAMA

Autopromocja

Urlop zaległy – do kiedy?

Urlop wypoczynkowy ze względu na jego cel powinien być z reguły wykorzystywany w naturze. Zasada ta dotyczy także urlopów zaległych. Generalną zasadą jest, że urlopu niewykorzystanego w terminie ustalonym zgodnie z planem urlopów, w danym roku kalendarzowym, należy pracownikowi udzielić najpóźniej do dnia 30 września następnego roku kalendarzowego. Tak więc, jeżeli do 31 grudnia danego roku pracownik nie wykorzysta urlopu za dany rok, to z dniem 1 stycznia kolejnego roku kalendarzowego urlop ten stanie się urlopem zaległym, którego należy udzielić pracownikowi najpóźniej do 30 września.

Kto udziela urlop zaległy?

Udzielenie urlopu jest jednostronną czynnością pracodawcy zwalniającą pracownika z obowiązku świadczenia pracy i usprawiedliwiającą jego nieobecność w pracy. Przepisy nie przewidują możliwości zastąpienia jej żadnym oświadczeniem pracownika. Skoro pracownik sam sobie nie może skutecznie udzielić urlopu, zawiadomienie pracodawcy o rozpoczęciu urlopu nie stanowi podstawy do zwolnienia z obowiązku wykonywania pracy i nieusprawiedliwienia nieobecności w pracy. Rozpoczęcie urlopu wypoczynkowego bez zgody pracodawcy, a więc, jak trafnie ocenił je Sąd - samowolne, w każdym przypadku prowadzi do uchybienia obowiązkom pracowniczym określonym w art. 100 § 1 i § 2 pkt 1, 2, 4 k.p. (zob. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 grudnia 2000 r., sygn. I PKN 121/00).

Czy można zrzec się urlopu, w tym urlopu zaległego?

Nie, nie można. Pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego. Pracownik nie może zrzec się prawa do urlopu, bo woli otrzymać za to ekwiwalent pieniężny. Jak podkreślił Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 15 grudnia 2006 r., sygn. III APa 176/05, strony nawiązując stosunek pracy nie mogą zastrzec, że wynagrodzenie będzie obejmowało ekwiwalent za urlop. Założenie takie prowadziłoby do sytuacji w której pracownik już zawierając umowę o pracę zrzekałby się urlopu i godził na wypłatę ekwiwalentu.

Urlop zaległy a ekwiwalent pieniężny

Urlop pracownika zawsze musi być rozliczony, czy to w naturze czy w formie ekwiwalentu. W przypadku niewykorzystania przysługującego urlopu w całości lub w części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy pracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny. Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 2 grudnia 2021 r., sygn. III APa 29/20 podkreśla, że z dniem rozwiązania stosunku pracy prawo pracownika do urlopu wypoczynkowego w naturze przekształca się w prawo do ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop. W tym też dniu rozpoczyna bieg termin przedawnienia roszczenia o ekwiwalent pieniężny za niewykorzystane w naturze, a nieprzedawnione urlopy wypoczynkowe.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Nie można czynić zarzutu nadużycia prawa pracownikowi żądającemu ekwiwalentu za zaległy urlop wypoczynkowy (art. 8 k.p. w związku z art. 171 § 1 k.p.), jeżeli nie miał możliwości skorzystania z urlopu udzielonego mu przez pracodawcę w terminie określonym w art. 168 k.p. (zob. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 2008r., sygn II PK 313/07).

Kiedy pracodawca nie wypłaca ekwiwalentu za zaległy urlop?

Pracodawca nie ma obowiązku wypłacenia ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop, w przypadku gdy pracownik i pracodawca postanowią o wykorzystaniu urlopu w czasie pozostawania pracownika w stosunku pracy na podstawie kolejnej umowy o pracę zawartej z tym samym pracodawcą bezpośrednio po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy o pracę z tym pracodawcą.

Urlop zaległy w godzinach

Pracownik, któremu pracodawca nie udzielił obligatoryjnych godzin odpoczynku (art. 132 i 133 k.p.) nie ma roszczenia o ekwiwalent pieniężny na podstawie stosowanych odpowiednio art. 171 i 172 k.p., mimo że stosunek pracy został rozwiązany (zob. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 września 2009 r., sygn. III PK 33/09).

Urlop zaległy – kiedy przepada?

