REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Urlop macierzyński dla ojca dziecka - poradnik (cz. 1)

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Urlop macierzyński dla ojca dziecka.
Urlop macierzyński dla ojca dziecka.
fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Urlop macierzyński dla ojca dziecka to tylko jeden z urlopów, z którego może skorzystać w przypadku opieki nad dzieckiem. Kiedy ojciec może przejść na macierzyński? W pierwszej części poradnika omówiony został wymiar urlopu macierzyńskiego oraz sposób przejęcia urlopu przez ojca. Pobierz wzory wniosków.

URLOPY ZWIĄZANE Z RODZICIELSTWEM DLA OJCA DZIECKA – PORADNIK

Przedstawiamy pierwszą część Poradnika "Urlopy związane z rodzicielstwem dla ojca dziecka". W tym artykule zostanie omówiony urlop macierzyński wykorzystywany przez ojca.

REKLAMA

Autopromocja

Urlop macierzyński dla ojca dziecka

Co do zasady, osobą uprawnioną do urlopu macierzyńskiego jest matka dziecka. Jednak w ograniczonym zakresie i w określonych okolicznościach z urlopu macierzyńskiego może skorzystać także ojciec dziecka lub inny członek najbliższej rodziny. Poniższa analiza dotyczy możliwości skorzystania z tego uprawnienia przez ojca dziecka.

Wymiar urlopu macierzyńskiego zależy od liczby urodzonych dzieci przy jednym porodzie i wynosi:

  1. 20 tygodni - w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie;
  2. 31 tygodni - w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie;
  3. 33 tygodni - w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie;
  4. 35 tygodni - w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie;
  5. 37 tygodni - w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie.

Przed przewidywaną datą porodu pracownica może wykorzystać z powyższej puli nie więcej niż 6 tygodni urlopu macierzyńskiego. Jest to jednak jej uprawnienie, a nie obowiązek.

Pierwsze 14 tygodni urlopu tylko dla matki

REKLAMA

Urlop macierzyński rozpoczyna się z mocy prawa z chwilą urodzenia dziecka. Pierwsze 14 tygodni urlopu po porodzie przysługują co do zasady wyłącznie matce dziecka. Kobieta nie może z nich zrezygnować. Jest to więc część urlopu przewidziana nie tylko na opiekę nad dzieckiem, ale także na regenerację sił i zdrowia matki nadwerężonych na skutek wysiłku ciążowego i porodowego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W przypadku rezygnacji przez kobietę z urlopu po wykorzystaniu jego obligatoryjnej 14-tygodniowej części pozostałą część urlopu macierzyńskiego może już wykorzystać ojciec dziecka.

Kiedy ojciec może wcześniej przejść na urlop macierzyński?

Wyjątki (!!!)

Od powyższej reguły ustawodawca przewidział jednak kilka wyjątków.

  1. Matka - pracownica legitymująca się orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji, już po wykorzystaniu po porodzie co najmniej 8 tygodni urlopu macierzyńskiego, ma prawo zrezygnować z pozostałej części tego urlopu.
  2. Pracownica, która przebywa w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne ze względu na stan zdrowia uniemożliwiający jej sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem, po wykorzystaniu po porodzie co najmniej 8 tygodni urlopu macierzyńskiego, może przerwać urlop macierzyński na okres pobytu w tym szpitalu albo zakładzie leczniczym.

W takich przypadkach również dalsza część urlopu kontynuowana może być przez ojca-dziecka.

Podkreślić należy, iż w każdym powyższym przypadku warunkiem rezygnacji z pozostałej części urlopu (lub jego przerwania) jest jednak nieprzerwana kontynuacja opieki nad dzieckiem. W takiej sytuacji możliwe są następujące warianty uzależnione od statusu pracowniczego ojca:

  1. pozostałą część urlopu macierzyńskiego wykorzysta pracownik - ojciec wychowujący dziecko;
  2. przez okres odpowiadający okresowi, który pozostał do końca urlopu macierzyńskiego, osobistą opiekę nad dzieckiem będzie sprawował ubezpieczony - ojciec dziecka, który w celu sprawowania tej opieki przerwał działalność zarobkową.

W drugim z wymienionych przypadków przerwanie działalności zarobkowej oznacza zaprzestanie jakiejkolwiek aktywności zarobkowej w celu sprawowania opieki nad dzieckiem. Niekoniecznie musi to jednak oznaczać całkowite formalne zawieszenie działalności gospodarczej.

Tryb rezygnacji i przejęcia pozostałej części urlopu przez ojca dziecka

Pracownica składa pracodawcy pisemny wniosek w sprawie rezygnacji z korzystania z części urlopu macierzyńskiego w terminie nie krótszym niż 7 dni przed przystąpieniem do pracy. Pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek pracownicy.

Pobierz wnioski:

Pozostałą część urlopu macierzyńskiego pracodawca udziela, pracownikowi - ojcu wychowującemu dziecko, na jego pisemny wniosek, składany w terminie nie krótszym niż 14 dni przed rozpoczęciem korzystania z części urlopu. Pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek pracownika - ojca wychowującego dziecko.

