Urlop na żądanie. Jak zgłosić? Kiedy przysługuje?

• Z jakiego powodu można wziąć urlop na żądanie?
• Jak poinformować o wzięciu urlopu na żądanie?
• Kiedy należy poinformować o urlopie na żądanie?
• Czy szef może odmówić urlopu na żądanie?
• Ile dni urlopu na żądanie przysługuje w ciągu roku? Czy urlop na żądanie wlicza się do standardowego urlopu?
• Czy można wziąć 2 dni urlopu na żądanie?
• Zwolnienie z powodu siły wyższej – możliwy ratunek po wykorzystaniu urlopu na żądanie 

Z jakiego powodu można wziąć urlop na żądanie?

Użycie urlopu na żądanie nie wymaga uzasadnienia, tzn. podawania okoliczności będących przyczyną. Pracodawca nie ma prawa żądać tłumaczenia, ani tym bardziej uznać, że powód jest zbyt błahy dla udzielenia urlopu.

Autopromocja

Podanie przyczyny, choćby bardzo enigmatycznej, jest jednak wskazane z punktu widzenia relacji wewnątrz zespołu.

Jak poinformować o wzięciu urlopu na żądanie?

Kodeks pracy nie precyzuje formy zgłoszenia urlopu na żądanie.  Z tego powodu sposób informowania pracodawcy jest w zasadzie dowolny: sms, e-mail, telefon, osobista rozmowa lub zwykłe pismo.

Jednak osobną kwestią są kwestie dowodowe na wypadek sporu lub nieporozumienia. Bezpieczniej jest mieć mocną podstawę do wykazania, że pracodawca mógł się zapoznać z wiadomością. Z tej perspektywy SMS wydaje się opcją bezpieczniejszą niż telefon, jednak należy wziąć pod uwagę również normy zwyczajowe w danym miejscu pracy.

Autopromocja

Urlopy wypoczynkowe. Ustalanie wymiaru, udzielanie i rozliczanie

Sprawdź

Kiedy należy poinformować o urlopie na żądanie?

Najbardziej kluczowym aspektem prawidłowego zgłoszenia urlopu na żądanie jest moment zgłoszenia – należy poinformować pracodawcę przed rozpoczęciem pracy.

Formalności są dopełnione w momencie wyrażenia akceptacji przez pracodawcę, wtedy można już korzystać z urlopu.

Czy szef może odmówić urlopu na żądanie?

Treść art. 167(2) Kodeksu pracy nie wyraża się wprost na temat możliwości odmowy urlopu na żądanie, jednak w tej kwestii wypowiada się orzecznictwo sądów.

Autopromocja

Praca zdalna. Obowiązki i uprawnienia pracowników i pracodawców

Książka z plakatem w prezencie

Sprawdź

Według orzecznictwa, odmowa urlopu na żądanie jest dopuszczalna, gdy nieobecność zatrudnionego zaszkodziłaby interesom firmy i kolidowałaby z koniecznością zapewnienia normalnego toku pracy.

Oznacza to, że pracodawca może odmówić urlopu na żądanie jedynie w szczególnych, uzasadnionych przypadkach.

Autopromocja

Zbiegi tytułów do ubezpieczeń społecznych

Sprawdź

Za bezzasadną odmowę udzielenia urlopu na żądanie pracodawca może być ukarany grzywną.

Ile dni urlopu na żądanie przysługuje w ciągu roku? Czy urlop na żądanie wlicza się do standardowego urlopu?

W ciągu roku przysługują cztery dni urlopu na żądanie. Należy wziąć pod uwagę, że urlop na żądnie wlicza się do liczby dni urlopu wypoczynkowego. To nie są dodatkowe cztery dni obok „zwykłego” urlopu.

Oznacza to, że wykorzystanie całości urlopu wypoczynkowego pozbawia urlopu na żądanie.

Czy można wziąć 2 dni urlopu na żądanie?

Kodeks pracy nie reguluje kwestii dopuszczalnego czasu urlopu na żądanie. Oznacza to, że urlop na żądnie może mieć formę dwóch dni z rzędu, lub trzech albo czterech dni w jednym ciągu. Każdy dzień urlopu na żądanie jest płatny.

Zwolnienie z powodu siły wyższej – możliwy ratunek po wykorzystaniu urlopu na żądanie 

Czy jest jakaś opcja w nagłych wypadkach po wykorzystaniu całości urlopu na żądanie? Nowelizacja Kodeksu pracy z marca 2023 r. ustanowiła nowość - zwolnienie z powodu siły wyższej w wymiarze dwóch dni lub 16 godzin rocznie. Ten rodzaj wolnego może być wykorzystany również jako kilka godzin w danym dniu, wniosek może być złożony tego samego dnia. Przysługuje połowa wynagrodzenia (w odróżnieniu od pełnopłatnego urlopu na żądanie).

Zgodnie z nowym przepisem Kodeksu pracy, pracownikowi przysługuje zwolnienie od pracy, z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli jest niezbędna natychmiastowa obecność pracownika.

Zwolnienie z powodu siły wyższej jest ograniczone określonymi warunkami, zatrudnieni nie mają tu pełnej dowolności, jak w przypadku urlopu na żądanie.