Roszczenie o udzielenie urlopu wypoczynkowego przedawnia się z upływem trzech lat od dnia, w którym stało się wymagalne, przy czym rozpoczęcie biegu tego terminu następuje bądź z końcem roku kalendarzowego, za który urlop przysługuje, bądź najpóźniej z końcem pierwszego kwartału roku następnego, jeżeli wykorzystanie urlopu zostało przesunięte na ten rok z przyczyn leżących po stronie pracownika lub pracodawcy (zob. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 2 grudnia 2021 r., sygn. III APa 29/20).

Podstawa prawna:

Ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks Pracy (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1320)

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rabat na usługi telekomunikacyjne z tym stopniem niepełnosprawności

Rabat na usługi telekomunikacyjne z tym stopniem niepełnosprawności. Czy osoby niepełnosprawne mogą liczyć na rabat na usługi telekomunikacyjne? A co z dofinansowaniem do zakupu telefonu lub sprzętu elektronicznego?

Wskaźnik waloryzacji emerytur 2025

Wskaźnik waloryzacji emerytur 2025 podano w Komunikacie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 lutego 2025 r. w sprawie wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w 2025 r. Jest niższy niż zakładano. O ile wzrosną emerytury od 1 marca 2025 r.?

Dofinansowanie kosztów kształcenia pracowników młodocianych w 2025 r.

Średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w 2024 r. w stosunku do 2023 r. wyniósł 103,6. Oznacza to, że w 2025 r. nie zmieniły się kwoty dofinansowania pracodawcom kosztów kształcenia młodocianych pracowników.

Krótszy tydzień pracy. Rząd analizuje, a samorządy wprowadzają

Kolejne miasto zdecydowało się wprowadzić skrócony tydzień pracy dla swoich pracowników. W Urzędzie Miasta w Świebodzicach od 1 marca 2025 r. zostanie uruchomiony program pilotażowy. Urzędnicy będą pracować 35 godzin tygodniowo za dotychczasową pensję.

REKLAMA

Zakaz wypowiadania umowy o pracę podczas urlopu pracownika

Wypowiedzenie przez pracodawcę umowy o pracę jest jednym ze sposobów zakończenia stosunku pracy. Jednak nie zawsze pracodawca może wręczyć pracownikowi wypowiedzenie. Nieobecność pracownika w pracy z powodu urlopu jest jedną z sytuacji, gdy jego stosunek pracy podlega szczególnej ochronie.

PPK: Pracodawca musi weryfikować status mikroprzedsiębiorcy i uczestnictwo w PPE

Mikroprzedsiębiorca, któremu wszystkie osoby zatrudnione zadeklarowały niedokonywanie wpłat do PPK i który w związku z tym nie uruchomił tego programu, po zakończeniu roku obrotowego powinien sprawdzić, czy nadal nie stosuje się do niego przepisów o PPK. Prawo do niewdrożenia PPK mogą także utracić podmioty, które nie uruchomiły PPK z uwagi na prowadzenie PPE. Zwolnienie z PPK nie jest bezterminowe. Pracodawca ma obowiązek weryfikacji statusu mikroprzedsiębiorcy i uczestnictwa w PPE.

Zmiana instytucji finansowej PPK przez pracodawcę a przerwa w oszczędzaniu [Art. 12 ustawy o PPK]

Pracodawca może zmienić instytucję finansową PPK. W jaki sposób można to zrobić? Czy możliwa jest z tego powodu przerwa w oszczędzaniu w Pracowniczych Planach Kapitałowych? Jak zmienić instytucję finansową zgodnie z przepisami ustawy o PPK?

Czy zwolnienie lekarskie chroni pracownika przed zwolnieniem grupowym?

Czy zwolnienie lekarskie uchroni przed zwolnieniem z pracy w każdym przypadku? Od kiedy obowiązuje ochrona przed rozwiązaniem stosunku pracy i w jakich przypadkach? Czym jest tzw. inna usprawiedliwiona nieobecność w pracy?

REKLAMA

Aż 38 dni urlopu wypoczynkowego. Którym pracownikom przysługuje tak długi wypoczynek?

Większości pracowników przysługuje co roku urlop wypoczynkowy w wymiarze 20 dni lub 26 dni. Niektórzy pracownicy mogą cieszyć się urlopem wynoszącym 36 dni. Są jednak pracownicy, którym przysługuje urlop w wymiarze aż 38 dni. O kogo chodzi?

Cudzoziemcy będą musieli jednak być zatrudniani na podstawie umowy o pracę. Rząd obiecał, ale restrykcji nie wycofał

Organizacje pracodawców zaapelowały do rządu, by zrealizował niedawną obietnicę i wycofał się z obligatoryjnego zatrudniania cudzoziemców na podstawie umowy o pracę. Chodzi przede wszystkim o agencje pracy tymczasowej.

REKLAMA