REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nadgodziny a praca ponadwymiarowa pracowników niepełnoetatowych

Łukasz Prasołek
Łukasz Prasołek

REKLAMA

W przypadku pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy, praca w godzinach nadliczbowych będzie miała miejsce dopiero po przekroczeniu ogólnie obowiązujących norm czasu pracy, czyli co do zasady 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin na tydzień.

Przepisy Kodeksu pracy przewidują pewne specyficzne uregulowanie pracy pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy, a wykonującego pracę ponad obowiązujący go wymiar czasu pracy. W przypadku niepełnoetatowca należy odróżnić od godzin nadliczbowych godziny ponadwymiarowe, czyli czas, w którym wykonuje on pracę ponad wymiar czasu pracy wynikający z umowy o pracę, ale poniżej norm czasu pracy.

Autopromocja

Przykład

Pracownik jest zatrudniony w wymiarze 1/2 etatu w podstawowym systemie czasu pracy. W tym przypadku godziny nadliczbowe wystąpią po 8. godzinie pracy w ciągu doby lub przeciętnie 40 godzinach na tydzień, a godziny ponadwymiarowe między 1/2 a całym etatem.

Określenie limitu godzin ponadwymiarowych

W treści umowy o pracę pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy wskazuje się dopuszczalny limit godzin pracy ponad określony w umowie wymiar czasu pracy, po którego przekroczeniu pracownik nabędzie prawo do otrzymywania oprócz normalnego wynagrodzenia dodatku jak za pracę w godzinach nadliczbowych (art. 151 § 5 k.p.).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Istnieją różne rozwiązania co do określenia w umowie limitu takich godzin, co praktycznie jest uzależnione od rozkładu czasu pracy pracownika w przyjętym systemie czasu pracy. Ponieważ przepisy nie określają sposobu ustalania tego limitu, pracodawca musi pamiętać jedynie o tym, że limit ten powinien być ustalony między wymiarem czasu pracy wynikającym z umowy o pracę a pełnym etatem.

WAŻNE!

Autopromocja

Zatrudnianie i zwalnianie pracowników. Obowiązki pracodawców 2023

Kup książkę:

Zatrudnianie i zwalnianie pracowników. Obowiązki pracodawców 2023

Za niedopuszczalne trzeba uznać ustalenie limitu na poziomie norm kodeksowych (8 godzin dziennie i przeciętnie 40 godzin tygodniowo), ponieważ w takiej sytuacji, po przekroczeniu limitów, występuje już tylko praca w godzinach nadliczbowych.

Postanowienie umowne powyższej treści potwierdzałoby jedynie prawo gwarantowane Kodeksem pracy i nie dawało nic ponadto pracownikowi, a nie taki był zamiar ustawodawcy przy tworzeniu tego przepisu.

Określenie w treści umowy limitu godzin ponadwymiarowych może nastąpić przez wskazanie sztywnej liczby godzin pracy w danym dniu, po której przekroczeniu pracownik będzie uprawniony do dodatku jak za godziny nadliczbowe. Taki sposób jest najbardziej odpowiedni w stosunku do pracowników, którzy stale wykonują pracę w tej samej liczbie godzin.

Inna możliwość to określenie liczby godzin w tygodniu lub w miesiącu, po której przekroczeniu pracownik będzie uprawniony do takiego dodatku. Liczba ta, jeśli odnosi się do tygodnia, może zostać określona w sposób przeciętny albo „sztywny”.

Można także, określając limit, o którym mowa w art. 151 § 5 k.p., odnieść się do wielkości etatu pracownika i dokonać zapisu stanowiącego o tym, że praca w wymiarze przekraczającym 3/4 etatu uprawnia pracownika, oprócz normalnego wynagrodzenia, także do dodatku jak za pracę w godzinach nadliczbowych. W praktyce w stosunku do pracowników posiadających nierównomierny rozkład czasu pracy w poszczególnych dobach limit powinien być określony jako wymiar etatu lub tygodniowa liczba godzin, po której przekroczeniu pracownik będzie uprawniony do dodatku jak za pracę w godzinach nadliczbowych.

Więcej szczegółowych zagadnień dotyczących czasu pracy znajdziesz w książce Łukasza Prasołka "Rozliczanie czasu pracy - 100 kazusów" >>


Przykład

Pracownik jest zatrudniony w wymiarze 1/4 etatu i wykonuje pracę po 2 godziny dziennie przez 5 dni w tygodniu.

