Jakie składniki wynagrodzenia wliczać do podstawy wymiaru zasiłku

Przy obliczaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego uwzględniane są składniki wynagrodzenia, od których jest odprowadzana składka na ubezpieczenie chorobowe. Wyjątek stanowią składniki wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania zasiłku zgodnie z postanowieniami układów zbiorowych pracy lub przepisami o wynagradzaniu, jeżeli są one wypłacane również za okres pobierania zasiłku (art. 41 ustawy o świadczeniach pieniężnych w razie choroby i macierzyństwa, zwanej dalej ustawą zasiłkową).

WAŻNE!

Jeżeli w przepisach płacowych brak jest postanowień o zachowywaniu prawa do składnika wynagrodzenia za okres pobierania zasiłku, należy uznać, że składnik wynagrodzenia nie jest pracownikowi wypłacany za okres pobierania zasiłku i powinien zostać wliczony do podstawy zasiłku.

Premie miesięczne

Premie miesięczne oraz inne składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy miesięczne podlegają uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego w kwocie wypłaconej pracownikowi za miesiące kalendarzowe, z których wynagrodzenie przyjmuje się do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku chorobowego.

Jak zmiana warunków pracy i płacy wpływa na wymiar zasiłku chorobowego >>

Przykład

Pracownik przebywał na zwolnieniu w okresie od 12 do 30 lipca br. Od pierwszego dnia niezdolności do pracy miał prawo do zasiłku z ubezpieczenia chorobowego. Podstawę wymiaru zasiłku stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone mu za okres od lipca 2010 r. do czerwca 2011 r.

W każdym z tych miesięcy pracownik otrzymywał wynagrodzenie zasadnicze w kwocie 3500 zł brutto oraz uznaniowe premie miesięczne. Regulamin wynagradzania funkcjonujący u pracodawcy stanowi, że wysokość premii zależy od oceny wyników pracy osoby zatrudnionej.

W związku z tym, że premie są przyznawane za pracę, a pracownik nie zachowuje prawa do tego składnika za okresy pobierania zasiłków, premia powinna zostać wliczona do podstawy zasiłku chorobowego.

Wypłaty kwartalne

Składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy kwartalne są wliczane do przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku w wysokości 1/12 kwot wypłaconych pracownikowi za cztery kwartały poprzedzające miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Zasadę tę stosuje się nawet wówczas, gdy w danym kwartale pracownik wykonywał pracę przez mniej niż połowę obowiązującego go czasu pracy oraz wtedy, gdy za niektóre z czterech kwartałów poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy, pracownik nie otrzymał składnika wynagrodzenia kwartalnego, bez względu na przyczynę nieprzyznania.

---

Przykład

Pracownik został zatrudniony od 15 października 2010 r. Od 26 lipca 2011 r. jest niezdolny do pracy z powodu choroby i przebywa na zwolnieniu lekarskim. Oprócz wynagrodzenia miesięcznego pracownik otrzymał premię kwartalną (uznaniową) za IV kwartał 2010 r. oraz za I i II kwartał 2011 r.

Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego będzie stanowiło przeciętne wynagrodzenie za 8 pełnych kalendarzowych miesięcy zatrudnienia, tj. za okres od listopada 2010 r. do czerwca 2011 r. (pełne miesiące zatrudnienia). Premie kwartalne wlicza się do podstawy wymiaru zasiłku, pod warunkiem że są one pomniejszane za czas choroby. Należy je wliczyć do podstawy, uwzględniając również pełne kalendarzowe miesiące zatrudnienia:

• z pełnej kwoty premii za IV kwartał (okres od 15 października do 31 grudnia 2010 r.) należy obliczyć proporcjonalnie wysokość premii za listopad i grudzień (wyłączyć kwotę premii za październik),
• dodać kwoty premii za I i II kwartał 2011 r.,
• otrzymaną kwotę podzielić przez 8 (liczba pełnych miesięcy kalendarzowych zatrudnienia).

Składniki za okresy roczne

Składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy roczne wlicza się do przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku chorobowego w wysokości stanowiącej 1/12 kwoty wypłaconej pracownikowi za rok poprzedzający miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Jeżeli pracownik nie był zatrudniony u danego pracodawcy przez cały rok poprzedzający powstanie niezdolności do pracy, roczny składnik wynagrodzenia powinien być uwzględniany proporcjonalnie do liczby pełnych kalendarzowych miesięcy zatrudnienia w roku, z którego składnik roczny podlega uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku. Tak samo postępuje się, gdy w okresie roku poprzedzającego powstanie niezdolności do pracy pracownik korzystał z urlopu bezpłatnego lub wychowawczego, który zaczął się przed rokiem kalendarzowym poprzedzającym powstanie niezdolności do pracy i zakończył się w trakcie tego roku.

Jak obliczyć potrącenie z wynagrodzenia chorobowego lub zasiłku chorobowego >>

Przykłady

W zakładzie pracy, zgodnie z regulaminem wynagradzania, wypłacana jest premia roczna. Składnik ten jest pomniejszany za każdy dzień niewykonywania pracy z powodu choroby lub innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy, z wyłączeniem urlopu wypoczynkowego, szkoleniowego, zwolnienia od pracy w związku z wychowywaniem dziecka w wieku do 14 lat oraz urlopu okolicznościowego.

Część premii rocznej za 2010 r. została wypłacona w lutym 2011 r. w formie zaliczki. W maju 2011 r. pracownik otrzymał pozostałą kwotę. Pracownik, który otrzymał premię, jest zatrudniony w firmie od 2008 r. Zachorował w sierpniu.

Do podstawy wymiaru zasiłku należy przyjąć składnik roczny wypłacony za 2010 r. (tj. za rok poprzedzający miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy), w wysokości 1/12 kwoty należnej za 2010 r. W celu uwzględnienia premii rocznej w podstawie zasiłku należy zsumować kwoty wypłacone pracownikowi w lutym (zaliczka) oraz w maju (pozostała część premii) 2010 r. Do podstawy wymiaru zasiłku należy wliczyć 1/12 tej sumy (czyli pełnej rocznej premii).

***

Pracownica została zatrudniona na umowę na czas określony od 25 lutego 2010 r. do 28 lipca 2010 r. Kolejna umowa została zawarta od 26 września 2010 r. i trwa do chwili obecnej. W marcu 2011 r. otrzymała dodatkowe wynagrodzenie roczne w wysokości 1250 zł. W lipcu 2011 r. dostarczyła zwolnienie lekarskie. Jeżeli pracownik nie był zatrudniony u pracodawcy przez cały rok poprzedzający powstanie niezdolności do pracy, składniki za okresy roczne powinny być uwzględnione proporcjonalnie do liczby pełnych kalendarzowych miesięcy zatrudnienia w roku poprzedzającym powstanie niezdolności do pracy. W tym przypadku do przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru zasiłku chorobowego (wynagrodzenia za czas choroby) należy dodać 1/3 kwoty wypłaconej premii za okres od października do grudnia (pełne kalendarzowe miesiące zatrudnienia). Kwoty premii za okres pracy od lutego do lipca nie wlicza się, ponieważ wystąpiła przerwa w zatrudnieniu.

Podstawa prawna:

• art. 42 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2010 r. nr 77, poz. 512 ze zm.).