REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Urlop macierzyński dla ojca dziecka - poradnik (cz. 1)

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Urlop macierzyński dla ojca dziecka.
Urlop macierzyński dla ojca dziecka.
fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Urlop macierzyński dla ojca dziecka to tylko jeden z urlopów, z którego może skorzystać w przypadku opieki nad dzieckiem. Kiedy ojciec może przejść na macierzyński? W pierwszej części poradnika omówiony został wymiar urlopu macierzyńskiego oraz sposób przejęcia urlopu przez ojca. Pobierz wzory wniosków.

URLOPY ZWIĄZANE Z RODZICIELSTWEM DLA OJCA DZIECKA – PORADNIK

Przedstawiamy pierwszą część Poradnika "Urlopy związane z rodzicielstwem dla ojca dziecka". W tym artykule zostanie omówiony urlop macierzyński wykorzystywany przez ojca.

REKLAMA

Autopromocja

Urlop macierzyński dla ojca dziecka

Co do zasady, osobą uprawnioną do urlopu macierzyńskiego jest matka dziecka. Jednak w ograniczonym zakresie i w określonych okolicznościach z urlopu macierzyńskiego może skorzystać także ojciec dziecka lub inny członek najbliższej rodziny. Poniższa analiza dotyczy możliwości skorzystania z tego uprawnienia przez ojca dziecka.

Wymiar urlopu macierzyńskiego zależy od liczby urodzonych dzieci przy jednym porodzie i wynosi:

  1. 20 tygodni - w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie;
  2. 31 tygodni - w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie;
  3. 33 tygodni - w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie;
  4. 35 tygodni - w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie;
  5. 37 tygodni - w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie.

Przed przewidywaną datą porodu pracownica może wykorzystać z powyższej puli nie więcej niż 6 tygodni urlopu macierzyńskiego. Jest to jednak jej uprawnienie, a nie obowiązek.

Pierwsze 14 tygodni urlopu tylko dla matki

REKLAMA

Urlop macierzyński rozpoczyna się z mocy prawa z chwilą urodzenia dziecka. Pierwsze 14 tygodni urlopu po porodzie przysługują co do zasady wyłącznie matce dziecka. Kobieta nie może z nich zrezygnować. Jest to więc część urlopu przewidziana nie tylko na opiekę nad dzieckiem, ale także na regenerację sił i zdrowia matki nadwerężonych na skutek wysiłku ciążowego i porodowego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W przypadku rezygnacji przez kobietę z urlopu po wykorzystaniu jego obligatoryjnej 14-tygodniowej części pozostałą część urlopu macierzyńskiego może już wykorzystać ojciec dziecka.

Kiedy ojciec może wcześniej przejść na urlop macierzyński?

Wyjątki (!!!)

Od powyższej reguły ustawodawca przewidział jednak kilka wyjątków.

  1. Matka - pracownica legitymująca się orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji, już po wykorzystaniu po porodzie co najmniej 8 tygodni urlopu macierzyńskiego, ma prawo zrezygnować z pozostałej części tego urlopu.
  2. Pracownica, która przebywa w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne ze względu na stan zdrowia uniemożliwiający jej sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem, po wykorzystaniu po porodzie co najmniej 8 tygodni urlopu macierzyńskiego, może przerwać urlop macierzyński na okres pobytu w tym szpitalu albo zakładzie leczniczym.

W takich przypadkach również dalsza część urlopu kontynuowana może być przez ojca-dziecka.

Podkreślić należy, iż w każdym powyższym przypadku warunkiem rezygnacji z pozostałej części urlopu (lub jego przerwania) jest jednak nieprzerwana kontynuacja opieki nad dzieckiem. W takiej sytuacji możliwe są następujące warianty uzależnione od statusu pracowniczego ojca:

  1. pozostałą część urlopu macierzyńskiego wykorzysta pracownik - ojciec wychowujący dziecko;
  2. przez okres odpowiadający okresowi, który pozostał do końca urlopu macierzyńskiego, osobistą opiekę nad dzieckiem będzie sprawował ubezpieczony - ojciec dziecka, który w celu sprawowania tej opieki przerwał działalność zarobkową.

W drugim z wymienionych przypadków przerwanie działalności zarobkowej oznacza zaprzestanie jakiejkolwiek aktywności zarobkowej w celu sprawowania opieki nad dzieckiem. Niekoniecznie musi to jednak oznaczać całkowite formalne zawieszenie działalności gospodarczej.

Tryb rezygnacji i przejęcia pozostałej części urlopu przez ojca dziecka

Pracownica składa pracodawcy pisemny wniosek w sprawie rezygnacji z korzystania z części urlopu macierzyńskiego w terminie nie krótszym niż 7 dni przed przystąpieniem do pracy. Pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek pracownicy.

Pobierz wnioski:

Pozostałą część urlopu macierzyńskiego pracodawca udziela, pracownikowi - ojcu wychowującemu dziecko, na jego pisemny wniosek, składany w terminie nie krótszym niż 14 dni przed rozpoczęciem korzystania z części urlopu. Pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek pracownika - ojca wychowującego dziecko.

