Uprawnienia do wyższego wymiaru urlopu wypoczynkowego

• Informacja dla pracownika i dla pracodawcy - uprawnienia do wyższego wymiaru urlopu wypoczynkowego
• Ustawa o służbie cywilnej
• Państwowa Inspekcja Pracy
• Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych
• Karta Nauczyciela
• Prawo o ustroju sądów powszechnych/Prawo o Prokuraturze
• Ustawa o pomocy społecznej
• Ustawa o weteranach działań poza granicami państwa
• Ustawa o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego
• Ustawa o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin

Informacja dla pracownika i dla pracodawcy - uprawnienia do wyższego wymiaru urlopu wypoczynkowego

Poniższy skrót wiedzy warto uzupełnić o przepisy określające katalog osób uprawnionych oraz szczególne zasady przyznawania wolnych dni. Warto też pamiętać o wyjątkach, gdzie następuje zbieg uprawnień do wyższego wymiaru urlopu.

Autopromocja

1. Ustawa o służbie cywilnej

Obecny przepis art. 105 ust. 1 ustawy o służbie cywilnej przewiduje, że urzędnikowi służby cywilnej (definicja w art. 3 ww. ustawy; jest to osoba zatrudniona na podstawie mianowania zgodnie z zasadami określonymi w tych przepisach) przysługuje corocznie dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze wynoszącym po 5 latach zatrudnienia w służbie cywilnej - 1 dzień. Urlop ten wzrasta z każdym rokiem pracy o 1 dzień aż do osiągnięcia 12 dni. Artykuł 105 ust. 2 ustawy o służbie cywilnej stanowi, że do okresu zatrudnienia uprawniającego do dodatkowego urlopu wypoczynkowego wlicza się okres zatrudnienia w administracji publicznej (zgodnie z definicją rozszerzającą, zalicza się również zatrudnienie w organach administracji państwowej oraz samorządowej).

2. Państwowa Inspekcja Pracy

Zgodnie z ustawą o Państwowej Inspekcji Pracy, inspektorowi pracy zatrudnionemu w Państwowej Inspekcji Pracy na stanowisku określonym w art. 38 ust. 2 (katalog stanowisk) przez okres nie krótszy niż 10 lat przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 6 dni roboczych, a po 20 latach pracy – w wymiarze 12 dni roboczych.

3. Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych

Pracodawcy powinni pamiętać, że zgodnie z art. 19 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, osobie zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym. Osobę niepełnosprawną wlicza się do stanu zatrudnienia osób niepełnosprawnych począwszy od dnia przedstawienia pracodawcy orzeczenia potwierdzającego niepełnosprawność. Prawo do pierwszego urlopu dodatkowego osoba z takim orzeczeniem nabywa po przepracowaniu jednego roku po dniu zaliczenia do jednego z wymienionych stopni niepełnosprawności (za dzień zaliczenia do stopnia niepełnosprawności należy uznać dzień posiedzenia zespołu orzekającego, jest to też data wydania orzeczenia).

Autopromocja

Kodeks pracy 2023
Komentarz oraz wzory dokumentów

Sprawdź

4. Karta Nauczyciela

W art. 64 Karty Nauczyciela określony został wymiar urlopu dla nauczycieli oraz osób pełniących obowiązki kierownicze w szkole. Nauczycielowi zatrudnionemu w szkole, w której w organizacji pracy przewidziano ferie szkolne, przysługuje urlop wypoczynkowy w wymiarze odpowiadającym okresowi ferii i w czasie ich trwania. Osobom pełniącym funkcje kierownicze przez okres co najmniej 10 miesięcy przysługuje prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 35 dni roboczych w czasie ustalonym w planie urlopów. Taki sam wymiar urlopu dotyczy nauczycieli zatrudnionych w szkołach, w których nie są przewidziane ferie szkolne. Nauczyciel zatrudniony w szkole, w której w organizacji pracy przewidziano ferie szkolne, uzyskuje prawo do pierwszego urlopu w ostatnim dniu poprzedzającym ferie szkolne, a prawo do drugiego i dalszych urlopów - w każdym następnym roku kalendarzowym.

5. Prawo o ustroju sądów powszechnych/Prawo o Prokuraturze

Zgodnie z art. 92 ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz art. 119 ustawy – Prawo o Prokuraturze, sędziemu/prokuratorowi przysługuje corocznie urlop dodatkowy w wymiarze 6 dni roboczych - po 10 latach pracy oraz 12 dni roboczych - po 15 latach pracy. W przepisach ww. ustaw określone zostały stanowiska zawodowe, na których okres zatrudnienia jest wliczany przy uzyskaniu uprawnień do ww. urlopu dodatkowego.

6. Ustawa o pomocy społecznej

Na mocy art. 121 ust. 3, pracownikowi socjalnemu zatrudnionemu w ośrodku pomocy społecznej, centrum usług społecznych, o którym mowa w ustawie z dnia 19 lipca 2019 r. o realizowaniu usług społecznych przez centrum usług społecznych, lub w powiatowym centrum pomocy rodzinie, do którego obowiązków należy praca socjalna lub przeprowadzanie rodzinnych wywiadów środowiskowych, jeżeli przepracował nieprzerwanie i faktycznie co najmniej 3 lata, przysługuje raz na 2 lata dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni roboczych.

Autopromocja

Urlopy wypoczynkowe

Poradnik, który w praktyczny sposób wyjaśnia kwestie związane z udzielaniem pracownikom urlopów wypoczynkowych. Uwzględniono w nim najnowsze zmiany w prawie pracy, wprowadzone w pierwszym półroczu 2023 r.
Kup książkę

7. Ustawa o weteranach działań poza granicami państwa

Na podstawie art. 35 weteranowi oraz weteranowi poszkodowanemu (definicja, art. 2 i 3 ww. ustawy) pozostającym w stosunku pracy przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 5 dni w roku kalendarzowym (urlop nie przechodzi na kolejny rok). Prawo do pierwszego dodatkowego urlopu powstaje z dniem, w którym decyzja administracyjna o przyznaniu statusu weterana lub weterana poszkodowanego stała się ostateczna i nie wcześniej niż od dnia przedstawienia decyzji pracodawcy.

8. Ustawa o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego

Kombatantom i osobom, o których mowa w rozdziale 1 ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, pozostającym w zatrudnieniu, zwiększa się przysługujący im urlop wypoczynkowy o 10 dni roboczych. Pracodawcy należy dołączyć dokument stwierdzający przyznanie uprawnień określonych w ww. ustawie.

Autopromocja

Webinarium:
20 problemów kadrowca
na przełomie roku

Sprawdź

9. Ustawa o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin

Na mocy art. 19 ustawy o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin, inwalidzie wojennemu (definicja w art. 6 ustawy) pozostającemu w zatrudnieniu zwiększa się przysługujący urlop wypoczynkowy o 10 dni roboczych.

Pracodawcy z własnej inicjatywy mogą udzielać dodatkowych wolnych dni, za które będzie wypłacane wynagrodzenie (np. może to być dzień imienin pracownika, święto patrona urzędu, rocznica).