Pobierz wniosek:

Terminy uprzedzenia nie obowiązują przy przerwaniu urlopu na okres leczenia szpitalnego.

REKLAMA

Reasumując, skorzystanie z urlopu macierzyńskiego przez ojca uzależnione jest od rezygnacji przez matkę z jego pozostałej części po wykorzystaniu przez nią 14 (8) tygodni. W takim przypadku ojciec dziecka może wykorzystać pozostałą część urlopu macierzyńskiego.

Z drugiej strony, matka nie może samodzielnie zrezygnować z urlopu macierzyńskiego, jeśli ojciec lub inny członek rodziny nie przejmie opieki nad dzieckiem na pozostałą część urlopu.

Zgon matki, porzucenie dziecka, brak ubezpieczenia

Sytuacje szczególne:

  1. Zgon matki dziecka

W przypadku zgonu pracownicy w czasie urlopu macierzyńskiego albo ubezpieczonej - matki dziecka w czasie pobierania zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi tego urlopu, pracownikowi - ojcu wychowującemu dziecko, przysługuje prawo do części urlopu macierzyńskiego przypadającej po dniu zgonu pracownicy albo ubezpieczonej - matki dziecka. W tym przypadku pozostała część urlopu przysługuje w całości.

  1. Porzucenie dziecka

W przypadku porzucenia dziecka przez pracownicę w czasie urlopu macierzyńskiego albo ubezpieczoną - matkę dziecka w czasie pobierania zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi tego urlopu, pracownikowi - ojcu wychowującemu dziecko, przysługuje prawo do części urlopu macierzyńskiego przypadającej po dniu porzucenia dziecka, nie wcześniej jednak niż po wykorzystaniu przez:

1) pracownicę, po porodzie, co najmniej 8 tygodni urlopu macierzyńskiego;

2) ubezpieczoną - matkę dziecka, zasiłku macierzyńskiego za okres co najmniej 8 tygodni po porodzie.

Pozostałej części urlopu macierzyńskiego udziela się na pisemny wniosek pracownika – ojca wychowującego dziecko. Wniosek nie wymaga okresu uprzedzenia. Pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek pracownika – ojca wychowującego dziecko albo pracownika – innego członka najbliższej rodziny.

  1. Matki nieobjęte ubezpieczeniem społecznym lub nieposiadające tytułu do objęcia takim ubezpieczeniem

W przypadku:

1) zgonu matki dziecka nieobjętej ubezpieczeniem społecznym w razie choroby i macierzyństwa, określonym w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, albo nieposiadającej tytułu do objęcia takim ubezpieczeniem,

2) porzucenia dziecka przez matkę nieobjętą ubezpieczeniem, o którym mowa w pkt 1, albo nieposiadającą tytułu do objęcia takim ubezpieczeniem,

3) niemożności sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem przez matkę nieobjętą ubezpieczeniem, o którym mowa w pkt 1, albo nieposiadającą tytułu do objęcia takim ubezpieczeniem, legitymującą się orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji

- pracownikowi - ojcu wychowującemu dziecko przysługuje prawo do części urlopu macierzyńskiego przypadającej po dniu zgonu matki dziecka, porzucenia przez nią dziecka albo powstania niezdolności do samodzielnej egzystencji.

W przypadku podjęcia przez matkę dziecka nieposiadającą tytułu do objęcia ubezpieczeniem społecznym w razie choroby i macierzyństwa, określonym w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, zatrudnienia w wymiarze nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy, pracownikowi - ojcu wychowującemu dziecko przysługuje, w okresie trwania zatrudnienia matki dziecka, prawo do części urlopu macierzyńskiego przypadającej od dnia podjęcia zatrudnienia przez matkę dziecka aż do wyczerpania jego wymiaru.

Urlop ojca dziecka jest w tym przypadku uzależniony od zatrudnienia niepracującej na dzień urodzenia dziecka matki, albowiem w okresie kiedy matka nie pracuje, może ona sama sprawować opiekę nad dzieckiem.

Pozostałą część urlopu macierzyńskiego pracodawca udziela, pracownikowi - ojcu wychowującemu dziecko, na jego pisemny wniosek, składany w terminie nie krótszym niż 14 dni przed rozpoczęciem korzystania z części urlopu. Pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek pracownika - ojca wychowującego dziecko.

Podstawa prawna:     

art. 180, 181, 182 kodeksu pracy

Kolejne części w przygotowaniu:

  • Część 2 – Urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego
  • Część 3 – Urlop ojcowski
  • Część 4 – Urlop rodzicielski
  • Część 5 – Urlop wychowawczy
Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Gdzie chcą pracować Polacy? Ranking 2025: wymarzonym miejscem pracy branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT

Gdzie w 2025 roku chcą pracować Polacy? Oto ranking branż. Okazuje się, że wymarzonym miejscem pracy jest branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT. Czym kierują się pracownicy przy wyborze branży, w której podejmują pracę?