Pobierz wniosek:

Terminy uprzedzenia nie obowiązują przy przerwaniu urlopu na okres leczenia szpitalnego.

REKLAMA

Reasumując, skorzystanie z urlopu macierzyńskiego przez ojca uzależnione jest od rezygnacji przez matkę z jego pozostałej części po wykorzystaniu przez nią 14 (8) tygodni. W takim przypadku ojciec dziecka może wykorzystać pozostałą część urlopu macierzyńskiego.

Z drugiej strony, matka nie może samodzielnie zrezygnować z urlopu macierzyńskiego, jeśli ojciec lub inny członek rodziny nie przejmie opieki nad dzieckiem na pozostałą część urlopu.

Zgon matki, porzucenie dziecka, brak ubezpieczenia

Sytuacje szczególne:

  1. Zgon matki dziecka

W przypadku zgonu pracownicy w czasie urlopu macierzyńskiego albo ubezpieczonej - matki dziecka w czasie pobierania zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi tego urlopu, pracownikowi - ojcu wychowującemu dziecko, przysługuje prawo do części urlopu macierzyńskiego przypadającej po dniu zgonu pracownicy albo ubezpieczonej - matki dziecka. W tym przypadku pozostała część urlopu przysługuje w całości.

  1. Porzucenie dziecka

W przypadku porzucenia dziecka przez pracownicę w czasie urlopu macierzyńskiego albo ubezpieczoną - matkę dziecka w czasie pobierania zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi tego urlopu, pracownikowi - ojcu wychowującemu dziecko, przysługuje prawo do części urlopu macierzyńskiego przypadającej po dniu porzucenia dziecka, nie wcześniej jednak niż po wykorzystaniu przez:

1) pracownicę, po porodzie, co najmniej 8 tygodni urlopu macierzyńskiego;

2) ubezpieczoną - matkę dziecka, zasiłku macierzyńskiego za okres co najmniej 8 tygodni po porodzie.

Pozostałej części urlopu macierzyńskiego udziela się na pisemny wniosek pracownika – ojca wychowującego dziecko. Wniosek nie wymaga okresu uprzedzenia. Pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek pracownika – ojca wychowującego dziecko albo pracownika – innego członka najbliższej rodziny.

  1. Matki nieobjęte ubezpieczeniem społecznym lub nieposiadające tytułu do objęcia takim ubezpieczeniem

W przypadku:

1) zgonu matki dziecka nieobjętej ubezpieczeniem społecznym w razie choroby i macierzyństwa, określonym w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, albo nieposiadającej tytułu do objęcia takim ubezpieczeniem,

2) porzucenia dziecka przez matkę nieobjętą ubezpieczeniem, o którym mowa w pkt 1, albo nieposiadającą tytułu do objęcia takim ubezpieczeniem,

3) niemożności sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem przez matkę nieobjętą ubezpieczeniem, o którym mowa w pkt 1, albo nieposiadającą tytułu do objęcia takim ubezpieczeniem, legitymującą się orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji

- pracownikowi - ojcu wychowującemu dziecko przysługuje prawo do części urlopu macierzyńskiego przypadającej po dniu zgonu matki dziecka, porzucenia przez nią dziecka albo powstania niezdolności do samodzielnej egzystencji.

W przypadku podjęcia przez matkę dziecka nieposiadającą tytułu do objęcia ubezpieczeniem społecznym w razie choroby i macierzyństwa, określonym w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, zatrudnienia w wymiarze nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy, pracownikowi - ojcu wychowującemu dziecko przysługuje, w okresie trwania zatrudnienia matki dziecka, prawo do części urlopu macierzyńskiego przypadającej od dnia podjęcia zatrudnienia przez matkę dziecka aż do wyczerpania jego wymiaru.

Urlop ojca dziecka jest w tym przypadku uzależniony od zatrudnienia niepracującej na dzień urodzenia dziecka matki, albowiem w okresie kiedy matka nie pracuje, może ona sama sprawować opiekę nad dzieckiem.

Pozostałą część urlopu macierzyńskiego pracodawca udziela, pracownikowi - ojcu wychowującemu dziecko, na jego pisemny wniosek, składany w terminie nie krótszym niż 14 dni przed rozpoczęciem korzystania z części urlopu. Pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek pracownika - ojca wychowującego dziecko.

Podstawa prawna:     

art. 180, 181, 182 kodeksu pracy

Kolejne części w przygotowaniu:

  • Część 2 – Urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego
  • Część 3 – Urlop ojcowski
  • Część 4 – Urlop rodzicielski
  • Część 5 – Urlop wychowawczy
Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wszystkie weekendy z wolnym piątkiem: ta grupa gotowa przejść na czterodniowy tydzień pracy natychmiast

90 proc. profesjonalistów chce pracować w modelu czterodniowego tygodnia pracy, o ile nie wpłynie to na ich zarobki. Jako największe korzyści skróconego tygodnia pracy specjaliści wskazują więcej czasu wolnego oraz poprawę ogólnej satysfakcji z życia Jako największe zagrożenia – obniżenie wynagrodzenia oraz pracę w nadgodzinach.