Pracodawca wraz z pracownikiem ustalili, że dopiero po 4. godzinie pracy w danym dniu i po przekroczeniu 20 godzin w tygodniu będzie on uprawniony do dodatku jak za pracę w godzinach nadliczbowych.

Limit może zostać określony w umowie o pracę na 3 różne sposoby:

  • praca powyżej 4. godziny w ciągu dnia pracy uprawnia pracownika do dodatku z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych,
  • praca w wymiarze przekraczającym 1/2 etatu uprawnia pracownika do dodatku z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych,
  • praca powyżej 20 godzin w tygodniu uprawnia pracownika do dodatku z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych.

Sposób sformułowania tego postanowienia umowy (jego precyzyjność) jest bardzo ważny. W powyższym przykładzie pozornie wydaje się, że są 3 równoważne metody, ale nie do końca tak jest. Pierwszy zapis umowny daje pracownikowi prawo do dodatku zawsze, gdy przekroczy 4 godziny pracy bez konieczności przekroczenia globalnie 20 godzin na tydzień. Kolejne postanowienia dają prawo do dodatku dopiero po przekroczeniu 20 godzin pracy w tygodniu, czyli są mniej korzystne dla pracownika. Środkowe postanowienie umowne jest z kolei najmniej korzystne, gdyż odnosi się globalnie do przekroczenia czasu pracy w okresie rozliczeniowym.

Autopromocja

Oznacza to, że praca w jednym tygodniu nawet przez 40 godzin nie gwarantuje wypłaty dodatków, jeśli w skali miesiąca (okresu rozliczeniowego) pracownik pracował poniżej 1/2 etatu.

Przykład

Pracownica jest zatrudniona w wymiarze 1/3 etatu i wykonuje pracę zgodnie z grafikiem ustalanym przez pracodawcę, z którego wynika, że liczba godzin pracy w poszczególnych dniach nie jest sztywno określona. W treści umowy o pracę strony stosunku pracy ustaliły, że praca w wymiarze przekraczającym 2/3 etatu będzie uprawniała pracownicę, oprócz normalnego wynagrodzenia, do dodatku z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych. W czerwcu 2011 r. pracownica przepracowała 130 godzin. W tym miesiącu pracownica nabywa prawo do dodatku jak za godziny nadliczbowe po przekroczeniu 112 godzin pracy (2/3 × 168 godzin, czyli wymiar w czerwcu 2011 r.).

Pracodawca powinien wypłacić pracownicy:

  • za 56 godzin (1/3 z 168 godzin), czyli wymiar czasu pracy do przepracowania wynagrodzenie zgodne z umową o pracę,
  • za kolejne 56 godzin pracy tylko zwykłą stawkę wynagrodzenia, gdyż praca ta nie przekraczała ustalonego limitu umownego,
  • a za ostatnie 18 godzin (130 godz. – 112 godz. = 18 godz.) wynagrodzenie wraz z dodatkiem jak za pracę w godzinach nadliczbowych.

Wynagrodzenie za pracę ponadwymiarową

Określenie w umowie o pracę limitu godzin ponadwymiarowych prowadzi do wypłaty za pracę ponad limit wynikający z umowy normalnego wynagrodzenia powiększonego o dodatek jak za godziny nadliczbowe. Oznacza to, że niepełnoetatowiec za pracę ponad wymiar wynikający z umowy, ale nieprzekraczającą ustalonego limitu, nabywa prawo do wynagrodzenia wynikającego z umowy o pracę. Jeśli natomiast przekroczy określony umową limit, nabywa prawo do normalnego wynagrodzenia powiększonego o dodatek jak za pracę w godzinach nadliczbowych. A w przypadku gdy jego praca przekroczy normy czasu pracy, nabędzie prawo do wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Podstawa prawna:

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Wzrost minimalnego wynagrodzenia w 2024 r. Czy należy zmienić umowę o pracę?

    W przyszłym roku dwa razy zmieni się wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę. Od 1 stycznia do 30 czerwca 2024 r. minimalne wynagrodzenie wyniesie 4242 zł, a od 1 lipca 2024 r. do końca roku – 4300 zł. W związku z tym pracodawcy powinni sprawdzić wysokość pensji pracowników. Wynagrodzenie niższe od minimalnego może oznaczać konieczność zmiany umowy o pracę.