Zmiany w stażu pracy od 2026 roku. Więcej praw dla 5 mln pracowników

Zmiany w stażu pracy, które wejdą w życie 1 stycznia 2026 roku to więcej praw dla nawet 5 mln pracowników w Polsce. Nowe przepisy oznaczają też realny wzrost kosztów pracy. Działy kadr i płac już powinny przygotowywać się do zmian.

Zmiana branży w 2025 – od czego zacząć i gdzie znaleźć ogłoszenia pracy?

Rynek pracy, jaki znaliśmy, właśnie przestaje istnieć. Dzieje się to na naszych oczach i tak naprawdę tempo zmian jest znacznie szybsze, niż przypuszczali eksperci. Choć brzmi to aż nadto dramatycznie, to jednak nie można zaprzeczyć, że wielu pracowników zmaga się aktualnie z poważnymi problemami zawodowymi, a pracodawcy dwoją się i troją, aby stworzyć nowe systemy zarządzania w rzeczywistości AI. Niektóre zawody już przestają istnieć lub przechodzą intensywne zmiany, u podstaw których znajdziemy wdrożenie czata GPT do codziennych obowiązków. Dla niektórych osób jedynym rozwiązaniem okazała się zmiana pracy, dla innych w grę wchodzi tylko zmiana branży. Przebranżowienie to współczesny odpowiednik ucieczki z tonącego statku - tylko w tym wypadku pracownik sam buduje swoją szalupę ratunkową. Zatem jak aktualnie wygląda temat zmiany branży? Jakie są powody? W którą stronę iść i gdzie szukać nowych zawodowych wyzwań?

Składka zdrowotna 2025: ryczałt, karta podatkowa, podatek liniowy, zasady ogólne. Jaka jest podstawa wymiaru? Ile procent?

Jaka jest podstawa wymiaru składki oraz kwota składki zdrowotnej w 2025 roku dla niektórych grup ubezpieczonych? ZUS informuje o wysokości składki na ryczałcie, karcie podatkowej, przy zasadach ogólnych, podatku liniowym, podatku od kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej oraz dla osób współpracujących.

REKLAMA

Do kiedy jest nabór firm i instytucji do pilotażu skróconego tygodnia pracy?

Pilotaż skróconego tygodnia pracy jest konieczny. Może się okazać, że powszechny zapis o krótszym czasie pracy będzie tragiczny dla polskiej gospodarki, firm i społeczeństwa. Do kiedy trwa nabór firm i instytucji do projektu?

2,5 tys. euro za pracę na magazynie w Szwecji i Norwegii. Ile zarobi pracownik produkcji i operator wózka widłowego?

Szwecja, Norwegia, Niemcy i Czechy to opłacalne kierunki na podjęcie pracy w wakacje. W państwach skandynawskich na magazynie można zarobić 2,5 tys. euro miesięcznie. Ile zarobi pracownik produkcji i operator wózka widłowego? Bardzo dobre zarobki są też w Niemczech i Czechach.

Zmieniasz adres podczas zwolnienia lekarskiego (tzw. L4)? Masz tylko 3 dni na zgłoszenie. Sprawdź, co grozi za spóźnienie

Planujesz wyjechać do rodziny, będąc na zwolnieniu lekarskim albo zmieniłeś miejsce pobytu w trakcie choroby? Zgodnie z przepisami masz tylko trzy dni na zgłoszenie. W przeciwnym razie możesz stracić prawo do zasiłku chorobowego.

Dłuższe urlopy jednak nie dla wszystkich lecz dla wybranych, czyli dla kogo dodatkowe świadczenia. Nie będzie rewolucji w kodeksie pracy

Czas pracy skrócony do 35 godzin w tygodniu, a urlopy wydłużone z 20 dni i 26 dni do dni 35 – i to dla wszystkich. Takie niedawno były zapowiedzi odnośnie dwóch wielkich reform w kodeksie pracy. Rewolucje odwołane, o dłuższych urlopach należy zapomnieć. A krótszy tydzień pracy?

REKLAMA

Zmiany w przepisach BHP od 2026 czy 2027 roku? Temperatury progowe i czasowe wstrzymanie pracy

Będą zmiany w przepisach BHP. Dotyczą pracy w wysokich temperaturach. Wprowadza się temperatury progowe, po przekroczeniu których pracodawca ma obowiązek wprowadzenia działań ograniczających obciążenie cieplne, np. krótszy czas pracy, przerwy w pracy czy praca zdalna. Przy najwyższych temperaturach praca zostanie czasowo wstrzymana.

Przy jakich temperaturach pracodawca zapewnia wodę i napoje? Czy w pracy musi być klimatyzacja?

Praca w wysokich temperaturach jest szczególnie uciążliwa, a nawet może zagrażać zdrowiu i życiu pracowników. Przy jakich temperaturach pracodawca zapewnia wodę i napoje? Czy w pracy musi być klimatyzacja? Poznaj aktualnie obowiązujące przepisy BHP.

REKLAMA