Najmłodsi pracownicy niechętnie idą na zwolnienie lekarskie, dlaczego

Pracownicy z pokolenia Z czyli do 29. roku życia) rzadziej korzystają ze zwolnień lekarskich niż ich starsi współpracownicy. Dane z audytów absencji chorobowej przeprowadzonych w przedsiębiorstwach na terenie całej Polski w okresie ostatnich kilkunastu miesięcy pokazują jasno, że najmłodsza grupa pracowników charakteryzuje się najniższym poziomem nieobecności z powodów zdrowotnych.

Zetki chcą pracować z sensem, w dobrej atmosferze i za dużą kasę

Dla pokolenia Z zaangażowanie w pracę naprawdę ma znaczenie. Z kolei 40 procent młodych mówi, że bardzo się stara w codziennych obowiązkach, a kolejne 42 procent twierdzi, że nie zawsze wszystko wychodzi im idealnie. 57 proc. młodych wskazuje pieniądze jako kluczowy czynnik wyboru pracodawcy i motywacji. Ale to nie wystarczy.

Ksiądz: 6000 zł, biskup: 10000 zł, a zakonnica ...300 zł? Zarobki i emerytury duchownych 2025

Jak wyglądają finanse duchowieństwa w Polsce? Najnowsze dane pokazują, że zarobki i świadczenia kapłanów oraz sióstr zakonnych są bardzo zróżnicowane. Prześwietlamy ich miesięczne dochody i zasady przyznawania emerytur, ujawniając pełen obraz finansowy osób duchownych.

REKLAMA

Zaufanie pracowników: jaką jest dla firmy wartością, co zrobić by ją budować

Stwierdzenie, że zaufanie pracowników zwiększa wyniki firmy, nie budzi kontrowersji. Firmy radzą sobie lepiej, gdy ich pracownicy im ufają. Czy można jednak przeliczyć zaufanie na konkretny wynik finansowy?

Czy będą zmiany dla osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności?

Osoby niepełnosprawne ruchowo w stopniu umiarkowanym czują się dyskryminowane. Z tego powodu do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej skierowano kilka ważnych pytań. Wątpliwości na temat ewentualnych zmian w obowiązujących przepisach rozwiewa Pełnomocnik Rządu do spraw Osób Niepełnosprawnych Łukasz Krasoń.

Czas pracy kadry zarządzającej (kierownicy, dyrektorzy i inni). Czy wszyscy menadżerowie nie mają prawa do nadgodzin? Co wynika z kodeksu pracy i orzecznictwa?

Czas pracy kadry zarządzającej w Polsce podlega szczególnym regulacjom prawnym, które różnią się od zasad obowiązujących pracowników wykonujących zadania operacyjne. Przepisy kodeksu pracy wskazują możliwość wyłączenia menadżerów pełniących funkcje kierownicze z norm dotyczących limitów czasu pracy i rozliczania nadgodzin. W praktyce pojawiają się liczne pytania, jak te zasady stosować, a orzecznictwo sądowe dostarcza cennych wskazówek.

Od 19 czerwca 2025 r. kolosalne podwyżki dla tych pracowników. Rozporządzenie w mocy, po nowemu zarabiają do 23 000 zł a dodatki do 3 400 zł

W wielu tekstach skupiamy się na podwyżkach dla pracowników samorządowych, dla pracowników w budżetówce, w tym nauczycieli, policjantów czy w służbie zdrowia, a warto też pamiętać o innych grupach zawodowych, może bardziej niszowych, ale jednak istniejących od dawna na polskim rynku pracy. Już od 19 czerwca 2025 r. kolosalne podwyżki dla tych pracowników. Rozporządzenie jest w mocy i po nowemu pracownicy zarabiają do 23 000 zł a dodatki do wynagrodzenia to nawet do 3 400 zł. Dla wielu takie stawki to tylko marzenie. Zatem ile zarabia się w KSSiP?

REKLAMA

Niedoszacowane ryzyko w branży budowlanej. Blisko 3,5 tys. wypadków w 2024 r.

W branży budowlanej co roku dochodzi do tysięcy wypadków – w 2024 r. odnotowano 3442 zdarzenia, 78 osób zginęło, a 57 zostało ciężko rannych (dane GUS). Choć główną przyczyną jest błąd ludzki, finansową odpowiedzialność ponoszą pracodawcy. Dzięki rozszerzonej polisie OC możliwe jest przeniesienie roszczeń na ubezpieczyciela, jednak pośrednicy ubezpieczeniowi ostrzegają: firmy często zaniżają sumy gwarancyjne i bagatelizują ryzyko.

Wakacyjna praca nastolatków 2025 [Co mówią przepisy i na co muszą uważać rodzice oraz pracodawcy]

Sezon letni to czas, gdy młodzież chętnie podejmuje się pierwszych zawodowych wyzwań. Jednak zanim nastolatek trafi do pracy w gastronomii, biurze czy przy zbiorach owoców, warto upewnić się, że jego zatrudnienie jest zgodne z prawem. Eksperci Job Impulse przypominają, że przepisy jasno określają, kto, kiedy i w jakich warunkach może pracować w czasie wakacji.

REKLAMA