    Dodatek do wynagrodzenia za pracę w nocy. Obliczyliśmy, ile wynosi w poszczególnych miesiącach 2024 r.

    Pracownikowi wykonującemu pracę w porze nocnej przysługuje dodatek w wysokości 20% stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę. Dodatek przysługuje za każdą godzinę pracy w nocy, niezależnie od innych należności.

    Odpis na zfśs w 2024 r. Czy podstawą naliczenia będzie przeciętne wynagrodzenie w 2023 r.?

    Odpis na zfśs od lat ustalany był w ustawach okołobudżetowych. Projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2024 nie reguluje tej kwestii. Jeśli to się nie zmieni, to pracodawcy ustalą wysokość odpisu według zasad określonych w ustawie o zfśs.

    Zwolnienie lekarskie na urlopie

    Co się dzieje, kiedy pracownik zachoruje w trakcie urlopu? Czy zwolnienie lekarskie przerywa urlop wypoczynkowy? Jak choroba pracownika wpływa na urlop macierzyński, rodzicielski, ojcowski, wychowawczy i bezpłatny?

    REKLAMA

    Kiedy można wziąć urlop w nowej pracy?

    Zmiana pracodawcy w trakcie roku powoduje wątpliwości dotyczące urlopu wypoczynkowego. Po jakim czasie można wziąć urlop w nowej pracy? Od czego zależy, kiedy można skorzystać z urlopu na żądanie?
     

    Wigilia 2023 bez handlu. Które niedziele grudnia będą handlowe. Senat przyjął nowelę dotyczącą handlu w niedziele

    Gdy niedziela przypada 24 grudnia, to handel pracuje w dwie kolejne niedziele poprzedzające Wigilię – to główne założenie ustawy zgłoszonej przez Polskę 2050. Sejm uchwalił ustawę w środę 29 listopada, Senat przyjął ją bez poprawek w czwartek 30 listopada. W 2023 r. niedziele handlowe przed świętami wypadają 10 i 17 grudnia. Teraz ustawa trafi na biurko prezydenta.

    Czy 3 grudnia to niedziela handlowa

    Które niedziele grudnia 2023  r. będą niedzielami handlowymi – wciąż trwają nad tym prace legislacyjne w Sejmie i Senacie. Łatwiej odpowiedzieć na pytanie, czy 3 grudnia będzie obowiązywał zakaz handlu. Wyjaśniamy.

    Świąteczne prezenty firmowe a skutki podatkowe

    Prezenty firmowe a skutki podatkowe – w świątecznym czasie nie zapominaj o fiskusie! Koniec roku to tradycyjnie okres, w którym firmy wyrażają wdzięczność swoim pracownikom i partnerom biznesowym. Jak rozliczyć podatek za świąteczne prezenty?

    REKLAMA

    Zatrudnianie cudzoziemców – Kto ma prawo do pracy w Polsce, jakie obowiązki ma pracodawca

    Pandemia koronawirusa przyczyniła się do tymczasowych zmian w kwestii zatrudniania cudzoziemców – w tym możliwości przedłużenia terminu na złożenie wniosku o zezwolenie pobytowe. Okres ich ważności zakończył się 31 lipca 2023 r. Tym samym do obowiązku pracodawcy należy zweryfikowanie dokumentów posiadanych przez zagranicznych pracowników dotyczących ich pobytu, pod względem legalności i ważności. O co jeszcze należy zadbać przy zatrudnianiu cudzoziemców? 

    Czy w 2024 roku korzystniej będzie wziąć zwolnienie z powodu działania siły wyższej, urlop na żądanie a może urlop opiekuńczy?

    Każde z tych rozwiązań jest do dyspozycji pracownika gdy musi pilnie – lub w miarę pilnie, np. z wyprzedzeniem co najmniej jednodniowym – skorzystać z przerwy w świadczeniu pracy, by zająć się pilnymi sprawami rodzinnymi. Na początku roku arsenał służących do tego dostępnych narzędzi jest teraz dość szeroki, można więc wybierać. Oceniając najkorzystniejsze rozwiązanie warto jednak mieć na względzie choćby: czy i jak za takie wolne jest płacone i jak np. wpływa ono na staż pracy.

    REKLAMA