Urlop bezpłatny a ubezpieczenia zdrowotne i chorobowe

Urlop bezpłatny a ubezpieczenie zdrowotne i chorobowe

Zasady udzielania urlopu bezpłatnego zawarte są w Kodeksie pracy. W art. 74 tego dokumentu czytamy, że urlopu bezpłatnego pracodawca może udzielić pracownikowi na jego pisemny wniosek. Okresu urlopu bezpłatnego nie wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Ponadto, przy udzielaniu urlopu bezpłatnego, dłuższego niż 3 miesiące, strony mogą przewidzieć dopuszczalność odwołania pracownika z urlopu z ważnych przyczyn.

Urlop bezpłatny jest więc przerwą w wykonywaniu pracy. Nie pozostaje ona bez wpływu na prawo pracownika w tym okresie m.in. do zasiłku chorobowego oraz bezpłatnej opieki zdrowotnej (ubezpieczenia zdrowotnego).

Zasiłek chorobowy

Zgodnie z przepisami ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa zasiłek chorobowy nie przysługuje za okresy niezdolności do pracy przypadającej w czasie urlopu bezpłatnego (art. 12 ust. 2).

Jak czytamy w wyjaśnieniach ZUS: „Urlop bezpłatny jest przerwą w ubezpieczeniu chorobowym. W okresie urlopu bezpłatnego nie są odprowadzane składki na to ubezpieczenie. Jeżeli zatem pracownik przebywający na urlopie bezpłatnym stanie się niezdolny do pracy, nie ma prawa do zasiłku chorobowego, za okres niezdolności do pracy przypadający w czasie tego urlopu” (ZUS wyjaśnia - Urlop bezpłatny a prawo do zasiłków związanych z chorobą i macierzyństwem).

Ubezpieczenie zdrowotne

Pracownik, który korzysta z urlopu bezpłatnego traci tytuł do podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu i zgodnie z przepisami ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych może ubezpieczyć się dobrowolnie na podstawie pisemnego wniosku złożonego w Funduszu, jeżeli ma miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W tej samej ustawie czytamy, że pracownik korzystający z urlopu bezpłatnego traci prawo do świadczeń z ubezpieczenia zdrowotnego po upływie 30 dni od dnia rozpoczęcia urlopu (art. 69 ust. 3).

Jest to podobna sytuacja do tej, gdy pracownik kończy stosunek pracy. Jeszcze przez 30 dni ma możliwość korzystania ze świadczeń z ubezpieczenia zdrowotnego, a po tym czasie powinien uzyskać inny tytuł do ubezpieczenia, np. zostać zgłoszony do ubezpieczenia zdrowotnego przez członka rodziny.

Zgodnie z ww. ustawą osoba podlegająca obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego ma obowiązek zgłosić do ubezpieczenia zdrowotnego członków rodziny (art. 67 ust. 3), którymi są następujące osoby:

a) dziecko własne, dziecko małżonka, dziecko przysposobione, wnuk albo dziecko obce, dla którego ustanowiono opiekę, albo dziecko obce w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka, do ukończenia przez nie 18 lat, a jeżeli uczy się dalej w szkole lub zakładzie kształcenia nauczycieli lub odbywa kształcenie w uczelni lub szkole doktorskiej – do ukończenia 26 lat, natomiast jeżeli posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub inne traktowane na równi – bez ograniczenia wieku,

b) małżonek,

c) wstępni pozostający z ubezpieczonym we wspólnym gospodarstwie domowym.

Szczegółowych informacji dotyczących ubezpieczeń udzielają ZUS i NFZ.